Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Poznaniu

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IIAKa 190/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Z. z (...) w sprawie o sygn. akt (...)

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca oskarżonego K. L.

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Obrońca oskarżonego na podstawie art. 438 pkt 2 k.p.k. zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił obrazę przepisów postępowania mogącą mieć istotny wpływ na treść wyroku, a mianowicie:

1) art. 7 w zw. z art. 4 w zw. z art. 5 § 2 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k., poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny dowodów w zakresie sprawstwa oskarżonego, polegającej na przyjęciu, że dopuścił się on popełnienia zarzucanych mu czynów i rozstrzygnięcie wszelkich nie dających się usunąć wątpliwości na niekorzyść oskarżonego jednocześnie przyjmując za wiarygodne zeznania A. L. (1), K. M., B. S. (1) oraz R. Ł. w sytuacji, w której oskarżony wskazuje, że jest przez te osoby pomawiany, a to właśnie zeznania tych osób stanowią materiał dowodowy obciążający oskarżonego. Szczególną uwagę zwracając na to, że:

a)  w dniu (...) roku A. L. (1) spowodowała u oskarżonego ranę ciętą okolic prawego kolana, a ponadto stosowała wobec niego groźby karalne, o czym oskarżony zawiadomił Policję i wobec A. L. (1) zastosowano środki zapobiegawcze polegające na zakazie zbliżania się i zakazie kontaktowania się z oskarżonym, a ponadto nakaz opuszczenia wspólnie zajmowanego lokalu mieszkalnego. Następnie K. L. wyrzucił ją z domu. Powyższe wskazuje, że oskarżony K. L. sam, z własnej woli, zdecydował się wyrzucić A. L. (1) z mieszkania i tym samym rozstać się z nią, a zatem nie miał motywu, by następnie wyrządzić krzywdę jej lub jej nowemu partnerowi. Natomiast to A. L. (1) po sytuacji, w której oskarżony zawiadomił o popełnionym przez nią przestępstwie i wyrzucił ją z domu, miała motyw do tego, by pomówić go o popełnienie zarzucanych mu czynów. Na uwagę zasługuje w szczególności fakt, że o groźbach mających mieć miejsce w dniu (...) roku A. L. (1) nie zawiadomiła od razu, co wydawałoby się naturalne w sytuacji, w której miałyby one mieć miejsce i w której obawiałaby się oskarżonego, lecz dopiero podczas przesłuchania związanego ze sprawą zabójstwa i usiłowania zabójstwa,

b)  sytuacja z dnia (...) roku, w której oskarżony miał grozić pokrzywdzonej pozbawieniem życia z udziałem noża, gdyby przyjąć, że faktycznie miała miejsce, uprawdopodabnia motyw oskarżonego do popełnienia przestępstwa w dniu (...) roku. Tyle, że poza tym, iż zgłoszona została przez A. L. (1) dopiero po sytuacji z dnia(...) roku, to ponadto jedynym dowodem odnośnie tego zdarzenia jest zeznanie A. L. (1). Co więcej, A. L. (1) wskazywała, że w tym momencie rozmawiała z koleżanką, J. K., zobowiązując się wskazać jej dane pozwalające przesłuchać ją w charakterze świadka, czego jednak nie zrobiła ani w toku postępowania przygotowawczego, ani później, nawet pomimo zobowiązania ze strony Sądu,

c)  Sąd przyjął, że oskarżony w momencie zdarzenia z dnia (...) roku był zakochany w A. L. (1) i chciał, by była z nim w związku, a nie z innym mężczyzną, za czym przemawiać miał fakt, że w dniu (...) roku osobiście odebrał ją z zakładu karnego (s. 19 uzasadnienia). Sąd pominął jednak przy tym okoliczność, że o ile faktycznie na dzień (...) roku K. L. mógł chcieć kontynuować związek z pokrzywdzoną, o tyle później sam wyrzucił ją z mieszkania,

d)  K. M., jak wskazywał oskarżony, jest bliską koleżanką A. L. (1), razem odbywały karę pozbawienia wolności i tym samym może sprzyjać A. L. (1),

e)  B. S. (1) był w momencie zdarzenia partnerem K. M. i tym samym może sprzyjać wersji K. M., a tym samym wersji A. L. (1),

f)  R. Ł., jak wyjaśniał oskarżony, był bez niego na miejscu zdarzenia, w którym doszło do zabójstwa M. S. (1). Oskarżony wskazywał, że nie wie, co się tam wydarzyło, bo go tam nie było. Sugerował jednakże, że wszystkie obecne tam osoby wspólnie pomawiają go o popełnienie zarzucanych mu czynów, chcąc tym samym uwolnić siebie od odpowiedzialności,

g)  A. L. (1), jak wynika z materiału dowodowego, była osobą agresywną, znęcała się nad dziećmi, stosowała przemoc wobec oskarżonego. Tym samym oskarżony wskazuje, że jest zdolna do tego, by pomówić go o popełnienie przestępstw, których nie popełnił i zaangażować w to inne osoby,

h)  oskarżony w toku postępowania wnioskował o zabezpieczenie monitoringu pozwalającego ustalić, gdzie przebywał w chwili zdarzenia. Monitoringu nie zabezpieczono,

i)  A. L. (1) w znalezionym w toku postępowania nożu rozpoznała nóż, którego użyć miał K. L. do popełnienia przestępstwa i którego wcześniej był posiadaczem. Przeprowadzona opinia nie potwierdziła jednak, by na nożu znajdowały się ślady krwi lub ślady daktyloskopijne nadające się do identyfikacji. Sąd rozstrzygnął te wątpliwości w sposób niekorzystny dla oskarżonego (s. 30 uzasadnienia), przyjmując, że nie wyklucza to, iż jeden z noży posłużył oskarżonemu do popełnienia przestępstwa, nie rozważając jednak w ogóle innej wersji, jakoby A. L. (1) celowo wskazała odnaleziony nóż jako narzędzie zbrodni by uprawdopodobnić sprawstwo oskarżonego, nie zdając sobie sprawy, że okoliczność ta może zostać zweryfikowana za pomocą badań daktyloskopijnych i badań DNA. Jeżeli faktycznie, zgodnie z zeznaniami A. L. (1), odnaleziony nóż miał posłużyć oskarżonemu do popełnienia przestępstwa, to wręcz niewiarygodne wydaje się, by nie znajdowały się na nim resztki ludzkiej krwi (choćby zaschniętej) w sytuacji, w której miałby posłużyć do zadania tak głębokich ran, powodujących duży ubytek krwi,

j)  gdyby oskarżony rzeczywiście popełnił zarzucane mu przestępstwa z użyciem noża wskazanego przez A. L. (2), a następnie wyrzucił go podczas ucieczki, to na nożu znalazłyby się również jego ślady daktyloskopijne, ponieważ nie miałby czasu oczyścić nóż, a żaden ze świadków nie wskazywał, by w momencie zdarzenia oskarżony miał mieć założone rękawiczki, a wręcz — że nie miał założonych rękawiczek (odpowiedź A. L. (1) na pytanie obrońcy na rozprawie w dniu(...) roku, strona 8 protokołu),

k)  oskarżony od początku konsekwentnie nie przyznaje się do zarzucanych mu czynów, natomiast Sąd wszelkie nieścisłości w jego zeznaniach ocenił jako element jego linii obrony i dostosowywanie wyjaśnień do stanu faktycznego po zapoznaniu się przez niego z aktami w areszcie śledczym. Jednocześnie jednak rozbieżności w zeznaniach świadków Sąd tłumaczy jako zrozumiałe z uwagi na stres i zmęczenie (s. 23 uzasadnienia i ocena zeznań B. S. (1)),

l)  rozbieżności w zeznaniach świadków, w sytuacji, w której to właśnie zeznania świadków są jedynym dowodem obciążającym oskarżonego, a oskarżony wskazuje, że jest pomawiany, są niezwykle istotnym elementem dla oceny wiarygodności świadków. Tym samym należy zwrócić szczególną uwagę na to, że:

⚫

B. S. (1) w swoich zeznaniach z dnia (...) roku wskazywał, że oskarżony miał sportową koszulkę, a także, że najpierw podbiegł do A. L. (1) i zaczął ją szarpać, wówczas zainterweniował M. S. (2), a po tym jak oskarżony przerzucił swoją uwagę trzymając nóż na M. S. (2), na którego zamachnął się nożem, ten zaczął uciekać. Świadek wskazuje, że następnie zwrócił się do oskarżonego słowami „co ty robisz, zostaw ich, a wtedy oskarżony się na niego zamachnął. Świadek nic nie wskazuje na jakikolwiek udział K. M.,

⚫

K. M. w swoich zeznaniach z dnia (...) roku wskazała, że K. L. miał różową koszulkę. Ponadto podała, że oskarżony najpierw mocno klepnął M. S. (2) w plecy, na skutek czego ten się przewrócił, a następnie podszedł do A. L. (1) i ugodził ją nożem. Następnie oskarżony miał iść w kierunku K. M. i zamachnąć się na nią nożem, a następnie M. S. (1) zaczął uciekać,

⚫

R. Ł. w zeznaniach z dnia (...) roku wskazał, że oskarżony najpierw zadał cios w plecy M. S. (2), po którym ten natychmiast zaczął uciekać. Podczas konfrontacji z oskarżonym dodatkowo podkreślił, że po tym ciosie M. S. (2) nie wywrócił się, tylko zaczął uciekać. Świadek zeznał, że następnie oskarżony podszedł do A. L. (1), po czym oskarżony pobiegł za M. S. (2). Świadek nic nie wskazuje na temat tego, by oskarżony miał zamachnąć się nożem na K. M.,

⚫

B. S. (1) podczas przesłuchania w dniu (...) roku zeznał już inaczej niż za pierwszym razem — wskazał, że oskarżony najpierw podszedł do M. S. (1) i tak jakby klepnął go w plecy, a następnie do A. L. (1) i zadał jej cios nożem. Wówczas miał próbować interweniować M. S. (1), a oskarżony zamachnął się nożem w kierunku K. M., po czym podszedł kilka kroków do świadka, nie zamachnął się jednak nożem. M. S. (2) zaczął uciekać, a oskarżony pobiegł za nim,

⚫

A. L. (1) podczas zeznań w dniu (...) roku wskazała, że oskarżony miał czarną bluzę na długi rękaw, ponadto, że najpierw zadał cios M. S. (1), który po tym ciosie upadł, a następnie podszedł do niej. Przesłuchiwana na rozprawie wskazała, że nie wie, gdzie była w tym czasie K. M., zaś B. S. (1) wracał rowerem,

m)  powyższe rozbieżności w zeznaniach świadków są o tyle istotne, że rozważając linię obrony oskarżonego, który wskazuje, że świadkowie zgodnie go pomawiają, to zwraca uwagę, iż zeznania świadków dosyć istotnie różnią się w szczegółach. Zwraca uwagę również to, że świadek B. S. (1), którego zeznania najbardziej odbiegały od zeznań pozostałych świadków, w późniejszym czasie prostował swoje zeznania i to te sprostowane zeznania są w szczegółach dużo bardziej zbliżone do zeznań pozostałych. Może to wskazywać, że po tym, jak świadkowie złożyli zeznania tuż po zdarzeniu, rozmawiali ze sobą oraz na temat swoich zeznań przed składaniem kolejnych. Jednocześnie przyjmując linię obrony oskarżonego, tj. że na miejscu zdarzenia go w ogóle nie było, a przebieg zdarzenia skutkujący pozbawieniem życia M. S. (1) oraz uszkodzeniem ciała A. L. (1) był zupełnie inny, to świadkowie mieliby czas na uzgodnienie treści zeznań w ich najważniejszych zarysach, a ewentualne nieścisłości ujawniałyby się właśnie w szczegółach, tak jak ma to miejsce,

n)  wskazać należy, że w sytuacji, w której oskarżony nie przyznaje się do zarzucanych mu czynów, podając jednocześnie, że w ogóle nie było go na miejscu zdarzenia, to idąc za jego linią obrony nie miałby w ogóle możliwości wskazać rzeczywistego przebiegu zdarzenia. Dlatego wszelkie jego twierdzenia w tym zakresie mogą stanowić jedynie domysły i nie należy oczekiwać od oskarżonego, że będzie przedstawiał dowody na faktyczny przebieg zdarzenia lub wskaże, w jaki sposób do zdarzenia mogło dojść, w sytuacji, w której zeznaje, że nie było go na miejscu zdarzenia,

o)  A. L. (1) podczas przesłuchania w dniu 7 września 2023 roku (s. 8 protokołu) zeznała, że nigdy nie ugodziła oskarżonego nożem. Jednocześnie zeznała, że oczekuje, żeby zapadł wyrok w tej sprawie i będzie składała pozew rozwodowy z winy oskarżonego. Świadczy to o tym, że pomimo prawomocnego skazania za uszkodzenie ciała oskarżonego oraz drugiego postępowania w toku przed Sądem Rejonowym w Nowej Soli, potrafiła zaprzeczyć temu faktowi, zaś z toczącym się postępowaniem wiązała korzyści,

p)  nieścisłości w ustalonym przez Sąd przebiegu zdarzenia pojawiają się również co do czasu zdarzenia w kontekście zeznań świadka A. O. oraz Z. S., które Sąd uznał za w pełni wiarygodne w zakresie faktu, że oskarżony ok. godziny (...)był u A. O. wraz z R. Ł.. Co więcej, świadek Z. S. wskazywał, że to z pewnością miało miejsce o godzinie (...). Tymczasem z notatki urzędowej znajdującej się w aktach sprawy wynika, że Policjanci otrzymali od dyżurnego polecenie udania się na interwencję o godzinie (...) zaś z zeznań świadka B. S. (1) (zgłaszającego) wynika, że zadzwonił pod numer alarmowy natychmiast po tym, jak oskarżony pobiegł za M. S. (1), a świadek zorientował się, że A. L. (1) krwawi. Oznacza to, że zgłoszenie B. S. (1) musiało nastąpić dosłownie moment przed (...) a zatem skoro oskarżony był u swojej matki już o godzinie (...) to nie mógł tuż przed (...) uciekać z miejsca zdarzenia,

q)  Sąd Okręgowy nie dał wiary zeznaniom matki oskarżonego — A. O. — w części, w jakiej opisuje ona relacje oskarżonego i A. L. (1), podając, że nie były one obiektywne. Tymczasem jej zeznania w tym zakresie korespondują z zeznaniami innych świadków: G. S. i M. N., którzy w negatywnym świetle przedstawiali przede wszystkim A. L. (1), a nie oskarżonego;

2) art. 6 w zw. z art. 218 § 1 k.p.k. w zw. z art. 170 § 1 pkt 3 i 4 k.p.k, poprzez oddalenie przez Sąd na rozprawie w dniu (...) roku wniosku dowodowego obrońcy o dopuszczenie dowodu polegającego na pozyskaniu historii połączeń oraz wysłanych i odbieranych wiadomości z numerów telefonów K. S. (M.), B. S. (2) i R. Ł. w okresie od (...)r. złożonego we wniosku z dnia (...) roku na okoliczność wskazania motywu pomówienia oskarżonego przez A. L. (1) i świadków, „spiskowania” przeciwko oskarżonemu, mając na uwadze, że dowód ten mógłby przyczynić się do stwierdzenia, czy te osoby wymieniały ze sobą wiadomości bądź rozmawiały ze sobą przez telefon przed lub tuż po zdarzeniu, które miało miejsce w celu przekazywania jakichkolwiek informacji związanych ze zdarzeniem i osobą oskarżonego - wskazać należy, że ten wniosek dowodowy został złożony przez oskarżonego już podczas przesłuchania w dniu (...) roku, a następnie jedynie powtórzony przez obrońcę na etapie sądowym, zatem niezwłoczne przeprowadzenie tego dowodu pozwoliłoby uzyskać te dane przed upływem 1 roku, o którym mowa w postanowieniu o oddaleniu dowodu, zaś możliwość uzyskania tych danych od operatora telefonu komórkowej mimo upływu 1 roku nie została przez Sąd zweryfikowana;

3) art. 6 w zw. z art. 218 § 1 k.p.k. w zw. z art. 170 § 1 pkt 4 k.p.k. poprzez oddalenie na rozprawie w dniu (...) roku wniosku dowodowego obrońcy z dnia (...) roku polegającego na ustaleniu numeru telefonu oraz danych pozwalających ustalić lokalizację K. R. w dniu (...)r. na okoliczność wykazana lokalizacji świadka, z którym jak wskazuje oskarżony przebywał w dniu (...)roku - wskazać należy, że ten wniosek dowodowy został złożony przez oskarżonego już podczas przesłuchania w dniu (...) roku, a następnie jedynie powtórzony przez obrońcę na etapie sądowym, zatem niezwłoczne przeprowadzenie tego dowodu pozwoliłoby uzyskać te dane przed upływem 1 roku, o którym mowa w postanowieniu o oddaleniu dowodu, zaś możliwość uzyskania tych danych od operatora telefonu komórkowej mimo upływu 1 roku nie została przez Sąd zweryfikowana;

4) art. 6 w zw. z art. 192 § 4 k.p.k. poprzez oddalenie na rozprawie w dniu (...) roku wniosku dowodowego obrońcy z dnia (...) roku o przeprowadzenie dowodu z opinii psychiatryczno — psychologicznej poprzedzonej badaniem świadków: R. Ł., K. M., B. S. (2) i A. L. (2), ewentualnie w przypadku niewyrażenia przez nich zgody - przesłuchania świadków z udziałem biegłego psychologa, na okoliczność stanu psychicznego świadków, ich rozwoju umysłowego, ich zdolności do postrzegania lub odtwarzania postrzeżeń oraz skłonności do manipulacji w zeznaniach, a także oceny ich wiarygodności, mając na uwadze, że oskarżony kwestionował wiarygodność tych świadków wskazując, że zgodnie pomawiają go o popełnienie zarzucanego mu czynu, a także mając na uwadze liczne rozbieżności dotyczące szczegółów w zeznaniach świadków, a opinia psychiatryczno - psychologiczna mogłaby wykazać, czy świadkowie mają tendencję do manipulacji w swoich zeznaniach i czy może zachodzić wskazywana przez oskarżonego okoliczność, że świadkowie celowo zeznają przeciwko niemu;

5) art. 6 w zw. z art. 170 § 1 pkt 2 k.p.k. poprzez oddalenie na rozprawie w dniu (...) roku wniosku dowodowego obrońcy z dnia (...)roku o przeprowadzenie dowodu z danych o karalności świadków: R. Ł., K. M., B. S. (2) i A. L. (2) na okoliczność warunków i właściwości osobistych świadków, ich wcześniejszej karalności, powiązań pomiędzy świadkami w poszczególnych sprawach — mając na uwadze wskazywaną przez oskarżonego okoliczność, że świadkowie zgodnie pomawiają go o popełnienie zarzucanych mu czynów zabronionych — okoliczności te mają istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy w kontekście oceny wiarygodności zeznań świadków w sytuacji, w której to właśnie zeznania tych świadków stanowią dowód, na podstawie którego zapadł wyrok skazujący;

6) art. 6 w zw. z art. 170 § 1 pkt 2 k.p.k. poprzez oddalenie na rozprawie w dniu (...) roku wniosku dowodowego złożonego pismem z dnia (...) roku o przeprowadzenie dowodu z dokumentacji Niebieskich Kart prowadzonych wobec A. L. (2) na okoliczność relacji oskarżonego i A. L. (2), agresywnego zachowania A. L. (2), samookaleczania się przez A. L. (2) - Sąd Okręgowy wskazał, że okoliczność dotycząca ewentualnego samookaleczenia się pokrzywdzonej w przeszłości nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, jednak w ocenie oskarżonego jest to okoliczność istotna, ponieważ oskarżony wskazuje, że nie wie w jaki sposób doszło do ugodzenia nożem pokrzywdzonej i w tej sytuacji w jego ocenie należy rozważyć również ewentualne samookaleczenie się pokrzywdzonej, a tym samym potwierdzenie, czy do takich zdarzeń dochodziło już w przeszłości ma istotne znaczenie;

7) art. 6 w zw. z art. 218 § 1 k.p.k. w zw. z art. 170 § 1 pkt 4 k.p.k. poprzez oddalenie na rozprawie w dniu (...) roku wniosku dowodowego zawartego w piśmie z dnia (...) roku o zwrócenie się również o pełną historię wiadomości SMS oraz (...) otrzymywanych i wysyłanych we wskazanym okresie z i na numer telefonu A. L. (2) wraz z treścią tych wiadomości na okoliczność treści wiadomości sms oraz mms otrzymywanych i wysyłanych przez A. L. (2), bowiem załączony na płycie CD raport nie zawiera treści wysyłanych wiadomości, zaś treść tych wiadomości jest istotna z punktu widzenia wskazywanego przez oskarżonego motywu do pomówienia go o popełnienie zarzucanych mu czynów — zgodnie z wolą oskarżonego złożono ww. wniosek, zaś możliwość uzyskania tych danych od operatora telefonii komórkowej nie została przez Sąd zweryfikowana;

8) z ostrożności procesowej na wypadek gdyby Sąd Apelacyjny w P. nie podzielił ww. zarzutów i uznał, że oskarżony dopuścił się zarzucanego mu czynu związanego z ugodzeniem nożem M. S. (1) oraz A. L. (1) — naruszenie art. 7 w zw. z art. 4 w zw. z art. 5 § 2 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k., poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny dowodów w zakresie sprawstwa oskarżonego, polegającej na przyjęciu przez Sąd Okręgowy w Z., że oskarżony działał w zamiarze bezpośrednim pozbawienia życia M. S. (1) oraz A. L. (1), podczas gdy oskarżony zadał pokrzywdzonym po jednym ciosie i w tym zakresie należałoby rozważyć przyjęcie kwalifikacji z art. 156 § 1 pkt 2 kk w przypadku A. L. (1), a 156 § 1 pkt 2 kk w zw. z § 3 kk w przypadku M. S. (1);

9) z ostrożności procesowej na wypadek gdyby Sąd Apelacyjny w P. nie podzięki ww. zarzutów i uznał, że oskarżony dopuścił się zarzucanego mu czynu związanego z ugodzeniem nożem M. S. (1) oraz A. L. (1) - naruszenie art. 7 w zw. z art. 4 w zw. z art. 5 § 2 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. , poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny dowodów w zakresie sprawstwa oskarżonego, polegającej na przyjęciu przez Sąd Okręgowy w Z., że oskarżony działał w zamiarze bezpośrednim pozbawienia życia M. S. (1) oraz A. L. (1), tj. przyjęcia kwalifikacji z art. 148 § 1 kk i zaniechanie przyjęcia, że oskarżony działał pod wpływem silnego wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami, w sytuacji, w której zeznania świadków wskazują, że oskarżony faktycznie działał pod wpływem silnego wzburzenia, zaś to wzburzenie było usprawiedliwione okolicznościami.

Obrońca zaskarżył też zawarte w punkcie 8 zaskarżonego wyroku orzeczenie o kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu.

