II AKa 157/24 - uzasadnienie Sąd Apelacyjny w Poznaniu z 2024-09-30
UZASADNIENIE |
||||||||||||||||||||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
II AKa 157/24 |
||||||||||||||||||
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
|||||||||||||||||||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
||||||||||||||||||||
0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
Wyrok łączny Sądu Okręgowego w P. z dnia (...) r., sygn. akt (...) |
||||||||||||||||||||
0.11.2. Podmiot wnoszący apelację |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel posiłkowy |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel prywatny |
||||||||||||||||||||
☒ obrońca |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
||||||||||||||||||||
☐ inny |
||||||||||||||||||||
0.11.3. Granice zaskarżenia |
||||||||||||||||||||
0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||||||||||||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||||||||||||||||||
☒ w części |
☐ |
co do winy |
||||||||||||||||||
☒ |
co do kary |
|||||||||||||||||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||||||||||||||||
0.11.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||||||||||||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||||||||||||||||
☐ |
||||||||||||||||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||||||||||||||||
0.11.4. Wnioski |
||||||||||||||||||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
|||||||||||||||||
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
||||||||||||||||||||
0.12.1. Ustalenie faktów |
||||||||||||||||||||
0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
||||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||||||
1 |
K. W. |
Zachowanie skazanego w trakcie odbywania kary |
Opinie z ZK |
101-103, 110-112 |
||||||||||||||||
0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||||||
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
||||||||||||||||||||
0.12.2. Ocena dowodów |
||||||||||||||||||||
0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
||||||||||||||||||
1 |
Opinie o skazanym |
Dokumenty urzędowe, sporządzone w prawem przewidzianej formie przez uprawniony do tego organ, prawdziwości zawartych w nich informacji nie kwestionowała żadna ze stron. |
||||||||||||||||||
0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
||||||||||||||||||
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
||||||||||||||||||||
. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||||||||||||||||||||
Lp. |
Zarzut |
|||||||||||||||||||
1 |
- błąd w ocenie dowodów mający wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, polegający na błędnym uznaniu przez Sąd prymatu okoliczności obciążających, a niedostateczne uwzględnienie okoliczności pozytywnych, dotyczących skazanego, przede wszystkim zebranego w sprawie materiału dowodowego świadczącego o resocjalizacji skazanego, a także rękojmi poprawnego zachowania, nie uznając, iż są na tyle silne, by uzasadniały orzeczenie kary łącznej przy zastosowaniu zasady asperacji zbliżonej do absorpcji, tj. najniższego możliwego do przyjęcia wymiaru, - rażąca niewspółmierność kary łącznej orzeczonej wobec skazanego w wymiarze 2 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności, wyrażająca się w wymierzeniu kary łącznej w oparciu o zasadę asperacji w jej środkowym przedziale, podczas gdy okoliczności sprawy, w szczególności ostatnio znaczna zmiana skazanego i jego poprawa w procesie resocjalizacji, jego bardzo młody wiek, a także jego oświadczenie podane na rozprawie dotyczącej wydania skarżonego wyroku o chęci uczestnictwa w terapii walki z uzależnieniem od narkotyków – co w konsekwencji spowodowało, iż wymierzona kara jest rażąco zawyżona, nieadekwatna oraz pozbawiona waloru wychowawczo-zapobiegawczego w stosunku do skazanego, jak również waloru kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||||||||||||||||||||
Obrońca zbędnie wyodrębnia zarzut obrazy art. 7 k.p.k., która w istocie nie ma w ogóle miejsca – i przede wszystkim nie rozwinął jej sam apelujący. Otóż trzeba podkreślić, iż Sąd Okręgowy ujawnił wszystkie materiały zgromadzone w sprawie, w tym dotyczące resocjalizacji skazanego, co wynika wprost z pisemnego uzasadnienia wyroku i – co najważniejsze – wszystkie te materiały poddał ocenie, co także wynika z ww. dokumentu, przy czym obrońca w żaden sposób nie wykazał, by była to ocena dowolna, a nie swobodna w rozumieniu art. 7 k.p.k. W szczególności Sąd I instancji na tej podstawie ustalił i wziął pod uwagę przy wymiarze kary zachowanie się skazanego podczas izolacji penitencjarnej, co także wynika bezpośrednio i wyraźnie z uzasadnienia (str. 5, k. 62). Apelacja obrońcy sprowadza się tu w istocie wyłącznie do kwestionowania, na ile ww. okoliczności powinny rzutować na wymiar kary łącznej, jednak kwestia ta nie mieści się w zarzucie obrazy art. 7 k.p.k., lecz w zarzucie rażącej niewspółmierności kary i dlatego zostanie omówiona łącznie z tym zarzutem. Jeśli chodzi o ten drugi zarzut, to w orzecznictwie trafnie podkreśla się, że zarzut rażącej niewspółmierności kary (dotyczy to również innych środków), jako zarzut z kategorii ocen, można zasadnie podnosić wówczas, gdy „ kara, jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy, innymi słowy - gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą" (wyrok SN z dnia 11 kwietnia 1985 r., V KRN 178/85, OSNKW 1985, nr 7-8, poz. 60). Niewspółmierność zachodzi zatem wówczas, gdy suma zastosowanych kar i innych środków, wymierzonych za przypisane przestępstwo, nie odzwierciedla należycie stopnia szkodliwości społecznej czynu i nie uwzględnia w wystarczającej mierze celów kary (wyrok SN z dnia 30 listopada 1990 r., Wr 363/90, OSNKW 1991, nr 7-9, poz. 39). Nie chodzi przy tym o każdą ewentualną różnicę co do jej wymiaru, ale o „ różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby - również w potocznym znaczeniu tego słowa - "rażąco" niewspółmierną, to jest niewspółmierną w stopniu nie dającym się wręcz zaakceptować" (wyrok SN z dnia 2 lutego 1995 r., II KRN 198/94, LEX nr 20739). Chodzi natomiast o „ znaczną, wyraźną i oczywistą, a więc niedającą się zaakceptować dysproporcję między karą wymierzoną a karą sprawiedliwą (zasłużoną)" (zob. wyrok SN z dnia 22 października 2007 r., (...) 75/07, LEX nr 569073) czy jeszcze inaczej taką, której dysproporcja jest wyraźna, bijąca w oczy czy oślepiająca (zob. wyrok SA w Krakowie z dnia 28 maja 2010 r., II AKa 82/10, LEX nr 621421). Choć uwagi te odnoszą się przede wszystkim do kar jednostkowych orzekanych za poszczególne przestępstwa, mają oczywiście również zastosowanie do kary łącznej, w tym orzekanej wyrokiem łącznym. W przypadku kary łącznej o jej wysokości decyduje jednak przede wszystkim więź podmiotowa, przedmiotowa i czasowa między zbiegającymi się przestępstwami, a wpływ na jej wymiar mają też względy wskazane w art. 85a k.k., a więc cele zapobiegawcze i wychowawcze – przy czym chodzi nie tylko o względy indywidualno-, ale i ogólnoprewencyjne. Obrońca skazanego w żaden sposób nie zanegował ustalenia Sądu Okręgowego, iż między przestępstwami w zbiegu objętymi wyrokiem brak jest więzi rodzajowej, a jest to niewątpliwie czynnik przemawiający przeciwko łagodzeniu kary łącznej orzekanej wobec skazanego. Sąd I instancji dostrzegł natomiast więź czasową między przestępstwami, która z kolei przemawia za łagodzeniem kary łącznej orzekanej wobec skazanego. Jeśli natomiast chodzi o względy wychowawcze i zapobiegawcze co do skazanego, to Sąd Okręgowy ustalił przecież zachowanie skazanego w trakcie odbywania kary, jednak w ocenie Sądu Apelacyjnego słusznie nie nadał mu wiodącego znaczenia, jak usiłuje to uczynić obrońca. Podkreślić bowiem trzeba, iż dobre funkcjonowanie skazanego w trakcie odbywania kary jest jego prawnym obowiązkiem. Zresztą zachowania tego nie można w żaden sposób przeceniać, jak czyni to apelujący. Wypada zauważyć, iż w dacie wyrokowania przez Sąd I instancji dysponował on opinią z marca, kwalifikującą zachowanie skazanego w ZK jako negatywne, na co wskazywały: identyfikacja z podkulturą więzienną, 12-krotna karalność dyscyplinarna (przy zaledwie 3 nagrodach) i problemy wychowawcze. Tymczasem opinia sporządzona na zlecenie Sądu Apelacyjnego po 5 miesiącach (z sierpnia) wcale nie wskazuje na istotną poprawę zachowania skazanego – wprawdzie doszła mu jedna nagroda, ale też i kolejny wniosek o karę dyscyplinarną. Skazany dalej utożsamia się z podkulturą więzienną, jak też korespondencyjnie podtrzymuje kontakty ze środowiskiem kryminalnym. Nie rozpoczął się też jeszcze proces jego terapii. Z tego wszystkiego nie sposób wyprowadzić wniosku, iż nastąpiła jakakolwiek istotna poprawa zachowania skazanego, wskazująca na to, że resocjalizacja skazanego przebiega właściwie i można rozważać jej skrócenie poprzez ewentualne dalsze miarkowanie kary łącznej wobec skazanego w stosunku do przyjętej przez Sąd I instancji. Dodać trzeba, iż apelacja obrońcy pomija zupełnie względy ogólnoprewencyjne kary łącznej, tymczasem orzekana kara musi je również uwzględniać. Względy te wymagają, by w świadomości społecznej nie powstało błędne przekonanie, że osoby popełniające różnorakie przestępstwa (w tym tak poważne, jak przypisane skazanemu) i formalnie za nie skazywane na osobne kary, w następstwie kary łącznej miały te kary de facto „ darowane”, a do tego sprowadzałaby się nadmierna absorpcja. Wszystko to prowadzi do wniosku, iż brak jest jakichkolwiek podstaw do złagodzenia odpowiedzialności skazanego w stosunku do przyjętej w zaskarżonym wyroku. Młody wiek skazanego uwzględniano przy wymierzaniu kar jednostkowych i nie może on być decydujący przy wymiarze kary łącznej, tym bardziej, iż skazany – co jednoznacznie wynika ze sporządzonych opinii, w żaden sposób nie podważanych przez obrońcę – osiąga póki co mierne efekty resocjalizacyjne i w żaden sposób nie zerwał z naganną przeszłością. Taka osoba musi być poddana rygorystycznemu programowi resocjalizacyjnemu w warunkach stałego nadzoru, a taki zapewnić może jedynie odpowiednio długi pobyt w zakładzie karnym. Cel ten zaskarżone orzeczenie uwzględnia w należytym stopniu. |
||||||||||||||||||||
Wniosek |
||||||||||||||||||||
Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez rozwiązanie węzła kar łącznych i wymierzenie kary łącznej w wymiarze 1 roku i 3 miesięcy, tj. przez zastosowanie zasady asperacji zbliżonej do absorpcji. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||||||||||||||||||||
Dla porządku wskazać trzeba, iż żądanie apelacji jest błędnie zredagowane – powinno ograniczać się jedynie do żądania obniżenia kary łącznej, natomiast postulat „ rozwiązania węzła kary łącznej” jest wadliwy. Obrońca nie kwestionuje przecież konfiguracji kar nadających się do połączenia, przyjętej przez Sąd I instancji (zresztą w pełni poprawnie), a Sąd ten już rozwiązał ww. węzeł i nie ma potrzeby żądania ponowienia tej czynności. Niezależnie od tej formalnej wadliwości, z przyczyn wyżej wskazanych brak jest jakichkolwiek podstaw do uwzględnienia żądania apelacji w zakresie obniżenia kary łącznej wymierzonej skazanemu. Kara ta, jak wyjaśniono już wcześniej, została wymierzona z pełnym uwzględnieniem okoliczności sprawy i podstaw jej wymiaru, jest karą sprawiedliwą i w żaden sposób nie razi surowością. |
||||||||||||||||||||
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
||||||||||||||||||||
1. |
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
||||||||||||||||||||
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
||||||||||||||||||||
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
||||||||||||||||||||
0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
0.11. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
|||||||||||||||||||
0.1Całość zaskarżonego rozstrzygnięcia. |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
||||||||||||||||||||
Wydane rozstrzygnięcie zostało prawidłowo umotywowane, należycie dobrano kary nadające się do połączenia zgodnie z prawidłowo ustalonym stanem prawnym obowiązującym w chwili wyrokowania, jak też prawidłowo oceniono okoliczności wpływające na wymiar kary łącznej i nadano im odpowiednią wagę. Brak podstaw z art. 433§1 k.p.k., uprawniających do orzekania poza granicami zarzutów apelacji. |
||||||||||||||||||||
0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
0.0.11. |
Przedmiot i zakres zmiany |
|||||||||||||||||||
0.0.4XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach zmiany |
||||||||||||||||||||
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
||||||||||||||||||||
0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
||||||||||||||||||||
1.1. |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
||||||||||||||||||||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
||||||||||||||||||||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
||||||||||||||||||||
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
||||||||||||||||||||
4.1. |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
||||||||||||||||||||
0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
||||||||||||||||||||
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
||||||||||||||||||||
0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
||||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||||||||
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
||||||||||||||||||||
6. Koszty Procesu |
||||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||||||||
II, III |
O wynagrodzeniu obrońcy skazanego z urzędu orzeczono na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy – Prawo o adwokaturze oraz §2 pkt 1, §4 ust. 1 i 3, a także §17 ust. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z 2024 r. poz. 763). Sąd Okręgowy na podstawie art. 624§1 k.p.k. zwolnił skazanego od obowiązku zapłaty na rzecz Skarbu Państwa wydatków postępowania odwoławczego, uznając, że z uwagi na izolację więzienną nie będzie on w stanie uiścić ww. należności. Od skazanego nie pobrano też opłaty za II instancję, a to z uwagi na treść art. 6 zd. 2 ustawy o opłatach w sprawach karnych. |
|||||||||||||||||||
7. PODPIS |
||||||||||||||||||||
P. G. H. K. G. N. |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Poznaniu
Data wytworzenia informacji: