Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Poznaniu

UZASADNIENIE

Do Sądu Okręgowego w Z. wpłynął akt oskarżenia przeciwko 16 oskarżonym, którym postawiono łącznie 43 zarzuty dotyczące procederu przemytu papierosów. Wśród nich:

1.  D. S. (1) oskarżony został o popełnienie 5 przestępstw:

- kierowanie zorganizowaną grupą przestępczą, zakwalifikowane z art. 258 § 3 k.k., opisane w pkt I części historycznej zaskarżonego wyroku,

- przemyt papierosów, zakwalifikowany z art. 91 § 1 k.k.s. w zbiegu z art. 65 § 1 k.k.s. w zw. z art. 37 § 1 pkt 1, 2 i 5 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k.s. i art. 6 § 1 k.k.s., opisane w pkt II części historycznej zaskarżonego wyroku,

- 3 przestępstwa polegające na praniu brudnych pieniędzy, z których pierwsze zakwalifikowano z art. 299 § 1 k.k. w zw. z art. 299 § 5 k.k., a dwa kolejne z art. 299 § 1 k.k., opisane w pkt III - V części historycznej zaskarżonego wyroku,

2.  A. S. (1) oskarżona została o popełnienie 5 przestępstw:

- udział w zorganizowanej grupie przestępczej, zakwalifikowane z art. 258 § 1 k.k., opisane w pkt VII części historycznej zaskarżonego wyroku,

- przemyt papierosów, zakwalifikowany z art. 91 § 1 k.k.s. w zbiegu z art. 65 § 1 k.k.s. w zw. z art. 37 § 1 pkt 1, 2 i 5 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k.s. i art. 6 § 1 k.k.s., opisane w pkt VIII części historycznej zaskarżonego wyroku,

- 3 przestępstwa polegające na praniu brudnych pieniędzy, z których pierwsze zakwalifikowano z art. 299 § 1 k.k. w zw. z art. 299 § 5 k.k., a dwa kolejne z art. 299 § 1 k.k., opisane w pkt IX – XI części historycznej zaskarżonego wyroku,

3.  M. K. (1) oskarżona została o popełnienie 3 przestępstw:

- udział w zorganizowanej grupie przestępczej, zakwalifikowane z art. 258 § 1 k.k., opisane w pkt XII części historycznej zaskarżonego wyroku,

- przemyt papierosów zakwalifikowany z art. 91 § 1 k.k.s. w zbiegu z art. 65 § 1 k.k.s. w zw. z art. 37 § 1 pkt 1, 2 i 5 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k.s. i art. 6 § 1 k.k.s., opisane w pkt XIII części historycznej zaskarżonego wyroku,

- pranie brudnych pieniędzy, zakwalifikowane z art. 299 § 1 k.k. w zw. z art. 299 § 5 k.k., opisane w pkt XIV części historycznej zaskarżonego wyroku,

4.  S. K. (1) oskarżony został o popełnienie 2 przestępstw:

- udział w zorganizowanej grupie przestępczej, zakwalifikowane z art. 258 § 1 k.k., opisane w pkt XIX części historycznej zaskarżonego wyroku,

- przemyt papierosów zakwalifikowany z art. 91 § 1 k.k.s. w zbiegu z art. 65 § 1 k.k.s. w zw. z art. 37 § 1 pkt 1, 2 i 5 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k.s. i art. 6 § 1 k.k.s., opisane w pkt XX części historycznej zaskarżonego wyroku,

5.  B. S. oskarżona została o pranie brudnych pieniędzy, zakwalifikowane z art. 299 § 1 k.k. w zw. z art. 299 § 5 k.k. w zw. z art. 272 k.k. w zw. z art. 12 k.k., opisane w pkt XXIX części historycznej zaskarżonego wyroku,

6.  P. S. oskarżony został o popełnienie 9 czynów:

- udział w zorganizowanej grupie przestępczej, zakwalifikowane z art. 258 § 1 k.k., opisane w pkt XXXVI części historycznej zaskarżonego wyroku

- 4 czyny polegające na utrudnianiu postępowania (art. 239 § 1 k.k.), w tym 1 raz połączone z podrobieniem dokumentu (art. 270 § 1 k.k.) i 1 raz z poświadczeniem nieprawdy(art. 271 § 1 k.k.), opisane w pkt XXX – XXII i XXXV ,

- wystawienie nierzetelnej faktury, zakwalifikowane z art. 62 § 1 k.k.s., opisane w pkt XXXIII części historycznej zaskarżonego wyroku,

- pranie brudnych pieniędzy, zakwalifikowane z art. 299 § 1 k.k. w zw. z art. 299 § 5 k.k. w zw. z art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 272 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., opisane w pkt XXXIV ,

- udaremnienie wykonania orzeczenia, zakwalifikowane z art. 300 § 2 k.k., opisane w pkt XXXVII ,

- podrobienie dokumentu, zakwalifikowane z art. 270 § 1 k.k., opisane w pkt XXXVIII ,

7.  M. B. oskarżony został o popełnienie przestępstwa utrudniania postępowania, zakwalifikowane z art. 239 § 1 k.k. w zw. z art. 245 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., opisane w pkt XXXIX ,

8.  W. S. (1) oskarżony został o popełnienie 3 przestępstw polegających na utrudnianiu postępowania, zakwalifikowanych z 239 § 1 k.k., w jednym przypadku w zw. z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 245 k.k. w zw. z art. 191 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., opisane w pkt XL – XLII części historycznej zaskarżonego wyroku.

Sąd Okręgowy w Z. , po rozpoznaniu sprawy obejmującej wskazane wyżej zarzuty, wyrokiem z dnia (...) r. w sprawie (...) , w odniesieniu do wymienionych wyżej 8 oskarżonych, orzekł w ten sposób, że (numeracja jak w części rozstrzygającej opisywanego wyroku):

1.  Uznaje oskarżonego D. S. (2) winnym popełnienia czynu opisanego w punkcie I części wstępnej wyroku z tym ustaleniem iż dopuścił się go w okresie od co najmniej maja 2004 roku do co najmniej 8 sierpnia 2007 roku także w B. i innych miejscowościach na terytorium Republiki Federalnej N. i Holandii oraz, że Z. C. współkierował z nim zorganizowaną grupą przestępczą w okresie od jej założenia do końca grudnia 2004 roku, a następnie od końca marca 2005 roku do 23 kwietnia 2006 roku, tj. .popełnienia przestępstwa z art. 258 § 3 k.k. i za to na podstawie art. 258 § 3 k.k. wymierza mu karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności;

2.  Uznaje oskarżonego D. S. (2) winnym popełnienia czynu opisanego w punkcie II części wstępnej wyroku , z tym ustaleniem iż dopuścił się go w okresie od co najmniej(...) roku , a przedmiotem przestępstwa skarbowego były papierosy w łącznej ilości co najmniej 3 200 000 paczek wartości nie mniejszej niż 16 366 400 złotych, przez co spowodował uszczuplenie należności publicznoprawnej w postaci: cła w łącznej kwocie nie mniejszej niż 1 497 687 złotych, podatku akcyzowego w łącznej kwocie nie mniejszej niż 16 295 200 złotych, podatku VAT w łącznej kwocie nie mniejszej niż 4 486 466 złotych , z czego osiągnął korzyść majątkową w kwocie nie mniejszej niż 2 560 000 złotych, tj. przestępstwa skarbowego z art. 91 § 1 k.k.s. i art. 65 § 1 k.k.s. w zw. z art. 37 § 1, 2 i 5 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k.s. i w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. i za to, na podstawie art. 65 § 1 k.k.s. w zw. z art. 7 § 2 k.k.s. w zw. z art. 38 § 2 k.k.s wymierza mu karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wysokości 650 (sześćset pięćdziesiąt) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 500 (pięćset) złotych;

3.  W odniesieniu do czynów opisanych w punktach III-V części wstępnej uznaje oskarżonego D. S. (2) winnym popełnienia zachowań w nich opisanych, z tym ustaleniem , iż dopuścił się ich w wykonaniu z góry powziętego zamiaru i w krótkich odstępach czasu i , że stanowią one jeden czyn zabroniony z art. 299 § 1 k.k. w zw. z art. 299 § 5 k.k. i z art. 299 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to, na podstawie art. 299 § 5 k.k. w zw. z art. 299 § 1 k.k. wymierza mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

4.  Na podstawie art. 39 § 1 i 2 k.k.s. łączy orzeczone wobec oskarżonego D. S. (2) jednostkowe kary pozbawienia wolności i orzeka wobec niego karę łączną pozbawienia wolności w wymiarze 2 (dwóch) lat i 6 (sześciu) miesięcy;

5.  Na podstawie art. 33 § 1, 2, 3 k.k.s. orzeka przepadek na rzecz Skarbu Państwa nieruchomości stanowiącej zabudowaną budynkiem mieszkalno-pensjonatowym o powierzchni użytkowej 277 m2 działkę nr (...) (czterysta pięćdziesiąt jeden) AM-6 o powierzchni 649 m2 położonej w S. przy ul. (...) , gmina S. powiat (...) dla której prowadzono księgę wieczystą kw nr (...), której współwłaścicielami byli W. S. (2), L. S. i D. S. (2), a której obecną właścicielką jest M. S. (1) - do wysokości osiągniętej z popełnienia przestępstwa skarbowego przez oskarżonego D. S. (2) korzyści majątkowej w kwocie 2 560 000 zł, a w wypadku gdy kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości nie będzie równa wysokości osiągniętej korzyści również przepadek kwoty równej różnicy kwoty 2 560 000 zł i kwoty uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości;

[…]

1.  Uznaje oskarżoną A. S. (2) winną popełnienia czynu opisanego w punkcie VII części wstępnej wyroku z tym ustaleniem , iż w/wymieniona dopuściła się go w okresie co najmniej od (...)roku tj. przestępstwa z art. 258 § 1 k.k. i za to, na podstawie art. 258 § 1 k.k. wymierza jej karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności;

2.  Uznaje oskarżoną A. S. (2) winną popełnienia czynu opisanego w punkcie VIII części wstępnej z tym ustaleniem , iż w/wymieniona dopuściła się go w okresie co najmniej od (...)roku, a przedmiotem przestępstwa skarbowego były papierosy w łącznej ilości co najmniej 3 200 000 paczek wartości nie mniejszej niż 16 366 400 złotych, przez co spowodowała uszczuplenie należności publicznoprawnej w postaci: cła w łącznej kwocie nie mniejszej niż 1 497 687 złotych, podatku akcyzowego w łącznej kwocie nie mniejszej niż 16 295 200 złotych, podatku VAT w łącznej kwocie nie mniejszej niż 4 486 466 złotych, osiągając z tego tytułu korzyść majątkową co najmniej w kwocie 174 000 złotych tj. przestępstwa z art. 91 § 1 k.k.s. i art. 65 § 1 k.k.s. w zw. z art. 37 § 1, 2 i 5 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k.s. i w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. i za to, na podstawie art. 65 § 1 k.k.s. w zw. z art. 7 § 2 k.k.s. w zw. z art. 38 § 2 k.k.s wymierza jej karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wysokości 520 (pięćset dwadzieścia) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 500 (pięćset) złotych;

3.  W odniesieniu do czynów opisanych w punktach IX-XI części wstępnej uznaje oskarżoną A. S. (2) winną popełnienia zachowań w nich opisanych, z tym ustaleniem , iż dopuściła się ich w wykonaniu z góry powziętego zamiaru i w krótkich odstępach czasu i , że zachowania te stanowią jeden czyn zabroniony z art. 299 § 1 k.k. w zw. z art. 299 § 5 k.k. i z art. 299 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to, na podstawie art. 299 § 5 k.k. w zw. z art. 299 § 1 k.k. wymierza jej karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

4.  Na podstawie art. 39 § 1 i 2 k.k.s. łączy orzeczone wobec oskarżonej A. S. (2) jednostkowe kary pozbawienia wolności i orzeka wobec niej karę łączną pozbawienia wolności w wymiarze 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy;

5.  Na podstawie art. 41a § 1 i 2 k.k.s. w zw. z art. 20 § 2 k.k.s. w zw. z art. 69 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 2 § 2 k.k.s. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonej A. S. (2) kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres 3 (trzech) lat próby, oddając ją w tym czasie pod dozór kuratora;

6.  Na podstawie art. 20 § 2 k.k.s. w zw. z art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej wobec oskarżonej A. S. (2) kary grzywny zalicza okres jej tymczasowego aresztowania w niniejszej sprawie od dnia (...) roku, tj. 260 dni i przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się dwóm dziennym stawkom grzywny uznaje orzeczoną karę grzywny za wykonaną w całości;

7.  Na podstawie art. 33 § 1 , 2, 3 k.k.s. orzeka przepadek na rzecz Skarbu Państwa prawa wieczystego użytkowania gruntu stanowiącego własność Gminy S., składającego się z działek oznaczonych numerami (...) , o łącznej powierzchni 0,4340 ha i prawa własności budynku – hali produkcyjno-magazynowej o kubaturze 3.214 m 3 znajdującego się na działkach oznaczonych numerami (...) , a także urządzeń w postaci wagi wozowej i stacji redukcji gazu , stanowiące odrębne od gruntu przedmioty własności położonych przy ul.(...) w S., miasto S. , powiat Ż. , woj. (...) , dla której prowadzono księgę wieczystą kw (...) darowanych przez A. S. (2) swoim dzieciom M. S. (1) i K. S. do wysokości korzyści majątkowej osiągniętej przez w/w z popełnionego przestępstwa skarbowego w kwocie 174 000 złotych;

8.  Uznaje oskarżoną M. K. (1) winną popełnienia czynu opisanego w punkcie XII części wstępnej wyroku z tym ustaleniem , iż w/wymieniona dopuściła się go w okresie co najmniej od (...) roku tj. przestępstwa z art. 258 § 1 k.k. i za to, na podstawie art. 258 § 1 k.k. wymierza jej karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

9.  Uznaje oskarżoną M. K. (1) winną popełnienia czynu opisanego w punkcie XIII części wstępnej wyroku z tym ustaleniem , iż w/wymieniona dopuściła się go w okresie co najmniej od (...)roku, a przedmiotem przestępstwa skarbowego były papierosy w łącznej ilości co najmniej 3 200 000 paczek wartości nie mniejszej niż 16 366 400 złotych, przez co spowodowała uszczuplenie należności publicznoprawnej w postaci: cła w łącznej kwocie nie mniejszej niż 1 497 687 złotych, podatku akcyzowego w łącznej kwocie nie mniejszej niż 16 295 200 złotych, podatku VAT w łącznej kwocie nie mniejszej niż 4 486 466 złotych, osiągając z tego tytułu korzyść majątkową co najmniej w kwocie 26 560 złotych tj. przestępstwa z art. 91 § 1 k.k.s. i art. 65 § 1 k.k.s. w zw. z art. 37 § 1, 2 i 5 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k.s. i w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. i za to, na podstawie art. 65 § 1 k.k.s. w zw. z art. 7 § 2 k.k.s. w zw. z art. 38 § 2 k.k.s wymierza jej karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wysokości 300 (trzystu) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 100 (sto) złotych;

10.  Uznaje oskarżoną M. K. (1) winną popełnienia czynu opisanego w punkcie XIV części wstępnej wyroku, tj. przestępstwa z art. 299 § 1 k.k. w zw. z art. 299 § 5 k.k. i za to , na podstawie art. 299 § 5 k.k. w zw. z art. 299 § 1 k.k. wymierza jej karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

11.  Na podstawie art. 39 § 1 i 2 k.k.s. łączy orzeczone wobec oskarżonej M. K. (1) jednostkowe kary pozbawienia wolności i orzeka wobec niej karę łączną pozbawienia wolności w wymiarze 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy;

12.  Na podstawie art. 41a § 1 i 2 k.k.s. w zw. z art. 20 § 2 k.k.s. w zw. z art. 69 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 2 § 2 k.k.s. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonej M. K. (1) kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres 4 (czterech) lat próby, oddając ją w tym czasie pod dozór kuratora;

13.  Na podstawie art. 20 § 2 k.k.s. w zw. z art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej wobec oskarżonej M. K. (1) kary grzywny zalicza okres jej tymczasowego aresztowania w niniejszej sprawie od dnia(...)roku, tj. 149 dni i przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się dwóm dziennym stawkom grzywny uznaje orzeczoną karę grzywny za wykonaną w odniesieniu do 298 stawek dziennych;

14.  Na podstawie art. 33 § 1 k.k.s. orzeka przepadek na rzecz Skarbu Państwa korzyści osiągniętej przez M. K. (1) z popełnionego przestępstwa skarbowego w kwocie 26 560 złotych;

[…]

33.  Uznaje oskarżonego S. K. (1) winnym popełnienia czynu opisanego w punkcie XIX części wstępnej wyroku, z tym ustaleniem, iż w/w dopuścił się go w okresie co najmniej od (...) roku, tj. przestępstwa z art. 258 § 1 k.k. i za to, na podstawie art. 258 § 1 k.k. wymierza mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

34.  Uznaje oskarżonego S. K. (1) winnym popełnienia czynu opisanego w punkcie XX części wstępnej , z tym ustaleniem , iż w/w dopuścił się go w okresie co najmniej od (...)roku, zaś przedmiotem popełnionego przez niego przestępstwa były papierosy w łącznej ilości nie mniejszej niż 1 120 000 paczek papierosów wartości 5 728 240 złotych przez co spowodował uszczuplenie należności publicznoprawnej w postaci: cła w łącznej kwocie nie mniejszej niż 524 190 złotych, podatku akcyzowego w łącznej kwocie nie mniejszej niż 5 703 320 złotych , podatku VAT w łącznej kwocie nie mniejszej niż 1 570 263 złotych, tj. przestępstwa z art. 91 § 1 k.k.s. i art. 65 § 1 k.k.s. w zw. z art. 37 § 1, 2 i 5 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k.s. i w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. i za to, na podstawie art. 65 § 1 k.k.s. w zw. z art. 7 § 2 k.k.s. w zw. z art. 38 § 2 k.k.s wymierza mu karę 1 (jednego) roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wysokości 500 (pięćset) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 150 (sto pięćdziesiąt) złotych;

35.  Na podstawie art. 39 § 1 i 2 k.k.s. łączy orzeczone wobec oskarżonego S. K. (1) jednostkowe kary pozbawienia wolności i orzeka wobec niego karę łączną pozbawienia wolności w wymiarze 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy;

36.  Na podstawie art. 41a § 1 i 2 k.k.s. w zw. z art. 20 § 2 k.k.s. w zw. z art. 69 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 2 § 2 k.k.s. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego S. K. (1) kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres 5 (pięciu) lat próby, oddając go w tym czasie pod dozór kuratora;

[…]

61.  Uznaje oskarżoną B. S. winną popełnienia zarzuconego jej czynu opisanego w punkcie XXIX części wstępnej z tym ustaleniem iż działanie wyczerpało znamiona przestępstwa z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 299 § 1 i 5 k.k. i art. 272 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to, na podstawie art. 19 § 1 k.k. w zw. z art. 299 § 5 k.k. w zw. z art. 299 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierza jej karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

62.  Na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 k.k. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres 1 (jednego) roku próby;

63.  podstawie art. 71 § 1 k.k. wymierza oskarżonej karę grzywny w wysokości 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych po 20 (dwadzieścia) złotych każda;

64.  Uznaje oskarżonego P. S. winnym popełnienia czynów opisanych w punktach XXX i XXXVIII części wstępnej wyroku z tym ustaleniem , iż eliminuje z kwalifikacji prawnej pierwszego z w/w czynów art. 239 § 1 k.k. i art. 11 § 2 k.k. i przyjmując, iż czyny te stanowią realny ciąg przestępstw z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k., na podstawie art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. wymierza mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

65.  Uznaje oskarżonego P. S. winnym popełnienia czynu opisanego w punkcie XXXI części wstępnej , tj. przestępstwa z art. 239 § 1 k.k. i za to, na podstawie art. 239 § 1 k.k. wymierza mu karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności;

66.  Uznaje oskarżonego P. S. winnym popełnienia czynu opisanego w punkcie XXXII części wstępnej , z tym ustaleniem iż czyn ten wyczerpuje znamiona przestępstwa z art. 271 § 1 k.k. i art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 300 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za to, na podstawie art. 19 § 1 k.k. w zw. z art. 300 § 2 k.k. wymierza mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

67.  Uznaje oskarżonego P. S. winnym popełnienia czynu opisanego w punkcie XXXIII tj. przestępstwa skarbowego z art. 62 § 1 k.k.s. i za to, na podstawie art. 62 § 1 k.k.s. wymierza mu karę grzywny w wysokości 100 (sto) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 100 (sto) złotych;

68.  Uznaje oskarżonego P. S. winnym popełnienia czynu opisanego w punkcie XXXIV części wstępnej z tym ustaleniem, iż stanowi on przestępstwo z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 299 § 1 i 5 k.k. i art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 272 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za to, na podstawie art. 19 § 1 k.k. w zw. z art. 299 § 1 k.k. w zw. z art. 299 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierza mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

69.  Uznaje oskarżonego P. S. winnym popełnienia czynu opisanego w punkcie XXXV części wstępnej, z tym ustaleniem , iż czyn ten stanowi przestępstwo z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 300 § 2 k.k. i za to, na podstawie art. 19 § 1 k.k. w zw. z art. 300 § 2 k.k. wymierza mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

70.  Uznaje oskarżonego P. S. winnym popełnienia czynu opisanego w punkcie XXXVI części wstępnej wyroku, tj. przestępstwa z art. 258 § 1 k.k. i za to, na podstawie art. 258 § 1 k.k. wymierza mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

71.  Uznaje oskarżonego P. S. winnym popełnienia czynu opisanego w punkcie XXXVII, tj. przestępstwa z art. 300 § 2 k.k. i za to, na podstawie art. 300 § 2 k.k. wymierza mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

72.  Na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. łączy orzeczone wobec oskarżonego P. S. jednostkowe kary pozbawienia wolności i wymierza mu karę łączną 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności;

73.  Na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt. 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego P. S. kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres 5 (pięciu) lat próby, oddając go w tym czasie pod dozór kuratora;

74.  Uznaje oskarżonego M. B. winnym popełnienia czynu opisanego w punkcie XXXIX części wstępnej , z tym ustaleniem iż czyn ten stanowi przestępstwo art. 245 k.k. i za to, na podstawie art. 245 k.k. wymierza mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

75.  Na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 k.k. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego M. B. kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres 2 (dwóch) lat próby;

76.  Na podstawie art. 71 §1 k.k. orzeka wobec oskarżonego M. B. karę grzywny w wysokości 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych po 50 (pięćdziesiąt) złotych każda;

77.  Na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej wobec oskarżonego kary grzywny zalicza okres jego tymczasowego aresztowania w niniejszej sprawie od dnia (...) roku, tj. 25 dni i przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się dwóm dziennym stawkom grzywny uznaje orzeczoną karę grzywny za wykonaną w całości;

78.  W odniesieniu do czynów opisanych w punktach XL – XLII uznaje oskarżonego W. S. (2) winnym popełnienia zachowań w nich opisanych, z tym ustaleniem , iż dopuścił się ich w wykonaniu z góry powziętego zamiaru i w krótkich odstępach czasu i że zachowania te stanowią jeden czyn zabroniony kwalifikowany z art. 239 § 1 k.k. i art. 239 § 1 k.k. i art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 245 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to, na podstawie art. 239 § 1 k.k. wymierza mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

79.  Na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 kk wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres 1 (jednego) roku próby;

80.  Na podstawie art. 71 § 1 k.k. wymierza oskarżonemu W. S. (2) karę grzywny w wysokości 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych po 50 (pięćdziesiąt) złotych każda;

81.  Na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej wobec oskarżonego kary grzywny zalicza oskarżonemu W. S. (2) okres jego zatrzymania w niniejszej sprawie od dnia(...) roku , tj. 3 dni i przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się dwóm dziennym stawkom grzywny uznaje orzeczoną karę grzywny za wykonaną w zakresie 6 stawek dziennych;

Nadto w pkt 86 opisywanego wyroku, zasądzono od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa koszty postępowania, w tym od wymienionych wyżej, w następujących częściach:

- od D. S. (2) w kwocie 75.400 złotych, w tym opłatę w kwocie 65.400 złotych,

- od A. S. (2) w kwocie 53 300 złotych , w tym opłatę w kwocie 52 300 złotych

- od M. K. (1) w kwocie 8.300 złotych, w tym opłatę w kwocie 6.300 złotych,

- od S. K. (1) w kwocie 16.300 złotych,w tym opłatę w kwocie 15.300 złotych,

- od B. S. w kwocie 780 złotych , w tym opłatę w kwocie 280 złotych,

- od P. S. w kwocie 5000 złotych, w tym opłatę w kwocie 1.300 złotych,

- od M. B. w kwocie 870 złotych, w tym opłatę w kwocie 370 złotych

- od W. S. (2) w kwocie 1370 złotych, w tym opłatę w kwocie 370 złotych.

Apelacje od przytoczonego powyżej wyroku wywiedli obrońcy ośmiorga wymienionych oskarżonych oraz prokurator.

Obrońca oskarżonych Dariusza S. , A. S. (2) , B. S. oraz P. S. , ustanowiony przez nich z wyboru adwokat P. H., w swojej apelacji wyrok ten zaskarżył co do bronionych przez siebie oskarżonych w całości, zarzucając:

1.  błąd w ustaleniach faktycznych, przyjęty za podstawę orzeczenia, mający wpływ na treść wyroku, a który polegał na ustaleniu, iż D. S. (3) założył i kierował zorganizowaną grupą przestępczą w okresie od (...) której celem było nabywanie, przewóz i zbyt wyrobów akcyzowych bez stosownych zezwoleń, podczas gdy właściwa i prawidłowa ocena dowodów, przeprowadzonych na rozprawie składnia do wniosków przeciwnych, to jest do tego, iż nie założył takiej grupy i nie kierował nią,

2.  błąd w ustaleniach faktycznych, przyjęty za podstawę orzeczenia, mający wpływ na treść wyroku, a który polegał na ustaleniu, iż D. S. (3) nabył, przewiózł i sprzedał wyroby akcyzowe w postaci papierosów bez oznaczenia ich znakami akcyzy, bez zgłoszenia celnego, nieposiadających polskich znaków skarbowych w ilości 3.200.000 paczek o wartości 16.366.400,00 zł i uczynił to w okresie od (...) podczas gdy właściwa i prawidłowa ocena dowodów, przeprowadzonych na rozprawie skłania do wniosku, iż oskarżony brał udział w tym zachowaniu na zasadzie współsprawstwa, ale tylko do (...). i nie w takich rozmiarach jakie zostały mu przypisane,

3.  obrazę art. 17§ 1 pkt 6 kpk w zw. z art. 414§ 1 kpk, która miała wpływ na treść orzeczenia, poprzez uznanie, iż nie zachodzi ujemna przesłanka procesowa odnośnie wypełnienia przez D. S. (3) i A. S. (3) znamion czynów z art. 91 §1 kks i art. 65§1 kks w zw. z art. 37§1, 2 i 5 kks i w zw. z art. 7§1 kks i w zw. z art. 6§2 kks, albowiem zgodnie z przepisem art. 44§1 kks nastąpiło przedawnienie przestępstw skarbowych zarzucanych tym oskarżonym,

4.  błąd w ustaleniach faktycznych, przyjęty za podstawę orzeczenia, mający wpływ na treść wyroku, a który polegał na ustaleniu, iż D. S. (3) i A. S. (3) wypełnili znamiona art. 299§1 kk i z art. 299§5 kk, podczas gdy właściwa i prawidłowa ocena dowodów, przeprowadzonych na rozprawie składnia do wniosków przeciwnych,

5.  obrazę przepisu prawa materialnego - art. 33 1, 2 i 3 kks, poprzez orzeczenie przepadku mienia innych osób, którego własności oskarżony D. S. (3) nigdy nie nabył i nie objął w posiadanie, co stoi również w sprzeczności z dyspozycją art. 33§5 kks

6.  błąd w ustaleniach faktycznych, który miał wpływ na treść orzeczenia, a przejawiający się uznaniem iż A. S. (3) nabyła, przewiozła i sprzedała wyroby akcyzowe w postaci papierosów bez oznaczenia ich znakami akcyzy, bez zgłoszenia celnego, nieposiadających polskich znaków skarbowych w ilości 3.200.000 paczek o wartości 16.366400,00 zł i uczyniła to w okresie od(...) podczas gdy właściwa i prawidłowa ocena dowodów, przeprowadzonych na rozprawie skłania do wniosku, iż oskarżona nie brała udział w tych zachowaniach

7.  błąd w ustaleniach faktycznych, przyjęty za podstawę orzeczenia, mający wpływ na treść wyroku, a który polegał na ustaleniu, iż A. S. (3) brała udział w zorganizowanej grupie przestępczej, której celem było nabywanie, przewóz i zbyt wyrobów akcyzowych bez stosownych zezwoleń, podczas gdy właściwa i prawidłowa ocena dowodów, przeprowadzonych na rozprawie skłania do wniosków przeciwnych, to jest do tego, iż nie brała w niej udziału,

8.  obrazę przepisu prawa materialnego - art. 33 1, 2 i 3 kks, poprzez orzeczenie przepadku mienia innych osób, które było w przeszłości własnością A. S. (3) przy niesłusznym założeniu, iż nabyła ona je za korzyści pochodzące pośrednio z czynów zabronionych,

9.  błąd w ustaleniach faktycznych, który miał wpływ na treść rozstrzygnięcia, a przejawiał się w uznaniu, iż zebrane dowody wystarczające są do stwierdzenia, iż B. S. dopuściła się czynu z art. 18§3 kk w zw. z art. 299 § 1 i 5 k.k. i art. 272 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k, podczas gdy analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosków przeciwnych, to jest do ustalenia, iż swoim zachowaniem nie wypełniła ona znamion przepisanych jej zachowań,

10.  błąd w ustaleniach faktycznych, który miał wpływ na treść rozstrzygnięcia, a przejawiał się w uznaniu, iż zebrane dowody wystarczające są do stwierdzenia, iż P. S. dopuścił się czynów z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k., z art. 239 § 1 k.k., z art. 271 § 1 k.k. i art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 300 § 2 k.k. w z w. z art. 11 § 2 k.k. z art. 62 § 1 k.k.s. i za to, z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 299 § 1 i 5 k.k. i art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 272 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za to, z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 300 § 2 k.k. i za to, na podstawie art. 19 § 1 k.k. w zw. z art. 300 § 2 k.k. z art. 258 § 1 k.k., z art. 300 § 2 k.k., z art. 299 § 1 i 5 k.k. i art. 272 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k, podczas gdy analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosków przeciwnych, to jest do ustalenia, iż swoim zachowaniem nie brał udziału w zorganizowanej grupie przestępczej, nie pomagał w zarzucanych mu czynach przeciwko wymiarowi sprawiedliwości i dokumentom, nie był osobą uprawniona do wystawiania dokumentów, i nie wypełnił znamion przepisanych mu zachowań,

11.  obrazę art. 413 §2 pkt 1 kpk, która miała wpływ na treść orzeczenia, poprzez uznanie, iż

P. S. wystawił nierzetelną fakturę po dniu 14 lipca 2010r. ale nieokreślenie kiedy dokładnie miał to uczynić.

12.  obrazę art. 170 § 3 k.p.k. i art. 368 k.p.k., ewentualnie art. 352 k.p.k. przez co naruszone zostało prawo oskarżonego do obrony albowiem Sąd nie rozpoznał wniosku obrońcy D. S. (3) z dnia (...) złożonego do akt za pośrednictwem poczty, w treści którego wnosiłem o przeprowadzenie przez Sąd dowodu z akt Prokuratora Rejonowego w Ż., sygnatura (...) w celu ustalenia wartości dowodowej wyjaśnień Z. C. w postępowaniu (...), albowiem w sprawie o której przeprowadzenie dowodu wnioskowałem, pomówił on mojego mocodawcę całkowicie bezpodstawnie, wycofując się następnie ze złożonych zeznań, co doprowadziło do naruszenia zasady równości stron w procesie, naruszenia prawa do obrony albowiem Sąd pominął tym dowód z wyjaśnień i zeznań Z. C. złożonych w toku postępowania przygotowawczego P. w Ż., który istotnie w największym stopniu obciążył mojego mocodawcę w postępowaniu (...)

13.  obrazę art. 170 § 3 k.p.k. i art. 368 k.p.k., ewentualnie art. 352 k.p.k. przez co naruszone zostało prawo oskarżonego do obrony albowiem Sąd nie rozpoznał wniosku P. S. z dnia (...) złożonego do akt za pośrednictwem poczty, w treści którego wnosił o przeprowadzenie dowodu na okoliczność ustalenia dat wysłania przez Prokuraturę Rejonową w Gorzowie korespondencji: Postanowienia o zabezpieczeniu majątkowym datowanym na (...) Or dotyczącym mienia należącego do P. S. i A. S. (4) w postaci samochodu J. (...) oraz B. (...) wysłanego do A. S. (4) przebywającej w Areszcie Śledczym w L., Postanowienia o zabezpieczeniu majątkowym datowanym na (...) dotyczącym mienia należącego do P. S. i A. S. (4) w postaci samochodu J. (...) oraz B. (...) złożonego do Sądu Rejonowego w Ż. wraz z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności, co miało wpływ na uznanie jego sprawstwa i winy w zakresie przypisanych mu czynów zbycia pojazdów wbrew zabezpieczeniu.

14.  obrazę art. 170 § 3 k.p.k. i art. 368 k.p.k., ewentualnie art. 352 k.p.k. przez co naruszone zostało prawo oskarżonego D. S. (3) do obrony albowiem Sąd nie rozpoznał wniosku obrońcy z dnia (...) złożonego do akt za pośrednictwem poczty, w treści którego wnosiłem o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka P. O., o którym zeznawał rozprawie A. N. na okoliczności ustalone na sesji S. jego zeznania miały istotne dla ustalenia wiarygodności relacji A. N., zeznań J. P., o której zeznawał na ostatniej rozprawie A. N., zeznań w ramach wideo konferencji świadków P. W. i D. N., na okoliczności podniesione na rozprawie w sytuacji gdy podałem adresy tych świadków i wyjaśnień oskarżonej M. K. (1) na okoliczność zarzucanych P. S. czynów.

15.  obrazę art. 167 kpk sprzed nowelizacji, co w konsekwencji doprowadziło do obrazy art. 366 kpk, albowiem wszystkie wyliczenia Sądu zostały oparte na zeznaniach jednej osoby - Z. C. i to przy przyjęciu jednej z jego wersji, sprzecznej z innymi wersjami tej samej osoby i sprzecznymi z wyjaśnieniami oskarżonych L., a nie w oparciu o prawomocne decyzje organów administracji skarbowej, gdyż w sprawie nie wydano żadnej prawomocnej decyzji o wymiarze daniny publicznoprawnej wobec moich mocodawców,

16.  obrazę art. 170§ 1 pkt 5 kpk poprzez niesłuszne oddalenie wniosków dowodowych obrońcy B. S. o przeprowadzenie konfrontacji pomiędzy nią a M. K. (1) na okoliczność istnienia wierzytelności dochodzonej przez moją mocodawczynię od tej osoby, co nie przedłużyłoby postępowania, albowiem w dniu złożenia wniosku osoby niezbędne do konfrontacji przebywały na rozprawie, a Sąd mógł powziąć dane co do konieczności przeprowadzenia tej czynności ze względu na przedłożone przez obronę dokumenty w postaci wezwania, wyroku i innych potwierdzających istnienie wierzytelności,

17.  naruszenia art. 6 kpk, poprzez uniemożliwienie brania udziału oskarżonemu D. S. (3) w rozprawie głównej w dniu(...) w sprawie (...) mimo wiedzy sądu, iż na ten sam dzień został on wezwany do Sądu Rejonowego w Ż. do innej sprawy, gdzie bronił interesów majątkowych reprezentowanego przez siebie przedsiębiorstwa,

18.  naruszenie art. 167 kpk sprzed nowelizacji które objawiało się brakiem dążenia Sądu do poczynienia ustaleń o okresie rzeczywistego pozbawienia wolności A. N. w latach (...) albowiem w toku postępowania przygotowawczego pomówił on D. S. (2) o przewóz wyrobów akcyzowych bez oznaczenia ich stosownymi znakami, wyjaśniając, że dokonał tego na jego polecenie i uczynił to w latach (...) po czym przed Sądem wycofał się z tej wersji, oświadczając również, iż nie mógł tego zrobić albowiem w tym czasie przebywał w zakładzie karnym, będąc pozbawionym wolności,

19.  obrazę art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k. przez co naruszone zostało prawo oskarżonego do obrony albowiem Sąd bezpodstawnie oddalił wniosek obrońcy dążący do ustalenia rzeczywistego przebiegu przesłuchania o którym zeznawał przed Sądem M. M., który wycofując się z obciążających zeznań przeciwko D. S. (3) pomówił przesłuchujących go funkcjonariuszy o niedozwolone metody śledcze,

20.  obrazę art. 391 §1 kpk poprzez nieodczytanie zeznań M. M. z przesłuchania gdzie poddał się dobrowolnie karze i wyjaśnień M. K. (2) z karty 4545 akt sprawy (...), albowiem osoby te przed Sądem zeznały odmiennie, a strony nie mogły się odnieść do tych zeznań, co miało wpływ na treść orzeczenia,

21.  obrazę art. 6 kpk w zw. z art. 366 kpk poprzez prowadzenie rozprawy pod nieobecność D. S. (3), który przedłożył zwolnienie lekarskie wystawione przez biegłego lekarza psychiatrę i złożył wniosek o nie prowadzenie postępowania pod jego nieobecność.

22.  z daleko idącej ostrożności procesowej, na wypadek nie uwzględnienia zarzutów obrazy przepisów prawa materialnego i procesowego oraz błędów w ustaleniach faktycznych, zarzucił również wymierzenie wszystkim oskarżonym rażąco niewspółmiernych kar za przypisane im przestępstwa w stosunku do stopnia ich winy, oraz nie uwzględnienie w dostatecznym stopniu takich warunków osobistych jak wcześniejsza niekaralność, złożenie przez nich wyjaśnień w toku postępowania, upływu czasu od popełnienia zarzucanych im czynów, nienagannego życia w okresie od zachowań objętych wyrokiem do czasu wydania orzeczenia, nie uwzględnienie dyrektyw kary w zakresie prewencji ogólnej, nieadekwatne wymierzenie kary w stosunku do wartości utraconego należności skarbowych i okresu działalności obu moich mocodawców, w tym potraktowanie ich w sposób bardziej uciążliwy niż innych współoskarżonych, którzy zostali skazani za uszczuplenie należności Skarbu Państwa w większych rozmiarach i w dłuższym okresie.

Podnosząc przytoczone zarzuty, apelujący obrońca wniósł o uchylenie wyroku do ponownego rozpoznania. Jednocześnie z uwagi na podniesiony zarzut rażąco niewspółmiernej kary wniósł, w przypadku nieuwzględnienia zarzutów błędu w ustalaniach faktycznych sprawy i zarzutów obrazy prawa materialnego i procesowego, o zmianę zaskarżonego orzeczenia i wymierzenie reprezentowanym przeze niego oskarżonym za przypisane im czyny - wszystkich kar w dolnych granicach ustawowego zagrożenia i z warunkowym zawieszeniem ich wykonania, nie orzekanie przepadków i zwolnienie z kosztów stosownie do wniesionego przez niego zażalenia na postanowienie o kosztach zawarte w wyroku.

