II AKa 284/24 - uzasadnienie Sąd Apelacyjny w Poznaniu z 2025-03-18

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 284/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w P. z dnia (...) ( (...) )

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1

O. M.

Niekaralność oskarżonego

Dane o karalności z K.

578

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1

Dane o karalności

Dokument urzędowy, którego wiarygodność i przydatność nie była kwestionowana przez strony oraz nie budziła zastrzeżeń sądu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Rażąca niewspółmierność kary w wymiarze 8 lat pozbawienia wolności, gdyż prawidłowa ocena okoliczności dot. jej wymiaru uzasadnia orzeczenie jej w niższej wysokości.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja obrońcy oskarżonego okazała się bezzasadna w stopniu oczywistym.

Przed odniesieniem się do jej wywodów należy zaznaczyć, że do akt załączono także pisma oskarżonego ( vide: k.555, 567-569, 572-574 ), zawierające jego stanowisko i wnioski kierowane do sądu odwoławczego. Z uwagi na treść art.446 § 1 kpk Sąd Apelacyjny pisma te potraktował wyłącznie jako załączniki do apelacji obrońcy. Jak wynikało z ich treści oskarżony wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku i złagodzenie kary. Mając na uwadze, że w pierwszej instancji orzekał Sąd Okręgowy, to stosownie do treści art.446 § 1 kpk implikowało sporządzenie środka odwoławczego przez adwokata. Tym samym pisma oskarżonego nie mogły wywołać żadnych skutków w zakresie zgłoszonych w nich zarzutów pod adresem orzeczenia sądu a quo ( a zwłaszcza zmieniać granic zaskarżenia ). Zostały one ujawnione na rozprawie apelacyjnej
w oparciu o przepis art.453 § 2 kpk w zw. z art.394 kpk, jako zawierające wyjaśnienia, wnioski
i oświadczenia stron. Argumenty zawarte w pismach oskarżonego mogą więc stanowić jedynie dodatkowe uzasadnienie apelacji adwokata, ale tylko w zakresie przez adwokata zaskarżonym ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5.03.2008r., III K 446/07, postanowienia Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 20.12.2007r., II AKz 649/07 oraz z dnia 25.01.2007r. II AKz 2/07 ). W realiach niniejszej sprawy oskarżony po raz kolejny powielił swoje twierdzenia. Pomijając specyficzną „spiskową teorię”, zgodnie z którą to ww. jest prześladowany na terenie P., oskarżony bagatelizował zdarzenie i przedstawiał argumenty, które jego zdaniem przemawiały za złagodzeniem kary. Jednocześnie kwestionował w części ustalenia faktyczne dot. przypisanego mu działania polegającego na posługiwaniu się nożem. Ten ostatni fakt nie był jednak podważany w apelacji, w której podniesiono wyłącznie zarzut rażącej niewspółmierności kary. Zważywszy na fakt, że obrońca nie podnosił zarzutu błędu
w ustaleniach faktycznych, czy też obrazy przepisów postępowania w zakresie oceny dowodów (dot. zeznań pokrzywdzonej), tak wiec brak jest możliwości uznania by oskarżony mógł procesowo zarzut ten dodatkowo uzasadnić. Z kolei kwestię kary Sąd Apelacyjny omówił poniżej, ustosunkowując się odpowiednio do zarzutów zawartych w apelacji obrońcy. Tam też brał pod rozwagę wywody oskarżonego dot. ww. kwestii.

Przechodząc do meritum sprawy należy zauważyć, iż zawarty w apelacji obrońcy oskarżonego zarzut rzekomej rażącej niewspółmierności kary sprowadził się do polemiki z prawidłowymi ustaleniami Sądu Okręgowego w P.. Zarzut ten jest jednak tylko wówczas słuszny, gdyby na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można było przyjąć, że zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez sąd I instancji a karą, jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary. Zarzut rażącej niewspółmierności kary, jako zarzut w kategorii ocen, można podnieść jedynie wówczas, gdy kara nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy, stając się w społecznym odczuciu karą niesprawiedliwą. Nie każda bowiem różnica w ocenie wymiaru kary może uzasadniać zarzut rażącej niewspółmierności kary, ale tylko taka, która jest natury zasadniczej, to znaczy jest niewspółmierna w stopniu nie dającym się zaakceptować. O rażącej niewspółmierności kary w rozumieniu art.438 pkt 4 kpk nie można bowiem mówić w sytuacji, gdy Sąd wymierzając karę uwzględnił wszystkie okoliczności wiążące się z poszczególnymi ustawowymi dyrektywami i wskaźnikami jej wymiaru. Nie można zasadnie dowodzić rażącej niewspółmierności kary także wówczas, gdy granice swobodnego uznania sędziowskiego będące wyrazem zasady sądowego wymiaru kary nie zostały przekroczone ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 10.04.1996r. II AKa 85/96, publ. KZS 1996/4/42; wyroki Sądu Apelacyjnego w P. z dnia 18.01.1996r. II AKr 463/95, publ. OSA 1996/7-8/27 i z dnia 22.06.1995r. II AKr 178/95, publ. Prok. i Pr. 1996/2-3/25 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14.11.1973r. III KR 254/73, publ. OSNPG 1974/3-4/51 ). W niniejszej sprawie Sąd Okręgowy
w P. w sposób wnikliwy rozważył nieliczne istniejące okoliczności łagodzące oraz szereg przesłanek wpływających na zaostrzenie represji karnej wobec oskarżonego. Fakt ten został nawet obiektywnie dostrzeżony przez autora apelacji ( vide: s.3 ww. dokumentu ). Rozważając apelację obrońcy oskarżonego, Sąd Apelacyjny nie mógł podzielić zawartego w jej uzasadnieniu poglądu o rażącej niewspółmierności wymierzonej mu kary pozbawienia wolności. Uwaga ta odnosi się także do wywodów samego oskarżonego, zawartych w kierowanych do sądu odwoławczego pismach procesowych. Dla wymiaru kary niewątpliwie istotny był stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonego, który słusznie oceniono jako bardzo wysoki. Trafnie do okoliczności wpływających na zaostrzenie represji karnej sąd I instancji zaliczył nie tylko sposób działania oskarżonego, ale i zamiar z jakim ww. działał. Nie można przy tym pomijać konsekwencji zachowania oskarżonego, które pokrzywdzona odczuwała i odczuwa nadal. Uwaga ta odnosi się zwłaszcza do szkód w jej psychice. Następstw natury emocjonalnej nie można bagatelizować tak jak stara się to przedstawiać oskarżony. Trafnie sąd meriti zwrócił uwagę, że część z nich może się ujawnić dopiero w przyszłości. Jako przesłankę łagodzącą słusznie ujęto nie tylko przyznanie się oskarżonego do zarzucanego mu czynu, ale i jego dotychczasową niekaralność (wyrok Sądu Okręgowego w S. w sprawie (...) był
w dacie orzekania przez sąd odwoławczy nadal nieprawomocny i nie mógł być brany pod uwagę). Sąd Apelacyjny pragnie w tym miejscu zaznaczyć, że postawy procesowej oskarżonego nie można też przeceniać. Jego stosunek do czynu trudno bowiem uznać za spójny
i konsekwentny. Nie sposób przy tym pomijać, że zgromadzone w sprawie dowody, np. opinia
z zakresu badań genetycznych, niezależnie od wyjaśnień oskarżonego jednoznacznie potwierdzały jego winę i sprawstwo. Nawet w pismach adresowanych do tut. Sądu podważał on przypisany mu sposób działania tempore criminis. Nadto bagatelizując traumę pokrzywdzonej eksponował swoją osobę i rzekome krzywdy jakich miał doświadczyć na terenie P.. Sąd odwoławczy w pełni podziela i akceptuje dotyczącą tych okoliczności szeroką i przekonywującą argumentację zawartą na s. 7-10 uzasadnienia zaskarżonego wyroku. Należy podkreślić, tego toku rozumowania Sądu Okręgowego skarżący nie zdołał podważyć. Sąd ten prawidłowo zinterpretował sposób w jaki oskarżony podjął decyzję o popełnieniu przestępstwa. Miał przy tym na względzie treść opinii biegłych na k.345. Ekspertyza ta została uznana przez sąd meriti jako przydatna i stanowiła podstawę do ustaleń w sprawie ( vide: s..5-6 uzasadnienia zaskarżonego wyroku ). Powoływanie się przez autora apelacji na fakt, że oskarżony nie planował tego przestępstwa i działał pod wpływem emocji niczego nowego do sprawy nie wnosi. Nie stanowi więc okoliczności nieznanej sądowi I instancji, lub pominiętej przy wyrokowaniu. Nie ma więc mowy by mogła stanowić podstawę do złagodzenia wymierzonej kary. Kara uwzględniać musi bowiem dyrektywy jej wymiaru zawarte w art.53 § 1 i 2 kk a nie jedynie partykularne interesy stron postępowania. Reasumując należy kategorycznie stwierdzić, że Sąd Okręgowy
w P. precyzyjnie wyważył także okoliczności wpływające na zaostrzenie represji karnej
i te łagodzące, ustalając wymiar kary na poziomie adekwatnym do stopnia społecznej szkodliwości czynu oskarżonego oraz stopnia jego zawinienia – prawidłowo spełniając tym samym zasady prewencji ogólnej jak i szczególnej. Odmienne dywagacje skarżącego, czy też te artykułowane przez samego oskarżonego, mają jedynie charakter ogólników i nie są odpowiednio uzasadnione. Argumentacja przytoczona w uzasadnieniu apelacji oraz cyt. powyżej pismach oskarżonego jest nieprzekonująca i nie może znajdować akceptacji.

Wniosek

2.  o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez znaczące obniżenie kary orzeczonej w pkt 1 zaskarżonego wyroku,

3.  o zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

ad1) brak skutecznych zarzutów apelacji i okoliczności podlegających uwzględnieniu z urzędu,

ad2) wniosek co do kosztów był zasadny, albowiem obrońca świadczył pomoc prawną z urzędu, za którą nie otrzymał wynagrodzenia w całości lub części.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1Wyrok Sądu Okręgowego w P. z dnia (...) ( (...) )

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Brak skutecznych zarzutów apelacji i okoliczności podlegających uwzględnieniu z urzędu.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.

3.

O kosztach obrony z urzędu za postępowanie odwoławcze Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie art.29 ust.2 ustawy z dnia 26 maja 1982r. prawo o adwokaturze
( tj. Dz.U. 2022.1184 ) i § 1, § 2 pkt 1 i 2, § 4 ust.1-3, § 17 ust.2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 maja 2024r . w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu ( Dz.U.2024.763 ). Z tego też tytułu sąd zasądził na rzecz adw. M. B. kwotę 1.476 zł; ( w tym 23 % podatek VAT ).

Na podstawie art.624 § 1 kpk Sąd odwoławczy zwolnił oskarżonego z obowiązku uiszczenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze. Miał przy tym na względzie aktualną sytuację materialną oskarżonego i brak możliwości jej poprawy
w dającej się przewidzieć przyszłości.

7.  PODPIS

A. A. M. Ś. P. M.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Milenia Brdęk
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Poznaniu
Data wytworzenia informacji: