Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Poznaniu

POSTANOWIENIE

Poznań, dnia 21 kwietnia 2022 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu, II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Grzegorz Nowak

Protokolant: prot. sąd. Marlena Gruszczyńska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręg. w Poznaniu Anny Skrzypczak

po rozpoznaniu w sprawie przeciwko V. K. [K.] ściganego na podstawie Europejskiego Nakazu Aresztowania wydanego przez Sąd Rejonowy w T. [A. T.] z (...) r. [351 Gs] Js (...) [ (...)]

zażaleń obrońców ściganego

na postanowienie Sądu Okręgowego w P.

z dnia (...)

o przekazaniu ściganego stronie wzywającego oraz zastosowaniu tymczasowego aresztowania ściganego do (...)

na podstawie art. 437 § 1 k.p.k.

p o s t a n a w i a

utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie.

UZASADNIENIE

Postanowieniem Sądu Okręgowego w P.z (...) r. przekazano obywatela p. i n. V. K. (K.), syna J. i D. z domu K., urodzonego dnia (...) w H., z terytorium R. do R. na mocy europejskiego nakazu aresztowania wydanego w dniu (...) roku przez Sąd Rejonowy w T. (A. T.) w sprawie o sygnaturze (...) (...) ( (...)) w celu przeprowadzenia przeciwko niemu postępowania karnego o cztery przestępstwa z § 263 ust. 1, 3 i 5, § 22, § 23, § 25 ust. 2 i § 53 n. kodeksu karnego, z zastrzeżeniem, że w razie skazania V. K. na karę pozbawienia wolności lub inny środek polegający na pozbawieniu wolności, nastąpi powrotne przekazanie V. K. na terytorium R. w celu wykonania kary pozbawienia wolności lub tego środka, jeśli wyrazi on na to zgodę;

Nadto przedłużono stosowanie wobec V. K. środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania na okres kolejnych 30 dni, tj. do godziny (...)

Na powyższe postanowienie zażalenia wnieśli obrońcy osoby ściganej.

Pierwszy z nich [mec. J. R.] zarzucił naruszenie art. 607p§2 k.p.k. [bowiem ścigany działał na terenie P., odwołując się do postawionych zarzutów, a otrzymane pieniądze miały trafić do (...), błędne uznanie, że przestępstwo zostało popełnione poza P. (1), art. 607z k.p.k. [zaniechanie zwrócenia się do strony n. o dokładne informacje dotyczące okoliczności przestępstw, skorelowano z tym wniosku dowodowego zawarte w zażaleniu], art. 257§1 k.p.k. [zastosowano tymczasowe aresztowanie w przypadku kiedy wystarczające są poręczenie majątkowe (150.000 zł), dozór policji, zakaz opuszczania kraju, a wobec innej podejrzanej nie zastosowano tymczasowego aresztowania, art. 258§1 pkt 1 [błędne uznano, że zachodzi obawa ukrycia się ściganego].

W konkluzji tego zażalenia jego autor wniósł o odmowę przekazania tej osobie [stronie wzywającej] zastosowanie, w miejsce tymczasowego aresztowania, poręczenia majątkowego [150.000 zł], dozoru policji, zakazu opuszczania kraju ewentualnie o wydanie postanowienia kasatoryjnego.

Drugi z obrońców [mec. R. K.] zarzucił naruszenie art. art. 607p§2 k.p.k. [wskazując, że czyny zarzucane zostały popełnione na terenie (...) art. 257§1 k.p.k. [zastosowano tymczasowe aresztowanie w przypadku kiedy wystarczające są poręczenie majątkowe i dozór policji], art. 259§1 k.p.k. [nie uwzględniono okoliczności o charakterze osobistym].

W konkluzji tego zażalenia jego autor wniósł o odmowę przekazania tej osobie [stronie wzywającej] zastosowanie, w miejsce tymczasowego aresztowania, poręczenia majątkowego [150.000 zł], dozoru policji ewentualnie o wydanie postanowienia kasatoryjnego.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje.

Zażalenia nie są zasadne, albowiem argumenty w nich wskazane nie mogą prowadzić do ich uwzględnienia i nie mogły one prowadzić do odmowy wydania osoby ściganej oraz uchylenia tymczasowego aresztowania wobec niej.

W pierwszej kolejności, z uwagi na zbieżność zarzutów, trzeba rozstrzygnąć, czy zarzuty postawione osobie ściganej i materiały przesłane przez stronę wzywającą wskazują czy do przestępstwa doszło na terenie P. czy na terenie N., co jest o tyle kluczowe bowiem przesadzą to czy można wobec niego wydać zgodę na przekazanie czy też nie stronie wzywającej.

Lektura akt wskazuje, że mamy do czynienia z przestępstwami [na tym etapie nie przesądzamy winy, ani o odpowiedzialności karnej osoby ściganej] popełnionymi metodą ,,na wnuczka”, których metodyka dokonania, odwołując się do materiałów przesłanych oraz doświadczenia zawodowego, jest jasna i prosta.

Konkretnie, osoba z P. dzwoni do osoby zamieszkałej na terenie N. [bądź innego kraju], wcześniej wytypowanej, w celu poinformowania, że konieczne są pieniądze, jako wsparcie finansowe, w związku z ekstraordynaryjnym zdarzeniem [w rzeczywistości fikcyjnym], z reguły o niespodziewanym, nagłym, niekorzystnym charakterze, które miało dotknąć krewnego osoby wytypowanej, w celu zniwelowania dla krewnego osoby wytypowanej niepożądanych skutków tego zdarzenia, co miało spowodował przekazanie oczekiwanych pieniędzy osobie, która miała działać w imieniu i w interesie tego krewnego [fikcyjnego albo pod którego podszyto się].

Było to telegraficzne skrótowe przybliżenie schematu działania, osób działających metodą ,,na wnuczka”, żeby na poziomie dydaktycznym, wskazać żalącym, że mamy obiektywnie do czynienia z oszustwem, które jest oszustwem na terenie P. jak i N., przy czym jeszcze to ujęcie nie pozwala na przesądzenie, na terenie, którego kraju zostało popełnione.

Nie wolno zapominać, że zgodnie z art. 6§2 k.k. w powiazaniu ze znamionami oszustwa definiowanego w art. 286§1 k.k., oszustwo jest przestępstwem skutkowym, a więc aby doszło do jego dokonania konieczne jest niekorzystne rozporządzenie mieniem. Innymi słowy czyn zabroniony uważa się za popełniony w miejscu, w którym sprawca działał …albo gdzie skutek stanowiący znamię czynu zabronionego [w tym wypadku chodzi o niekorzystne rozporządzenie mieniem] nastąpił lub według zamiaru sprawcy miał nastąpić [art. 6§2 k.k.].

Konkretyzując, dana osoba dzwoniła z P., ma to być ścigany, a rozporządzenie mieniem [skutek] następowało na terenie N., co determinuje dokonanie przestępstwa, w efekcie przestępstwo oszustwa, z elementem transgranicznym, mimo wszystko zostało popełnione na terenie obcego kraju, co wpływa na konkluzję, że było możliwe wydanie ściganego stronie n., tym bardziej, że nie ma dla tej kwestii żadnego znaczenia, że finalnie pieniądze uzyskane od pokrzywdzonego [pokrzywdzonych] miały trafić do P., czy też trafiły. W dwóch wypadkach odbierał pieniądze w B. po przekazaniu przez pokrzywdzonego innej osobie.

Na marginesie, Sąd Apelacyjny w P. zupełnie nie zgadza się z orzeczeniami Sądu Okręgowego w O. z (...) r.(...) i Sądu Apelacyjnego we W. z (...) r. (...), na mocy których odmówiono wydania osoby, której strona n. postawiła zarzuty popełnienia oszustw metodą na wnuczka, w których wystąpił tożsamy element transgraniczny, tym bardziej, że w tych niewiążących prejudykatach, sądy obu instancji nawet nie odniosły się do kwestii wystąpienia skutku w przestępstwach oszustwa, co determinuje miejsce popełnienia takich przestępstw i co jest kluczowe dla tego zagadnienia.

Trzeba zwrócić, uwagę, że (...) jest realizacją decyzji ramowej Rady z dnia (...) r. w sprawie europejskiego nakazu aresztowania i procedury wydawania osób między Państwami Członkowskimi, które to państwa członkowskie działają na zasadzie zaufania do organów wymiaru sprawiedliwości, a więc przy spełnieniu wymogów proceduralnych, nie ma podstaw do prowadzenia postępowania w kierunku nawet uprawdopodobnienia słuszności merytorycznej danego postępowania karnego prowadzonego przez stronę wzywającą, jeżeli istnieje gwarancja rzetelnego przeprowadzenia procesu, jednocześnie nie zachodzą przyczyny obligatoryjnej odmowy wykonania nakazu, jak również nie zachodzą fakultatywne przyczyny odmowy wykonania nakazu, które mogłyby być uwzględnione.

Odnośnie dokumentów [i ich tłumaczeń] przedłożonych przez obrońcę osoby ściganej, w toku postępowania zażaleniowego, trzeba jednoznacznie uznać, że nie wnoszą one żadnej nowej jakości, która implikowałoby przyjęcia, że wydanie tej osoby jest niedopuszczalne albo niezasadne.

Po pierwsze postanowienie Sądu Rejonowego w T. z (...) r. [285a Ls] 285 Js (...) [11/21] nie odnosi się do wystąpienia strony wzywającej, które jest przedmiotem niniejszego postępowania.

Powyższe orzeczenie dotyczy czynów z: (...) r. [to ostatnie popełnione na szkodę H. K.], na mocy, którego wymierzono V. K. na karę łączną 2 lat pozbawienia wolności, której wykonanie zawieszono na okres próby.

Natomiast niniejsze postępowania o wydanie osoby ściganej stronie wzywającej dotyczy czynów, które miały być popełnione: (...) r. [popełnione na szkodę H., w formie usiłowania], (...)r. [chodzi o dwa czyny z tej daty popełnione na szkodę różnych osób].

W efekcie, nie można mówić, że czyny objęte przedmiotowym postępowaniem zostały już prawomocnie osądzone przez sąd niemiecki, czego żalący i powołujący się na te okoliczności intencjonalnie nie zauważa.

Odnośnie pisma przedłożonego przez obrońcę osoby ściganej w toku posiedzenia przed tutejszym sądem, z którego miało wynikać, że Prokuratura w B. umorzyła postępowanie (...) wobec tej osoby odnośnie dwóch czynów, które miały mieć miejsce (...) r. , na skutek, których powstały szkody na 7.000 EURO i 13.750 EURO, trzeba stwierdzić, że nie może ono prowadzić do przyjęcia, że to wystąpienie jest niezasadne.

Strona wzywająca wystąpiła w sprawie (...) (...) [ (...)] [k. 61], natomiast w tym piśmie wskazano zupełnie inną sygnaturę.

Zbieżność dat i kwot szkody nie determinuje pewnego i kategorycznego przyjęcia, że mówimy o tożsamych czynach, skoro w tych samych datach osoba ścigana miał uczestniczyć w różnych zdarzeniach, popełnianych tą samą metodą.

Co istotne to umorzenie Prokuratury w B., na które powołuje się żalący, miało miejsce (...) r., natomiast wystąpienie Sądu Rejonowego w T. miało miejsce (...)r. [k. 61], które jest przedmiotem niniejszego postępowania, a więc nie ma żadnych przesłanek, które prowadziłyby do przyjęcia, że strona występującą o niniejszym umorzeniu nie wiedziałaby.

Odnośnie tymczasowego aresztowania trzeba uznać, że w tym zakresie rozstrzygnięcie jest słuszne.

Strona n., na wystarczającym poziomie wykazała, że słuszne są zarzuty skierowane wobec osoby ściganej, tym bardziej, że na poziomie realizacji Europejskiego Nakazu Aresztowania, strona wezwana [strona (...)nie ma uprawnień aby przeprowadzać postępowania, które miałoby przesądzać wręcz o odpowiedzialności karnej osoby ściganej, czego bezpodstawnie oczekują żalący. Nawet bezpodstawnie usiłuje doprowadzić do prowadzenie postępowania przed sądem polskim skoro oczekiwano niezasadnie albo przedwcześnie [konstruując określone postulaty], że mamy w przedmiotowym postepowaniu, ustalać jakie czynności wykonywał ścigany na terenie P. [strona n. wskazuje, że miał telefonować], gdzie wszedł w porozumienie z innymi osobami podjęcia działania metodą ,,na wnuczka” [co jest zupełnie zbędne wręcz nieistotne, skoro istotne (kluczowe) jest co zrobił], gdzie znajdował się ścigany kiedy planował popełnienie przestępstw [absurdalna supozycja, bez znaczenia dla sprawy, skoro istotą jest co zrobił, a nie kiedy co planował zrobić], gdzie miał przybyć przywieziony łup [ta kwestia też jest nie istotna, istotne jest czy w efekcie oszukańczych zabiegów dany pokrzywdzony stracił pieniądze albo mógł je stracić], skąd ścigany przejechać do B. [zupełnie nieistotna okoliczność, jakby miało z tego wynikać, że bycie osobowym ogniwem oszukańczych zabiegów zależy skąd przyjechał ścigany]. Natomiast współsprawstwo i kwestie związanych z tym ustaleń należy do sądu n.. Przy czym działania osób uzupełniały się, bez jednej z nich nie doszłoby do przestępstwa albo doszłoby do nich w innym czasie w innej konfiguracji osobowej, z jakiego kraju ścigany dzwonił wykazała strona n., co dokładnie zostanie udowodnione w procesie, okres udziału w grupie też zostanie wyjaśniony w toku wspomnianego procesu, ale co najmniej jest to determinowane datami przestępstw, które zarzuca się jemu, a transgraniczny charakter wskazuje, co już wyjaśniono, że część czynności były wykonywane na terenie N. a część na terenie P., ale skutek miał miejsce na terenie tego pierwszego kraju.

Oszustwa popełnione metodą ,,na wnuczka” cechują się wyjątkowo wysoką społeczną szkodliwością, a wydanie (...) i wydanie zgody na jego realizację przez stronę wezwaną (...) jest już samo w sobie skuteczną podstawą do stosowania tymczasowego aresztowania w tym do dalszego jego stosowania, a kwestia zamieszkania ścigane na terenie P. też jest mglista, skoro stronie n. podawał, na przestrzeni roku, dwa adresy [P., P.].

Z pewnością inne środki zapobiegawcze o charakterze wolnościowym nie spełnią swojej funkcji, choćby z racji podwójnego obywatelstwa osoby ściganej, co daje mu realne szanse na utrudnianie, mając na względzie, że ściganemu grożą poważne konsekwencje karne.

To, że wobec innej osoby [oskarżonej w tej n. sprawie] nie zastosowano tymczasowego aresztowania nie ma automatycznego przełożenia prowadzącego do przyjęcia, że wobec ściganego też nie należy stosować tego środka zapobiegawczego, przy czym w realiach tej sprawy ten argument ma charakter instrumentalny i sofistyczny, bowiem tą drugą osobą, wobec której nie zastosowano tymczasowego aresztowania jest A. Ł.- żona osoby ściganej, którą nie aresztowano z uwagi na sytuację rodzinną w postaci konieczności opieki na ich trojgiem dziećmi.

Pozytywna opinia ze strony osoby, która wynajmuje mieszkanie osobie ściganej nic istotnego dla niniejszej sprawy nie wnosi.

Mając powyższe na uwadze, jak też nie stwierdzając we wniesionych środkach odwoławczych argumentów mogących wpłynąć na odmienną ocenę przedmiotowej sprawy, orzeczono jak w części dyspozytywnej postanowienia.

G. N.

Pouczenie
Niniejsze postanowienie jest prawomocne i nie podlega zaskarżeniu.