Obrońca oskarżonej M. K. (1) , ustanowiony przez nią z wyboru adwokat P. M., przytoczony wyrok zaskarżył w odniesieniu do wymienionej oskarżonej w całości, zarzucając:

1)  na zasadzie art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia polegający na dokonaniu szeregu ustaleń stojących w sprzeczności z zebranym materiałem dowodowym skutkujących błędnym przyjęciem, iż oskarżona M. K. (1):

- w okresie od co najmniej (...) roku brała udział w zorganizowanej grupie przestępczej której celem było dokonywanie zakupów papierosów nie posiadających polskich znaków skarbowych akcyzy a następnie ich przewóz na teren (...)

- w okresie od co najmniej maja 2004 roku do co najmniej 8 sierpnia 2007 roku wzięła udział w zorganizowaniu przewozu uprzednio przemyconych z Rosji, Ukrainy i Litwy do Polski na teren Europy Zachodniej - głównie do N. samochodami dostawczymi wyrobów akcyzowych, nieoznaczonych ceną detaliczną, bez zgłoszenia celnego i nic posiadających polskich znaków skarbowych w postaci papierosów marki LM, (...) i innych w ilości co najmniej 112.500.000 paczek wartości 586.119.000 zł, podczas gdy wnikliwa analiza materiału dowodowego prowadzi do wniosku przeciwnego,

2) na zasadzie art. 438 pkt 2 k.p.k. obrazę przepisów postępowania

mających wpływ na treść orzeczenia, tj.:

–

art. 4 k.p.k., art. 5 § 2 k.p.k., oraz art. 7 k.p.k. polegającą na przyjęciu tylko dowodów obciążających oskarżoną M. K. (1) z pominięciem dowodów dla niej korzystnych, jak i budujących nieusuwalne wątpliwości, które winny być tłumaczone na korzyść tej oskarżonej oraz dokonaniu szeregu ustaleń stanowiących co najmniej nadinterpretację materiału dowodowego na niekorzyść w/w oskarżonej;

–

art. 182 § 1 kpk poprzez uznanie, iż w sprawie świadkowi M. C. przysługuje prawo do odmowy składania zeznań w całości, jako osobie najbliższej dla oskarżonego Z. C., pod czas gdy w niniejszej sprawie akt oskarżenia obejmuje poza Z. C. piętnastu innych oskarżonych, w tym M. K. (1), co do których nie występują okoliczności wskazane w art. 182 § 1 kpk.;

–

art. 6 k.p.k. oraz art. 374 § 1 k.p.k. polegające na przeprowadzeniu w dniu 10.10.2016 r. posiedzenia w przedmiocie przesłuchania w drodze pomocy prawnej świadka M. C. pod nieobecność oskarżonej M. K. (1), która zawiadomiona o terminie posiedzenie przedłożyła przed jego terminem zaświadczenie lekarskie lekarza sądowego o niemożności udziału w posiedzeniu oraz wyraziła wolę osobistego udziału w posiedzeniu, co w konsekwencji doprowadziło do rozpoznania sprawy z naruszeniem przysługującego oskarżonej prawa do obrony.

Podnosząc przytoczone zarzuty, apelujący obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonej od popełnienia zarzucanych jej czynów, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Z..

Obrońca oskarżonego S. K. (1) , ustanowiony przez niego z wyboru adwokat S. K. (2), przytoczony wyrok zaskarżył w odniesieniu do wymienionego oskarżonego w całości, zarzucając:

I. co do czynu opisanego w punkcie XIX części wstępnej Wyroku (punkt 33 części dyspozytywnej wyroku)

- błąd w ustaleniach faktycznych, mogący mieć wpływ na treść zaskarżonego Wyroku, polegający na przyjęciu, że oskarżony S. K. (3) w okresie od co najmniej początku 2005r. do co najmniej końca 2007r. na terenie S., S., Ł.. L., N. S., K. oraz na przejściu granicznym w Ś., Z.. J. i innych przejściach P. udział w zorganizowanej grupie przestępczej kierowanej przez D. S. (2) i Z. C., w skład w której wchodzili M. K. (1), A. S. (2). M. C., J. L., R. L., T. L., A. L., B. N., D. K. (1). T. K., A. M., W. K., E. Ś., A. Ś., R. K.. P. S., A. N., J. S., E. P. i R. B. i inne osoby, a której celem było dokonywanie na terenie Polski zakupu papierosów nie posiadających znaków skarbowych akcyzy pochodzących z uprzednio dokonanego z Rosji, Ukrainy i Litwy przemytu, a następnie ich przewozu na teren Europy Zachodniej, wykonywanie ściśle określonych zadań, do których należało: pakowanie wyrobów tytoniowych, przechowywanie ich na terenie posesji mieszczącej się w (...), (...), (...), K., w S. przy ul. (...), przekazywanie wyrobów członkom grupy w ściśle określonym czasie, przewożenie pojazdami przez zachodnią granicę Rzeczypospolitej Polski papierosów bez polskich znaków skarbowych akcyzy celem dostarczenia ich do stałych odbiorców na terenie N., do B. oraz przechowywanie i przepakowywanie tych wyrobów w mieszkaniu na terenie B. oraz celem dostarczenia do miejscowości na terenie N., jednocześnie przyjmując, iż przedmiotem popełnionego przez oskarżonego przestępstwa były papierosy w łącznej ilości nie mniejszej niż 1 120 000 paczek papierosów o wartości 5 728 240 zł przez co spowodował uszczuplenie należności w postaci: cła w łącznej kwocie nie mniejszej niż 524 190 zł, podatku akcyzowego w' łącznej kwocie nie mniejszej niż 5 703 320 zł, podatku VAT w łącznej kwocie nie mniejszej niż 1 570 263 zł, w sytuacji gdy prawidłowa analiza materiału dowodowego prowadzi do wniosku, iż oskarżony nie dopuścił się zarzucanego mu czynu;

II. co do czynu opisanego w punkcie XX części wstępnej Wyroku (punkt 34 części dyspozytywnej Wyroku)

–

błąd w ustaleniach faktycznych, mogący mieć wpływ na treść zaskarżonego Wyroku, polegający na przyjęciu, że oskarżony S. K. (3) w okresie co najmniej od (...), na terenie S.,S., Ł.. L., N. S., K. oraz na przejściu granicznym w Ś., Z., J. i innych przejściach P. działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w podobny sposób, w krótkich odstępach czasu, w ramach zorganizowanej grupy przestępczej oraz wspólnie i w porozumieniu z D. S. (2), Z. C., M. K. (1), A. S. (2), M. C., E. P., J. L., R. L., T. L., A. L., B. N., D. K. (1), T. K., A. Ś., R. K., P. S.,A. N., J. S. i R. B. i innymi wziął udział w zorganizowaniu przewozu uprzednio przemyconych z R., U., i L. do P. na teren E.

–

głównie N. samochodami dostawczymi wyrobów akcyzowych, nieoznaczonych ceną detaliczną, bez zgłoszenia celnego i nie posiadających polskich znaków skarbowych w postaci papierosów marki LM, (...) i innych ilości co najmniej 112.500.000 paczek o wartości 586.119.000 zł, przez co spowodował uszczuplenie należności publicznoprawnej w postaci

–

cła w łącznej kwocie 62.500.727 zł,

–

podatku akcyzowego w łącznej kwocie 574. 300.279 zł,

–

podatek VAT w łącznej kwocie 165.418.936 zł, przy czym ilość i wartość przewożonych papierosów wskazuje na zamiar wprowadzenia ich do obrotu czyniąc sobie z popełnienia przestępstwa stałe źródło dochodu, w sytuacji gdy prawidłowa analiza materiału dowodowego prowadzi do wniosku, iż oskarżony nie dopuścił się zarzucanego mu czynu.

Podnosząc przytoczone zarzuty, apelujący obrońca wniósł o uniewinnienie oskarżonego S. K. (1) od obu zarzucanych mu czynów tj. opisanych w punkcie XIX części występnej Wyroku (pkt 33 części dyspozytywnej Wyroku) i w punkcie XX części wstępnej Wyroku (pkt 34 części dyspozytywnej Wyroku); względnie o uchylenie zaskarżonego Wyroku do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji.

Obrońca oskarżonego Mariusza B. , ustanowiony przez niego z wyboru radca prawny D. S. (4), przytoczony wyrok zaskarżył w odniesieniu do wymienionego oskarżonego w całości, zarzucając:

1.  obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na treść wyroku, a mianowicie obrazę art. 4, 410, 424 § 1 pkt 1 KPK, wyrażającą się w ustaleniu okoliczności faktycznych na podstawie niekompletnego materiału dowodowego z wyeliminowaniem przesłuchania w charakterze świadka P. W. - bez umotywowania takiego stanowiska w uzasadnieniu wyroku, pomimo złożonego przez oskarżonego wniosku w tym zakresie na rozprawie w dniu (...) r co stanowi dodatkowo naruszenie „prawa oskarżonego do rzetelnego procesu”,

2.  obrazę przepisów postępowania poprzez brak ustalenia jakie konkretnie groźby oskarżony kierował wobec P. W., brak ustalenia czy P. W. miał podstawy obawiać się ich realizacji, oraz że faktycznie się ich obawiał, zwłaszcza, że wątpliwości w tym zakresie wynikają z zeznań świadka D. N.,

3.  rażącą obrazę prawa procesowego w postaci reguły "in dubio pro reo" (vide art. 5 § 2 KPK) poprzez zaniechanie przez sąd I instancji - interpretowania - w odniesieniu do zarzutu postanowionego oskarżonemu - wszelkich, me dających się usunąć wątpliwości w zakresie istnienia bądź braku winy oskarżonego - na jego korzyść - o czym szerzej w uzasadnieniu apelacji,

4.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, polegający na przyjęciu, że oskarżony dopuścił się przypisanego mu czynu, podczas gdy z zebranego w sprawie materiału dowodowego me można wysnuć tak kategorycznych wniosków, zwłaszcza gdy zeznania jedynego bezpośredniego świadka P. W. należy oceniać z dużą dozą ostrożności z uwagi na fakt, że zeznania te są niespójne a czasami sprzeczne z zeznaniami M. K. (3) oraz D. N., a dodatkowo oskarżony me miał interesu w popełnieniu zarzucanego mu czynu, a świadek ten nieprecyzyjnie wskazał jakie konkretnie groźby były kierowane wobec jego osoby i przez którego z uczestników wspólnego spotkania, tj. czy przez W. S. (2) czy M. B., co więcej świadek M. K. (3) któremu zwierzał się P. W. wskazał na odmienną treść rzekomych gróźb, a które me mogą stanowić groźby karalnej w rozumieniu art. 190 kodeksu karnego,

Ewentualnie w przypadku nieuwzględnienia zarzutów apelacji skierowanych co do winy oskarżonej, z najdalej posuniętej ostrożności, obrońca podniósł zarzuty co do kary orzeczonej wobec oskarżonego, tj. zarzut:

5.  naruszenia prawa materialnego, tj. art. 53 § 1 i 2 kodeksu karnego poprzez orzeczenie kary której dolegliwość przekraczająca stopień winy oskarżonego bez wystarczającego uwzględnienia wszystkich okoliczności w sprawie, w szczególności poprzez niewystarczające uwzględnienie okoliczności świadczących na korzyść oskarżonego, tj. kary pozbawienia wolności niezależnie od przyjętej kwalifikacji prawnej, motywacji i sposobu zachowania się oskarżonego, a nadto do jego właściwości i warunków osobistych, sposobu życia przed popełnieniem przestępstwa, dotychczasowej niekaralności.

Podnosząc przytoczone zarzuty, apelujący obrońca wniósł o:

I.  uchylenie wyroku Sądu Okręgowego w Z. i przekazanie sprawy mniejszej do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.

W przypadku braku podstaw do uchylenia orzeczenia wobec oskarżonego, apelujący wniósł o:

II.  zmianę zaskarżonego wyroku przez uniewinnienie M. B. od zarzucanego mu czynu, ewentualnie

III.  zmianę wyroku w zakresie orzeczonej kary polegającej na jej złagodzeniu poprzez odstąpienie od wymierzenia kary pozbawienia wolności.

IV.  zwolnienie oskarżonego w całości od opłat i kosztów postępowania.

Obrońca oskarżonego W. S. (2) , wyznaczona mu z urzędu adwokat J. F., w swojej apelacji przytoczony wyrok zaskarżyła w odniesieniu do wymienionego oskarżonego w całości, zarzucając:

1.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjęty za podstawę orzeczenia polegający na dowolnym ustaleniu w oparciu o materiał dowodowy sprawy pozwala, że oskarżony wypełnił znamiona zarzucanych mu przestępstw, podczas gdy ocena materiału dowodowego prowadzi do wniosku przeciwnego.

2.  obrazę art. 6 kpk, poprzez oddalenie wniosku o odroczenie rozprawy złożonego przez obrońcę z urzędu w dniu (...) r., pomimo poinformowania Sądu o konieczności odroczenia z uwagi na potrzebę uzgodnienia linii obrony i niezawiniony brak kontaktu oskarżonego z obrońcą.

3.  obrazę art. 366 kpk w zw. z art. 174 kpk, która miała wpływ na treść orzeczenia, a przejawiała się brakiem dokonania konfrontacji pomiędzy oskarżonym a pomawiającymi go osobami.

4.  wymierzenie rażąco niewspółmiernej kary za przypisane oskarżonemu przestępstwa w stosunku do stopnia winy, oraz nie uwzględnienie w dostatecznym stopniu takich warunków osobistych jak wcześniejsza niekaralność oskarżonego, upływu czasu od popełnienia zarzucanych mu czynów, nienagannego życia w okresie od zachowań objętych wyrokiem do czasu wydania orzeczenia, tego, że oskarżony to osoba najbliższa dla D. S. (5) i A. S. (4), nie uwzględnienia podeszłego wieku oskarżonego i jego stanu zdrowia.

Podnosząc przytoczone zarzuty, apelująca obrońca wniosła o uchylenie wyroku do ponownego rozpoznania. Jednocześnie z uwagi na podniesiony zarzut rażąco niewspółmiernej kary wniosła, w przypadku nieuwzględnienia zarzutów błędu w ustalaniach faktycznych sprawy i zarzutów obrazy prawa procesowego, o zmianę zaskarżonego orzeczenia i wymierzenie oskarżonemu kary w dolnej granicy ustawowego zagrożenia z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, bez kary grzywny.

Nadto apelująca zaskarżyła orzeczenie o kosztach, podnosząc, że oskarżony jest emerytem, którego nie stać na poniesienie kosztów bez uszczerbku na utrzymaniu oskarżonego i jego rodziny.

Prokurator w swojej apelacji przytoczony wyrok zaskarżył na niekorzyść oskarżonych D. S. (2), A. S. (2), M. K. (1), P. S. – w części dotyczącej orzeczenia o karze, zarzucając:

I.  Na podstawie art. 438 pkt 4 kpk rażącą niewspółmierność kary tj. jej łagodność polegającą na:

–

wymierzeniu D. S. (5) za czyny opisane punktach I do V części wstępnej wyroku kary łącznej 2 lat i 4 miesięcy pozbawienia wolności, w sytuacji gdy okoliczności takie jak:

–

znaczny stopień społecznej szkodliwości poszczególnych czynów, ich wielość,

–

konieczność należytego oddziaływania na świadomość prawną społeczeństwa,

–

uczynienie sobie z popełnienia przestępstwa stałego źródła dochodu,

–

zachowanie po dokonaniu poszczególnych przestępstw wyrażające się między innymi w przeniesieniu prawa majątkowego do zabezpieczonego składnika majątkowego w postaci Pensjonatu (...) na osobę M. S. (2), wpływanie na zachowanie M. K. (3) opisane w punkcie XLI części wstępnej wyroku,

–

a przede wszystkim cele zapobiegawcze i wychowawcze wobec skazanego przemawiają za

koniecznością orzeczenia wobec D. S. (5) surowszej kary łącznej pozbawienia wolności, w wymiarze 4 lat pozbawienia wolności

–

wymierzeniu A. S. (4) za czyny opisane punktach VII, VIII i IX - XI części wstępnej wyroku kary łącznej 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, z jednoczesnym zastosowaniem dobrodziejstwa instytucji warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności w sytuacji gdy okoliczności takie jak:

–

znaczny stopień społecznej szkodliwości poszczególnych czynów, ich wielość,

–

uczynienie sobie z popełnienia przestępstwa stałego źródła dochodu,

–

konieczność należytego oddziaływania na świadomość prawną społeczeństwa.

–

a przede wszystkim , cele zapobiegawcze i wychowawcze wobec skazanego przemawiają za koniecznością orzeczenia wobec A. S. (4) surowszej kary łącznej pozbawienia wolności, w wymiarze 2 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności,

wyrażającą się w zastosowaniu w stosunku do M. K. (1) instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary w sytuacji gdy okoliczności takie jak:

–

znaczny stopień społecznej szkodliwości poszczególnych czynów,

–

konieczność należytego oddziaływania na świadomość prawną społeczeństwa,

–

uczynienie sobie z popełnienia przestępstwa stałego źródła dochodu,

–

zachowanie po dokonaniu poszczególnych przestępstw wyrażające się w udziale we wprowadzeniu w błąd Sądu Rejonowego I Wydział Cywilny w Z. i uzyskaniu wyroku z dnia (...) roku, oznaczonego sygn. (...),

–

a przede wszystkim prawidłowe zastosowanie zasad i dyrektyw dotyczących warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary prowadzi do wniosku, że kara z warunkowym zawieszeniem jej wykonania jest niewystarczająca dla osiągnięcia wobec M. K. (1) celów kary i nie spełni wobec niej swej roli w zakresie prewencji indywidualnej, co przemawia za koniecznością orzeczenia kary pozbawienia wolności o charakterze bezwzględnym,

–

wymierzeniu P. S. za czyny opisane punktach XXX do XXXVIII części wstępnej wyroku kary łącznej 2 lat pozbawienia wolności, z jednoczesnym zastosowaniem dobrodziejstwa instytucji warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności w sytuacji gdy okoliczności takie jak:

–

znaczny stopień społecznej szkodliwości poszczególnych czynów, ich wielość,

–

konieczność należytego oddziaływania na świadomość prawną społeczeństwa,

–

zachowanie wyrażające się w zbywaniu lub pozornym zbywaniu składników majątkowych tymczasowo zajętych przez policję, również co do których wydano postanowienia o zabezpieczaniu majątkowym, usuwaniu środków pieniężnych zagrożonych zajęciem z konta bankowego, instruowaniu innych osób, to jest R. K. i M. T. o konieczności przyjęcia określonej postawy procesowej i instruowania co możliwości i sposobu ukrycia składników majątkowych, co świadczy o wyjątkowym poczuciu bezkarności oskarżonego i lekceważeniu obowiązujących norm prawnych,

–

a przede wszystkim, cele zapobiegawcze i wychowawcze wobec skazanego przemawiają za koniecznością orzeczenia wobec P. S. surowszej kary łącznej pozbawienia wolności, w wymiarze 2 lat i 4 miesięcy pozbawienia wolności

I.  Powołując się na przepis art. 438 pkt 1 kpk obrazę przepisu prawa materialnego, a mianowicie art. 45 § 1 kk polegającą na nie orzeczeniu, na podstawie tego przepisu, wobec oskarżonego P. S. przepadku korzyści majątkowej w kwocie 4.140 złotych stanowiącej równowartość 900 Euro z tytułu popełnienia przestępstwa opisanego w punkcie XXXVI części wstępnej wyroku, a kwalifikowanego na podstawie art. 258 § 1 kk,

IV.  Powołując się na przepis art. 438 pkt 1 kpk obrazę przepisu prawa materialnego, a mianowicie art. 299 § 7 kk polegającą na nie orzeczeniu , na podstawie tego przepisu, przepadku środków pieniężnych w kwocie 63.885 złotych uzyskanych przez B. S. z tytułu szkody przysługującej na podstawie ubezpieczenia AC pojazdu A. (...) o nr rej. (...), a stanowiącą równowartość korzyści z tytułu popełnienia przestępstwa prania brudnych pieniędzy opisanego w punktach III, IX, XIV, XXIX i XXXIV części wstępnej wyroku,

V.  Na podstawie art. 438 pkt 4 kpk rażącą niewspółmierność grzywien orzeczonych wobec oskarżonych M. B. i W. S. (3), wyrażającą się wymierzeniem tym oskarżonym kar grzywny w dolnych granicach, co przy jednoczesnym braku istotnych okoliczności łagodzących po ich stronie, szeregu okoliczności wpływających na obostrzenie wymiaru kary, jak również ich bardzo dobrej sytuacji materialnej obu oskarżonych , powinno stanowić podstawę do wymierzenia tym oskarżonym kar grzywny odpowiednio surowszych.

Podnosząc przytoczone zarzuty, apelujący prokurator wniósł o

1.  wymierzenie oskarżonym następujących kar łącznych:

–

D. S. (5): 4 lat pozbawienia wolności,

–

A. S. (4): 2 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności,

–

P. S.: 2 lat i 4 miesięcy pozbawienia wolności i orzeczenie na podstawie 45 § 1 kk, przepadku korzyści majątkowej w kwocie 4.140 złotych stanowiących równowartość 900 Euro,

1.  uchylenie rozstrzygnięcia o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności i rozstrzygnięć z tym związanych w stosunku do A. S. (4), M. K. (1). P. S.,

2.  wymierzenie oskarżonym następujących kar grzywny obok orzeczonych kar pozbawienia wolności :

–

M. B.: 360 stawek po 60 złotych każda,

–

W. S. (3): 300 stawek po 50 złotych każda.

1.  orzeczenie na podstawie art. 299 § 7 kk wobec oskarżonych D. S. (5), A. S. (4), M. K. (1), P. S. i B. S., w częściach równych, przepadku korzyści majątkowej w wysokości 63.885 złotych, uzyskanej przez B. S. z tytułu szkody przysługującej z ubezpieczenia AC pojazdu A. (...) o nr rej. (...), a stanowiącej równowartość korzyści z popełnienia przestępstwa prania brudnych pieniędzy.

Nadto obrońca oskarżonych D. S. (1), A. S. (1), B. S. i P. S. wniósł osobne zażalenie ( vide: pismo z dnia (...) r., k. 1993) na zawarte w wymienionym wyroku orzeczenie w przedmiocie kosztów postępowania, zaskarżając je w odniesieniu do wymienionych i zarzucając błąd w ustaleniach faktycznych, polegający na uznaniu, że kwoty zasądzone od oskarżonych nie są tego rodzaju, że ich uiszczenie byłoby dla nich zbyt uciążliwe ze względu na sytuację rodzinną i majątkową oraz wysokość osiąganych dochodów.

Podnosząc ten zarzut, skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez zwolnienie oskarżonych z obowiązku ponoszenia kosztów postępowania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacje i zażalenie w przedmiocie kosztów okazały się bezzasadne.

W pierwsze kolejności wskazać należało, że Sąd odwoławczy nie podzielił stanowiska wyrażonego w apelacji obrońcy oskarżonych D. S. (2) i A. S. (2), dotyczącego przedawnienia karalności będących przedmiotem niniejszej sprawy przestępstw karno – skarbowych. Stanowisko obrońcy pozostawało w sprzeczności z regulacjami dotyczącymi przedawnienia przestępstw karno – skarbowych. Dodać należało, że Sąd Apelacyjny, mając na względnie bezwzględny charakter przyczyny odwoławczej związanej z przedawnieniem karalności (art. 439 § 1 pkt 9 k.p.k. w zw. z art. 17 § 1 pkt 6 k.p.k.) kwestię przedawnienia zbadał także w odniesieniu do pozostałych oskarżonych, którym przypisano przestępstwa karno – skarbowe, to jest w odniesieniu do oskarżonych M. K. (1) i S. K. (1), pomimo że ich obrońcy nie podnieśli w tym zakresie zarzutów.

Zważyć zatem należało, że oskarżonym D. S. (2) i A. S. (2), podobnie jak i oskarżonym M. K. (1) i S. K. (1), przypisano popełnienie przestępstw wypełniających kumulatywnie znamiona ujęte w art. 65 § 1 k.k.s. i art. 91 § 1 k.k.s. ( vide odpowiednio: pkt 2, 10, 17 i 34 części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku). Oba te przestępstwa zagrożone są karą pozbawienia wolności do lat 3. Co do zasady zatem – wynikającej z przepisów art. 44 § 1 pkt 1 k.k.s. – ich karalność ustaje, jeżeli od czasu ich popełnienia upłynęło lat 5. W przypadku zaś oskarżonych D. S. (2), A. S. (2) i M. K. (1), przypisane każdemu z nich przestępstwo karno – skarbowe popełnione zostało w okresie od (...) r., zaś w przypadku oskarżonego S. K. (1) – od (...) r. W tym miejscu nadmienić należało (o czym szerzej mowa będzie w dalszej części niniejszych rozważań), że apelujący obrońca oskarżonych D. S. (2) i A. S. (2) nie miał racji kwestionując przyjętą przez Sąd I instancji w odniesieniu do wskazanych czynów konstrukcji przestępstwa ciągłego, w rozumieniu art. 6 § 2 k.k.s., a co za tym idzie postulował przyjęcie innych dat tych czynów.

Uwzględniając przyjęte przez Sąd I instancji granice czasowe przypisanych oskarżonym przestępstw, stwierdzić należało, że 5-letni okres przedawnienia liczony od chwili popełnienia tych czynów (moment ostatniego działania sprawczego), upływał w przypadku trójki oskarżonych z dniem (...) r., a w przypadku S. K. (1) – latem (...) r.

Zauważyć jednakże należało, że wskazane wyżej przestępstwa karno – skarbowe polegały na uszczupleniu lub narażeniu na uszczuplenie należności publicznoprawnej. Dla takich zaś przestępstw, przepis art. 44 § 3 k.k.s. przewiduje odmienny (inny niż chwila popełnianie czynu) początek biegu okresu przedawnienia, stanowiąc, że bieg przedawnienia przestępstwa skarbowego polegającego na uszczupleniu lub narażeniu na uszczuplenie należności publicznoprawnej rozpoczyna się z końcem roku, w którym upłynął termin płatności tej należności. Zatem, w przypadku przestępstw karno – skarbowych przypisanych oskarżonym w niniejszej sprawie, w przypadku których związane z nimi należności publiczno - prawne, wynikające z dokonanych w roku (...), przewozów papierosów za granicę, winny być uiszczone w tymże samym roku – okres przedawnienia rozpoczynał bieg z końcem (...) roku. Wspomniany 5-letni okres przedawnienia – co do zasady – kończył się zatem w ich przypadku z końcem (...)

Dla prawidłowego ustalenia upływu okresu przedawnienia w niniejszej sprawie, uwzględnić należało jednakże również przepisy § 5 powoływanego art. 44 k.k.s., z których wynika, że jeżeli we wspomnianym okresie przedawnienia, wszczęto postępowanie przeciwko sprawcy, karalność popełnionego przez niego przestępstwa skarbowego określonego w § 1 pkt 1 (a zatem czynu zagrożonego karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 3 lat) ustaje z upływem 5 lat od zakończenia tego okresu. Regulacja ta oznacza zatem faktyczne wydłużenie okresu przedawnienia do lat 10. Wskazania wymagało przy tym, że w przypadku oskarżonych postępowanie wszczęte zostało przed końcem (...) r., bo w roku (...)( vide: postępowanie przygotowawcze Prokuratury Rejonowej w G. w sprawie o sygn. (...) – późniejsze sygn. (...)), a akt oskarżenia przeciwko nim sporządzony został (...) r. Zatem – wobec wszczęcia przed upływem 5-letniego okresu przedawnienia postępowania przeciwko oskarżonym – okres przedawnienia kończący się w ich przypadku co do zasady z dniem (...) r., ulegał wydłużeniu o kolejne 5 lat, to jest do dnia (...) r.

Tym samym, w chwili prawomocnego rozpoznania przedmiotowej sprawy, co miało miejsce w dniu (...) r., przedawnienie karalności zarzuconych oskarżonym przestępstw karno – skarbowych jeszcze nie nastąpiło. Dodać należało, że analiza dat popełnienia wszystkich pozostałych (poza przestępstwami związanymi z przemytem papierosów) czynów, będących przedmiotem osądu w niniejszej sprawie, dokonana przez pryzmat dotyczących przedawnienia regulacji zawartych zarówno w k.k., jak i w k.k.s., nie pozostawiała wątpliwości, że również te czyny, w chwili prawomocnego rozstrzygnięcia sprawy, nie były przedawnione.

Przechodząc do oceny zarzutów apelacji obrońców, kwestionujących sprawstwo i winę oskarżonych, zauważyć należało, że zarzuty te, jak również popierające je wywody apelacji, pomimo zakwalifikowania ich zarówno jako zarzuty naruszenia prawa procesowego, jak i błędu w ustaleniach faktycznych, sprowadzały się w swej istocie do prostej polemiki z ustaleniami poczynionymi przez Sąd I instancji. We wszystkich apelacjach obrończych wyrażone zatem zostały krytyczne uwagi pod adresem sądowej oceny danego dowodu, które albo nie zostały połączone ze wskazaniem konkretnych uchybień w procedowaniu Sądu I instancji, bądź też oparte zostały na uchybieniach nieistniejących. Apelujący dostrzegali zatem wadliwość postępowania dowodowego – a w rezultacie ustaleń faktycznych – tam, gdzie wynik sądowej oceny dowodów różnił się od ich własnej. Poza ową prostą lub nieskuteczną polemiką z wynikiem oceny dowodów, apelujący koncentrowali się na wytykaniu błędów w ustaleniach faktycznych, dla wykazania których przedstawili argumentację sprowadzającą się de facto do forsowania własnej wersji zdarzeń objętych postępowaniem karnym, w szczególności interpretacji okoliczności czynów przypisanych oskarżonym opartej na prostej afirmacji stanowisk procesowych oskarżonych. Apelujący nie baczyli przy tym, że to właśnie ich wersja zdarzeń – w przeciwieństwie do tej przyjętej przez Sąd Okręgowy – nie znajdowała potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym.

Zauważyć zatem należało, że podniesione przez apelujących obrońców zarzuty naruszenia prawa procesowego, które zostały skonkretyzowane (poprzez wskazanie szczegółowych przepisów proceduralnych, którym uchybić miał Sąd I instancji), a nie tylko ograniczały się do wytknięcia naruszenia generalnych zasad procesowych, ujętych w art. 4 k.p.k., art. 6 k.p.k., art. 7 k.p.k., czy art. 5 § 2 k.p.k. – jak wspomniano powyżej – dotyczyły uchybień nieistniejących bądź nie mających wpływu na treść rozstrzygnięcia.

Bezzasadne okazały się zatem podniesione w apelacjach obrońców oskarżonych zarzuty dotyczących sposobu procedowania Sądu I instancji w przedmiocie dowodów.

Obrońcy oskarżonych B. S. oraz W. S. (2) niezasadnie zarzucili naruszenie prawa procesowego poprzez nieprzeprowadzenie konfrontacji pomiędzy wymienioną wyżej oskarżoną a oskarżoną M. K. (1), w drugim zaś przypadku – pomiędzy oskarżonym W. S. (2) a świadkami M. K. (4), P. W. (w jego przypadku chodziło o relację procesową złożoną w charakterze oskarżonego) i L. L. (2). Przy czym pierwszy ze wskazanych apelujących zarzucał, że Sąd I instancji z konfrontacji takiej zrezygnował, pomimo istnienia ku temu fizycznej możliwości na rozprawie, czym uchybił przepisom art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k. Druga zaś z wymienionych obrońców twierdziła, że wskazana konfrontacja była konieczna ze względu na istnienie sprzeczności pomiędzy relacjami procesowymi oskarżonego i świadków. Dodać należało, że obrońca oskarżonej B. S. nie starał się nawet wskazać, jakie to sprzeczności pomiędzy relacjami wymienionych oskarżonych, wnioskowana konfrontacja miałaby wyjaśnić.

W obu omawianych przypadkach apelujący zdawali się przy tym nie dostrzegać, że – jak wynika z art. 172 k.p.k. – konfrontacja jest czynnością o charakterze fakultatywnym. Wskazany przepis nie nakłada na organy procesowe obowiązku realizacji przesłuchania w tej szczególnej formie, stanowi jedynie podstawę przeprowadzenia konfrontacji pomiędzy osobami przesłuchiwanymi, a także określa sytuację, w której jest ona niedopuszczalna (tak: postanowienie SN z 29.05.2008 r., V KK 99/08, LEX nr 435313). A zatem konfrontacja może być przeprowadzona wówczas, gdy może przyczynić się do prawidłowego ustalenia stanu faktycznego (tak: Michał Kurowski: Komentarz do art. 172 k.p.k., teza 3, LEX). Zauważyć zaś należało – co zdawało się umykać uwadze obojga apelujących – że Sąd I instancji odniósł się do różnic w treści wskazywanych w apelacjach źródeł dowodowych.

A zatem, dostrzegając różnice pomiędzy zmienionymi wyjaśnieniami oskarżonej B. S. a wyjaśnieniami oskarżonej M. K. (1), dotyczącymi przeniesienia własności samochodu A. (...), Sąd I instancji nie uchylił się od ich analizy i oceny. Wprost przeciwnie, Sąd ten w sposób racjonalny i zgody z regułami dowodowymi różnice owe wyjaśnił ( vide: str. 70 uzasadnienia zaskarżonego wyroku), prawidłowo uznając, że B. S. wyjaśniała prawdziwie w postępowaniu przygotowawczym, przyznając pozorność przeniesienia własności samochodu, zaś jej zmienione wyjaśnienia złożone na rozprawie, jak również przedłożone wówczas, na tak późnym etapie postępowania przez obronę dokumenty, w tym dotyczące postępowania sądowego o zapłatę – były niewiarygodne i stanowiły wyłącznie realizację przyjętej linii obrony oskarżonej.

Podobnie, w przypadku różnic w treści wyjaśnień oskarżonego W. S. (2) i zeznań świadka M. K. (3), wyjaśnień P. W. i zeznań L. L. (2) – Sąd I instancji nie uchylił się od dokonania ich analizy ( vide: str. 81, 137-139 i 140 uzasadnienia zaskarżonego wyroku). W pełni prawidłowe było zaś uznanie wiarygodności relacji świadków M. K. (3) i P. W., nie zaś oskarżonego W. S. (2), w sytuacji, gdy opisali oni okoliczności dwóch zdarzeń, podczas których między innymi oskarżony W. S. (2) i M. B. wywierali określony wpływ odpowiednio na świadków M. K. (3) i P. W. w celu zmiany złożonych już wyjaśnień – w sposób konsekwentny, spójny i logiczny, a ich zeznania potwierdzały się wzajemnie, jak również znajdowały potwierdzenie i uzupełnienie w innych zebranych w sprawie dowodach, w tym zeznaniach świadka D. N., uwzględnionej części wyjaśnień P. S., bilingach połączeń telefonicznych (...) użytkowanego przez P. W., 604 383 186 użytkowanego przez W. S. (2) i 510 019 310 użytkowanego przez M. B. (k.11297-11312), jak również w treści protokołu zatrzymania P. W. – odnośnie daty zatrzymania i zwolnienia.

Analogiczna sytuacja miała miejsce w przypadku kwestionowanych przez obrońcę zeznań świadka L. L. (2). Jej zeznania – choć przeciwne w swej treści względem wyjaśnień oskarżonego W. S. (2) – także w zakresie relacji o nakłanianiu jej przez tego oskarżonego do wpłynięcia na synów J., T. i R. L., aby zmienili wyjaśnienia, znajdowały pełne potwierdzenie w zeznaniach świadka H. G., w wyjaśnieniach J. L., R. L., T. L. i A. L., a nawet w uwzględnionej części wyjaśnień samego oskarżonego W. S. (2). Dodać przy tym należało, że okoliczność w postaci śmierci świadka L. L. (2) w sposób istotny wpływała na możliwość przeprowadzenia postulowanej przez apelującą konfrontacji.

Dysponując wskazanymi powyżej dowodami, tworzącymi zwartą i logiczną całość, Sąd I instancji miał pełne podstawy do tego by nie dać wiary przeciwnym im w treści wyjaśnieniom oskarżonego W. S. (2), uznając je za realizację jego linii obrony.

Podkreślenia wymagało przy tym, że do wyjaśnienia owych sygnalizowanych przez oboje apelujących różnic, pomiędzy dowodami z wyjaśnień oskarżonych B. S. i M. K. (1) oraz wyjaśnieniami W. S. (4) i zeznaniami wymienionych wyżej świadków, wystarczyło zastosowanie takich reguł prawa dowodowego, jak posłużenie się w rozumowaniu zasadami logiki, porównanie treści dowodów ze sobą nawzajem, a także z innymi zgromadzonymi w sprawie dowodami (w tym wspomnianymi dokumentami), czy w końcu odwołanie się do zasad doświadczenia życiowego. Prawidłowa i jednoznaczna ocena wskazanych dowodów była zatem możliwa bez uciekania się do wyjątkowej ze swej istoty formy przesłuchania, jaką jest konfrontacja uczestników procesu.

Nie wykazawszy wadliwości w zakresie dokonanej przez Sąd I instancji oceny wymienionych dowodów, w szczególności uznania za wiarygodne wyjaśnień oskarżonej B. S. z postępowania przygotowawczego, kiedy to przyznała się ona do winy, jej apelujący obrońca nie mógł skutecznie zakwestionować przypisania tej oskarżonej sprawstwa i winy w zakresie czynu z art. 299 k.k. Podobnie, nie negując skutecznie wiarygodności zeznań świadka M. K. (3), wyjaśnień P. W. i zeznań L. L. (2), obrońca oskarżonego W. S. (2) nie dysponowała argumentacją mogącą obalić prawidłowość uznania sprawstwa i winy tego oskarżonego co do czynu wypełniającego znamiona ujęte w art. 239 § 1 k.k. i art. 245 k.k.

Wbrew zarzutom apelujących obrońców oskarżonych D. S. (2) i M. K. (1), nie stanowiło naruszenia procedury, która mogła mieć wpływ na treść rozstrzygnięcia, przeprowadzenie przez Sąd I instancji niektórych czynności dowodowych na rozprawie albo w drodze pomocy prawnej, pod nieobecność wymienionych oskarżonych, i to pomimo usprawiedliwienia przez nich z góry nieobecności, w tym pomimo przedłożenia przez nich zaświadczeń lekarskich o niezdolności do stawiennictwa w danym momencie. Zauważyć należało, że obecność oskarżonych w czasie owych czynności nie była obowiązkowa, ale mieli oni prawo być przy nich obecni (art. 374 § 1 k.p.k.). Apelujący obrońcy nie podjęli nawet próby wskazania, jakich to działań, istotnych dla własnej obrony, oskarżeni nie mogli dokonać z powodu takiego sposobu procedowania (pod ich nieobecność). Niezasadność zarzutu obrony szczególnie wyraźnie uwidoczniła się w odniesieniu do czynności przesłuchania w drodze pomocy prawnej świadka M. C.. Przesłuchanie wymienionego świadka – przy którym nie mogła być obecna oskarżona M. K. (1) – ograniczyły się bowiem do odmowy składania zeznań na podstawie art. 182 § 1 k.p.k. Tym samym brak było racjonalnych podstaw do przyjęcia, że obecność oskarżonej mogła mieć jakikolwiek wpływ na przebieg postępowania dowodowego. Dodać przy tym należało – odnosząc się do krytycznych uwag podniesionych w tym zakresie w apelacji obrońcy oskarżonej M. K. (1) – że gwarancje procesowe przewidziane dla świadka w art. 182 § 1 k.p.k., dotyczą w całości jego zeznań, które składać miałby w danym procesie, nie zaś tylko wypowiedzi mających odnosić się do oskarżonego będącego osobą bliską świada. Nie sposób przyjąć bowiem – jak chciał apelujący obrońca – by od M. C., odmawiającej składania zeznań mogących obciążać jej męża, można było jednocześnie wymagać, by opisywała powiązane z zachowaniami jej męża, działania innych oskarżonych w sprawie. Takie prowadzenie przesłuchania świadka nadawałoby wspomnianej gwarancji procesowej wynikającej z art. 182 § 1 k.p.k., charakter iluzoryczny.

Podkreślenia wymagało ponadto, że zarówno oskarżony D. S. (2), jak i oskarżona M. K. (1) posiadali profesjonalnych obrońców, którzy mogli skutecznie reprezentować ich interesy procesowe, również w sytuacjach, gdy oskarżeni nie stawili się osobiście przed sądem. Tym samym opisane w zarzutach sytuacje, dotyczące sposobu przeprowadzenia niektórych czynności procesowych (w tym przesłuchania w drodze pomocy prawnej świadka M. C.) pod nieobecność wymienionych oskarżonych, nie mogły być uznane za naruszenie ich prawa do obrony.

Podobny w swej istocie – i równie niezasadny – był zgłoszony w apelacji obrońcy oskarżonego W. S. (2) zarzut naruszenia art. 6 k.p.k., poprzez oddalenie wniosku nowo wyznaczonej dla oskarżonego obrońcy z urzędu o odroczenie rozprawy. Zważyć należało, że przed wyznaczeniem mu obrońcy z urzędu, oskarżony W. S. (2) korzystał z pomocy prawnej obrońcy ustanowionego z wyboru; przy czym wyznaczenie mu obrońcy z urzędu nastąpiło niezwłocznie po wypowiedzeniu pełnomocnictwa do obrony, zaś nowa obrońca z urzędu bez zwłoki podjęła czynności obrończe. Wskazywało to, że ciągłość profesjonalnej obrony oskarżonego nie doznała uszczerbku. Nadto zgłoszona na rozprawie w dniu (...) r., przez nową obrońcę potrzeba odroczenia rozprawy celem umożliwienia jej uzgodnienia linii obrony z oskarżonym, musiała w tym wypadku ustąpić przed wymogiem sprawności postępowania (szczególnie istotnym w sprawie, w której występowała wielość oskarżonych). Podkreślenia wymagało zaś, że jakość obrony oskarżonego nie ucierpiała w wyniku braku odroczenia terminu rozprawy w dniu (...) r. Prowadzona w tym dniu rozprawa nie była bowiem ostatnią w niniejszej sprawie, a po tym terminie sprawa rozpoznawana była na przestrzeni dalszych 10 miesięcy, na kolejnych 9 terminach, podczas których uzgodniona pomiędzy oskarżonym a jego obrońcą linia obrony mogła być realizowana.

Na uwzględnienie nie zasługiwał także zgłoszony w apelacji obrońcy oskarżonego D. S. (2) zarzut naruszenia art. 167 k.p.k., poprzez niewyczerpanie wszystkich możliwości dowodowych w zakresie ustalenia okresu pozbawienia wolności A. N., który – zdaniem obrony – fałszywie, w toku śledztwa, pomawiał wymienionego oskarżonego o przemyt papierosów w altach (...), a na rozprawie wycofał się z tej wersji. Przede wszystkim zauważyć należało, że obrona nie wykazała w zakresie wymienionej okoliczności żadnej aktywności procesowej. Okoliczność zaś w postaci zmiany relacji procesowej przez A. N. mogła być przez Sąd I instancji oceniona – i faktycznie została ( vide: str. 133-134 uzasadnienia zaskarżonego wyroku) – bez potrzeby ustalania dodatkowych w tym względzie informacji. Sąd I instancji słusznie uznał przy tym ,że wersja zmieniona, zaprezentowana przez wymienionego na rozprawie, była niewiarygodna, a to z uwagi na posiadany przez niego wówczas własny interes w innej sprawie karne, by przeczyć swojemu (a co za tym idzie – i D. S. (2)) udziałowi w przemycie papierosów. W tej sytuacji – wobec istnienia w sprawie koniecznych i wystarczających przesłanek dla zweryfikowania wiarygodności relacji procesowych A. N., lakoniczna wzmianka obrony o wskazanej okoliczności faktycznej, nie mogła być uznana za miarodajny impuls do tego, by Sąd I instancji prowadził w tym zakresie postępowanie dowodowe. Tym samym zaniechanie tejże czynności dowodowej nie stanowiło naruszenia procedury. Miarodajnym dla czynienia ustaleń faktycznych dowodem pozostała zatem ta część relacji procesowych A. N., w której przyznawał on i opisywał swój własny, jak i innych sprawców, w tym D. S. (2), udział w przemycie papierosów.

Podobne ze swej istoty – i równie niezasadne – były podniesione przez obrońcę oskarżonego D. S. (2) zarzuty naruszenia art. 170 § 3 k.p.k. i art. 368 k.p.k. oraz art. 352 k.p.k., poprzez nieprowadzenie przez Sąd I instancji dalszych czynności dowodowych (z akt innej sprawy karnej oraz z przesłuchania w charakterze świadka P. O.) na okoliczność wiarygodności relacji procesowych Z. C. oraz A. N., złożonych w niniejszej sprawie. I w tym wypadku Sąd I instancji dysponował przesłankami wystarczającymi do tego, by ocenić, która z wersji podawanych przez wymienionych zasługiwała na wiarę. A było to między innymi porównanie tychże relacji z treścią innych zgromadzonych w sprawie dowodów. Dodać należało, że ocena wiarygodności dowodów stanowi przedmiot rozumowania Sądu, nie zaś okoliczność podlegającą dowodzeniu. Również te zarzuty obrony nie doprowadziły w rezultacie do podważenia prawidłowości dokonanej przez Sąd I instancji oceny dowodów.

Zarzut naruszenia art. 170 § 3 k.p.k. okazał się niezasadny także w przypadku oskarżonego P. S.. Wbrew przekonaniu jego apelującego obrońcy, okoliczność w postaci daty doręczenia A. S. (2) postanowienia prokuratora o dokonaniu zabezpieczenia na mieniu w postaci samochodów J. i B., nie miała znaczenia dla odpowiedzialności karnej oskarżonego S. za czyn polegający na udaremnienie wykonania orzeczenia, przypisany mu w pkt 69 części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku. Istotne dla odpowiedzialności karnej oskarżonego P. S. było bowiem to, że w chwili, kiedy zajęte pojazdy przekazano wymienionemu na przechowanie, pouczono go również o obowiązku przedstawienia oddanych mu na przechowanie rzeczy na każde żądanie Sądu, lub organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze oraz o zakazie zbycia, obciążania, przekształcania i wydania tych rzeczy osobie nieupoważnionej, uprzedzono go również o odpowiedzialności karnej z art. 239 § 1 k.k. i art. 300 § 2 k.k. Zbywając zajęte pojazdy pomimo otrzymania takiego pouczenia, oskarżony dopuścił się wskazanego przestępstwa.

Równie nietrafnie obrońca oskarżonego D. S. (2) wytknął naruszenie art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k., poprzez oddalenie wniosku dowodowego obrony, dotyczącego przebiegu prowadzonego w śledztwie przesłuchania M. M.. Zauważyć należało, że wymieniony na etapie śledztwa podawał informacje obciążające oskarżonego D. S. (2), potem zaś zmienił swoją relację, twierdząc przy tym, że w śledztwie stosowano wobec niego niedozwolone techniki przesłuchania. I w tym bowiem przypadku Sąd I instancji nawet bez odrębnego ustalania przebiegu tego przesłuchania – znajdującego wszak odzwierciedlenie w protokołach ( vide: m. in. k.992v-993 akt (...) w zw. z k. 10672-10676) – dysponował przesłankami niezbędnymi dla oceny wiarygodności różniących się między sobą relacji procesowych M. M.. O tym, że Sąd I instancji przesłanki owe poddał należytej analizie, świadczy treść uzasadniania zaskarżonego wyroku ( vide: str. 135 tegoż dokumentu).

Nie sposób mówić też o naruszeniu art. 391 § 1 k.p.k., które mogło mieć wpływ na wynika sprawy, przez nieodczytanie przez Sąd I instancji fragmentów zeznań M. M. oraz M. K. (2), złożonych w innych postępowaniach, w których wymienieniu występowali w charakterze oskarżonych – sokoro wskazane przez apelującego fragmenty (w tym k. 4545 akt sprawy (...)) zostały przez Sąd I instancji uwzględnione i zaliczone w poczet materiału dowodowego. Jako takie podlegały one ocenie Sądu, która to ocena w żadnym jej fragmencie nie okazała się dowolna.

Poza zarzutami dotyczącymi sposobu prowadzenia przez Sąd I instancji postępowania dowodowego, apelujący wytknęli także uchybienia w zakresie oceny i analizy materiału dowodowego, które również okazały się niebyłe.

Apelujący obrońcy oskarżonych M. K. (1) i M. B. nie mieli zatem racji zarzucając naruszenie generalnej zasady procesowej ujętej w art. 4 k.p.k. – w przypadku drugiego z wymienionych powiązane z zarzutem naruszenia art. 410 k.p.k. i art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. – mające polegać na pominięciu przez Sąd I instancji wskazywanych w apelacjach dowodów, w szczególności z wyjaśnień oskarżonych oraz zeznań świadków (o korzystnej dla oskarżonych wymowie). Tymczasem lektura uzasadnienia zaskarżonego wyroku wskazywała jednoznacznie, że żaden z wymienionych w apelacjach dowodów nie został przez Sąd I instancji pominięty. O pominięciu dowodu można bowiem mówić w sytuacji, gdy Sąd przeprowadziwszy dowód na rozprawie, nie poddaje go następnie ocenie w procesie wyrokowania. Tymczasem Sąd I instancji odniósł się do wszystkich wprowadzonych do procesu dowodów – także tych eksponowanych w zarzutach apelacji – poddał je analizie i dał temu wyraz w uzasadnieniu rozstrzygnięcia. Jedynie wynik dokonanej przez Sąd oceny dowodów, różnił się od wniosków forsowanych przez obronę. Autorzy apelacji w sposób oczywiście mylny utożsamili zatem sytuację pominięcia danego dowodu, z przypadkiem różnicy w jego ocenie. Wbrew jednakże oczekiwaniom apelujących – jak częściowo była już o tym mowa – kontrola instancyjna zaskarżonego wyroku wykazała, że to ocena dowodów (w tym wyjaśnień oskarżonych M. K. (1) i M. B.) dokonana przez Sąd I instancji, nie zaś zaprezentowana przez obronę, spełniała wymogi oceny swobodnej. Przeczyło to zasadności wytkniętego w obu omawianych apelacjach zarzutu naruszenia generalnej zasady procesowej ujętej w art. 7 k.p.k.

Ponownego podkreślenia wymagało – o czym była już nowa powyżej przy okazji omawiania zarzutów apelacji dotyczących konfrontacji – że Sąd I instancji w pełni zasadnie nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonych, w tym M. K. (1) i M. B., w zakresie w jakim przeczyli oni swojej winie. Sąd I instancji dysponował bowiem obszernym i wzajemnie potwierdzającym się materiałem dowodowym potwierdzającym sprawstwo i winę oskarżonych.

W przypadku oskarżonej M. K. (1) były to zatem: co czynu polegającego na praniu brudnych pieniędzy – nie tylko złożone na etapie postępowania przygotowawczego wyjaśnienia oskarżonej B. S., potwierdzające pozorność przeniesienia własności samochodu A. (...), ale też pochodzące z tej samej fazy procesu wyjaśnienia samej M. K. (1), w których przyznawała się do sprawstwa i winy co do wskazanego czynu oraz opisywała szczegółowo swoje czynności sprawcze. W odniesieniu zaś do przemytu papierosów, sprawstwo i winę oskarżonej M. K. (1) potwierdzały również jej własne wyjaśnienia złożone w śledztwie, bogate w szczegóły i zawierające racjonalny opis działalności przemytniczej, jak również wyjaśnienia współoskarżonych Z. C. oraz J., T. i R. L..

Podobnie, w przypadku oskarżonego M. B., prawidłową i wystarczającą podstawę dowodową uznania jego sprawstwa i winy co do czynu z art. 245 k.k., stanowiły przywołane już wcześniej relacje procesowe P. W. (złożone w charakterze oskarżonego) oraz zeznania świadka D. N., jak również w uwzględnionej części wyjaśnienia P. S. oraz bilingi połączeń telefonicznych w tym (...) użytkowanego przez P. W., 604 383 186 użytkowanego przez W. S. (2), czy też treści protokołu zatrzymania P. W. – odnośnie daty zatrzymania i zwolnienia. Oceniając te dowody i uznając je – w pełni słusznie – za wiarygodne, Sąd I instancji nie pominął dowodu z wyjaśnień oskarżonego M. B., ale ocenił go – tyle że niezgodnie z oczekiwaniami jego apelującego obrońcy. Podobnie, nie sposób mówić o zarzuconym przez apelującego pominięciu dowodu z zeznań P. W., skoro – jak wyraźnie wynika z uzasadnienia zaskarżonego wyroku ( vide: str. 138-139 tegoż dokumentu) – relacje procesowe wymienionego, złożone przez niego w charakterze oskarżonego, stały się podstawą dowodową czynionych ustaleń faktycznych, dostarczając między innymi podstaw do skazania oskarżonego M. B..

Nie było przy tym prawdą – jak twierdził apelujący obrońca oskarżonego M. B. – jakoby postępowanie dowodowe w odniesieniu do wskazanego źródła dowodowego w osobie P. W., wymagało uzupełnienia. Z jego treści bowiem – w połączeniu z informacjami podanymi przez świadka D. N., dziewczynę P. W., obecną w chwili zdarzenia z udziałem oskarżonego B. oraz świadka M. K. (3), kolegę P. W., którego ten poinformował o wymienionym zdarzeniu – wynikały informacje wystarczające do odtworzenia przebiegu zdarzenia, w tym roli i zachowań oskarżonego B. (w tym gróźb kierowanych do świadka). Dodać przy tym należało, że – wbrew sugestiom apelującego obrońcy – fakt, że co do omawianego zdarzenia M. K. (3) był świadkiem ex audiatu, nie przeczył jego wiarygodności, ani nie umniejszał wartości dowodowej.

I w tym zatem przypadku, apelujący obrońca nie zdołał skutecznie podważyć podstawy dowodowej potwierdzającej sprawstwo i winę oskarżonego M. B. w zakresie przypisanego mu czynu z art. 245 k.k.

Bezzasadne okazało się także kwestionowanie przez obronę prawidłowości dokonanej przez Sąd I instancji oceny dowodów z pomówienia, w tym wyjaśnień współoskarżonych Z. C. oraz J., T. i R. L., szczególnie wyeksponowane w apelacji obrońcy oskarżonych D. S. (2) i A. S. (2) oraz obrońcy oskarżonej M. K. (1).

Faktem było – co podkreślali wymienieni apelujący – że wyjaśnienia współoskarżonych Z. C., J. L., T. L. i R. L. stanowiły istotne dowody potwierdzające sprawstwo nie tylko oskarżonych M. K. (1), D. S. (2) i A. S. (2), ale też S. K. (1) w zakresie zarzuconych im czynów karno – skarbowych oraz związanych z udziałem w zorganizowanej grupie przestępczej. Prawdą zatem było, że do skazania oskarżonych wydatnie przyczyniły się relacje procesowe osób powiązanych z tym samym przestępczym procederem, który stanowił przedmiot zarzutów postawionych oskarżonym w niniejszej sprawie. Fakt ten – wbrew stanowisku apelacji – nie powodował jednak zasadnych wątpliwości co do prawidłowości poczynionych przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych, na których oparto skazanie, ani tym bardziej ustaleń tych nie obalał. Relacje procesowe obciążające oskarżonych, a pochodzące od osób powiązanych z tym samym przestępczym procederem, nie mają bowiem – jak zdawał się sugerować obrońca oskarżonej K. – słabszej mocy dowodowej, niż te wynikające z innych źródeł dowodowych, ale podlegają ocenie – jak każdy inny dowód – zgodnie z zachowaniem reguł dowodzenia obowiązujących w procesie karnym. Jak zaś częściowo była o tym mowa powyżej – Sąd I instancji nie uchybił regułom postępowania dowodowego w odniesieniu do żadnego z dowodów przeprowadzonych w niniejszej sprawie, w tym także w odniesieniu do wyjaśnień wymienionych współoskarżonych.

W tym miejscu podkreślić należało, że Sąd Apelacyjny w pełni podzielił dokonaną przez Sąd I instancji ocenę dowodów z wyjaśnień współoskarżonych Z. C., J. L., T. L. i R. L.. Żaden z apelujących obrońców nie wykazał zaś wadliwości w zakresie procedowania i rozumowania Sądu I instancji w przedmiocie dowodów. W szczególności, w pełni prawidłowo Sad I instancji oceniając wyjaśnienia wymienionych oskarżonych w zakresie obrazującym udział poszczególnych sprawców w objętym zarzutami procederze przemytu papierosów, stwierdził, iż nie były one wewnętrznie, ani między sobą sprzeczne. Występujące zaś w ich ramach rozbieżności, co do szczegółów zdarzeń oraz częściowa zmienność relacji w poszczególnych fazach procesu, dotyczyły informacji o znaczeniu dla rozstrzygnięcia drugorzędnych i zostały przez Sąd I instancji racjonalnie wyjaśnione i ocenione. W rezultacie zrekonstruowany przebieg zdarzeń znajdował pełne oparcie w wiarygodnych dowodach.

Wbrew stanowisku apelujących obrońców oskarżonych D. S. (2) i A. S. (2) oraz oskarżonej M. K. (1), wiarygodności wyjaśnień wymienionych pomawiających współoskarżonych nie podważały argumenty odwołujące się do sfery motywacyjnej składających wyjaśnienia, którzy mieli jakoby dążyć do poprawy swojej sytuacji procesowej nawet za cenę podawania nieprawdy. Zauważyć przy tym należało, że w przypadku apelacji pochodzącej od obrońcy dwojga pierwszych z wymienionych oskarżonych, okoliczności z zakresu motywacji składających wyjaśnienia stanowiły główny – a w przypadku obrońcy trzeciej z wymienionych de facto jedyny – argument mający przemawiać za niewiarygodnością owych wyjaśnień.

Tymczasem o ile bezspornym było, że wymienieni oskarżeni chcąc poprawić swoją sytuację procesową, w tym skorzystać z instytucji przewidzianej w art. 60 k.k., w sposób oczywisty mieli interes w tym, by dostarczyć organom ścigania jak największej ilości informacji o czynach i sprawcach związanych z ich własną przestępczą działalnością, to jednak twierdzenia obrony, jakoby realizując swój cel procesowy, wymienieni współoskarżeni prezentowali zmyśloną narrację, fałszywie oskarżając D. S. (2), A. S. (2), M. K. (1), czy innych oskarżonych w sprawie – nie zostało przez apelujących wykazane. W zakresie omawianego zarzutu, apelujący obrońcy poprzestali bowiem de facto na prezentacji wywodu, który sprowadzał się do myśli, że fałszywe oskarżanie innych osób i zmyślanie faktów w sposób niejako naturalny wynika z dążenia uczestnika postępowania do uzyskania legalnych korzyści procesowych w postępowaniu karnym.

Takie stanowisko obrońców pomijało jednak okoliczność, że w interesie pomawiających było przedstawienie organom ścigania jak największej ilości informacji przydatnych dowodowo, a więc prawdziwych i dających się skutecznie zweryfikować w toku postępowania, podanie tylko takich bowiem informacji może stać się przesłanką zastosowania chociażby instytucji, o których mowa w art. 60 k.k., warunkując tym samym możliwość uzyskania przez oskarżonych wskazanych w przepisach tego artykułu korzyści procesowych. Omawiane wywody apelacji abstrahowały też od bezspornej okoliczności, że oskarżeni Z. C., J. L., T. L. i R. L., będący osobami związanymi, niekiedy ściśle, z procederem przemytu papierosów i środowiskiem osób tym się zajmujących, mieli faktyczne możliwości posiąść wiedzę o czynach oskarżonych w niniejszej sprawie. Podkreślenia wymagało przy tym, że sposób zaprezentowania przez wymienionych owej wiedzy – w tym generalna wzajemna zgodność ich relacji, jej szczegółowość, jak również obecność pewnych psychologicznych wyznaczników wiarygodności relacjonowania zdarzeń, w tym umiejętność osadzenia faktów w miejscu i czasie, czy odwoływanie się do mniej istotnych szczegółów, tworzących niejako tło głównych zdarzeń – stanowił dodatkowe uprawdopodobnienie podawanych przez nich faktów. Nie mówiąc już o tym, że wymienieni współoskarżeni podając okoliczności przestępstw karno-skarbowych, obciążali nie tylko oskarżonych D. S. (2), A. S. (2), czy M. K. (1), ale i siebie samych jako współsprawców tych czynów. Nie sposób przyjąć zaś jakoby fakt samooskarżenia się mógł w sposób racjonalny zostać uznany za przesłankę niewiarygodności ich relacji procesowej.

Ze swej istoty błędne logicznie było zatem rozumowanie apelujących obrońców wymienionych oskarżonych, upatrujących w bezspornym fakcie dążenia pomawiających współoskarżonych do polepszenia swojej sytuacji procesowej, niezawodnej przesłanki wniosku o tym, że podawali oni nieprawdę. Wnioskowanie takie ignorowało wszystkie ujawnione w toku postępowania przed Sądem I instancji – a omówione także powyżej – okoliczności wskazujące na pozytywną weryfikację dowodową treści wyjaśnień Z. C., J. L., T. L. i R. L.. Z okoliczności tych wynikało, że pochodzące od wymienionych osób relacje procesowe, w zakresie, w jakim uznane zostały przez Sąd I instancji za wiarygodne – wbrew twierdzeniom apelujących obrońców – nie tylko nie były sprzeczne z żadnym innym wiarygodnym dowodem, ale też w zakresie poszczególnych objętych nimi faktów, znajdował potwierdzenie w treści innych dowodów zgromadzonych w sprawie.

Nie było bowiem tak – jak bezpodstawnie utrzymywali apelujący obrońcy – jakoby omawiane pomówienia stanowiły jedyny dowód potwierdzający sprawstwo D. S. (2), A. S. (2), czy M. K. (1) w zakresie zarzuconych im przestępstw, w szczegolności karno – skarbowego. Abstrahując od wątpliwej logiki twierdzenia, że wzajemnie potwierdzające się relacje procesowe pochodzące z czterech niezależnych źródeł dowodowych były „jedynym” dowodem w sprawie, zauważyć należało, że inne jeszcze dowody w sprawie były z owymi pomówieniami zgodne i wzajemnie się potwierdzające. Takimi dowodami były chociażby relacje procesowe innych uczestników przestępczego procederu przemytu papierosów, jak chociażby R. K., A. L., B. N., A. N., W. K., D. K. (1), T. K., M. M., R. B., S. C., czy D. K. (2). Relacje wszystkich tych osób potwierdzały poszczególne fragmenty wyjaśnień współsprawców w zakresie przebiegu zdarzeń związanych z przemytem papierosów, jak i roli w nim poszczególnych sprawców.

Podkreślenia wymagało, że z treści wymienionych dowodów wynikał w sposób pełny nie tylko przebieg zdarzeń polegających na przemycie papierosów, ale także wzajemne relacje pomiędzy sprawcami i uczestnikami tego procederu, wskazujące na znaczny poziom ich zorganizowania i panującą między nimi hierarchię. Prawidłowym następstwem uwzględniania wymienionych dowodów, było zatem ustalenie, że przypisanych im przestępstw karno-skarbowych oskarżeni dopuszczali się w warunkach zorganizowanej grupy przestępczej oraz przypisanie oskarżonemu D. S. (2) przestępstwa kierowania tą grupą, a oskarżonym A. S. (2), M. K. (1) i S. K. (1) udziału w tejże grupie.

W kontekście wspomnianej wielości dowodów opisujących szczegóły przemytu papierosów, w tym częstotliwość wyjazdów i wielkości nielegalnych ładunków – za oczywiście bezzasadny uznać należało zarzut obrońcy oskarżonych S., jakoby wszelkie wyliczenia Sądu oparte były wyłącznie na dowodzie z wyjaśnień Z. C.. Na okoliczność wielkości wykonywanych transportów wyjaśniała chociażby M. K. (1), czy też – co zauważał sam apelujący – oskarżeni L.. Zaś Sąd I instancji – jak wspomniano już o tym powyżej – mając w świadomości pewne różnice w zakresie ich wyjaśnień, odtworzył wspomniane okoliczności, w tym wyliczenia ilości przemycanych papierosów, na podstawie tych dowodów, które uznał za wiarygodne.

Apelujący obrońca zdawał się też nie dostrzegać, że wspomniane wyliczenia, rzutujące na ustalenie rozmiaru korzyści majątkowej uzyskanej przez oskarżonych z przestępstwa, ale też na oszacowanie ewentualnych uszczupleń należności publiczno-prawnych, dokonane zostały przede wszystkim na podstawie dowodów osobowych, jako że – jak wyraźnie zaznaczył Sąd I instancji – w odniesieniu do oskarżonych nie zostały wydane decyzje podatkowe ustalające owe uszczuplenia. Szacując wielkość ewentualnych uszczupleń, Sąd dysponował przy tym podanymi przez Urząd Celny informacjami o cenach papierosów oraz wzorem służącym do wyliczenia wartości należności publicznoprawnych. Nie dysponując wspomnianymi decyzjami, Sąd I instancji – w pełni słusznie – wyraźnie zaznaczył, ze szacuje jedynie wielkość ewentualnych uszczupleń i nie orzekał w związku z tym zwrotu owych uszczupleń, a jedynie przepadek korzyści majątkowej uzyskanej przez sprawców z popełnienia przestępstwa karno-skarbowego.

W szczególności podkreślenia wymagało również, iż wiarygodności wymienionych wyżej wyjaśnień i zeznań obciążających oskarżonych D. S. (2), A. S. (2), czy M. K. (1), a także S. K. (1), w zakresie przestępstw karno-skarbowych, nie podważały skutecznie wyjaśnienia tychże oskarżonych, przeczących swojemu sprawstwu i winie. Przeczenie takie, na tle bogatego (wskazanego także powyżej) materiału dowodowego jednoznacznie potwierdzającego ich sprawstwo i winę, jawiło się jako zdecydowanie odosobnione i bezpodstawne. Co więcej – o czym apelujący obrońcy woleli nie pamiętać – przeczenie przez oskarżonych D. S. (2), A. S. (2), czy M. K. (1) swojej winie sprzeczne było nie tylko z owymi innymi dowodami, ale także z relacjami procesowymi samych wymienionych oskarżonych, z których każde, na jakimś etapie postępowania, przyznawało się do winy. Przy czym oskarżona M. K. (1) przyznawała się do winy i opisywała okoliczności przestępczego procederu de facto przez całe postępowanie przygotowawcze; oskarżony D. S. (2) w swoich wyjaśnieniach złożonych w śledztwie przyznawał swój udział w zakresie przemytu papierosów, podobnie – na pewnym etapie śledztwa swój udział w tym procederze przyznała oskarżona A. S. (2). Jedynie oskarżony S. K. (1) konsekwentnie – jakkolwiek w sposób sprzeczny z innymi licznymi dowodami – przeczył swojej winie w zakresie zarzuconego czynu. Uwzględniając jednak przedstawione powyżej przesłanki wyjaśnienia oskarżonych, w których negowali oni swoje zawinienie, prawidłowo uznane zostały przez Sąd I instancji za niewiarygodne.

O tym, że – wbrew przekonaniu apelujących obrońców, Sąd I instancji nie podszedł do dowodów z pomówień w sposób bezkrytyczny, świadczyło w końcu i to, że w określonych fragmentach, wyjaśnienia Z. C. i T. L. uznane zostały za niewiarygodne ( vide: str. 127 uzasadnienia zaskarżonego wyroku). Dotyczyło to tego fragmentu relacji procesowej pierwszego z wymienionych, złożonej przezeń w pierwszej fazie śledztwa, w której starał się on zminimalizować swoją rolę w przestępczym procederze, który to fragment sprzeczny był z jego późniejszymi wypowiedziami, odnoszącymi się między innymi do podziału zysków i wzajemnych jego rozliczeń z D. S. (2). W przypadku zaś wyjaśnień T. L., Sąd I instancji uznał za niewiarygodny ten ich fragment, w którym w sposób sprzeczny z relacjami procesowymi J. L., Z. C., L. K. i D. S. (2), obciążał D. S. (2) i M. K. (1) bezpośrednią obecnością na miejscu zdarzenia w dniu(...)

Z powyższego wynikało, że – wbrew twierdzeniom apelujących – Sąd I instancji uznawał za wiarygodne nie tylko dowody obciążające oskarżonych, ale także te, mające korzystną dla nich wymowę – pod warunkiem, że przeszły pozytywną weryfikacje w toku postępowania dowodowego.

Wskazania wymagało w końcu, że wbrew stanowisku apelujących, najwyraźniej wyrażonemu w apelacji obrońcy oskarżonego M. B., w przedmiotowej sprawie nie wystąpiła potrzeba zastosowania zasady in dubio pro reo, ujętej w art. 5 § 2 k.p.k. W odniesieniu do czynów będących przedmiotem osądu, w tym nie tylko czynu M. B., ale i czynów przypisanych pozostałym oskarżonym, postępowanie dowodowe dostarczyło wystarczających podstaw faktycznych dla potwierdzenia okoliczności owych czynów i pozwalających przypisać im owe czyny i to w kształcie przyjętym w zaskarżonym wyroku. Tym samym, w odniesieniu do oskarżonych nie wystąpiły w ogóle wątpliwości, które winny być rozstrzygnięte na ich korzyść. Wątpliwości takie nie istniały zatem w sprawie obiektywnie, ale sformułowane zostały wyłącznie w stanowiskach obrońców, którzy zdawali się nie dostrzegać, że wynik przeprowadzonego w sprawie postępowania dowodowego nie pozostawiał na nie miejsca i był jednoznaczny.

Wbrew zarzutowi obrońcy oskarżonego P. S., Sąd I instancji nie uchybił też przepisom procedury (art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k.) na etapie wyrokowania, w zakresie wskazania daty przypisanego temu oskarżonemu czynu w postaci wystawienia nierzetelnej faktury ( vide: pkt 67 części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku). Określenie czasu popełnienia przestępstwa nie poprzez wskazanie konkretnej daty (której ustalenie niekiedy nie jest obiektywnie możliwe), ale poprzez zakreślenie mniej precyzyjnego okresu (jak w omawianym przypadku – „w bliżej nieustalonym dniu po dacie (...) r.”) uznawane jest za prawidłowe z punktu widzenia metodologii wyrokowania.

Nie wykazawszy – jak była o tym mowa powyżej – żadnego z zarzuconych uchybień proceduralnych, których dopuścić miał się Sąd I instancji, apelujący obrońcy nie mogli skutecznie podnieść zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych. Ten bowiem ma rację bytu wyłącznie w sytuacji uprzedniego wykazania wadliwości w zakresie procedowania lub rozumowania Sądu I instancji. Bez tego zaś sprowadza się on – jak miało to miejsce w przedmiotowej sprawie – do forsowania przez apelujących własnej, konkurencyjnej względem ustalonej przez Sąd, ale w przeciwieństwie do niej, dowolnej – wersji i interpretacji zdarzeń. Podkreślenia wymagało, ze oczywista nietrafność zarzutów błędu w ustaleniach faktycznych uwidoczniła się już w sposobie sformułowania przez apelujących obrońców tychże zarzutów. Polegał on bowiem na streszczeniu, a w niektóry wypadkach przytoczeniu in extenso, zawartych w zaskarżonym wyroku opisów czynów przypisanych oskarżonym, połączone z wyrażeniem stwierdzenia, jakoby zebrane w sprawie dowody wskazywały, że oskarżeni czynów tych nie popełnili albo też – jak w przypadku oskarżonych S. – okoliczności ich czynów były inne niż przyjął to Sąd I instancji. Tymczasem owo stwierdzenie, że zebrane w sprawie dowody nie wskazywały na sprawstwo i winę oskarżonych okazało się nieuprawnione, bowiem – jak była o tym mowa powyżej – apelujący nie wykazali, jakoby dowody te miały inną wartość i wymowę, niż przyjął to Sąd I instancji.

Wspomniana oczywista bezzasadność zarzutu błędów w ustaleniach faktycznych, szczególnie rażąco uwidoczniła się w przypadku apelacji obrońcy oskarżonego S. K. (1), która w zakresie kwestionowania sprawstwa i winy tego oskarżonego ograniczyła się wyłącznie do sformułowania takich zarzutów, przy czym autor tej apelacji – w przeciwieństwie do innych apelujących obrońców – nie podjął nawet próby wykazania wad proceduralnych, mogących uzasadniać błąd w ustaleniach faktycznych. Jedynym dosłownie argumentem, mających w ocenie tego apelującego dowodzić błędu w ustaleniach faktycznych było samo wyrażenie – zamykające się w dwóch zdaniach – przekonania, że Sąd I instancji nie wyjaśnił należycie strony podmiotowej przypisanego oskarżonemu przestępstwa oraz sformułowanie wątpliwości, czy oskarżony K. miał świadomość przestępczego charakteru działalności prowadzonej na jego posesji przez oskarżonych S.. Zgłoszenie takich wątpliwości ignorowało wymowę zgromadzonych w sprawie dowodów, potwierdzających nie tylko świadomość oskarżonego K. co do rzeczywistego charakteru procederu prowadzonego przez jego zięcia i córkę, ale też aktywne uczestnictwo oskarżonego w tym procederze, jak również wskazujących jednoznacznie, że oskarżony S. K. (1) swoją świadomością obejmował działanie grupy przestępczej. Dowodami takimi były chociażby wyjaśnienia oskarżonych J., T. i R. L., którzy opisywali rolę i aktywność oskarżonego K. w zakresie czynności związanych z przemytem papierosów, odbywających się na jego posesji w S..

W całości gołosłowne okazało się zatem wyrażone w apelacjach obrońców przeczenie sprawstwu oskarżonych w zakresie przypisanych im czynów. W tym nieuprawnione było twierdzenie obrońcy oskarżonych D. S. (2) i A. S. (2), jakoby przypisane im czyny dokonane zostały w innych datach niż przyjął to Sąd I instancji, czy też dotyczyły innej ilości papierosów. Jak bowiem wykazała opisana powyżej kontrola instancyjna procedowania Sądu I instancji, w tym dokonanej przez ten Sąd oceny dowodów, rozumowanie i wnioski leżące u podstaw zaskarżonego wyroku, również te dotyczące ram czasowych przestępstw przypisanych oskarżonym, jak i rozmiar przemytu, okazały się w pełni prawidłowe. W tej sytuacji obszerne rozważania obrońcy oskarżonych D. S. (2) i A. S. (2) w przedmiocie rzekomej legalności dokonywanych przez nich przewozów papierosów, powodujących co najwyżej powstanie zobowiązań podatkowych, nie zaś odpowiedzialności karno-skarbowej, jawiły się jako oderwane od faktów dywagacje. Podobnie, prawidłowe ustalenia Sądu I instancji co do ram czasowych czynów karno-skarbowych przypisanych oskarżonym, wskazywały jednoznacznie, że układ poszczególnych czynności sprawczych, którymi oskarżeni wypełnili znamiona owych przestępstw, spełniał warunki czynu ciągłego w rozumieniu art. 6 § 2 k.k.s. W szczególności bezpodstawne i nie znajdujące oparcia w zgromadzonych dowodach było twierdzenie apelującego obrońcy, jakoby czynności sprawcze oskarżonego S. w ramach przestępstwa karno-skarbowego zakończyły się w (...)

Uwzględniając powyższe, Sąd Apelacyjny doszedł do wniosku, że – wbrew stanowisku apelujących obrońców – brak było podstaw do zakwestionowania zawartego w wyroku Sądu I instancji zaskarżonego rozstrzygnięcia co do sprawstwa i winy oskarżonych, w szczególności apelacje nie wykazały zasadnych podstaw do postulowanego przez obrońców uniewinnienia oskarżonych od przypisanych im czynów. Sąd odwoławczy uznał także, że apelujący obrońcy nie wykazali, jakoby postępowanie rozpoznawcze przed Sądem Okręgowym obarczone było wadami i brakami uzasadniającymi potrzebę jego powtórzenia. Z uwagi na to, kwestionowana przez obronę konkluzja Sądu I instancji o wypełnieniu przez oskarżonych w sposób zawiniony ustawowych znamion przypisanych im czynów – zasługiwała na aprobatę.

Prawidłowe okazało się także, stanowiące następstwo rozstrzygnięcia w przedmiocie sprawstwa i winy oskarżonych, zawarte w zaskarżonym wyroku, orzeczenie o karze. Wskazać przy tym należało, że w przypadku oskarżonych D. S. (2), A. S. (2), B. S., P. S., M. B., W. S. (2) i S. K. (1), rozstrzygnięcie w tym przedmiocie na korzyść oskarżonych zostało zaskarżone wprost, zgłoszonymi w apelacjach ich obrońców zarzutami ewentualnymi rażącej surowości kary, tudzież naruszenia dyrektyw wymiaru kary, ujętych w art. 53 k.k., zaś w przypadku oskarżonej M. K. (1) kwestionowanie rozstrzygnięcia o karze wynikało z zaskarżenia przez jej obrońcę wyroku w całości. Na niekorzyść zaś oskarżonych, rozstrzygnięcie o karze zaskarżone zostało podniesionymi w apelacji prokuratora zarzutami jej nadmiernej łagodności w odniesieniu do oskarżonych D. S. (2), A. S. (2), M. K. (1), P. S., M. B. i W. S. (2); (zaskarżenie rozstrzygnięcia o karze na niekorzyść B. S. nie dotyczyło wymiaru kary, ale wyłącznie przepadku korzyści majątkowej).

Sąd Apelacyjny nie znalazł podstaw by podzielić wynikające z apelacji obrońców stanowisko, jakoby wymierzone oskarżonym kary były rażąco nadmiernie surowe. Wymierzone oskarżonym kary pozbawienia wolności, tak jednostkowe, jak i łączne oraz kary grzywny, to jest w przypadku:

1.  oskarżonego D. S. (2) – kara łączna 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz kara grzywny w rozmiarze 650 stawek dziennych po 500 zł,

2.  oskarżonej A. S. (2) – kara łączna 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, warunkowo zawieszona na okres 3 lat próby oraz kara grzywny w rozmiarze 520 stawek dziennych po 500 zł,

3.  oskarżonej M. K. (1) – kara łączna 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, warunkowo zawieszona na okres 4 lat próby oraz kara grzywny w rozmiarze 300 stawek dziennych po 100 zł,

4.  oskarżonego S. K. (1) – kara łączna 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, warunkowo zawieszona na okres 5 lat próby oraz kara grzywny w rozmiarze 500 stawek dziennych po 150 zł,

5.  oskarżonej B. S. – kara 1 roku pozbawienia wolności, warunkowo zawieszona na okres 1 roku próby oraz kara grzywny w rozmiarze 50stawek dziennych po 20 zł,

6.  oskarżonego P. S. – kara łączna 2 lat pozbawienia wolności, warunkowo zawieszona na okres 5 lat próby oraz kara grzywny w rozmiarze 100 stawek dziennych po 100 zł,

7.  oskarżonego M. B. – kara 6 miesięcy pozbawienia wolności zawieszona na okres 2 lat próby oraz kara grzywny w rozmiarze 50 stawek dziennych po 50 zł,

8.  oskarżonego W. S. (2) – kara 6 miesięcy pozbawienia wolności zawieszona na okres 1 roku próby oraz kara grzywny w rozmiarze 50 stawek dziennych po 50 zł –

– mieściły się w granicach ustawowego zagrożenia, należycie uwzględniały dyrektywy wymiaru kary i jawiły się jako odpowiednia reakcja prawno-karna na popełnione przez oskarżonych bezprawie.

Zauważyć przy tym należało, że miarkując te kary Sąd I instancji należycie uwzględnił wszystkie okoliczności istotne dla wymiaru kary, tak o charakterze obciążającym, jak i łagodzącym, w tym okoliczności wskazane w apelacjach obrońców. I tak, Sąd I instancji uwzględnił na korzyść wszystkich oskarżonych fakt ich niekaralności w chwili wyrokowania. Zgodnie z postulatami apelujących obrońców (tudzież zgodnie z kierunkiem ich apelacji), a zatem na korzyść poszczególnych oskarżonych, potraktowane też zostały okoliczności takie jak: fakt, że przestępcze działania oskarżonego W. S. (2) motywowane były chęcią pomocy najbliższym, zaś w przypadku oskarżonych A. S. (2), M. K. (1) i S. K. (1) wynikały niejako z braku alternatywnych źródeł utrzymania. Dodać należało, że w przypadku dwóch wymienionych oskarżonych kobiet, ta ostatnia okoliczność – wbrew krytycznym uwagom apelującego prokuratora – trafnie uznana została za łagodzącą, nie zaś obciążającą przy wymiarze kary. Ścisłe powiązanie ich sytuacji ekonomicznej z sytuacją materialną i interesami oskarżonego D. S. (2), nakazywało ocenić podkreślaną przez prokuratora możliwość prowadzenia przez nie legalnej działalności zarobkowej, jako mało realną.

W przypadku oskarżonych W. S. (2) i M. B. za okoliczność łagodzącą – a zatem zgodnie z postulatem ich obrońców – uznano też okoliczność w postaci niewystąpienia ujemnych następstw ich czynów. Podobnie, podkreślane w apelacjach obrońców oskarżonych D. S. (2), A. S. (2), B. S., P. S. i W. S. (2) okoliczności w postaci upływu czasu od chwili popełnienia przez nich przestępstw oraz ich nienagannego w tym czasie życia, również miały wpływ łagodzący na orzeczenia o karze, przyczyniając się do wymierzenia oskarżonym kar w dolnych granicach ustawowego zagrożenia, nadto zaś w przypadku wszystkich oskarżonych, za wyjątkiem pierwszego z wymienionych – także dostarczając istotnych przesłanek zastosowania warunkowego zawieszenia orzeczonych wobec nich kar pozbawienia wolności.

Wbrew oczekiwaniom apelujących obrońców, brak jednak było podstaw do tego by wskazanym okolicznościom nadawać dalej idącą wymowę łagodzącą. Niezasadny był przy tym postulat zgłoszony przez obrońcę oskarżonego D. S. (2), by represja karna również wobec tego oskarżonego ukształtowana została w sposób umożliwiający warunkowe zawieszenie orzeczonej wobec niego kary pozbawienia wolności. Takie stanowisko obrońcy w sposób oczywisty ignorowało fakt, że rola oskarżonego D. S. (2) w przestępczym procederze była o wiele istotniejsza niż w przypadku pozostałych, a co za tym idzie – znacznie większy był też stopień jego zawinienia. Implikowało to z kolei zasadność surowszego potraktowania oskarżonego D. S. (2) i takiego ukształtowania orzeczonej wobec niego represji prawno-karnej by uszczerbku nie doznał wymóg wewnętrznej sprawiedliwości wyroku. Dodać też należało, że wspomniane okoliczności w postaci kierowniczej roli oskarżonego D. S. (2), czy też skali i rozmiaru prowadzonego przezeń przestępczego procederu, wskazywały nie tylko na istotny stopień jego zawinienia, ale także na znaczny poziom jego demoralizacji. Wobec takich okoliczności, orzeczenie wobec oskarżonego D. S. (2) kary łącznej pozbawienia wolności o charakterze bezwzględnym i wynoszącej 2 lata i 6 miesięcy – uznać należało za właściwie wypośrodkowane i bynajmniej nie stanowiące rażąco surowej reakcji prawno-karnej.

Z kolei w przypadku oskarżonego S. K. (1), jego apelujący obrońca nie wykazał też potrzeby faktycznego zmniejszenia orzeczonej wobec tego oskarżonego kary grzywny, poprzez obniżenie kwoty jej stawki dziennej, a to z uwagi na sytuację majątkową oskarżonego. Grzywna wobec tego oskarżonego orzeczona została w rozmiarze 500 stawek dziennych po 150 zł. Przy czym – jak wynikało z przedstawionych wyżej rozważań, również w przypadku tego oskarżonego nie ujawniły się żadne okoliczności łagodzące, które nakazywałyby zmodyfikować ilość stawek dziennych grzywny. Wysokość zaś jednej stawki dziennej grzywny ustalona została przez Sąd I instancji – zarówno w przypadku oskarżonego S. K. (1), jak i pozostałych oskarżonych – z należytym uwzględnieniem ich aktualnej sytuacji materialnej i rodzinnej. Obrońca oskarżonego S. K. (1) w żaden sposób nie wykazał wadliwości tego ustalenia, ograniczając się do ogólnikowego, hasłowego jedynie, powołania się na wysokość dochodów oraz sytuację majątkową i rodzinną oskarżonego, nie wskazując w tym zakresie żadnych konkretnych informacji. Brak zatem było jakichkolwiek podstaw do przyjęcia, jakoby oskarżony S. K. (1), który zaledwie wkroczył w wiek emerytalny, wcześniej zaś, jako teść oskarżonego D. S. (2), aktywnie uczestniczył w rodzinnym przestępczym procederze, znajdował się aktualnie w takiej sytuacji życiowej, która uniemożliwiałaby mu spłatę grzywny.

Uwzględniając powyższe, stwierdzić należało, że Sąd I instancji w pełni podołał zadaniu prawidłowego zważenia wszystkich istotnych, dotyczących oskarżonych, okoliczności o charakterze łagodzącym (także tych eksponowanych w apelacjach ich obrońców. Tym samym brak było podstaw do obniżenia wymiaru którejkolwiek z kar orzeczonych wobec oskarżonych.

Z drugiej strony, brak też było podstaw do uwzględnienia wyrażonego w apelacji prokuratora stanowiska, jakoby wymierzone oskarżonym D. S. (2), A. S. (2) i P. S. kary pozbawienia wolności oraz wymierzone oskarżonym M. B. i W. S. (2) kary grzywny były zbyt niskie, a także – jakoby orzeczenie o karze było zbyt łagodne z uwagi na zastosowanie przez Sąd I instancji w odniesieniu do oskarżonych A. S. (2), M. K. (1) i P. S. warunkowego zawieszenia wykonania kar pozbawienia wolności.

I w tym przypadku (podobnie jak miało to miejsce w sytuacji apelacji obrońców) prokurator kwestionował adekwatność kar, powołując się na okoliczności (w tym wypadku o charakterze obciążającym), uwzględnione już przez Sąd I instancji i to zgodnie z postulowanym przez apelującego kierunkiem. Do takich okoliczności należały zatem podkreślane przez prokuratora rozmiar i skala przypisanego oskarżonym przestępczego procederu, wielość czynów oraz ich społeczna szkodliwość przejawiająca się między innymi w długotrwałości prowadzenia tego procederu, regularności i intensywności czynności sprawczych (co dotyczyło nie tylko przestępstw karno-skarbowych, ale także tych nakierowanych na utrudnianie postępowania), wysokim poziomie zorganizowania, a w przypadku oskarżonych dopuszczających się przestępstw karno-skarbowych – także wysokości osiąganych przez nich korzyści majątkowych. Na niekorzyść – a zatem zgodnie z oczekiwaniami apelującego prokuratora – potraktowana też została motywacja oskarżonych D. S. (2), A. S. (2) i M. K. (1), to jest uczynienie sobie przez nich z działalności przestępczej sposobu zarobkowania. Podobnie, w przypadku oskarżonych M. B. i W. S. (2), na ich niekorzyść przy wymiarze kar, poczytane zostały okoliczności w postaci intensywności ich przestępczych działań nakierowanych na utrudnianie postępowania, w tym – w przypadku drugiego z wymienionych – podjęcie takich zachowań wobec różnych osób.

Ponownego podkreślenia wymagało, że wszystkie wskazane wyżej okoliczności miały w kontekście wymiaru kar – zarówno pozbawienia wolności, jak i grzywien – wymowę oczywiście obciążającą. W takim też charakterze uwzględnione zostały przez Sąd I instancji, przy czym brak było podstaw do stwierdzenia, jakoby Sąd ten wskazanych okoliczności nie docenił w sposób wystarczający. Z całą pewnością, wystarczające dla wykazania potrzeby podwyższenia orzeczonych wobec oskarżonych kar, nie było samo ponowne wymienienie tych okoliczności w apelacji prokuratora.

Za podwyższeniem wymierzonych oskarżonym M. B. i W. S. (2) kar grzywien – wbrew przekonaniu apelującego prokuratora – nie przemawiała też okoliczność w postaci bardzo dobrej sytuacji majątkowej wymienionych. Abstrahując nawet od zasadności takiej oceny – która zwłaszcza w przypadku będącego emerytem oskarżonego W. S. (2) mogła być wątpliwa – stwierdzić należało, że rozmiar (ilość stawek dziennych) grzywny – będącej wszak rodzajem represji karnej, a zatem reakcji prawnej na uczynione bezprawie – ze swej istoty powinna być dostosowana do stopnia zawinienia sprawcy nie zaś jego sytuacji materialnej. W zakresie zaś takiego dostosowania – jak była o tym mowa powyżej – rozstrzygnięcie Sądu I instancji nie było wadliwe. Sytuacja materialna sprawcy – zgodnie z wolą ustawodawcy (art. 33 § 3 k.k.) – warunkuje jedynie wysokość stawki dziennej grzywny. W przypadku oskarżonych M. B. i W. S. (2) stawka dzienna grzywny ustalona została na kwotę 50 zł. Nie sposób zaś podzielić stanowiska apelującego prokuratora, jakoby kwota ta był zbyt niska (i to w stopniu rażącym), skoro sam prokurator wnioskował o ustalenie zmienionej wysokości stawki dziennej na kwotę 50 zł (w przypadku W. S. (2)) oraz 60 zł (w przypadku M. B.).

W swej argumentacji, apelujący prokurator skoncentrował się także na próbie wykazania niezasadności warunkowego zawieszenia wykonania kar pozbawienia wolności wymierzonych oskarżonym A. S. (2), M. K. (1) i P. S.. Postulując zaostrzenie tych kar poprzez nadanie im charakteru kar bezwzględnych, apelujący prokurator nie docenił jednakże istotnych w tym zakresie przesłanek, które trafnie uwzględnił Sąd I instancji, decydując się na zastosowanie wobec wymienionych oskarżonych środka probacyjnego. Były nimi wspomniane już okoliczności w postaci wcześniejszej niekaralności oskarżonych i prawidłowego ich funkcjonowania po popełnieniu przestępstw, a zatem w okresie ponad 7-letnim. Dodać przy tym należało, że okoliczności popełnionych przez wymienionych oskarżonych przestępstw nie ujawniły takich ich cech, czy właściwości kryminogennych, które nie mogłyby być skutecznie eliminowane w warunkach probacji.

Wbrew zatem przekonaniu prokuratora, w odniesieniu do wskazanych trojga oskarżonych (podobnie jak w przypadku tych, co do których prokurator rozstrzygnięcia o warunkowym zawieszeniu nie kwestionował) można było sformułować pozytywną prognozę kryminologiczną, która w świetle art. 69 § 1 k.k. warunkowała zastosowanie omawianego dobrodziejstwa. Aktualnie zakładane wobec oskarżonych oddziaływania probacyjne wdrożone w okresie próby, w tym dozór kuratora, w połączeniu z wynikającymi z wyroku dolegliwościami natury finansowej, jako mające szansę skutecznej korekty nagannego modelu funkcjonowania oskarżonych, stanowiły wystarczającą przeciwwagę dla wagi ich przestępczych zachowań. Ta ostatnia nie była wszak kwestionowana, ale jej eksponowanie w apelacji prokuratora uznać należało za nadmierne.

Nie bez znaczenia dla oceny zasadności i celowości zastosowania wobec oskarżonych warunkowego zawieszenia wykonania kary była też trafnie wyrażona przez Sąd I instancji konkluzja, że pozostawanie oskarżonych na wolności daje szansę sprawniejszego wykonania przez nich wspomnianych nałożonych wyrokiem dolegliwości o charakterze finansowym. Wykonanie zaś takich obowiązków w aspekcie skuteczności resocjalizacji sprawców, ma znaczenie szczególnie istotne.

W tej sytuacji, z uwagi na opisaną powyżej potrzebę skutecznego resocjalizowania oskarżonych, którzy nie byli wcześniej karani (a których czyny nie ujawniły okoliczności wykluczających zastosowanie środka probacyjnego), orzeczenie o warunkowym zawieszeniu wymierzonych im kar pozbawienia wolności – wbrew zarzutowi prokuratora – ocenić należało jako zasadne.

Na aprobatę zasługiwało także stanowiące element orzeczenia o karze, rozstrzygnięcie w przedmiocie przepadku korzyści majątkowych uzyskanych z przestępstwa. Z orzeczeniem wobec oskarżonych D. S. (2), A. S. (2) i M. K. (1) przepadku korzyści majątkowej, nie zgodzili się ich apelujący obrońcy. Przy czym obrońca dwojga pierwszych wymienionych rozstrzygnięcie to zaskarżył wprost – zarzutem ewentualnym, w przypadku trzeciej zaś wymienionych – kwestionowanie tego rozstrzygnięcia stanowiło następstwo zaskarżenia wyroku w całości i nie było poparte argumentacją apelującego obrońcy. Z kolei brak orzeczenia przepadku korzyści majątkowej zakwestionował w swojej apelacji prokurator na niekorzyść oskarżonego P. S., a w związku ze skazaniem za czyn z art. 299 § 1 i 5 k.k. – także na niekorzyść oskarżonej B. S., D. S. (2), A. S. (2), M. K. (1) i P. S..

Wbrew stanowisku obrońcy oskarżonych D. S. (2) i A. S. (2) orzeczenie wobec nich przepadku korzyści majątkowych uzyskanych z przypisanego im przestępstwa karno-skarbowego ( vide: pkt 5 i 15 części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku), okazało się w pełni prawidłowe. Obrońca kwestionował je, twierdząc, że zapadły z naruszeniem art. 33 § 1, 2 i 3 k.k.s., jako że nie zostały poprzedzone rzetelnym ustaleniem, jaką dokładnie korzyść każde z oskarżonych uzyskało z przestępstwa, nie uwzględniały faktu, że przedmioty przepadku nie stanowiły własności (bądź wyłącznej własności) oskarżonych, jak również tego, że oskarżeni mogli nabyć je z legalnych dochodów. Żadne z tych twierdzeń nie było zasadne.

Jakkolwiek prawdą było, co podkreślał apelujący obrońca, że przepis art. 33 § 1 i § 2 k.k.s. wymaga, aby nikt inny jak tylko sprawca był tym, który osiągnął korzyść majątkową, to jednak zauważyć należało – co wyraźnie umknęło uwadze obrońcy – że Sąd I instancji jednoznacznie ustalił i zróżnicował kwoty korzyści co do każdego sprawcy. Zarówno w opisie przestępstw przypisanych oskarżonym D. S. (2) i A. S. (2) (pkt 2 i 10 części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku), jak i w treści uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia ( vide: str. 154 tego dokumentu) wyraźnie wskazano jaką konkretnie kwotę korzyści uzyskało z przestępstwa karno – skarbowego każde z oskarżonych. W przypadku pierwszego z wymienionych była to zatem kwota 2 560 000 zł, w przypadku drugiej – kwota 174 000 zł. Jednoznaczne wskazanie tych kwot zostało przy tym poprzedzone szczegółowym wyliczeniem zysków, jakie oskarżony D. S. (2) uzyskiwał z przemytu papierosów; wyliczenie to uwzględniało minimalny zysk uzyskiwany ze sprzedaży jednej sztangi (pakietu) papierosów bez akcyzy wynoszący 2 euro, ogólną ilość przemyconych papierosów, tj. 320 000 sztang oraz średni kurs euro w tamtym czasie, tj. 4 zł (320 000 x 2 x 4 zł = 2 560 000 zł). W przypadku zaś oskarżonej A. S. (2) bazowało na bezspornym ustaleniu kwoty 174 000 zł, za jaką wymieniona nabyła prawo wieczystego użytkowania gruntu stanowiącego własność Gminy S., składającego się z działek o nr (...) oraz prawa własności budynku znajdującego się na tych działkach (jak i innych przedmiotów wymienionych w pkt 15 zaskarżonego wyroku) oraz ustaleniu, że wskazana kwota przelana została przez D. S. (2) na rachunek bankowy A. S. (2) bezpośrednio przed dokonaniem czynności cywilnoprawnej. Zasadne było zatem przyjęcie przez Sąd I instancji, że co najmniej taką kwotę uzyskała oskarżona A. S. (2) z popełnienia przestępstwa karno – skarbowego. Wykluczyć bowiem należało – co prawidłowo uczynił Sąd I instancji – możliwość legalnego pochodzenia owej kwoty, skoro w tamtym czasie jedynym źródłem zarobkowania zarówno oskarżonego D. S. (2), jak i oskarżonej A. S. (2), był proceder związany z przemytem papierosów za granicę.

Wysokość prawidłowo ustalonych przez Sąd I instancji kwot korzyści majątkowych pochodzących z przestępstwa karno – skarbowego pozwalała także (wbrew wątpliwościom apelującego obrońcy), jednoznacznie stwierdzić, że w przypadku oskarżonego D. S. (2) była to korzyść majątkowa dużej wartości. Jak bowiem wynika z art. 53 § 15 k.k.s., za taką uznaje się korzyść, której wartość w czasie popełnienia czynu przekraczała pięćsetkrotną wysokość minimalnego wynagrodzenia (por. G. Łabuda: Komentarz do k.k.s., teza 13, LEX). Minimalne wynagrodzenie w (...) r. wynosiło zaś 936 zł kwota brutto 100% (Dz.U. z 2006 r. Nr 171 poz.1227), co po przemnożeniu przez 500 dawało kwotę 468 000 zł.

Podkreślenia wymagało przy tym, że porównanie wskazanej pięćsetkrotności minimalnego wynagrodzenia z kwotą korzyści majątkowej uzyskanej z przestępstwa karno – skarbowego przez oskarżoną A. S. (2) (174 000 zł), nie stało na przeszkodzie zastosowaniu również w jej przypadku instytucji przepadku, o której mowa w art. 33 § 1 i 2 k.k.s. Wbrew bowiem temu, co utrzymywał apelujący obrońca, orzeczenie przepadku korzyści majątkowej możliwe jest nie tylko w sytuacji, gdy była to korzyść majątkowa dużej wartości, we wskazanym wyżej rozumieniu. Przepis art. 33 § 2 k.k.s. przewiduje alternatywne – względem przypadku osiągnięcia przez sprawcę korzyści majątkowej dużej wartości – sytuacje, warunkujące orzeczenie przepadku. Sytuacją taką jest między innymi skazanie za przestępstwo skarbowe, z którego sprawca osiągnął lub mógł osiągnąć, chociażby pośrednio, korzyść majątkową, popełnione w zorganizowanej grupie albo związku mających na celu popełnienie przestępstwa skarbowego. Zarówno zaś oskarżonemu D. S. (2), jak i A. S. (2) przypisano popełnienie przestępstwa karno – skarbowego w warunkach zorganizowanej grupy przestępczej, z zastosowaniem w podstawie prawnej skazania między innymi przepisu art. 37 § 1 pkt 5 k.k.s. ( vide: pkt 2 i 10 części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku w związku z pkt II i VIII części opisowej tegoż wyroku).

Wynikało stad, że zarówno w przypadku oskarżonego D. S. (2), jak i oskarżonej A. S. (2) spełnione zostały wynikające z art. 33 § 1 i 2 k.k.s. przesłanki warunkujące orzeczenie przepadku korzyści majątkowej uzyskanej z popełnienia przestępstwa karno-skarbowego.

Wbrew przekonaniu apelującego obrońcy, Sąd I instancji nie mylił się także, czyniąc przedmiotem przepadku określone rzeczy (wymienione w powoływanych wyżej pkt 5 i 10 zaskarżonego wyroku, w tym nieruchomości), pomimo iż w chwili orzekania nie były one własnością (bądź wyłączną własnością) oskarżonych. Jak bowiem stanowi przepis art. 33 § 2 k.k.s., za korzyść uzyskaną z popełnienia przestępstwa uważa się mienie, które sprawca objął we władanie lub do którego uzyskał jakikolwiek tytuł w okresie 5 lat przed popełnieniem przestępstwa skarbowego do chwili wydania chociażby nieprawomocnego wyroku, chyba że sprawca lub inna zainteresowana osoba przedstawi dowód przeciwny. Przy czym nie budzi kontrowersji – czego apelujący zdawał się nie dostrzegać – że dla kwalifikacji zachowania jako objęcia mienia we władanie nie jest konieczne posiadanie przez sprawcę statusu właściciela czy posiadacza. Wystarczające jest, że nawet nie będąc osobą mającą jakikolwiek tytuł prawny do mienia, ma na nie taki wpływ, który można określić mianem władztwa. W grę wchodzi zatem również posiadanie wpływu na osobę mającą jakikolwiek tytuł prawny do mienia (np. właścicielem mienia jest W, jednak o mieniu tym decyduje sprawca S albo sprawca S jest członkiem zarządu spółki Z, która objęła we władanie mienie). Dla kwalifikacji zachowania jako uzyskania jakiegokolwiek tytułu do mienia wystarczające jest istnienie jakiejkolwiek okoliczności dającej sprawcy prawo do mienia. Jako że objęcie mienia we władanie oraz uzyskanie do niego tytułu nastąpić ma w określonym przedziale czasowym (od czasu popełnienia przestępstwa skarbowego do czasu wydania nieprawomocnego wyroku), wystarczające jest, że zachowanie to wystąpiło nawet na krótki okres (tak: G. Łabuda: Komentarz do k.k.s., teza 14, LEX).

Jak zaś prawidłowo ustalił Sąd I instancji, pensjonat w S. faktycznie nabył oskarżony D. S. (2), a jego rodzice wskazani zostali jako współwłaściciele, potem zaś jego córka – jako jedyna właścicielka, w sposób jedynie formalny. W szczególności osoby te nie posiadały własnych środków pieniężnych wystarczających na zakup wymienionej nieruchomości. Nadto, pensjonatem zarządzały osoby zatrudnione „na czarno” przez oskarżonego D. S. (2), nie mające w wobec tej nieruchomości kompetencji decyzyjnych, a zyski z działalności pensjonatu trafiały do oskarżonego.

Podobnie rzecz się miała w przypadku nieruchomości nabytej przez oskarżoną A. S. (2) w S.. Oskarżona nabyła prawa do tej nieruchomości płacąc środkami pieniężnymi pochodzącymi z popełnienia przestępstwa karno – skarbowego, a przekazanie jej innym właścicielom słusznie uznane zostało przez Sąd I instancji za czynność jedynie formalną i nie pozbawiającą oskarżonych faktycznego władztwa nad rzeczą, skoro przekazanie to nastąpiło na rzecz małoletnich wówczas dzieci oskarżonych S..

Wynikało stąd, że w przypadku oskarżonych, w odniesieniu do obu wymienionych nieruchomości, zasadnie mówić można było co najmniej o posiadaniu wpływu na osobę mającą tytuł prawny do mienia. Tym samym, spełniony została w ich przypadku wymóg objęcia mienia we władanie (w rozumieniu art. 33 § 2 k.k.s.), warunkujący orzeczenie przepadku tego mienia na podstawie art. 33 § 1 i 2 k.k.s.

Wątpliwości Sądu Apelacyjnego nie wzbudziło także orzeczenie wobec oskarżonej M. K. (1) przepadku korzyści majątkowej uzyskanej przez nią z popełniania przestępstwa karno – skarbowego, przypisanego jej w pkt 17 części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku ( vide: pkt 22 tegoż wyroku). Jak nadmieniono powyżej kwestionowanie tego rozstrzygnięcia wynikało jedynie z zaskarżenia wyroku w całości i nie było poparte argumentacją apelującego obrońcy. Sąd odwoławczy nie doszukał się zaś w odniesieniu do tego orzeczenia żadnych przesłanek nakazujących ingerencję w nie ex officio. W szczególności wskazania wymagało, że rozstrzygnięcie to oparte zostało na jednoznacznych i czytelnych ustaleniach faktycznych dotyczących wysokości korzyści majątkowej, bazujących między innymi na wyjaśnieniach samej oskarżonej M. K. (1). Podała ona, że otrzymywała minimum 20 euro za każdy wyjazd, związany z przewozem przez zachodnią granicę papierosów bez akcyzy, przy czym w okresie 2004-2006 brała udział w co najmniej 312 takich wyjazdach, zaś w roku (...) – w co najmniej 20. Łącznie zatem wzięła udział w 332 wyjazdach, co przemnożone przez kwotę 20 euro za każdy wyjazd dawało kwotę 6 640 euro, a w przeliczeniu na złotówki (przy uwzględnieniu ówczesnego średniego kursu euro – 4 zł) – kwotę 26 560 zł. Taką też kwotę Sąd I instancji objął orzeczeniem przepadku.

Bezzasadny i to w stopniu oczywistym był zarzut prokuratora, jakoby Sąd I instancji błędnie – z naruszeniem art. 45 § 1 k.k. – nie orzekł wobec oskarżonego P. S. przepadku korzyści majątkowej w kwocie 4 140 zł (900 euro), którą miał on uzyskać z popełnienia przestępstwa z art. 258 § 1 k.k., przypisanego mu w pkt 70 części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku. Jak wskazywał sam apelujący prokurator, taką łącznie kwotę oskarżony S. otrzymać miał za wykonie szeregu nielegalnych przewozów papierosów do N., przy czym za jeden taki czyn oskarżony został skazany w innym postępowaniu karnym. Tymczasem w przedmiotowym postępowaniu – czego apelujący prokurator zdawał się nie zauważać – oskarżony P. S. nie stanął pod zarzutem nielegalnego przewozu papierosów, ani też czyn taki nie został mu w zaskarżonym wyroku przypisany. Pieniądze zaś – co apelujący wprost przyznał – oskarżony uzyskiwał za wykonanie przewozów papierosów do N., nie zaś za samą przynależność do grupy przestępczej. Bezzasadne było zatem twierdzenie, że wskazana kwota stanowiła korzyść majątkową uzyskaną przez oskarżonego w wyniku popełnienia czynu z art. 258 § 1 k.k.

Dodać przy tym należało, że przywołana przez apelującego prokuratora na poparcie omawianego zarzutu, sytuacja procesowa oskarżonego R. K. nie była bynajmniej tożsama z sytuacją oskarżonego S.. Temu pierwszemu bowiem zarzucono czyn w postaci nielegalnego przewozu papierosów za granicę ( vide: pkt XVIII części opisowej zaskarżonego wyroku) i z tego właśnie czynu (nie zaś z przynależności do grupy przestępczej) wynikała korzyść majątkowa; przy czym postępowanie rozpoznawcze przed Sądem I instancji zakończyło się ustaleniem, że wymienionego czynu oskarżony R. K. faktycznie się dopuścił, a jedynie nastąpiło przedawnienie jego karalności (pkt 29 części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku). Zauważyć zaś należało, że związanie przedawnienia z niekaralnością sprawcy umożliwia orzeczenie przepadku przedmiotów po wydaniu postanowienia o umorzeniu postępowania przygotowawczego (tak: Michał Kurowski, Komentarz aktualizowany do art. 17 Kodeksu postępowania karnego, teza 25, LEX, stan prawny 2017.10.30, za: K. Zgryzek, Postępowanie..., s. 81–82).

Wynikało stąd, że postulowane przez prokuratora orzeczenie wobec oskarżonego P. S., w związku ze skazaniem go za czyn z art. 258 § 1 k.k., przepadku korzyści majątkowej pozbawione było podstaw faktycznych i prawnych.

Równie bezzasadne było stanowisko apelującego prokuratora, domagającego się orzeczenia przepadku korzyści majątkowej, wobec oskarżonych D. S. (2), A. S. (2), M. K. (1), B. S. i P. S., w związku z ich skazaniem za przestępstwo prania brudnych pieniędzy, polegające na przekazywaniu prawa do pojazdu marki A. (...); przy czym – zdaniem prokuratora – korzyścią ową miałaby być kwota odszkodowania uzyskana od ubezpieczyciela z tytułu utraty pojazdu. I w tym wypadku apelujący zdawał się nie dostrzegać, że z popełnienia wskazanego czynu, wypełniającego znamiona z art. 299 § 1 i § 5 k.k., oskarżeni nie osiągnęli korzyści majątkowej. Przysporzenie majątkowe wynikające z popełnienia czynu z art. 299 k.k., nie obejmuje bowiem wartości majątkowych (przedmiotów lub praw), których sprawca stał się dysponentem w miejsce przekazanych „brudnych pieniędzy”. Korzyścią majątkową może być w wypadku tego przestępstwa zapłata za przyjęcie pieniędzy na konto bankowe, prowizja od dokonanej transakcji, zysk z operacji finansowych (giełdowych) dokonywanych za pomocą „brudnych pieniędzy” (tak: W. Wróbel: komentarz do 299 k.k., teza 42, LEX).

Wbrew przekonaniu apelującego prokuratora korzyścią ze wskazanego przestępstwa nie był zatem, ani stanowiący przedmiot przypisanych oskarżonym czynności sprawczych, samochód A. (...), ani tym bardziej odszkodowanie wypłacone B. S. przez ubezpieczyciela z tytułu utraty tego pojazdu. Apelujący zdawał się nie rozumieć, że czynności sprawcze dokonywane przez oskarżonych w ramach czynu z art. 299 § 1 k.k., same w sobie nie generowały żadnych korzyści majątkowych, a jedynie miały na celu ukrycie nielegalnego pochodzenia korzyści majątkowych uzyskanych przez oskarżonych D. S. (2) i A. S. (2) z procederu przemytu papierosów. Te zaś korzyści majątkowe, uzyskane przez wymienionych oskarżonych z przestępstw polegających na nielegalnym przewozie papierosów za granicę, zostały wszak objęte orzeczeniem o przepadku ( vide: pkt 5 i 15 części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku).

I w tym zatem przypadku, stanowisko prokuratora – domagającego się uznania wspomnianej kwoty odszkodowania za korzyść majątkową uzyskaną przez oskarżonych w wyniku popełnienia czynu z art. 299 § 1 i § 5 k.k. – uznać należało za oczywiście chybione.

Wbrew stanowisku wyrażonemu w apelacji obrońcy oskarżonego W. S. (1) oraz w odrębnym zażaleniu wniesionym przez obrońcę oskarżonych D. S. (1), A. S. (1), B. S. i P. S., prawidłowe okazało się zawarte w zaskarżonym wyroku rozstrzygnięcie o kosztach postępowania przed Sądem I instancji. Przy czym pierwsza z wymienionych obrońców wywodziła, że oskarżonego W. S. (1) nie stać na poniesienie kosztów bez uszczerbku na utrzymaniu swoim i rodziny, gdyż był on emerytem; drugi zaś z obrońców wywodził, że poniesienie tych kosztów, w szczególności opłat wymierzonych w wysokich kwotach, byłoby dla oskarżonych zbyt uciążliwe ze względu na to, że oskarżeni D. S. (1) i A. S. (1) nie mieli żadnego majątku, prowadzili działalność gospodarczą z niewielkim dochodem oraz mieli na utrzymaniu małoletniego syna i pełnoletnią córkę, oskarżona B. S. była emerytką, zaś jej syn P. S. pozostawał bez stałego zatrudnienia i uzyskiwał dochody jedynie z dorywczo prowadzonej działalności gospodarczej.

Takie twierdzenia obrońców nie były wystarczające do wykazania, że w przypadku oskarżonych zaktualizowały się, wskazane w art. 624 § 1 k.p.k., przesłanki zwolnienia od kosztów, w postaci zbytniej uciążliwości wynikającej z ich uiszczenia. Zważyć należało – co przyznawali sami skarżący – że wszyscy wymienieni oskarżeni uzyskiwali dochody, czy to z tytułu wykonywanej pracy lub działalności gospodarczej albo też z tytułu świadczeń emerytalnych. Oskarżeni – poza wymienionymi emerytami – byli też zdolni do świadczenia pracy i posiadali możliwości zarobkowania. Skarżący nie pokusili się zaś w swoich środkach odwoławczych o szczegółowe wykazanie, czy chociażby określenie wysokości dochodów oskarżonych, ani też porównanie struktury ich dochodów i wydatków. Lakoniczne twierdzenia obrońców, jakoby wysokość uzyskiwanych dochodów nie pozwalała oskarżonym uiścić zasądzonych kosztów bez zbytniej uciążliwości w utrzymaniu swoim i rodziny – jawiły się tym samym jako gołosłowne. Uznać je zatem należało za niewykazane.

Oczekiwanie, że oskarżeni winni wywiązać się z obowiązku uiszczenia kosztów procesu było tym bardziej zasadne, że w przypadku oskarżonych B. S. i W. S. (2) kwoty zasądzonych kosztów były obiektywnie niewielkie, bo wynosiły odpowiednio: 780 zł (w tym opłata za I instancję w wysokości 280 zł) oraz 1370 zł (w tym opłata za I instancję w kwocie 370 zł). Przyjąć zatem należało, że nawet osoba utrzymująca się z emerytury jest w stanie wymaganą kwotę – chociażby w ratach – uiścić. W przypadku oskarżonego P. S., zasądzona kwota kosztów procesu, to jest 5000 zł, w tym opłata za I instancję w wysokości 1 300 zł, nie wykraczała poza możliwości płatnicze osoby młodej, zdolnej do pracy i posiadającej możliwości zarobkowe. Podobnie rzecz miała się w przypadku oskarżonych D. S. (2) i A. S. (2), będących osobami w sile wieku i mającymi zdolności zarobkowe. Jakkolwiek w ich przypadku zasądzone kwoty kosztów postępowania I-instancyjnego były obiektywnie wysokie – bo wynosiły odpowiednio: 75.400 zł (w tym 65.400 zł opłaty) oraz 53 300 zł (w tym 52 300 zł opłaty) – to jednak zauważyć należało, że oboje oskarżeni z przypisanej im działalności przestępczej uzyskali znaczne korzyści majątkowe. Zasadne i słuszne było zatem oczekiwanie, że winni oni zaspokoić koszty procesu chociażby z owoców przypisanych im przestępstw.

Tym samym brak było podstaw do tego, by uwzględnić postulaty obrońcy oskarżonego W. S. (1) oraz obrońcy oskarżonych D. S. (1), A. S. (1), B. S. i P. S. i zmienić zawarte w zaskarżonym wyroku rozstrzygnięcie o kosztach postępowania za I instancję, poprzez zwolnienie oskarżonych z obowiązku ich ponoszenia.

Z uwagi na przesłanki opisane w powyższych rozważaniach, Sąd Apelacyjny, zaskarżony wyrok utrzymał w mocy.

Orzekając o kosztach procesu za postępowanie odwoławcze, Sąd Apelacyjny uwzględnił to, że oskarżony W. S. (1) korzystał w nim z pomocy prawnej obrońcy wyznaczonej mu z urzędu (k. 896). Wobec tego, na podstawie przepisów § 4 ust. 1 i 3 oraz § 17 ust. 1 pkt 5 oraz § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U. z 2016 r. poz. 1714), obrońcy tej zwrócono koszty obrony udzielonej wymienionemu oskarżonemu z urzędu w tymże postępowaniu. Dodać należało, że w zakresie tego rozstrzygnięcia, uzasadniany wyrok wymagał sprostowania imion i nazwisk oskarżonego oraz jego obrońcy z urzędu ( vide: postanowienie tutejszego Sądu Apelacyjnego z dnia 20 grudnia 2017 r.).

W następstwie tego rozstrzygnięcia, to jest przyznanie obrońcy od Skarbu Państwa zwrotu kosztów obrony, na podstawie przepisów art. 624 § 1 k.p.k. i art. 634 k.p.k., zwolniono oskarżonego W. S. (1) od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych w części odpowiadającej kwocie wynagrodzenia przyznanego jego obrońcy z urzędu, to jest do kwoty 885, 60 zł. Uwzględniono przy tym sytuację majątkową wymienionego oskarżonego i jego możliwości zarobkowe, jak również wynikający z zaskarżonego wyroku, jak również z wyroku Sądu II instancji, fakt obciążenia go innymi należnościami natury pieniężnej, w tym kosztami sądowymi w pozostałym zakresie, co nakazywało przyjąć, że pokrycie dodatkowych kosztów związanych z udzieloną mu obroną z urzędu, byłoby dla oskarżonego zbyt uciążliwe.

Rozstrzygając o kosztach procesu za postępowanie odwoławcze, Sąd Apelacyjny wziął również pod uwagę wynik sprawy, a zatem to, że żadna z wniesionych w sprawie apelacji nie została uwzględniona. W tej sytuacji, w myśl przepisów art. 636 § 2 k.p.k. w zw. z art. 633 k.p.k., koszty procesu obciążały wszystkie apelujące strony, to jest ośmioro oskarżonych oraz oskarżyciela publicznego, którzy winni je ponieść stosownie do swojego udziału w sprawie, to jest w 1/9 części. Sąd Apelacyjny nie znalazł przy tym podstaw do zwolnienia oskarżonego W. S. (1) od kosztów sądowych w zakresie przewyższającym koszty obrony udzielonej mu z urzędu, jak również nie znalazł podstaw do zwolnienia pozostałych oskarżonych od kosztów sądowych należnych od nich Skarbowi Państwa. W rezultacie koszty te od oskarżonych zostały zasądzone, zaś koszty procesu związane z apelacją prokuratora obciążały Skarb Państwa.

Na owe koszty, przypadające od stron, składały się: ryczałt za doręczenia w łącznej kwocie 20 zł oraz opłata za osiem kart karnych po 30 zł każda, co po rozłożeniu na oskarżonych i Skarb Państwa we wskazanej 1/9 części, dawało w rezultacie 29 zł.

Nadto z udziałem w sprawie odwoławczej oskarżonych A. S. (1) i M. K. (1) wiązały się też koszty opinii sądowo – medycznych, dopuszczonych w postępowaniu odwoławczym na okoliczność stanu zdrowia wymienionych dwóch oskarżonych; koszt każdej z tych opinii wynosił 450, 92 zł, które to kwoty zasądzono dodatkowo od każdej z wymienionych oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa.

Na podstawie przepisów art. 8 w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 2- 5 i art. 3 ust. 1 i 2 ustawy z dnia z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz.U.1983.49.223 j.t. ze zmian.), każdemu z oskarżonych wymierzono także opłatę za drugą instancję w kwotach:

- oskarżonemu D. S. (1) – 65 400 zł,

- oskarżonej A. S. (1) – 52 300 zł,

- oskarżonej M. K. (1) – 6 300 zł,

- oskarżonemu S. K. (1) – 15 300 zł,

- oskarżonej B. S. – 280 zł,

- oskarżonemu P. S. – 1 300 zł,

- oskarżonemu M. B. – 370 zł,

- oskarżonemu W. S. (1) – 370 zł.

M. K. (5) P. S. U. D.