Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Poznaniu

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 38/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1.

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Z. z dnia (...) roku w sprawie o sygn. akt (...).

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

skazany R. B..

Okoliczności relewantne z punktu widzenia wymiaru kary łącznej w wyroku łącznym:

1. przeciętna opinia o skazanym w czasie odbywania kary oraz wielokrotność uprzednio orzeczonych i wykonanych kar względem skazanego.

1. Opinia o skazanym Dyrektora Zakładu Karnego w W. wraz z informacją o orzeczeniach i pobytach skazanego w jednostkach penitencjarnych na terenie kraju;

k.132-140;

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.

Opinia o skazanym Dyrektora Zakładu Karnego w W. wraz z informacją o orzeczeniach i pobytach skazanego w jednostkach penitencjarnych na terenie kraju;

- dowód o charakterze urzędowym, którego treści i pochodzenia nie kwestionowała żadna ze stron procesowych, a i sąd odwoławczy nie znalazł podstaw by czynić to z urzędu;

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut



„rżącej niewspółmierności orzeczonej kary i wymierzenie takiej przy zastosowaniu zasady asperacji w kierunku górnej granicy, niemal kumulacji, podczas gdy zastosowanie zasady pełnie absorpcji i już kara łączna w dolnej granicy spełni wszelkie swoje cele, zwłaszcza w sytuacji prawidłowo ustalonej przez Sąd pozytywnej opinii skazanego i podejmowanych przez niego starań jednak z pominięciem sytuacji osobistej i rodzinnej skazanego”.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja obrońcy skazanego okazała się niezasadna.

Na wstępie niniejszych rozważań stwierdzić należy, że Sąd Okręgowy w sposób prawidłowy ustalił, jakie wyroki skazujące zapadły w stosunku do skazanego R. B. i zgromadził niezbędne dla rozstrzygnięcia sprawy dowody, a zwłaszcza dane ww. o pobytach w jednostkach penitencjarnych i zapadłych prawomocnych orzeczeniach, odpisy poszczególnych wyroków lub akt spraw i niezbędne dane osobopoznawcze.

Odnosząc się do apelacji obrońcy skazanego podkreślić trzeba, że jej autor nie kwestionował sposobu połączenia kar w zaskarżonym wyroku łącznym ani też zastosowanego reżimu prawnego, określającego podstawy i rozmiar kary łącznej orzekanej w wyroku łącznym, jak i pozostałych rozstrzygnięć zawartych w wyroku, koncentrując się jedynie na zarzucie rażącej niewspółmierności wymierzonej przez Sąd Okręgowy kary łącznej pozbawienia wolności, co determinowało zakres poniższych wywodów.

Godzi się przypomnieć, iż rażąca niewspółmierność kary, o jakiej mowa w art. 438 pkt 4 k.p.k., zachodzić może tylko wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można było przyjąć, iż zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez sąd pierwszej instancji a karą, jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w art. 53 k.k. oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo (por. III KR 254/73, OSNPG 1974, nr 3-4, poz. 51 i aprobatę tego stanowiska: M. C., Z. Doda, Przegląd orzecznictwa, P.. 1975, nr 3, s. 64; wyrok SN z 13.02.2003, WK 1/03, OSNKW 2003/323). Od dawana utrwalony też jest pogląd, iż na gruncie przepisu art. 438 pkt 4 k.p.k. nie chodzi o każdą ewentualną różnicę w ocenach co do wymiaru kary, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby - również w potocznym znaczeniu tego słowa - „rażąco” niewspółmierną, to jest niewspółmierną w stopniu niedającym się wręcz zaakceptować. Zarzut rażącej niewspółmierności kary jako zarzut z kategorii ocen można zasadnie podnosić tylko wówczas, gdy kara, jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia jednak w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy - innymi słowy, gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 12.07.2000r., II AKa 116/00, podobnie – wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 19.12.2000r., II AKa 218/00, wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 30.05.2003r., II AKa 163/03, OSA 2003/11/113).

Przeprowadzona w sprawie kontrola odwoławcza wykazała, że brak podstaw do przypisania Sądowi I instancji zarzutu wymierzenia skazanemu niewspółmiernie surowej kary łącznej pozbawienia wolności, i to w stopniu rażącym w rozumieniu wyżej podanym.

Sąd Okręgowy, orzekając o karze łącznej, przy zastosowaniu art. 85 § 1 i 2 k.k. oraz art. 86 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. - w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2015 r. do dnia 23 czerwca 2020 r. - granicach od 4 lat pozbawienia wolności - czyli od najwyższej podlegającej wykonaniu kary pozbawienia wolności, orzeczonej wyrokiem Sądu Okręgowego w Z. z dnia (...) roku w sprawie o sygn. akt (...) (vide: punkt II. zaskarżonego wyroku) – do 5 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, co stanowi sumę kar jednostkowych pozbawienia wolności, orzeczonych za wszystkie zbiegające się przestępstwa, które spełniają warunki do objęcia ich karą łączną w ramach wyroku łącznego (vide: punkty I. i IV. zaskarżonego wyroku), wymierzył skazanemu karę łączną pozbawienia wolności w wymiarze 5 lat na zasadzie asperacji, a więc pomiędzy zasadą pełnej kumulacji i pełnej absorpcji.

Kara ta w ocenie Sądu odwoławczego mieści się w granicach sędziowskiego uznania w rozumieniu art. 53 § 1 k.k., a nadto w należytym stopniu uwzględnia okoliczności ważące na jej wymiarze. Sąd I instancji co do zasady bowiem prawidłowo ustalił i generalnie uwzględnił istotne okoliczności wpływające na jej wymiar. W szczególności, w należyty sposób oceniając opinię o skazanym i poszczególne skazania przez pryzmat ich przedmiotowych i podmiotowych związków, zasadnie uznał, że nie ma podstaw do zastosowania przy wymiarze kary łącznej postulowanej przez skarżącego zasady pełnej absorpcji, a więc orzeczenia kary łącznej w minimalnym wymiarze li-tylko przez wzgląd na związki pomiędzy przestępstwami, opinię penitencjarną czy fakt posiadania małoletnich dzieci.

Wskazać należy, a de facto powtórzyć za Sądem I instancji, że przy wymiarze kary łącznej decydujące znaczenie ma związek podmiotowo-przedmiotowy pomiędzy poszczególnymi przestępstwami, za które zostały wymierzone kary podlegające łączeniu. Chodzi tutaj o bliskość kwalifikacyjną i czasową czynów oraz tożsamość osoby (osób) pokrzywdzonych. Im większa występuje zbieżność pomiędzy ww. czynnikami w rozważanych przestępstwach, tym bardziej kara łączna winna grawitować w kierunku pełnej absorpcji. Nadto, kara łączna stanowić ma syntetyczną, całościową ocenę zachowań sprawcy, będąc właściwą, celową z punktu widzenia prewencyjnego reakcją na popełnione czyny. Pierwszeństwo przy wymiarze kary łącznej winny mieć dyrektywy prewencyjne w odniesieniu do sprawcy, ujęte w art. 53 § 1 kk (por. komentarze do art. 86 k.k.: pod redakcją Andrzeja Zolla, Zakamycze 1998, teza 7; Jacka Giezka, LEX 2007, teza 4; Piotra Kardasa, Zakamycze 2004, teza 20,24,27,46, nadto wyroki Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 20 maja 2008 r. w sprawie II AKa 129/08 i Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 19 października 2007 r. w sprawie II AKa 183/07).

Poglądy te nie straciły na aktualności w związku z wprowadzonym ustawą z dnia (...) r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw - art. 85a k.k. (w brzmieniu obowiązującym do 01.10.2023 roku), wedle którego orzekając karę łączną, sąd bierze pod uwagę przede wszystkim cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Przepis ten, jakkolwiek nadaje dyrektywom prewencji indywidualnej oraz generalnej charakter priorytetowy przy kształtowaniu na podstawie obecnie obowiązujących przepisów kary łącznej, to „(…) nie zawiera enumeratywnego katalogu przesłanek decydujących o wymiarze kary łącznej, a użycie zwrotu "przede wszystkim" pozwala stosować dotychczasowy dorobek doktryny i judykatury, uwzględnić też należy relacje zachodzące pomiędzy prawomocnie osądzonymi czynami, które sprowadzają się do łączącego je związku przedmiotowo - podmiotowego oraz dzielących je odstępów czasowych, tak aby orzeczona kara łączna zawierała w sobie całościową ocenę przestępczej działalności skazanego i we właściwy sposób miarkowała zastosowaną wobec niego represję karną. Suma tych okoliczności decyduje o zastosowaniu przy wymiarze kary łącznej zasady absorpcji, asperacji bądź kumulacji” (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 3 listopada 2016 r., II AKa 148/16, LEX nr 2205972; Wróbel W. (red.), Zoll A. (red.), Kardas P w: Kodeks karny. Część ogólna. Tom I. Cześć II. Komentarz do art. 53-116, WK, 2016, stan prawny: 2016.08.01, wydanie: V).

Zatem, kara łączna orzekana w wyroku łącznym nadal powinna stanowić swego rodzaju korektę – poprzez pryzmat oceny dotychczasowego przebiegu okresu wykonywania poszczególnych kar jednostkowych – kar zawartych w podlegających łączeniu wyrokach. Jednakże kara łączna nie powinna być postrzegana jako instytucja mająca działać na korzyść skazanego, swoista premia, ale jako instytucja gwarantująca racjonalną politykę karania w stosunku do sprawcy wielości – pozostających w realnym zbiegu – przestępstw. Okoliczności mające miejsce po podlegających łączeniu skazaniach nie są co prawda pozbawione znaczenia (chodzi przede wszystkim o przebieg procesu resocjalizacji sprawcy – por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 30 września 1998r., II AKa 181/98, Prok. i Pr. 1999, z. 4, poz. 24; wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 26 kwietnia 1994r., II AKr 26/94, KZS 1994, z. 5, poz. 14), jednakże nie należy przydawać im rangi decydującej. Jest to wyłącznie kryterium subsydiarne – w tym zakresie należy podzielić pogląd wyrażony w orzeczeniu Sądu Apelacyjnego w (...)

Mając na uwadze powyższe, Sąd odwoławczy stwierdza, iż Sąd Okręgowy w należytym stopniu uwzględnił ww. kryteria. Zauważyć należy, że w niniejszym przypadku związek podmiotowo-przedmiotowy zachodzący pomiędzy poszczególnymi, prawomocnie osądzonymi czynami był odległy i przemawiał na niekorzyść skazanego. Wskazuje na to ich różnorodzajowość (stanowią przestępstwa skierowane przeciwko różnym dobrom prawnym – mieniu i zdrowiu powszechnemu) i znaczna rozpiętość czasowa – zbiegające się w sumie dwa przestępstwa zostały popełnione na przestrzeni lat(...) (odpowiednio: (...)r.). Okoliczność ta świadczyła o dużym natężeniu złej woli u skazanego i determinacji w osiąganiu przestępczych celów, co skarżący zbył milczeniem.

Słusznie również Sąd orzekający uznał, za okoliczność przemawiającą za odejściem od wymiaru kary łącznej na zasadzie absorpcji, uprzednią karalność skazanego. Skarżący okoliczność tę całkowicie zignorował, tymczasem R. B. na przestrzeni 30 lat ((...)) był aż 25 karany za różnorakie przestępstwa, w tym przeciwko mieniu, z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, na kary wolnościowe i pozbawienia wolności, odbywał karę także w warunkach dozoru elektronicznego i korzystał w warunkowego przedterminowego zwolnienia, a aktualnie zbiegających się przestępstw dopuściła się w warunkach kwalifikowanego powrotu do przestępstwa art. 64 § 1 k.k.). Zestawiając powyższe z wiekiem skazanego (obecnie liczącym 49 lat) należało dojść do wniosku, że przez większą część swojego dorosłego życia popełniał on przestępstwa.

W świetle powyższego, nie sposób abstrahować od całokształtu kryminalnej przeszłości skazanego, którą Sąd orzekający zasadnie poczytał mu na jego niekorzyść, jako jeden z elementów prognostycznych przemawiających za odejściem od zasady absorpcji na rzecz zasady asperacji.

Oceny tej nie podważa, wbrew odmiennym zapatrywaniom skarżących, dotychczasowy przebieg wykonywanych kar. Z Opinii o skazanym z Zakładu Karnego w W. z dnia (...) r. (vide: k. 86) bynajmniej nie wynika, izby zachowanie skazanego w trakcie odbywania kary było aż tak pozytywne: owszem R. B. przestrzegał obowiązujących zasad porządku wewnętrznego i dyscypliny, nie był karany dyscyplinarnie i poprawnie układał relacje interpersonalne, to jednak przejawiał bezkrytyczny stosunku do popełnionych przestępstw, silnie identyfikując się z podkulturą więzienną. Opinia ta aktualnie nie uległa radykalnej zmianie na lepsze. Wprowadzi skazany wedle Opinii Dyrektora Zakładu Karnego w W. z dnia (...) r. (k. 132) otrzymał osiem nagród m.in. za wykonywane prace nieodpłatne to zarazem ujawniono, że „podejmuje próby organizacji przemytu na teren tutejszego ZK substancji odurzających”, nadto został wycofany z zatrudnienia w związku z naruszeniem ustalanego w jednostce penitencjarnej porządku, co de facto oznacza regres w postępach resocjalizacyjnych skazanego w stosunku do wcześniej opinii. Nawet jednak biorąc pod uwagę uzyskane w tzw. międzyczasie nagrody regulaminowe stwierdzić trzeba, że proces społecznej readaptacji skazanego przebiega powoli a on sam będąc osobą dobrze przystosowaną do warunków więziennych odbywa orzeczoną karę w zasadzie w sposób bierny, w systemie zwykłym, nie będąc zainteresowanym jego zmianą. Nawet więc, jeśli za swoje pozytywne zachowanie skazany uzyskiwał wcześniej regulaminowe nagrody, to pozytywnej opinii penitencjarnej, nie sposób przeceniać, a w szczególności utożsamiać jej z pozytywną prognozą kryminologiczną, tak jak czyni to skarżący.

Faktem jest, że skazany, w trakcie odbywania kary był konsultowany psychologicznie w związku z zażywaniem marihuany na wolności i deklarowaną chęcią odbycia terapii uzależnień, co uzależnione została od konsultacji psychiatrycznej w związku z brakiem diagnozy uzależnienia, nie sposób jednak uznać, że okoliczność ta winna determinować wymiar kary łącznej w wyroku łącznym, analogicznie jak chęć wykonywania obowiązków rodzicielskich względem półtorarocznego syna. Jakkolwiek okoliczności osobiste, rodzinne nie są bez znaczenia, jednakże in concreto nie mogły one mieć istotnego wpływu na wymiar kary w wyroku łącznym. Bez wątpienia skazany ma zapewnioną pomoc psychologiczną i oczekuje na konsultację psychiatryczną. Natomiast chęć uczestniczenia w życiu rodziny jakkolwiek stanowi pozytywny prognostyk, jednak okoliczność ta nie przełożyła się jak dotąd na trwałą zmianę w życiu skazanego, który co słusznie wyeksponował Sąd Okręgowy nie łożył na utrzymanie córki M. i był dwukrotnie skazany za przestępstwo alimentacji. Mało tego nadal deklarując bezkrytyczny stosunek do popełnionych przestępstw.

Bez wątpienia w świetle treści art. 571 § 1 k.p.k. informacje o warunkach rodzinnych, majątkowych i co do stanu zdrowia skazanego stanowią okoliczności, które sąd uwzględnia przy orzekaniu o karze łącznej w wyroku łącznym, jednakże okoliczności te mają li-tylko charakter pomocniczy a nie rozstrzygający, jak słusznie uznał Sąd orzekający. Zatem nie mają one takiej rangi, jaką nadaje im apelujący, eksponujący w szczególności brak należytej opieki psychologicznej skazanego i możliwości uczestniczenia w codziennym wychowywaniu syna. Jak trafnie skonstatował Sąd Najwyższy w postanowieniu z 2013.03.20, w sprawie III KK 397/12 (LEX nr 1294350) „Stan zdrowia skazanego nie jest okolicznością decydującą odnośnie wymiaru kary łącznej. Jest ona wyprowadzana z art. 571 § 1 k.p.k. i nie mieści się bezpośrednio w zasadach i regułach wymierzania kary łącznej wynikających z art. 53 § 1 k.k. oraz wyprowadzanych z art. 86 k.k. związków podmiotowo-przedmiotowych między zbiegającymi się przestępstwami. Co najwyżej można ją pośrednio lokować w dyrektywie prewencji indywidualnej”. Aktualność tej tezy potwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 grudnia 2017 roku w sprawie III KK 175/17 (opubl. sn.pl › sites › orzecznictwo › (...)).

Oczywiście, nie oznacza to tego, że okoliczności te z punktu widzenia wymiaru kary łącznej są obojętne (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 kwietnia 2007 r., III KK 394/06, Prok. i Pr. – orzecz. 2007, nr 10, poz. 19). Powinność sądu orzekającego w przedmiocie wydania wyroku łącznego, określona w art. 571 § 1 k.p.k., ma służyć właściwemu kształtowaniu przez ten sąd wymiaru kary łącznej w oparciu o pełny, możliwy do ustalenia w realiach rozpoznawanej sprawy, zakres wiedzy o przestępstwach i ich sprawcy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 października 2011 r., II KK 112/11, LEX nr 1084712). Bez wątpienia Sąd Okręgowy zadośćuczynił powyższemu, gromadząc niezbędne o skazanym informacje, ale i nadał im właściwą rangę w procesie orzekania o karze łącznej w wyroku łącznym.

Reasumując, umiarkowanie pozytywna opinia penitencjarna, jak i trudna sytuacja osobista skazanego, w szczególności w odniesieniu do jego sytuacji rodzinnej – są zaledwie jedną z przesłanek wymiaru kary łącznej i samo ich zaistnienie nie przemawia automatycznie za zastosowaniem przy wymiarze kary łącznej zasady absorpcji czy nawet asperacji w wymiarze do niej zbliżonym. Sąd odwoławczy podziela bowiem pogląd, iż popełnienie więcej niż dwóch przestępstw jest istotnym czynnikiem prognostycznym, przemawiającym za orzekaniem kary łącznej surowszej od tej wynikającej z dyrektywy absorpcji, którą to należy stosować bardzo ostrożnie, biorąc pod uwagę negatywną co do sprawcy przesłankę prognostyczną, jaką jest właśnie popełnienie kilku przestępstw. W przeciwnym wypadku wymierzenie kary wynikającej z zasady absorpcji prowadziłoby do premiowania sprawcy popełniającego nie jedno, a więcej przestępstw, zatem prowadziłoby do praktycznej bezkarności innych zachowań zabronionych (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 20 maja 2008 r. II AKa 129/08, Biul.SAKa 2008/3/8). Okoliczność tę zresztą miał także w polu widzenia Sąd orzekający, który zasadnie odwołał się do utrwalonej u skazanego tendencji do łamania obowiązującego porządku prawnego i fiaska dotychczasowych odziaływań resocjalizacyjnych, wskazując na uprzednią wielokrotną karalność skazanego i dotychczasową bezskuteczność poprzednio orzeczonych i wykonanych kar, co skarżący skrzętnie pomija, a wręcz deprecjonuje ten oczywisty fakt, eksponując wyłącznie stan zdrowia skazanego i jego sytuację rodzinną, co dodatkowo osłabia siłę jego argumentacji.

Na gruncie znowelizowanych przepisów zachowuje aktualność również pogląd, że niezależnie od możliwości zastosowania przy wymiarze kary łącznej zasady absorpcji, asperacji jak i zasady kumulacji, oparcie wymiaru kary na zasadzie absorpcji lub kumulacji traktować należy jako rozwiązanie skrajne, stosowane wyjątkowo i wymagające szczególnego uzasadnienia. Natomiast priorytetową zasadą wymiaru kary łącznej powinna być zasada asperacji (por. A. Marek: Komentarz, Kodeks karny, Warszawa 2004 rok s. 293; wyrok SN z 2 grudnia 1975 roku Rw 628/75, OSNKW 1976/2/33, wyrok SA w Katowicach z dnia 13 listopada 2003 roku, II AKa 339/03, LEX nr 183336; wyrok SA w Lublinie z dnia 27 kwietnia 2006 r., II AKa 80/06, LEX nr 183575). Bez wątpienia analizowana sprawa nie stanowi wyjątkowego przypadku, uzasadniającego odstąpienie od powyższej zasady li-tylko z uwagi na eksponowane w apelacji okoliczności - już choćby z racji odległych związków pozostających w analizowanym zbiegu przestępstw i rozmiarów orzeczonych jednostkowymi wyrokami kar za zbiegające się przestępstwa, ich spośród których żadne nie miało charakteru dominującego nad pozostałym, czego nie dostrzegł skarżący.

Kierując się powyższymi zapatrywaniami, jak również odwołując się do ustalonych w sprawie okoliczności relewantnych z punktu widzenia wymiaru kary łącznej w wyroku łącznym, Sąd Apelacyjny uznał, że orzeczona wobec skazanego R. B. kara łączna w wymiarze 5 lat pozbawienia wolności, na zasadzie asperacji, jest karą na pewno nie łagodną, ale nie czyni to ją nazbyt surową i to w stopniu rażącym. Z jednej bowiem strony pozwala ona unikać nieuzasadnionego premiowania sprawcy popełniającego więcej przestępstw - do czego prowadzi dyrektywa absorpcji oznaczająca w istocie wymiar kary za jedno z pozostających w zbiegu przestępstw oraz praktyczną bezkarność w zakresie pozostałego; z drugiej pozwala uniknąć konsekwencji w postaci kumulacji dolegliwości wynikających z orzeczonych jednostkowymi wyrokami kar, a tym samym naruszenia zasady racjonalności wymiaru kary i zasady humanitaryzmu stosowania kar i środków karnych oraz poszanowania godności człowieka - do czego prowadzi oparcie wymiaru kary łącznej na dyrektywie kumulacji.

Tak ukształtowana kara jest więc w ocenie Sądu Apelacyjnego karą sprawiedliwą i należycie wyważoną, która nie razi swoją surowością i zapewnia realizację celów kary - tak indywidualno, jak i ogólnoprewencyjnych. Nie godzi także w zasadę humanitaryzmu, określoną w art. 3 k.k., która sprowadza się do minimalizacji cierpień, dolegliwości i innych niedogodności zadawanych w związku z realizacją norm prawa karnego, czemu służą także normy prawa karnego wykonawczego, które wychodzą naprzeciw sytuacjom, w których wykonanie orzeczonej kary staje się czasowo niemożliwie bądź powoduje dla skazanego i jego bliskich zbyt ciężkie skutki, o czym nie pamiętał autor skargi. To zaś pozwala pogodzić postulat humanitaryzmu stosowania kar i środków karnych oraz poszanowania godności człowieka z nakazem sprawiedliwego osądzenia sprawcy dwu lub więcej przestępstw w ramach wyroku łącznego.

Reasumując – zarzut obrońcy skazanego w gruncie rzeczy miał charakter polemiczny i w żadnej mierze nie podważał słuszności zapadłego w sprawie rozstrzygnięcia.

Wniosek

- o zmianę zaskarżanego wyroku i wymierzenie skazanemu R. B. kary łącznej pozbawienia wolności z uwzględnieniem zasady pełnej absorpcji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek nie zasługiwał na uwzględnienie, albowiem zarzut rażącej niewspółmierności orzeczonej w wyroku łącznym kary pozbawienia wolności okazał się niezasadny.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

Orzeczenie o karze łącznej pozbawienia wolności i pozostałe rozstrzygnięcia zawarte w sentencji wyroku.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sąd odwoławczy utrzymał w mocy zaskarżony wyrok, albowiem apelacja obrońcy skazanego okazała się bezzasadna, a jednocześnie brak było podstaw do zmiany lub uchylenia zaskarżonego wyroku - niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów, Z urzędu Sąd odwoławczy skontrolował bowiem wyrok poza granicami zaskarżenia, stosownie do treści art. 433 § 1 in fine.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

punkt II.

Sąd Apelacyjny w myśl przepisów art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. zwolnił skazanego od obowiązku zapłaty na rzecz Skarbu Państwa wydatków za postępowanie odwoławcze. Rozstrzygając o powyższym, Sąd II instancji miał na uwadze, że skazany w czasie osadzenia nie pracuje zarobkowo, posiada małoletnie dzieci na utrzymaniu, wobec czego ich uiszczenie byłoby dlań zbyt uciążliwe. Ponadto, nie wymierzył skazanemu opłaty za II instancję, albowiem zgodnie z treścią art. 6 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz.U.1983.49.223 j.t. ze zm.), jeżeli kara łączna została orzeczona wyrokiem łącznym, odrębnej opłaty od tej kary nie pobiera się.

7.  PODPIS

P. M. H. K. (...)