Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Poznaniu

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 220/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w P. z dnia (...) r., sygn. akt (...)

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

---

---

---

---

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

---

---

---

---

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1.

---

---

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

2.1.2.1.

---

---

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

1.  Naruszenie przepisów postępowania w postaci art. 7 k.p.k., tj. sprzeczna z zasadami prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy oraz doświadczenia życiowego ocena dowodów, poprzez przyjęcie, że zachowanie i działanie oskarżonego nie wypełniało znamion ustawowych kontratypu obrony koniecznej z art. 25 k.k., w szczególności nie wypełniło ono kryterium bezpośredniości i jedności czasowej zagrożenia i obrony, podczas, gdy w rzeczywistości pchnięcia nożem, jakie oskarżony zadał pokrzywdzonemu bezpośrednio poprzedziło rzucenie przez pokrzywdzonego w jego kierunku młotkiem, co z kolei było bezpośrednim zamachem co najmniej na zdrowie oskarżonego, zaś odstęp czasowy pomiędzy tym rzuceniem a reakcją oskarżonego nie był na tyle znaczący, żeby uznać, że nie spełnia on kryterium bezpośredniości

zarzut alternatywny:

2.  Naruszenie prawa materialnego poprzez przyjęcie, iż czyn z pkt 1 wyroku należy zakwalifikować z art. 148 § 1 k.k., podczas, gdy ustalone w trakcie postępowania okoliczności uzasadniają kwalifikację z art. 148 § 4 k.k., ponieważ oskarżony działał w warunkach silnego wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Na wstępie, niejako porządkująco, wskazać należy, że w sprawie (...) Sąd Okręgowy w P. skazał I. S. za przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k., za ciąg dwóch przestępstw z art. 190 § 1 k.k. oraz za występek z art. 62 ust. 1 i 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.

Obrońca oskarżonego, jako jedyny apelujący w tej sprawie, zaskarżył wyrok sądu okręgowego co do punktu 1 (w zakresie przypisania oskarżonemu zbrodni usiłowania zabójstwa). W pozostałym zatem zakresie wyrok sądu I instancji uprawomocnił się bez jego zaskarżenia, w tym również w punkcie 2 (w zakresie orzeczonego wobec oskarżonego zakazu zbliżania się do pokrzywdzonego). Tym samym przedmiotem analizy sądu apelacyjnego jest wyłącznie rozstrzygnięcie zawarte w punkcie 1 wyroku z dnia (...) roku oraz, w konsekwencji zaskarżenia punktu 1, w punkcie 6 (orzeczenie w przedmiocie kary łącznej).

Przechodząc do dalszych rozważań, w granicach wywiedzionego środka odwoławczego, stwierdzić trzeba, że sąd I instancji przeprowadził w niniejszej sprawie prawidłowe postępowanie – zebrał wszystkie potrzebne dowody, należycie je zanalizował i ocenił. Tak dokonana ocena jest oceną wszechstronną i bezstronną, nie narusza granic oceny swobodnej, jest zgodna z zasadami wiedzy i doświadczeniem życiowym oraz nie zawiera błędów faktycznych lub logicznych. Uzasadnienie wyroku odpowiada wymogom art. 424 § 1 i 2 k.p.k. i w pełni pozwala na kontrolę prawidłowości rozstrzygnięcia. Sąd okręgowy rozważył wszystkie istotne okoliczności sprawy oraz prawidłowo uargumentował swoje stanowisko w uzasadnieniu wyroku. Do czynu przypisanego oskarżonemu sąd I instancji zastosował właściwą kwalifikację prawną i należycie ją uzasadnił. Sąd apelacyjny po dokonaniu analizy stanu faktycznego sprawy, podzielił ustalenia sądu okręgowego w zakresie uznania, iż oskarżony swym zachowaniem wyczerpał ustawowe znamiona czynu z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k., i przyjął je za własne.

Wskazać w tym miejscu należy, iż przekonanie sądu orzekającego o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną przepisu art. 7 k.p.k. tylko wtedy, gdy jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy (art. 410 k.p.k.), a jednocześnie stanowi wynik wyczerpującego i logicznego rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść jak i na niekorzyść oskarżonego (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 22 lutego 1996r., sygn. akt II KRN 199/95, opubl. w PiP 1996/10/10 oraz z dnia 16 grudnia 1974r. sygn. akt Rw 618/74, opubl. w OSNKW 1975/3-4/47). Dokonanie odmiennej oceny dowodów przez stronę postępowania, z pominięciem całokształtu okoliczności sprawy, bez wskazania błędów natury faktycznej, logicznej, usterek w rozumowaniu, oparciu się na nieujawnionym materiale dowodowym, a zwłaszcza oparcie twierdzeń na wybiórczo wybranej części materiału dowodowego nie może prowadzić do podważenia wyroku sądu I instancji. Wreszcie też podkreślić trzeba, że obowiązek dokonywania oceny wiarygodności materiału dowodowego w oparciu o wszechstronną, zgodną z zasadami logicznego rozumowania, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego analizę, dotyczy nie tylko sądu orzekającego, ale także skarżącego, który zmierza do podważenia zasadności rozstrzygnięcia poprzez zanegowanie oceny dowodów stanowiących jego podstawę. Obowiązkiem skarżącego jest wykazanie, jakich konkretnych uchybień dopuścił się sąd w kontekście zasad wiedzy (w szczególności logicznego rozumowania) oraz doświadczenia życiowego, oceniając cały zebrany materiał dowodowy (vide postanowienie SN z dnia 28.12.2017 r. sygn. II KK 424/17 lex nr 1713865).

Ad. 1

Sąd odwoławczy w rezultacie analizy akt sprawy i treści pisemnego uzasadnienia wyroku stwierdził, iż wbrew zarzutom obrońcy, sąd I instancji nie naruszył w przedmiotowej sprawie w żaden sposób przepisów postępowania, toteż poczynione przez niego ustalenia faktyczne – w oparciu o ujawnione i prawidłowo ocenione dowody – są jak najbardziej prawidłowe i zasługują na aprobatę.

Obrońca oskarżonego upatruje błędu sądu I instancji w odmowie uznania, że zachowanie I. S. przyjęło postać obrony koniecznej. Zaznaczenia wymaga, że sąd okręgowy problem ten głęboko zanalizował (vide: str. 22 -23 uzasadnienia zaskarżonego wyroku), przedstawiając argumentację, do której należy się całkowicie przychylić. Prawidłowo sąd I instancji uznał, że pomiędzy zachowaniem pokrzywdzonego, który rzucił w stronę oskarżonego młotek, a działaniem tego ostatniego nastąpiła wyraźna przerwa, która uniemożliwia przyjęcie bezpośredniości pomiędzy atakiem a zachowaniem obronnym. To nakazuje potraktować zachowanie I. S. w kategoriach odwetu, a nie obrony.

Podzielając zapatrywania sądu okręgowego co do niezaistnienia kontratypu obrony koniecznej wskazać dodatkowo należy, co następuje.

Podkreślenia z naciskiem wymaga, że zanim Y. P. skierował jakikolwiek atak na oskarżonego (w momencie, gdy zatrzymał samochód, wysiadł z niego i podszedł do grupy mężczyzn, wśród których stał oskarżony), to I. S. zaczął do niego krzyczeć, wymachując w jego kierunku nożem. Tym samym niejako prowodyrem dalszej części zajścia był oskarżony, nie zaś pokrzywdzony. To, że Y. P. prowadził pojazd w stanie nietrzeźwości, w sposób oczywisty narażając na niebezpieczeństwo jego pasażerkę i inne potencjalne osoby przechodzące wokół budynku hostelu, zasługuje na potępienie, jednak nie ma znaczenia w kontekście analizy, czy późniejsze zachowanie oskarżonego stanowiło obronę wobec tego ataku pokrzywdzonego na bezpieczeństwo mieszkańców hostelu. Równie bez znaczenia dla rozważań o zaistnieniu kontratypu obrony koniecznej są wcześniejsze zatargi obu mężczyzn, konflikt między nimi panujący, fakt uprzedniego pobicia I. S.. Wskazać bowiem należy, że „ Dla zaistnienia obrony koniecznej koniecznym jest, aby sprawca działał z zamiarem obrony bezpośrednio zaatakowanego dobra prawnego. Wszelkie działania przedsięwzięte w celu odwzajemnienia krzywd doznanych uprzednio [...] nie mają charakteru obronnego. Niezbędnym, podmiotowym elementem obrony koniecznej jest działanie z woli obrony, a nie z woli odwetu. Niezbędnym elementem podmiotowym obrony koniecznej jest, aby akcja broniącego się wynikała ze świadomości, że odpiera on zamach i podyktowana była wolą obrony. Ten podmiotowy element działania w obronie koniecznej ułatwia rozgraniczenie rzeczywistych działań obronnych od społecznie negatywnych aktów zemsty, samosądu lub chuligaństwa” (wyrok SN z 19.02.1997 r., IV KKN 292/96, Prok. i Pr.-wkł. (...)–8, poz. 1; por. też wyrok SN z 30.12.1972 r., Rw 1312/72, OSNKW 1973/5, poz. 69; por. też wyrok SA w Katowicach z 18.03.2004 r., II AKa 531/03, KZS 2004/9, poz. 46; wyrok SA w Warszawie z 2.03.2015 r., II AKa 14/15, LEX nr 1665870; wyrok SA w Warszawie z 22.06.2022 r., II AKa 515/21, LEX nr 3400150). Por. też wyrok SN z 24.08.2023 r., II KK 112/23, LEX nr 3614141” (vide: M. Mozgawa [w:] M. Budyn-Kulik, P. Kozłowska-Kalisz, M. Kulik, M. Mozgawa, Kodeks karny. Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2025, art. 25). W niniejszej sprawie zatem kwestię, czy oskarżony działał w obronie koniecznej odnieść należy wyłącznie do etapu zdarzenia po rzuceniu młotkiem przez pokrzywdzonego. Jazdy pokrzywdzonego w stanie nietrzeźwości, dotychczasowej jego agresywnej postawy wobec oskarżonego w sposób oczywisty nie można uznać za zamach, który miał być odpierany przez oskarżonego za pomocą ciosów nożem.

Analiza bezpośredniości zamachu, którym było rzucenie młotkiem, dokonana przez sąd I instancji, wymaga kilku dodatkowych uwag. Rację ma apelujący podnosząc, iż bezpośredniość zagrożenia wchodzi w grę również wówczas, gdy istnieje wysoki stopień prawdopodobieństwa, że zagrożone atakiem dobro zostanie zaatakowane natychmiast, w najbliższej chwili. Zważyć jednak należy, że „Warunkiem legalności działań obronnych jest to, aby działania te podjęte zostały w czasie, w którym zachowanie napastnika (zamach) zagraża dobru prawnie chronionemu. (…) Zamach jest już bezpośredni wtedy, kiedy z zachowania napastnika w konkretnej sytuacji jednoznacznie można wywnioskować, że przystępuje on do ataku na określone dobro zindywidualizowane oraz że istnieje wysoki stopień prawdopodobieństwa natychmiastowego ataku na dobro (zob. wyrok SN z dnia 11 grudnia 1978 r., II KR 266/78, OSNKW 1979, nr 6, poz. 65, a także wyrok SA w Katowicach z dnia 16 grudnia 2004 r., II AKa 420/04, LEX nr 147213). Dla oceny, czy zamach posiadał cechę bezpośredniości, może być przydatny test usiłowania. Zamach wtedy był bezpośredni, kiedy można przyjąć, że miało miejsce spełnienie przedmiotowego warunku usiłowania naruszenia dobra chronionego prawem (zob. A. Marek, Obrona..., s. 58). Podobnie jak ma to miejsce przy usiłowaniu (udolnym), zamach jest bezpośredni, gdy zachowanie napastnika stwarza realne niebezpieczeństwo dla chronionego prawnie dobra.”

„Zamach jest bezpośredni tak długo, jak długo trwa stan niebezpieczeństwa dla dobra prawnego, utrzymywany przez zachowanie napastnika. Znamię bezpośredniości zamachu jest spełnione także wtedy, gdy po pierwszym ataku i krótkiej przerwie napastnik zmierza do powtórzenia ataku, a istnieje wysoki stopień prawdopodobieństwa, że zamiar swój zrealizuje natychmiast lub w najbliższej chwili (zob. wyrok SN z dnia 8 lutego 1985 r., IV KR 18/85, OSNKW 1985, nr 11-12, poz. 92, z aprobującymi glosami J. Gurgula, NP 1986, nr 11-12, s. 143; A. Marka i E.W. Pływaczewskiego, PiP 1987, z. 4, s. 144; A. Wąska, NP 1988, z. 1, s. 119). Stanowisko to zostało potwierdzone też w wyroku SA we Wrocławiu z dnia 3 listopada 2004 r., II AKa 237/04, Wokanda 2005, nr 9, s. 48. Bezpośredniość zamachu jest znamieniem obiektywnym w tym sensie, że dla stwierdzenia wystąpienia tego znamienia miarodajna jest ocena niebezpieczeństwa dla dobra, dokonana przez wzorcową osobę, a więc taką, która miała prawidłowe rozeznanie sytuacji i okoliczności działania dokonującego zamachu i która, przy ocenie sytuacji, wolna była od emocji wynikających ze strachu przed grożącym zamachem lub wzburzenia wywołanego zamachem. Oceny bezpośredniości zamachu nie należy dokonywać z punktu widzenia subiektywnego wrażenia osoby zaatakowanej.” (vide: A. Zoll [w:] Kodeks karny. Część ogólna. Tom I. Cześć I. Komentarz do art. 1-52, wyd. V, red. W. Wróbel, Warszawa 2016, art. 25).