Orzeczeniu zarzucił:

- naruszenie art. 29 ust. 1 i 2 ustawy Prawo o adwokaturze, art. 618 § 1 pkt 11 kpk. § 2 pkt 2 rozporządzenia z dnia 14 maja 2024 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu poprzez zaniechanie zasądzenia na rzecz obrońcy z urzędu udokumentowanych wydatków związanych z poniesionymi kosztami stawiennictwa substytuta na posiedzeniach zażaleniowych przed Sądem Apelacyjnym w P. w sytuacji, gdy koszty te stanowiły wydatek obrońcy związany z pomocą prawną oskarżonemu, zaś osobisty udział obrońcy z uwagi na koszty dojazdu byłby ekonomicznie większym obciążeniem dla Skarbu Państwa niż opłacenie substytuta;

- naruszenia art. 29 ust. 1 i 2 ustawy Prawo o adwokaturze, art. 618 § 1 pkt 11 kpk. § 2 pkt 1, § 4 ust. 1,2 i 3, § 17 ust. 1 pkt 2. § 17 ust. 2 pkt 5. § 20 oraz § 24 rozporządzenia z dnia 14 maja 2024 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu poprzez zasądzenie na rzecz obrońcy tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej minimalnej kwoty wynikającej z ww. rozporządzenia, podczas gdy nakład pracy adwokata, czas poświęcony na przygotowanie się do prowadzenia sprawy, liczba stawiennictw w sądzie (w tym udział nie tylko w rozprawach, ale również w posiedzeniach), zakres czynności podjętych w sprawie (w tym liczne wnioski dowodowe, zażalenia), stopień zawiłości sprawy, obszerność zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego przemawiają za zasądzeniem zgodnie z § 4 ust. 2 ww. rozporządzenia opłaty w wysokości 600% opłaty minimalnej, ewentualnie w innym zakresie wyższej niż minimalna.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Na wstępie Sąd apelacyjny zauważa, że obrońca w stosunku do zaskarżonego wyroku postawił tylko zarzuty obrazy przepisów postępowania. W pierwszym punkcie zarzut ten dotyczy naruszenia przepisu art.7k.p.k. w zw. z art.4k.p.k. w zw. z art.5§2k.p.k. i art.410k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej oceny dowodów w postaci zeznań świadków: A. L. (2), K. M., B. S. oraz R. Ł., które stanowiły jedyny dowód obciążający oskarżonego w opozycji do wyjaśnień oskarżonego, który nie przyznał się do zarzucanych mu czynów i twierdził, że jest przez te osoby pomawiany, a także wspierających wyjaśniania oskarżonego zeznań świadków: A. O., Z. S., G. S. czy M. N..

Znamienne jest, że obrońca wprost nie postawił zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych, co do przyjęcia, że oskarżony jest sprawcą zarzucanych mu czynów.

A przecież mamy do czynienia z profesjonalnym podmiotem postępowania karnego, który powinien wiedzieć, na czym polega zarzut obrazy prawa procesowego, a na czym zarzut błędu w ustaleniach faktycznych.

W tej sytuacji sąd odwoławczy zgodnie z art. 433 § 1 k.p.k. mógłby odnieść się tylko do zarzutu obrazy prawa procesowego, to jest art. 7 k.p.k., art.4k.p.k., art.5§2k.p.k. i art.410k.p.k. w odniesieniu do dokonanej przez Sąd I instancji oceny dowodów oraz do stawianych w punktach od 2 do 7 zarzutów naruszenia przepisów art.6k.p.k., art.218§1k.p.k., art.170§2,3i4k.p.k., art.192§4k.p.k. w kontekście kwestionowania przez obrońcę oddalenia przez Sąd I instancji złożonych na rozprawie przed tym sądem wniosków dowodowych, i następnie do zarzutu naruszenia wskazanych przez obrońcę przepisów art.4k.p.k. w zw. z art.5§2k.k.p. w zw. z art.410k.p.k. w odniesieniu do oceny dowodów, które doprowadziły do przyjęcia, że oskarżony działał z zamiarem bezpośrednim pozbawienia życia pokrzywdzonych, a nie rozważono innych kwalifikacji prawnych zachowania oskarżonego ani nie przyjęto, że oskarżony działał pod wpływem silnego wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami.

Można tu powołać się na treść judykatu Sądu Najwyższego, który wprost odnosi się do tej kwestii: "Dla Sądu Najwyższego jest bowiem oczywiste, że z uwagi na treść art. 438 pkt 2 k.p.k., który to przepis wymaga wykazania przez skarżącego wpływu obrazy przepisów postępowania na treść wyroku, postawienie w apelacji tylko zarzutu obrazy np. art. 7 k.p.k. czy też innego przepisu ze sfery gromadzenia, analizy i oceny dowodów nie daje Sądowi odwoławczemu podstawy do uwzględnienia opartego tylko na zarzucie obrazy przepisu czy też przepisów prawa procesowego środka zaskarżenia. Dla skuteczności wniesionej apelacji konieczne jest bowiem jednoczesne zakwestionowanie całości lub też określonej części dokonanych przez Sąd meriti ustaleń faktycznych poprzez zarzut określony w art. 438 pkt 3 k.p.k. Nie można zaś uznać, że poprzez sam zarzut obrazy przepisów postępowania karnego można kwestionować ustalenia faktyczne. Zarzut obrazy art. 7 k.p.k. służby bowiem jedynie do podważenia dokonanej przez Sąd oceny określonego dowodu a nie do kwestionowania ustaleń faktycznych. Należy także w tym aspekcie zwrócić uwagę na art. 433 § 1 k.p.k. z którego treści wynika, że jeżeli środek zaskarżenia został sporządzony przez podmiot profesjonalny to Sąd odwoławczy rozpoznaje sprawę w granicach zaskarżenia i podniesionych zarzutów, a w szerszym zakresie w wypadkach wskazanych w art. 435, art. 439 § 1, art. 440 i art. 455 k.p.k. Należy zatem przyjąć, że jeżeli w apelacji zostanie postawiony tylko zarzut czy też zarzuty obrazy określonych przepisów postępowania karnego np. art. 7 k.p.k. bez jednoczesnego kwestionowania w całości lub w części dokonanych w sprawie ustaleń faktycznych poprzez zarzut określony w art. 438 pkt 3 k.p.k. to tak zredagowana apelacja nie daje Sądowi odwoławczemu podstaw do dokonania instancyjnej kontroli trafności dokonanych w sprawie ustaleń faktycznych i należy ją uznać za formalnie wadliwą i tym samym nieskuteczną, gdyż nie wykazano w niej wpływu obrazy przepisów postępowania karnego ze sfery gromadzenia i oceny dowodów na treść wyroku. W ocenie Sądu Najwyższego można tego dokonać jedynie poprzez jednoczesne postawienie w zwykłym środku zaskarżenia zarzutów określonych w art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k." (wyrok SN z 9 maja 2023 r., I KK 468/22, LEX nr 3564800).

Na tym w sumie rozpoznanie apelacji obrońcy można by zakończyć, gdyż nie wykazał on, aby zarzucana obraza art.7k.p.k. w zw. z art.4k.p.k. w zw. z art.5§2k.p.k. i art.410k.p.k. czy art.6k.p.k., art.218§1k.p.k., art.170§2,3i4k.p.k. i art.192§4k.p.k. miała wpływ na treść wyroku, skoro nie postawił jednocześnie zarzutu z art. 438 pkt 3 k.p.k. błędu w ustaleniach faktycznych.

Nie mniej jednak apelacja obrońcy wymaga w ocenie Sądu apelacyjnego szerszego ustosunkowania się choćby w interesie samego oskarżonego. Z uzasadnienia apelacji zdaje się też bowiem wynikać, że obrońca kwestionuje ustalenia faktyczne polegające na przyjęciu sprawstwa oskarżonego co do przypisanych mu czynów. W tym kontekście więc Sąd apelacyjny ustosunkuje się do stawianych w apelacji zarzutów naruszenia przepisów prawa procesowego. Sąd apelacyjny odniesie się marginalnie, w kontekście art.440k.p.k., również do stawianych przez obrońcę „z ostrożności procesowej” zarzutów w punktach 8 i 9 , mimo że i tu znów obrońca nie stawia zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych ani zarzutu naruszenia prawa materialnego, który mógłby stawiać gdyby nie kwestionował ustaleń faktycznych, a stawia ponownie zarzut jedynie naruszenia przepisów postępowania w szczególności art.4k.p.k., art.5§2k.p.k. i art.410k.p.k., co miało w jego ocenie doprowadzić do braku przyjęcia kwalifikacji czynów oskarżonego z art.156§1pkt2k.k. co do A. L. (2), a art.156§1pkt2k.k. i §3k.k. w stosunku do M. S. (1), a nadto nie przyjęcia że oskarżony działał pod wpływem silnego wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami.

Nie ma racji skarżący, gdy zarzuca Sądowi I instancji naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów (art.7k.p.k.), poprzez przyjęcie za wiarygodne jedynie dowodów obciążających oskarżonego, a pominięcie dowodów dla niego korzystnych. Sąd orzekający miał w polu widzenia wszystkie dowody zebrane w toku postępowania, zarówno te dla oskarżonego niekorzystne, jak i te przemawiające na jego korzyść.

Nie można zgodzić się z autorem apelacji, który twierdzi, iż Sąd I instancji w procesie dochodzenia do ustaleń faktycznych postępował wbrew treści 410 k.p.k., a więc, że oparł się jedynie na fragmencie zgromadzonych w sprawie dowodów, a zaprezentowana przez tenże Sąd ich ocena wykracza poza zakreślone przepisem art. 7 k.p.k. granice sędziowskiej swobody ocen, wkraczając w dowolność.

Także myli się autor apelacji zarzucając Sądowi I instancji naruszenie zasady obiektywizmu. W tym miejscu przypomnieć należy, że przepis art. 4 k.p.k. stanowi jedną z ogólnych zasad rządzących procesem karnym, a mianowicie zasadę obiektywizmu, a ponieważ przedmiotem uchybień zarzucanych w apelacji mogą być jedynie konkretne normy nakazujące lub zakazujące dokonywania określonych czynności w danych sytuacjach procesowych, to zarzut obrazy wskazanego przepisu nie może stanowić podstawy apelacji (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 23 czerwca 2004 roku, II AKa 140/04, LEX nr 145869; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 marca 2001 roku, V KKN 19/99, LEX nr 51668).

Sąd I instancji omówił i przeanalizował w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wszystkie zgromadzone w sprawie dowody. W sposób logiczny wyjaśnił przy tym, dlaczego zebrane w sprawie dowody uznał za wiarygodne i wskazujące na sprawstwo oskarżonego w zakresie popełnionych przez niego czynów oraz dlaczego odmówił wiary dowodom przeciwnym. Sąd apelacyjny w pełni tą ocenę podziela i nie widzi powodów dla których miałby ją tu powielać. Zwłaszcza, że zarzuty skarżącego w tym przedmiocie jawią się jako typowo polemiczne z prawidłowymi ustaleniami Sądu I instancji.

Linia obrony oskarżonego sprowadzała się do zanegowania swojego sprawstwa poprzez twierdzenie, że nie było go na miejscu zdarzenia gdzie(...)miało dojść do zabójstwa M. S. (1), usiłowania zabójstwa A. L. (2) i gróźb karalnych pod adresem K. M.. Oskarżony zaprzeczał również, aby kierował groźby karalne wobec pokrzywdzonej A. L. (2) w dniu (...) Oskarżony twierdził, że został przez świadków bezpodstawnie pomówiony.

Trudno natomiast w ocenie Sądu apelacyjnego przyjąć, że świadkowie pozostający pod wpływem pokrzywdzonej A. L. (2), chcąc jej sprzyjać, zawarli jakąś zmowę przeciwko oskarżonemu i uzgodnili swoje zeznania.

Zwłaszcza, że pokrzywdzona A. L. (2) po ugodzeniu jej nożem przez oskarżonego do czasu zabrania jej do szpitala nie miała ani sposobności z uwagi na swój stan zdrowia, ani czasu na to, aby uzgodnić wersję zdarzeń z pozostałymi osobami. Świadek natomiast R. Ł. zbiegł z miejsca zdarzenia razem z oskarżonym, w nocy został zatrzymany, a przesłuchany został następnego dnia po zdarzeniu, w sytuacji gdy nie mógł on mieć do czasu przesłuchania żadnego kontaktu z pozostałymi świadkami. Świadek K. M. (obecnie S.) została przesłuchana po raz pierwszy jeszcze w nocy (...) Stąd trudno uznać jak tego chce skarżący, aby świadkowie ci złożyli takie zeznania aby sprzyjać A. L. (2) i potwierdzić jej wersję, w sytuacji gdy pokrzywdzona swoje zeznania złożyła dopiero(...)

Sprawstwo w zakresie przypisanych oskarżonemu czynów wynika natomiast z wiarygodnych zeznań naocznych świadków zabójstwa i usiłowania zabójstwa, a także gróźb karalnych pod adresem pokrzywdzonej K. M., przy czym nie są to jedynie zeznania A. L. (2), która w ocenie autora apelacji mogła mieć jakieś motywy do pomawiania oskarżonego. Nieścisłości w zeznaniach tych świadków na które wskazał Sąd I instancji czy też na które wskazuje skarżący w apelacji nie są na tyle istotne, aby w całości uznać zeznania tych świadków za niewiarygodne zwłaszcza co do wskazania przez nich na oskarżonego jako sprawcę zabójstwa, usiłowania zabójstwa czy gróźb karalnych.

Również zeznania pokrzywdzonej A. L. (2) co do gróźb kierowanych przez oskarżonego pod jej adresem w dniu (...) prawidłowo ocenione zostały jako wiarygodne.

Ocena tych dowodów dokonana przez Sąd I instancji zawarta w pisemnych motywach zyskała aprobatę Sądu apelacyjnego. Pisemne motywy zaskarżonego wyroku spełniają wymogi określone w art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k.

O braku sprawstwa oskarżonego co do przypisanych mu czynów nie mogą świadczyć także zeznania świadków: A. O., Z. S., G. S. czy M. N., również prawidłowo przez Sąd I instancji ocenione. Ustalenie przez Sąd I instancji, że oskarżony około(...)dotarł już do domu swojej matki nie oznacza, że nie mógł być sprawcą zarzucanych mu czynów. Zwłaszcza, że nie ustalono dokładnej godziny o której oskarżony pojawił się u matki a wskazano „około”, a miejsce zdarzenia od domu matki oskarżonego nie jest bardzo oddalone.

Nie ulega wątpliwości, na co uwagę każe zwrócić skarżący, co też prawidłowo ustalił Sąd I instancji, że związek oskarżonego K. L. z A. L. (2) był bardzo burzliwy i że ostatecznie po kłótni do której doszło pomiędzy nimi (...) kiedy to oskarżony zawiadomił Policję o groźbach karalnych kierowanych wobec niego przez A. L. (2) i o zranieniu go przez nią w kolano, oskarżony wyrzucił ją z domu, a po wszczęciu dochodzenia w tej sprawie, od (...)wobec A. L. (2) orzeczony był środek zapobiegawczy w postaci zakazu kontaktowania się i zbliżania do oskarżonego. Mimo tego zakazu pokrzywdzona pojawiała się jeszcze w tym mieszkaniu, między innymi (...)Okoliczność ta nie może jednak przesądzać o tym, że A. L. (2) miała motyw i pomówiła oskarżonego o popełnienie zarzucanych mu czynów. Zwłaszcza tak poważnych czynów jak dokonanie zabójstwa M. S. (1) czy usiłowania jej zabójstwa. Z zeznań pokrzywdzonej wynikało raczej, że to oskarżony chciał, aby wciąż razem mieszkali mimo nieporozumień. Zeznania te znajdują logiczne potwierdzenie chociażby w tym, że to oskarżony (...) odebrał pokrzywdzoną z zakładu karnego po odbyciu kary i zawiózł ją do ich domu, mimo iż toczyło się już wobec niej postępowanie dotyczące zdarzenia z (...) na jego szkodę.

Jeżeli chodzi o zabójstwo czy usiłowanie zabójstwa to nie można tracić z pola widzenia, że bezpośrednimi naocznymi świadkami tych czynów oprócz A. L. (2) byli K. M. i B. S. (1) ale także znajomy oskarżonego R. Ł., który towarzyszył przez cały czas oskarżonemu w tym dniu, razem z oskarżonym przyszedł na miejsce zbrodni i którego trudno podejrzewać, aby również składał zeznania pomawiające oskarżonego albo jak chce tego obrońca pozostawał w jakimś spisku z pozostałymi świadkami oskarżenia. Zwłaszcza, że pokrzywdzona A. L. (2) nie znała wcześniej świadka R. Ł.. Wręcz przeciwnie skoro oskarżony podejrzewał żonę o romans z pokrzywdzonym M. S. (1) z którym ostatecznie pokrzywdzona zamieszkała po tym jak oskarżony wyrzucił ją z domu, to oskarżony miał motyw zabójstwa zarówno pokrzywdzonego M. S. (1) jak i swojej żony. O tym, że romans żony z jego przyjacielem M. S. (1) był powodem ich rozstania oskarżony zwierzał się świadkowi R. Ł. w noc przed zdarzeniem i ubolewał nad tym. Oskarżony jak wynikało z zeznań świadka R. Ł. udał się ze świadkiem na teren zakładu, gdzie spodziewał się zastać pokrzywdzonego M. S. (1), aby porozmawiać z nim na ten właśnie temat. W sytuacji natomiast, gdy zastał tam nie tylko M. S. (1) ale i swoją żonę powrastał u niego w ocenie Sądu apelacyjnego, tak jak przyjął to Sąd I instancji, zamiar dokonania ich zabójstwa, motywowany zazdrością właśnie.

Jeżeli natomiast chodzi o przestępstwo gróźb karalnych kierowanych pod adresem A. L. (2) przez oskarżonego w dniu (...) kiedy to oskarżony groził pokrzywdzonej pozbawieniem życia przy użyciu noża do tapet, to fakt, że pokrzywdzona nie zawiadomiła o tych groźbach wcześniej, a dopiero po usiłowaniu dokonania przez oskarżonego jej zabójstwa, nie przemawia na niekorzyść pokrzywdzonej, a wzmacnia wiarygodność jej zeznań w tym zakresie, że już wówczas obawiała się tych gróźb i jak się ostatecznie okazało mogła mieć ku temu nawet obiektywne powody, ale obawiała się też reakcji oskarżonego na to gdyby złożyła zawiadomienie o tych groźbach. To że jedynym dowodem świadczącym o tym przestępstwie są zeznania pokrzywdzonej, wbrew zarzutom obrońcy nie może przemawiać za tym, że zdarzenie takie nie miało miejsca. Zeznań świadka A. L. (2) nie może pozbawiać wiarygodności okoliczność, że nie zdołano ustalić adresu J. K. z którą pokrzywdzona miała rozmawiać przez aplikację M. w trakcie tych gróźb, która miała to słyszeć i przesłuchać jej w charakterze świadka.

Pokrzywdzona na rozprawie wskazywała odmiennie, że groźby te miały mieć miejsce raczej w czerwcu niż w lipcu, była jedynie pewna, że było to w dniu kiedy jej koleżanka E. S. wracała z widzenia ze swoim mężem, który przebywał w Zakładzie Karnym we W. i że była to sobota. Po tych groźbach bowiem udała się ona do tej koleżanki i już u niej została. Sąd z urzędu zweryfikował więc kiedy E. S. była na widzeniu ze swoim mężem w ZK we W. w miesiącach (...) Uzyskał informację z ZK, że było to (...) a w (...) J. S. nie korzystał z widzeń (k.828 akt). Okoliczność ta potwierdza wiarygodność zeznań pokrzywdzonej, gdyż gdyby jedynie pomawiała oskarżonego, to starałaby się być konsekwentna również co do daty zdarzenia. Obiektywnie prawdziwe okazały się natomiast okoliczności, że E. S. była w tym dniu na widzeniu z mężem. Znamienne jest też, że po tych groźbach pokrzywdzona już do mieszkania męża nie wróciła i zaczęła pomieszkiwać z pokrzywdzonym M. S. (1) w baraku pracowniczym.

Również podnoszona przez skarżącego okoliczność, że wbrew ustaleniom Sądu I instancji oskarżony nie mógł chcieć nadal być z pokrzywdzoną i zazdrość o nią nie mogła być motywem jego czynów, gdyż oskarżony po (...) sam wyrzucił pokrzywdzoną z domu, mimo iż (...) przywiózł ją do tego domu z zakładu karnego, jest jedynie polemiką z prawidłowymi ustaleniami Sądu I instancji w sytuacji, gdy z wiarygodnych zeznań świadka R. Ł. wynikało, że oskarżony nie był pogodzony z faktem, że żona odeszła od niego i związała się z innym mężczyzną.

Wbrew zarzutom skarżącego sama okoliczność, że świadek K. M. jest bliską koleżanką A. L. (2), a świadek B. S. (1) był partnerem (obecnie mężem) świadka K. M., nie może przesądzać o tym, ż świadkowie ci zeznawali stronniczo i bezpodstawnie pomawiali oskarżonego o dokonanie zabójstwa, usiłowanie zabójstwa, groźby pod adresem K. M., których to czynów mieli być bezpośrednimi świadkami, podczas gdy oskarżonego, zgodnie z jego wersją w ogóle miało nie być na miejscu zdarzenia, a udał się tam jedynie świadek R. Ł.. Nawet to, że pokrzywdzona A. L. (2), jak podnosi skarżący jest osobą agresywną, nie przesądza w ocenie Sądu, tego, że jest zdolna pomówić oskarżonego o dokonanie przestępstw, których nie popełnił.

Kluczowym świadkiem zdarzenia, którego w okolicznościach niniejszej sprawy trudno podejrzewać o sprzyjanie pokrzywdzonym i pomawianie oskarżonego był świadek R. Ł. i co znamienne to jego oskarżony chciał obarczyć winą za dokonanie czynów, które jemu zarzucono. Nadto pokrzywdzona A. L. (2) od razu po przybyciu Policji przekazała funkcjonariuszom, że to oskarżony jest sprawcą jej zranienia.

Jeżeli chodzi natomiast o brak śladów krwi czy śladów linii papilarnych na zabezpieczonych nożach, mimo iż jeden z nich pokrzywdzona A. L. (2) rozpoznała jako użyty w trakcie zdarzenia, to należy zauważyć, że żaden z tych noży nie został znaleziony w miejscu wskazanym przez świadka R. Ł. jako miejsce porzucenia noża przez oskarżonego, noże te zostały ujawnione na wysypisku złomu, w pobliżu baraku przy którym rozegrało się zdarzenie, dopiero w dniu 12.07.22r. Jeden został znaleziony przez pokrzywdzoną K. M., która jednak zaznaczyła, że na wysypisku znajdowanych jest wiele noży, które są przez nich używane do różnych rzeczy, drugi został ujawniony przez operatora koparki. Wcale nie znaczy to więc, że któryś z zabezpieczonych noży rzeczywiście był użyty do przestępstwa, a pokrzywdzona rozpoznając nóż mogła się pomylić, tym bardziej, że noże te, zwłaszcza rozpoznany nóż z drewnianą rękojeścią, nie był to jakiś charakterystyczny nóż. Co znamienne noże te nosiły ślady rdzy, co może świadczyć o tym, że już dłużej pozostawał na tym wysypisku.

W ocenie Sądu apelacyjnego Sąd I instancji, wbrew zarzutom skarżącego, słusznie oddalił wnioski dowodowe, wyszczególnione i powielone w apelacji. Oddalenie tych wniosków nie odbyło się z naruszeniem prawa, gdyż jeżeli chodzi o historię połączeń, treść wiadomości SMS, i dane lokalizacyjne, to niezależnie od znanej Sądowi z urzędu okoliczności, że danych tych z uwagi na upływ czasu nie da się już pozyskać, to stwierdzone tymi dowodami okoliczności nie miały znaczenia dla ustalenia odpowiedzialności – sprawstwa oskarżonego. Sam fakt kontaktowania się świadków, zwłaszcza przed zdarzeniem nie przesądzałby jeszcze o tym, że uzgadniali oni wersję zdarzania. Zwłaszcza,, że jak była już o tym mowa, czas składania zeznań przez świadków sprawiał, że nie było możliwe aby fizycznie przed złożeniem zeznań uzgodnili oni między sobą wersję tych zeznań. Natomiast zlokalizowanie świadka K. R. w dniu (...) w sytuacji gdy świadek nie potwierdził ale też nie zaprzeczył, aby spotkał się z oskarżonym w salonie gier właśnie w dniu 7.07.22r., zaprzeczał jedynie aby rozmawiał z oskarżonym o zabójstwie M. S. (1), również nie wniosło by nic istotnego do rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Jeżeli chodzi o brak przesłuchania wskazanych świadków z udziałem biegłego psychologa i uzyskania opinii psychologicznych co do tych świadków, w szczególności co do skłonności świadków do konfabulacji, to należy zauważyć, że nie zachodziły żaden wątpliwości co do sposobu postrzegania przez świadków i odtwarzania spostrzeżeń, co do ich stanu psychicznego, stąd nie było konieczności uciekania się do opinii biegłego. Natomiast o wiarygodności zeznań świadka ostatecznie rozstrzyga i tak Sąd. Dla oceny wiarygodności zeznań tych świadków znaczenia nie mogła też mieć ich ewentualna uprzednia karalność. Dokumenty z Niebieskiej Karty prowadzonej wobec oskarżonej również pozostawały bez znaczenia dla ustalenia sprawstwa oskarżonego, fakt zaś prowadzenia takiej karty był niesporny, a niewłaściwe zachowania pokrzywdzonej wobec oskarżonego nie uszły uwadze Sąd I instancji. Pokrzywdzona A. L. (2) (...)nie mogła spowodować u siebie tak rozległych obrażeń ciała w wyniku samookaleczenia się. Jest to dalece dowola dywagacja.

Ponowienie tych wniosków dowodowych na etapie postępowania apelacyjnego, w sytuacji gdy zostały one już oddalone w postepowaniu przed Sądem I instancji, a opierały się na tych samych podstawach faktycznych, uprawniało Sąd apelacyjny do odstąpienia od ich rozpoznania.

Przechodząc natomiast do zarzutu obrazy art.5§2k.p.k., trzeba przypomnieć, że zarzut naruszenia zasady in dubio pro reo, może być skutecznie podniesiony, kiedy sąd - dokonując poprawnej oceny dowodów i wyprowadzając na tej podstawie ustalenia faktyczne - rozstrzygnął wątpliwości na niekorzyść oskarżonego. Tymczasem, jak wynika z lektury apelacji, zarzut sformułowany w apelacji sprowadza się do kwestionowania dokonanej oceny dowodów i pośrednio co należy wywnioskować z kontekstu zarzutów, ustaleń faktycznych, co z oczywistych względów nie może przynieść oczekiwanego przez autora apelacji skutku. W judykaturze od dawna wskazuje się, że „przewidziana w art. 5 § 2 k.p.k. zasada in dubio pro reo aktualizuje się dopiero wówczas, gdy po rzetelnym przeprowadzeniu oceny zebranych w sprawie dowodów, w sposób zgodny z wymogami art. 7 k.p.k., pozostają nie dające się usunąć wątpliwości. Wówczas należy je tłumaczyć na korzyść oskarżonego” (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 lipca 2022 r., I KK 265/22, LEX nr 3402057).

Odnosząc się natomiast do stawianych przez obrońcę „z ostrożności procesowej” zarzutów w punktach 8 i 9 dotyczących znowu tylko naruszenia przepisów postępowania w szczególności art.4k.p.k., art.5§2k.p.k. i art.410k.p.k., co miało w jego ocenie doprowadzić do braku przyjęcia kwalifikacji czynów oskarżonego z art.156§1pkt2k.k. co do A. L. (2), a art.156§1pkt2k.k. i §3k.k. w stosunku do M. S. (1), a nadto nie przyjęcia że oskarżony działał pod wpływem silnego wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami, należy wskazać, że i tu obrońca nie stawia zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych, chociaż de facto w uzasadnieniu kwestionuje sprawstwo oskarżonego, ani formalnie zarzutu naruszenia prawa materialnego, który mógłby stawiać jeżeli nie kwestionowałby ustaleń faktycznych.

W ocenie Sądu apelacyjnego natomiast dokonana prawidłowo przez Sąd I instancji ocena zgromadzonych w sprawie i ujawnionych na rozprawie dowodów pozwoliła na poczynienie nie budzących wątpliwości prawdziwych ustaleń faktycznych, które dały podstawę do przyjęcia sprawstwa i winy oskarżonego w zakresie przypisanych mu czynów. Jeżeli chodzi o zarzut zabójstwa i usiłowania zabójstwa, Sąd apelacyjny podziela ocenę dokonaną przez Sąd I instancji, że czynów tych oskarżony dopuścił się działając z zamiarem bezpośrednim, stąd proponowane przez obrońcę kwalifikacje prawne tych czynów okazały się chybione. Fakt zadania tylko jednego ciosu każdemu z pokrzywdzonych nie może przesądzać o braku bezpośredniego zamiaru zabójstwa, mając na uwadze umiejscowienie tych ciosów, ich siłę, a także rodzaj użytego narzędzia. Nie można również zgodzić się ze skarżącym, aby okoliczności zdarzenia uprawniały do przyjęcia, że oskarżony działał w warunkach silnego wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami. Sama tylko zazdrość o żonę, a nawet zdrada, która nie była przecież sytuacją nową, odkrytą przez oskarżonego w chwili zdarzenia, gdyż oskarżony już wcześniej wiedział, nad czym ubolewał i co było powodem tego, że udał się na miejsce zdarzenia, że jego żona związała się z M. S. (1), nie usprawiedliwia wzburzenia oskarżonego.

Wspomnieć tylko należy, że Sąd Najwyższy niejednokrotnie podkreślał, że „zarzut obrazy prawa materialnego (w jego postaci z art. 438 pkt 1 k.p.k., tj. odnoszącej się do kwalifikacji prawnej czynu) można postawić tylko wówczas, gdy skarżący nie podważa ustaleń faktycznych związanych z tą kwalifikacją. Jeżeli bowiem nieprawidłowe są ustalenia faktyczne, na podstawie których sąd dokonał kwalifikacji prawnej czynu, to błędem pierwotnym jest błąd w ustaleniach faktycznych, a jego następstwem wadliwa kwalifikacja prawna" (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15 czerwca 2023 r., III KK 204/23, LEX nr 358798).

Za niezasadny Sąd apelacyjny uznał zarzut obrońcy naruszenia art. 29 ust. 1 i 2 ustawy Prawo o adwokaturze, art. 618 § 1 pkt 11 kpk, § 2 pkt 2 rozporządzenia z dnia 14 maja 2024 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu poprzez zaniechanie zasądzenia na rzecz obrońcy z urzędu udokumentowanych wydatków związanych z poniesionymi kosztami stawiennictwa substytuta na posiedzeniach zażaleniowych przed Sądem Apelacyjnym w P.. Sad apelacyjny w pełni podziela wyrażony w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku pogląd, że koszty jakie obrońca poniósł w związku z wyznaczeniem zastępstwa substytucyjnego nie są niezbędnymi wydatkami w rozumieniu §2pkt2 cytowanego rozporządzenia.

Odnośnie zaś zarzutu naruszenia art. 29 ust. 1 i 2 ustawy Prawo o adwokaturze, art. 618 § 1 pkt 11 kpk. § 2 pkt 1, § 4 ust. 1,2 i 3, § 17 ust. 1 pkt 2. § 17 ust. 2 pkt 5. § 20 oraz § 24 rozporządzenia z dnia 14 maja 2024 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu poprzez zasądzenie na rzecz obrońcy tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej minimalnej kwoty wynikającej z ww. rozporządzenia, Sąd apelacyjny uznał, że zarzut ten jest zasadny jedynie częściowo. W związku bowiem z zapewnieniem oskarżonemu przez obrońcę zastępstwa substytucyjnego na posiedzeniach aresztowych, których to wydatków nie można było uznać za niezbędne w rozumieniu §2pkt 2 cytowanego rozporządzenia, można natomiast i należało w tej sytuacji przyjąć, że zgodnie z §4ust.2 cytowanego rozporządzenia, uwzględniając liczbę stawiennictw obrońcy substytucyjnego na posiedzeniach aresztowych przed Sądem apelacyjnym, ustalenie opłaty może nastąpić w wysokości wyższej niż stawka minimalna określona w §4ust.1, a nieprzekraczającej 600 % tej opłaty. Czyli w wysokości powiększonej o wskazane koszty ustanowienia zastępstwa substytucyjnego zamykające się w kwocie 1.476zł. dlatego Sąd apelacyjny podwyższył zasądzoną na rzecz obrońcy opłatę do kwoty 5.166zł.

Kierunek apelacji obligował Sąd apelacyjny do dokonania kontroli w zakresie wymierzonych oskarżonemu kar i środka kompensacyjnego, jednakże Sąd apelacyjny nie stwierdził uchybień również w tym zakresie.

Z rażącą niewspółmiernością kary mamy do czynienia, gdy kara, jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy - innymi słowy, gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą. Niewspółmierność więc zachodzi wówczas, gdy suma zastosowanych kar i innych środków, wymierzona za przypisane przestępstwa, nie odzwierciedla należycie stopnia szkodliwości społecznej czynu i nie uwzględnia w wystarczającej mierze celów kary (wyrok SN z dnia 11 kwietnia 1985 roku, V KRN 178/85). Niewspółmierność kary musi być „rażąca, bowiem chodzi tu o różnice ocen o charakterze zasadniczym. Nie o każdą różnicę co do wymiaru kary, ale o „różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby – również w potocznym znaczeniu tego słowa – rażąco niewspółmierną, to jest niewspółmierną w stopniu nie dającym się wręcz zaakceptować” (wyrok SN z dnia 2 lutego 1995 roku, II KRN 198/94). Podobne stanowisko zajął Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 14.03.2018r. sygn. II AKa 460/17, zgodnie z którym „rażąca niewspółmierność kary, o której mowa w przepisie art. 438 pkt 4 k.p.k. zachodzić może tylko wtedy, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć wpływ na wymiar kary można było przyjąć, iż zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez sąd I instancji a karą, jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej, w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary, przewidzianych w art. 53 k.k. oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo Sądu Najwyższego.”

Odnosząc powyższe do realiów przedmiotowej sprawy, uznać należy, że Sąd orzekający nie dopuścił się błędu przy wymiarze kar. Kontrola instancyjna wykazała, iż Sąd I instancji ustalił w sposób indywidualny w stosunku do sprawcy wymiar i rodzaj orzeczonych kary, mając na uwadze fakt, by dolegliwość wymierzonej kary nie przekroczyła stopnia przypisanej sprawcy czynu zabronionego winy.

Mając na względzie wszystkie przedstawione powyżej okoliczności, Sąd odwoławczy nie znajdując przy tym uchybień określonych w art. 440 k.p.k., podlegających uwzględnieniu z urzędu i powodujących konieczność dalszej zmiany bądź uchylenia zaskarżonego rozstrzygnięcia – na podstawie art. 437 § 1 i 2 k.p.k. orzekł jak w wyroku.

Wniosek

W oparciu o powyższe zarzuty obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanych mu czynów, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Z..

Skarżąc orzeczenie o kosztach obrońca wniósł też o zasądzenie na jego rzecz tytułem kosztów pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu zamiast kwoty 3690 zł brutto kwoty 22 140 zł brutto lub ewentualnie niższej, ale stanowiącej wielokrotność kwoty 3690 zł brutto, mając na uwadze nakład pracy adwokata, czas poświęcony na przygotowanie się do prowadzenia sprawy, liczba stawiennictw w sądzie (w tym udział nie tylko w rozprawach, ale również w posiedzeniach), zakres czynności podjętych w sprawie (w tym liczne wnioski dowodowe, zażalenia), stopień zawiłości sprawy i obszerność zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, a także kwoty 1476 zł brutto z tytułu poniesionych przez obrońcę wydatków, zgodnie ze spisem kosztów złożonym na rozprawie w dniu (...)roku.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Uznając za prawidłowe poczynione przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne, oparte o pozostającą pod ochroną przepisu art.7k.p.k. ocenę dowodów, nie znajdując również powodów do zmiany zaskarżonego wyroku w części dotyczącej orzeczonych kar czy środka kompensacyjnego, w szczególności do ich złagodzenia, nie podzielając przy tym zarzutów zawartych w apelacji, Sąd apelacyjny wniosek o uniewinnienie oskarżonego ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania uznał za niezasadny.

Uznając natomiast częściowo za zasadny wniosek o podwyższenie opłaty powyżej stawki minimalnej, mając na uwadze liczbę stawiennictw obrońcy substytucyjnego na posiedzeniach aresztowych przed Sądem apelacyjnym, nie podzielając jednocześnie zarzutu nie uznania kosztów wyznaczenia obrońcy substytucyjnego za uzasadnione wydatki obrońcy, Sąd apelacyjny podwyższył zasądzoną na rzecz obrońcy opłatę ale jedynie o kwotę 1.476zł, stanowiącą wskazane przez obrońcę koszty wyznaczenia obrońcy substytucyjnego. Sąd apelacyjny uznał bowiem, że dalsze podwyższenie tej opłaty zwłaszcza do wysokości 600% stawki minimalnej, w okolicznościach niniejszej sprawy nie znajduje uzasadnienia. Sprawa nie była bowiem skomplikowana dowodowo ani faktycznie, ani pod względem prawnym, również zakres czynności podjętych przez obrońcę nie był wyjątkowo szczególny.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1Ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd I instancji, dokonana ocenia dowodów, przyjęta kwalifikacja prawna czynów przypisanych oskarżonemu oraz wymierzone oskarżonemu kary i orzeczony środek kompensacyjny.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Uznając za prawidłowe poczynione przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne, oparte o pozostającą pod ochroną przepisu art.7k.p.k. ocenę dowodów, nie znajdując również powodów do zmiany zaskarżonego wyroku w części dotyczącej orzeczonych kar i środka kompensacyjnego, Sąd apelacyjny utrzymał w mocy zaskarżony wyrok w tej części.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1Podwyższenie zasadzonej na rzecz obrońcy z urzędu opłaty z tytułu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu o kwotę 1.476zł.

Zwięźle o powodach zmiany

Uznając za częściowo zasadny wniosek obrońcy o podwyższenie opłaty powyżej stawki minimalnej, mając na uwadze liczbę stawiennictw obrońcy substytucyjnego na posiedzeniach aresztowych przed Sądem apelacyjnym, nie podzielając jednocześnie zarzutu nie uznania kosztów wyznaczenia obrońcy substytucyjnego za uzasadnione wydatki obrońcy, Sąd apelacyjny podwyższył zasądzoną na rzecz obrońcy opłatę o kwotę 1.476zł.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III.

IV.

Uwzględniając co do zasady wniosek obrońcy o zasądzenie jego rzecz kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym, Sąd apelacyjny, na podstawie art.618§1pkt 11k.p.k. w zw. §2pkt1, §4ust.1 i 3, §17ust.2pkt5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 14.05.24r. w sprawie ponoszenie przez Skarb Państwa […] kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. poz.763), zasadził od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy opłatę w wysokości stawki minimalnej podwyższonej o podatek vat, nie uznając za zasadne podwyższanie tej opłaty, zwłaszcza do 600%, gdyż nie uzasadniał tego nakład pracy adwokata na rozprawie apelacyjnej.

Uwzględniając treść przepisu art.636§1k.p.k., przy zastosowaniu art.634k.p.k. i art.624§1k.p.k., Sąd apelacyjny zwolnił oskarżonego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sadowych za postępowanie odwoławcze uznając, że ich uiszczenie byłoby dla niego zbyt uciążliwe z uwagi na jego trudną sytuację materialną.

7.  PODPIS

A. W. I. P. M. K.