Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Poznaniu

POSTANOWIENIE

Dnia 2 lutego 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Ewa Cyran

Sędziowie: SSA Jolanta Cierpiał

del. SSO Katarzyna Schönhof-Wilkans (spr)

Protokolant: Inspektor ds. biurowości Karolina Majchrzak

po rozpoznaniu w dniu 2 lutego 2016 r. na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa T. P.

przeciwko A. Ś. w Z.

o zapłatę

na skutek zażalenia T. P.

na zarządzenie Sądu Okręgowego w Poznaniu

z dnia 30 kwietnia 2015 r. sygn. akt VI P 14/15

postanawia:

uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę Sądowi Okręgowemu w Poznaniu do dalszego prowadzenia, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie w zakresie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej.

UZASADNIENIE

Zarządzeniem z dnia 30 kwietnia 2015 r. wydanym w sprawie VI P 14/15 Sąd Okręgowy w Poznaniu, Wydział VI Pracy zwrócił powodowi T. P. wniesiony przez niego pozew przeciwko A. Ś. w Z. o zapłatę wskazując, że powód nie uzupełnił w terminie – mimo prawidłowego wezwania - braków formalnych pozwu, tj. nie przedłożył jego odpisu oraz odpisu pisma procesowego dnia 10.11.2014 r. O zwrocie pozwu Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 130 § 2 k.p.c.

Zażalenie na powyższe postanowienie wywiódł osobiście T. P.. Skarżący wskazał, że w odpowiedzi na wezwanie Sądu do uzupełnienia braków formalnych pozwu z dnia 14.04.2015 r. poinformował Sąd, że nie posiada dokumentów, których przedłożenia domaga się Sąd, albowiem zostały mu one zabrane podczas przeszukania, w czasie jego pobytu w A. Ś. w Z. i nie może on wykonać odpisów przedmiotowych pism. Jednocześnie skarżący wskazał, że pozew i pisma procesowe, o które zwraca się Sąd, znajdują się w Sądzie Rejonowym w Pile, IV Wydział Pracy, albowiem oryginały są dołączone do sprawy pod sygnaturą IV P 341/14.

Profesjonalny pełnomocnik skarżącego wyznaczony z urzędu, wniósł o uchylenie zaskarżonego zarządzenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia a także o zwrot kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje :

Sąd Apelacyjny stwierdził, że należało uwzględnić wniesione zażalenie i tym samym uchylić zaskarżone zarządzenie i przekazać sprawę Sądowi Okręgowemu w Poznaniu do dalszego rozpoznania.

W przedmiotowej sprawie Sąd Okręgowy zarządzeniem z dnia 19 marca 2015 r. wezwał T. P. do uzupełnienia braków formalnych pozwu poprzez nadesłanie odpisu pozwu i pisma procesowego z dnia 10.11.2014 r. oraz pisma procesowego z dnia 12.09.2014 r. W terminie zakreślonym przez Sąd, T. P. pismem z dnia 19.04.2015 r. odpowiedział na przedmiotowe wezwanie, wskazując, że nie ma realnej możliwości nadesłania odpisów wskazanych przez Sąd w zarządzeniu pism, albowiem w czasie, kiedy przebywał w A. Ś. w Z. w wyniku przeszukania utracił te dokumenty. Jednocześnie skarżący wskazał, gdzie znajdują się oryginały tych pism, tj. w aktach sprawy prowadzonych przez Sąd Rejonowy w Pile pod sygnaturą IV P 341/14. T. P. zwrócił się zatem do Sądu, aby ten pozyskał stosowne odpisy bezpośrednio z Sądu Rejonowego w Pile.

Sąd Okręgowy w Poznaniu zaskarżonym zarządzeniem z dnia 30 kwietnia 2015 r. zwrócił pozew T. P., albowiem ten nie uzupełnił braków formalnych pozwu w zakreślonym terminie.

W pierwszej kolejności Sąd Apelacyjny zwraca uwagę, że w przedmiotowej sprawie to Sąd Rejonowy w Pile, Wydział IV Pracy zgodnie z postanowieniem z dnia 10.02.2015 r. przekazał pozew T. P. do Sądu Okręgowego w Poznaniu, poprzez przesłanie do tego Sądu odpisów pism T. P.. Oryginały przekazywanych pism pozostały nadal w aktach sprawy IV P 341/14. Nadto nie można nie zauważyć, że T. P. miał w sprawie IV P 341/14 ustanowionego pełnomocnika z urzędu w osobie r. prawnego J. U. (k.11 i 13). Mimo powyższych okoliczności Sąd wezwał powoda, a nie jego pełnomocnika do uzupełnienia braków formalnych pozwu. Nie można również w przedmiotowej sprawie nie zauważyć, że skarżący z uwagi na fakt, iż przebywał w jednostce penitencjarnej i odbywał karę pozbawienia wolności, miał on ograniczone możliwości działania.

Powyżej wskazane okoliczności, przy rozpoznawaniu przedmiotowej sprawy należało uwzględnić. Stwierdzić bowiem należy, że zupełnie niezasadnie Sąd Okręgowy zwrócił T. P. pozew z uwagi na brak uzupełnienia braków formalnych pozwu, w sytuacji, gdy z okoliczności sprawy wynika, iż powód nie miał realnej możliwości uzupełnienia braków formalnych wniesionego pozwu w terminie zakreślonym przez Sąd.

Nie ulega wątpliwości, że Sąd w ramach postępowania wstępnego bada, czy pismo procesowe stanowiące pozew może mieć nadany prawidłowy bieg. Bezsporne jest także to, że przepis art. 128 k.p.c. zobowiązuje każdego uczestnika postępowania wnoszącego pismo procesowe do dołączania do niego zarówno odpisów tego pisma, jak i załączników, w zależności od ilości podmiotów biorących udział w sprawie. Jeżeli do pisma procesowego nie dołączono wynikającej z powyższego przepisu lub przepisów szczególnych liczby odpisów pisma lub innych załączników, stanowi to podlegający uzupełnieniu brak formalny pisma procesowego. W przypadku nieuzupełnienia braku formalnego pisma procesowego, zgodnie z art. 130 § 2 k.p.c., sąd po bezskutecznym upływie terminu do uzupełnienia braków formalnych pozwu (pisma), może zwrócić pismo stronie.

Na wezwanie Sądu o uzupełnienie braków formalnych pozwu, T. P. odpowiedział w terminie i wyjaśnił przyczyny, dla których nie ma realnej możliwości przedłożenia odpisów, o które wzywa go Sąd. Jednocześnie skarżący wskazał, gdzie znajdują się oryginały i poprosił, aby to Sąd Okręgowy w Poznaniu, zwrócił się bezpośrednio do Sądu Rejonowego w Pile o nadesłanie stosownych odpisów. Zrozumiałym jest, że skarżący nie mógł osobiście udać się do Sądu Rejonowego w Pile i uzyskać odpisów pism znajdujących się w aktach IV P 341/14. Oczywiście T. P. mógłby zwrócić się do Sądu Rejonowego w Pile o nadesłanie kopii pism procesowych znajdujących się w aktach sprawy IV P 341/14 i po ich uzyskaniu przesłać stosowne odpisy do sprawy prowadzonej przez Sąd Okręgowy w Poznaniu, jednak z uwagi na krótki 7 dniowy termin, jaki Sąd Okręgowy zakreślił T. P. do uzupełnienia braków formalnych, oczywistym jest, że skarżący nie miał realnej możliwości tego uczynić. Zważyć należy, że stosowne odpisy mógłby uzyskać pełnomocnik powoda ustanowiony w sprawie z urzędu, jednak jak wskazano powyżej, nie został on wezwany do uzupełnienia braków formalnych pozwu przekazanego przez Sąd Rejonowy w Pile zgodnie z właściwością do Sądu Okręgowego w Poznaniu postanowieniem z dnia 10 lutego 2015 r. (k.2). Dopiero na późniejszym etapie postępowania zarządzeniem z dnia 23 lipca 2015 r. pełnomocnik powoda został poinformowany o stanie sprawy (k.46).

Z uwagi na powyższe, w ocenie Sądu Apelacyjnego, stwierdzić należy, że zażalenie na zarządzenie zwrotu pozwu z dnia 30 kwietnia 2015 r. było uzasadnione. Nie można domagać się od strony spełnienia wymogów, których spełnienie nie jest możliwe. Brak odpisu pozwu i wskazanych w zarządzeniu z dnia 19.03.2015 r. pism, choć z reguły byłby brakiem formalnym, którego nieuzupełnienie zgodnie z cytowanymi powyżej przepisami powoduje zwrot pisma, w tej konkretnej sprawie w przypadku, gdy niemożliwym było dla T. P. przedłożenie stosownych odpisów, nie powinno skutkować zwrotem pozwu. Realny brak możliwości spełnienia niemożliwego warunku, a z takim właśnie mamy do czynienia, nie może wywoływać dla strony negatywnych skutków. Tym samym z uwagi na nadzwyczajne okoliczności, w ocenie Sądu odwoławczego, w momencie powzięcia wiadomości, iż powód nie posiada odpisu pozwu i pism wskazanych w zarządzeniu z dnia 19.03.2015 r. (podkreślić należy, że powód wskazał na przyczyny, dla których nie ma odpisów tych pism i wskazał gdzie znajdują się oryginały i z uwagi na to, iż przebywa w zakładzie karnym ma utrudnioną możliwość działania), Sąd Okręgowy, mając na uwadze nadzwyczajne okoliczności sprawy, powinien zwrócić się do Sądu Rejonowego w Pile o nadesłanie odpisów pozwu i pism z dnia 10.11.2014 r. i z dnia 12.09.2014 r. albo zobowiązać ustanowionego z urzędu do sprawy profesjonalnego pełnomocnika powoda, do uzupełnienia braków formalnych pozwu.

W tym miejscu Sąd Apelacyjny podkreśla, że nie jest jego intencją przenoszenie odpowiedzialności za sporządzenie odpisu pozwu i pism procesowych na Sąd, bowiem Sąd nie może działać za stronę. Wydając jednak zarządzenie o zwrocie pozwu w przedmiotowej sprawie, z powodu nieuzupełnienia braków formalnych pozwu, w sytuacji, gdy w terminie powód wykazał, że nie ma realnej możliwości uzupełnienia braków formalnych, o które wzywa go Sąd, było nieuzasadnione. Sąd Okręgowy nie uwzględnił bowiem nadzwyczajnych uzasadnionych okoliczności sprawy.

Z uwagi na powyższe rozważania, Sąd Apelacyjny w oparciu o art. art. 386 § 4 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. uchylił zaskarżone zarządzenie i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu w Poznaniu do dalszego prowadzenia, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie w zakresie kosztów niepłaconej pomocy prawnej.