Obrońca oskarżonego obrony koniecznej upatruje w reakcji oskarżonego na potencjalne dalsze zachowanie pokrzywdzonego, który uprzednio rzucił w jego kierunku młotkiem. Niewątpliwie zachowanie oskarżonego nie miało więc na celu zapobieżenia skutkowi owego rzucenia młotkiem, lecz ewentualnego przeciwdziałania dalszemu niezgodnemu z prawem zachowaniu pokrzywdzonego. Jak wyżej wskazano, bezpośredniość zamachu jest znamieniem obiektywnym. W okolicznościach niniejszej sprawy brak jest jakichkolwiek powodów, by przyjąć, że pokrzywdzony, po nieudanej próbie ataku młotkiem, był w fazie usiłowania dalszego bezprawnego działania. Żaden dowód nie pozwala nawet na przyjęcie, by podjął on jakąkolwiek próbę przygotowania do dalszego ataku, a tym bardziej, by weszła ona w fazę usiłowania.

W świetle powyższego uznać należało, że zarzut sformułowany w punkcie 1 apelacji obrońcy oskarżonego nie jest zasadny.

Ad. 2

Podobnie jak kwestia obrony koniecznej, tak i problem silnego wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami, był przedmiotem rozważań sądu I instancji (vide: str. 23-24 uzasadnienia zaskarżonego wyroku). Z argumentacją sądu okręgowego sąd odwoławczy w pełni się zgadza.

„Silne wzburzenie (afekt) to proces przebiegający szybko i gwałtownie, zazwyczaj krótkotrwały (T., Zabójstwa uprzywilejowane, s. 43; K., Przestępstwa, s. 88; G., Silne, s. 279–284). Przez pojęcie silnego wzburzenia (afektu) rozumie się poryw uczuciowy, burzący gwałtownie i z niezwykłą siłą równowagę psychiki człowieka (A., Polskie, s. 361; także wyrok SA w Lublinie z 18.02.2015 r., II AKa 8/15, LEX nr 1665817; wyrok SA w Warszawie z 28.10.2013 r., II AKa 351/13, LEX nr 1392071). Cechą charakterystyczną silnego wzburzenia jest gwałtowność wybuchu, podłoże zaś tego wybuchu (rozładowania) emocjonalnego może od dłuższego czasu istnieć lub narastać (G., Z., s. 175; tak też SA w Białymstoku w wyroku z 4.03.2014 r., II AKa 34/14, LEX nr 1444699). Afekt ma ograniczać kontrolną funkcję intelektu i ma być przyczyną czynu, a nie jego konsekwencją (wyroki SN: z 9.07.1968 r., IV KR 110/68, OSPiKA 1970/4, poz. 70; z 1.06.1977 r., I KR 91/77, OSNPG 1977/10, poz. 82). Według Sądu Najwyższego przez stan silnego wzburzenia należy rozumieć sytuację, gdy sprawca działa w porywie uczucia burzącym gwałtownie i z niezwykłą siłą jego równowagę psychiczną. Następuje wówczas zasadnicze ograniczenie kontrolnej roli intelektu (wyrok SN z 17.06.1970 r., IV KR 93/70, OSPiKA 1971/1, poz. 11). Jak stwierdził SA w L. w wyroku z 9.11.2022 r., II AKa 238/21, LEX nr 3438259, silne wzburzenie usprawiedliwione okolicznościami jest stanem ewidentnie odmiennym niż działanie pod wpływem określonych emocji. Osoba działająca pod wpływem afektu fizjologicznego przede wszystkim nie pamięta swego działania, jej zachowanie następcze jest niezborne, nielogiczne. Z najnowszego orzecznictwa Sądu Najwyższego w tej mierze wynika, że afekt stanowi nagła, niemalże odruchowa reakcja na zdarzenie, stanowiąca szczególny, trudny do opanowania impuls sprawczy do zachowania niezgodnego z prawem (postanowienie SN z 14.04.2011 r., II KK 71/11, LEX nr 794969). Afekt może zarówno powstać pod wpływem nagłego zdarzenia, jak i narastać na skutek utrzymywania się sytuacji stresowej.” (vide: M. Budyn-Kulik [w:] P. Kozłowska-Kalisz, M. Kulik, M. Mozgawa, M. Budyn-Kulik, Kodeks karny. Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2025, art. 148).

„Słusznie zwraca uwagę Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z 21.01.2003 r., II AKa 369/02, KZS 2003/4, poz. 34, że „w przestępstwach popełnionych w stanie silnego wzburzenia nie idzie o to, że sprawca przeżywa emocje, ale o to, że działa dlatego, iż opanował go afekt («pod wpływem...»)”. Trzeba podzielić pogląd J.K. G. (Stan..., s. 109), że „charakter zewnętrzny reakcji uczuciowej niewiele jeszcze mówi o stanie psychicznym, pod którego wpływem ta reakcja wystąpiła. Zależy ona bowiem nie tylko od rodzaju i charakteru działającego bodźca emocjonalnego, czy też szerzej rozumianej sytuacji, ale także od właściwości procesów psychicznych oraz struktury osobowości sprawcy”. Przytoczyć należy także stanowisko zajęte przez Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z 9.09.2009 r., II AKa 149/00, KZS 2010/4, poz. 41. Sąd ten stwierdził: „Działaniu zmierzającemu do pozbawienia życia innej osoby, poza absolutnie wyjątkowymi przypadkami, towarzyszy stan wzburzenia emocjonalnego. W sytuacji określonej w art. 148 § 4 k.k. chodzi o wzburzenie o najwyższym stopniu nasilenia, które w sposób oczywisty wykracza poza zwykłe i przeciętne wzburzenie w taki sposób, że przeżycia emocjonalne dominują nad intelektualnymi i stanowią gwałtowną reakcję na fakty zewnętrzne, które nie są banalne”. W pełni należy zaaprobować określenie silnego wzburzenia przyjęte w wyroku SA we Wrocławiu z 9.09.2009 r., II AKa 228/09, LEX nr 534429: „Istotą silnego wzburzenia jest stan psychiczny, w którym procesy emocjonalne zyskują przewagę nad intelektem do tego stopnia, iż sprawca działa pod wpływem emocji przy ograniczonej funkcji kontrolnej rozumu.” (vide: A. Zoll [w:] Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Część I. Komentarz do art. 117-211a , red. W. Wróbel, Warszawa 2017, art. 148).

W świetle powyższego uznać należało, że zachowanie oskarżonego, który odpowiednio wcześnie zaopatrzył się w nóż celem obrony przed atakami innych mieszkańców hostelu, któremu nieobce były zachowania agresywne, który pierwszy w czasie zdarzenia dążył do konfrontacji z pokrzywdzonym wyzywając go i wymachując nożem, który bezpośrednio po zadaniu ciosów uciekł z miejsca zdarzenia przed grożącą mu odpowiedzialnością karną, grożąc V. K. pozbawieniem życia w przypadku poinformowania ochrony, nie pozwala na przyjęcie afektu fizjologicznego. Owszem, zadanie pokrzywdzonemu ciosów nożem podszyte było emocjami, których jednak nie można potraktować jako silne wzburzenie w rozumieniu art. 148 § 4 k.k., a już na pewno zachowanie takie nie było usprawiedliwione okolicznościami, na co słusznie wskazał sąd I instancji.

W tym stanie rzeczy również zarzut sformułowany w punkcie 2 apelacji obrońcy oskarżonego uznano za niezasadny.

Wniosek

1.  W przypadku uwzględnienia zarzutu z punktu 1 apelacji – odstąpienie od wymierzenia kary z uwagi na zaistnienie kontratypu z art. 25 k.k.

2.  W przypadku uwzględnienia zarzutu z punktu 2 apelacji – obniżenie kary pozbawienia wolności do wymiaru, który sąd ad quem uzna za adekwatny do stopnia zawinienia oskarżonego

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Bezzasadność zarzutów podniesionych w apelacji.

Brak podstaw do zmiany lub uchylenia zaskarżonego wyroku z urzędu.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

---

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

---

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zaskarżony wyrok utrzymano w mocy w całości.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Materiał dowodowy sprawy potwierdził sprawstwo i winę oskarżonego w zakresie przestępstwa z art. 148 § 1 k.k. Wskazywano już uprzednio, że postępowanie dowodowe w niniejszej sprawie zostało przeprowadzone prawidłowo i wnikliwie. Sąd I instancji dokonał właściwej rekonstrukcji stanu faktycznego, a orzekając wziął pod uwagę wszystkie przeprowadzone dowody. Ocena ujawnionego materiału nie budzi zastrzeżeń, albowiem nie wykracza ona poza ramy oceny swobodnej, jest dokładna i nie wykazuje błędów logicznych. Ustalenia faktyczne, prawidłowo poczynione przez sąd I instancji nie pozwoliły na przyjęcie, że oskarżony działał w ramach kontratypu obrony koniecznej, ani też pod wpływem silnego wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami, o którym mowa w art. 148 § 4 k.k.

Z uwagi na zaskarżenie wyroku w całości co do winy i sprawstwa (w zakresie przestępstwa z art. 148 § 1 k.k.), kontroli instancyjnej należało poddać również rozstrzygnięcie o karze. Analizując kary wymierzone oskarżonemu (zarówno jednostkową za przestępstwo z art. 148 § 1 k.k., jak i karę łączną) sąd apelacyjny uznał, iż nie ma podstaw do ingerencji w rozstrzygnięcie w tym zakresie; skarżący również nie przedstawił w tej kwestii zarzutów.

Wymierzona przez sąd okręgowy oskarżonemu kara za zbrodnię z art. 148 § 1 k.k. odpowiada dyrektywom z art. 53 k.k. i art. 54 k.k. Uzasadnienie zaskarżonego wyroku wskazuje, iż wymierzając oskarżonemu karę w najniższym możliwym wymiarze (przy zastosowaniu względniejszych dla sprawcy przepisów obowiązujących w czasie czynu) 8 lat pozbawienia wolności za ten czyn sąd I instancji miał na uwadze indywidualne oddziaływanie kary, jak i względy ogólnoprewencyjne, przy uwzględnieniu wszelkich okoliczności, które towarzyszyły zdarzeniu i poprzedzały popełnione przez oskarżonego przestępstwo. Sąd okręgowy dał należyty prymat okolicznościom łagodzącym: wcześniejszemu zachowaniu pokrzywdzonego, jego aktywnej (agresywnej) postawie podczas konfliktu, zachowaniu oskarżonego w czasie tymczasowego aresztowania, podkreślaną przez obsługę hostelu jego pracowitość i uczynność. Legły one u podstaw wymierzenia oskarżonemu kary w najniższym możliwym wymiarze. A przecież, czyn jakiego się dopuścił, godził w największą wartość, jaką jest życie człowieka. I tylko fakt niezwłocznego udzielenia pomocy medycznej pokrzywdzonemu spowodował, że działanie oskarżonego nie skończyło się zgonem Y. P..

Wypunktowane w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku okoliczności obciążająco wpływające na wymiar kary nie pozwoliły na zastosowanie wobec oskarżonego dobrodziejstwa nadzwyczajnego złagodzenia kary tak, aby orzec wobec niego karę poniżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia. Takie ukształtowanie kary nie czyniłoby zadość społecznemu poczuciu sprawiedliwości.

Sąd apelacyjny nie dopatrzył się również podstaw do ingerencji w zaskarżony wyrok w zakresie orzeczonego wobec oskarżonego środka karnego w postaci zakazu zbliżania się do pokrzywdzonego, w pełni podzielając argumenty wyrażone w tym zakresie w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.

Reasumując uznać trzeba, że zarówno kary wymierzone oskarżonemu, jak i orzeczony wobec niego środek karny nie są rażąco niewspółmiernie surowe. Rozstrzygnięcie sądu I instancji uznać należało za sprawiedliwe.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

---

Zwięźle o powodach zmiany

---

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

---

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

---

5.3.1.4.1.

---

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

---

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

---

---

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Punkt 2 wyroku.

W punkcie 2 wyroku, kształtując swe orzeczenie o kosztach, sąd apelacyjny na podstawie przepisów art. 634 k.p.k. w zw. z art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił oskarżonego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, uznając, iż z uwagi na konieczność odbycia kary wieloletniego pozbawienia wolności, przy braku oszczędności, ich uiszczenie byłoby dla oskarżonego zbyt uciążliwe, a wręcz niemożliwe.

7.  PODPIS

A. A. (2) K. L. M. Ś.

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Punkt 1 (co do winy) i w konsekwencji punkt 6 (kara łączna)

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana