II AKz 458/23 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Poznaniu z 2023-09-13
Sygn. akt II AKz 458/23
POSTANOWIENIE
Dnia 13 września 2023 roku
Sąd Apelacyjny w Poznaniu w II Wydziale Karnym w składzie :
Przewodniczący: sędzia Maciej Świergosz
Protokolant: st. sekr. sąd. Małgorzata Zwierzchlewska
przy udziale Prokuratora ---
po rozpoznaniu w sprawie skazanego :
A. J. ( (...) )
na skutek zażaleń obrońcy i skazanego
na postanowienie Sądu Okręgowego w Z.
z dnia (...) r. sygn. akt (...)
w przedmiocie stwierdzenia dopuszczalności przejęcia do dalszego wykonania w P. kary pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Okręgowego w K. z dnia (...) r. o sygn. (...)
p o s t a n a w i a
na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie.
UZASADNIENIE
Zaskarżonym postanowieniem z dnia (...) r. o sygn. akt (...), Sąd Okręgowy w Z., stosując przepisy art. 611tg § 1 k.p.k., art. 611tl § 1 k.p.k., art. 611ts k.p.k. i § 19 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3 października 2016 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 18.10.2016 r.) stwierdził prawną dopuszczalność przejęcia do wykonania w R. kary 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej wobec obywatela polskiego A. J. wyrokiem Sądu Okręgowego w K. z dnia (...) r. o sygn. akt (...) (pkt 1), określił kwalifikację prawną czynów, za które A. J. został skazany ww. prawomocnym wyrokiem na czyny z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. oraz czyn z art. 164 § 2 k.k., przyjmując, że podstawą kary łącznej są art. 85 § 1 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 2 k.k. (pkt 2). O kosztach orzeczono w punkcie 3 i 4.
Zażalenie na powyższe postanowienie w ustawowym terminie złożyli skazany A. J. oraz jego obrońca – adw. D. C..
Obrońca adw. D. C. zaskarżył postanowienie Sądu Okręgowego w Z. w części, tj. pkt 1 i 2, zarzucając mu naruszenie art. 611tk § 1 pkt 3 k.p.k. Obrońca wniósł również o zasądzenie kosztów udzielonej pomocy prawnej z urzędu, która nie została uiszczona w całości ani w części (k. 103-104)
Skazany A. J. w wywiedzionym zażaleniu podniósł, że przebywa na terytorium R. ponad 5 lat, w miejscu swojego meldunku. Skazany podniósł również, że jedyna rodzina jaką posiada przebywa w N. oraz H., a w P. nie był od ponad 5 lat, ponieważ po śmierci jego brata nie łączy go nic z tym krajem. Skazany podniósł chęć odbywania kary w N., gdzie jest odwiedzany przez bliskich, a także posiada dobrze płatną pracę. Wskazał na lepsze warunki bytu i resocjalizacji aniżeli w P.. Skazany podniósł również, że po odbyciu kary w N. ma zamiar wyjechać do H.. Wraz z zażaleniem skazany przedłożył dokumenty dotyczące pracy i meldunku.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Zażalenia okazały się niezasadne.
W pierwszej kolejności tut. Sąd Apelacyjny odniesie się do dalej idącego zarzutu, podniesionego przez obrońcę skazanego, a sprowadzającego się do konstatacji o niezaistnieniu na kanwie niniejszej sprawy wyjątku od obligatoryjnej przesłanki odmowy wykonania orzeczenia. Skarżący neguje bowiem stwierdzenie przez Sąd Okręgowy, iż możliwe jest przejęcie orzeczonej wobec A. J. przez Sąd n. kary pozbawienia wolności na terenie P., mimo że skazany na takie przejęcie nie wyraził zgody a tym samym, w ocenie skarżącego, Sąd I instancji wydając zaskarżone rozstrzygnięcie uczynił to z naruszeniem przepis art. 611tk § 1 pkt 3 lit. b k.p.k.
Obrońca podniósł w tym zakresie, że decyzja o wydaleniu skazanego nie jest jeszcze prawomocna, a prawo n. przewiduje procedurę odwoławczą w celu zweryfikowania legalności i zasadności tego rodzaju decyzji. Obrońca nie przedłożył jednak na poparcie swoich twierdzeń żadnej dokumentacji, w tym chociażby kopii złożonego przez skazanego środka odwoławczego, poprzestając na gołosłownym stanowisku w tym zakresie. Również w zażaleniu wywiedzionym przez samego A. J. próżno szukać argumentacji o zaskarżeniu decyzji o wydaleniu.
Należy przy tym zauważyć, że oprócz zaświadczenia, o którym mowa w art. 4 decyzji ramowej Rady (...)/ (...), stronie polskiej przesłano także sporządzony w języku n. dokument, datowany na dzień (...) r. o sygnaturze 3.1 – (...) (k. 38-48), który w zakresie tych danych odpowiada decyzji o wydaleniu skazanego z R., powoływanej w zaświadczeniu przez stronę n. – tj. zarządzeniu porządkowemu Starosty powiatu K. z dnia (...) r. o sygnaturze 3.1 – (...) (k. 13).
Mimo to obrońca skazanego nie zgłaszał na posiedzeniu Sądu I instancji żadnych wniosków dowodowych, w tym dotyczących chociażby przetłumaczenia ww. dokumentu na język p. bądź uzupełnienia – w trybie art. 611ti k.p.k. – informacji potrzebnych do podjęcia decyzji w przedmiocie wykonania orzeczenia.
Abstrahując od powyższego należy zwrócić uwagę skarżącemu, że
w przepisie art. 611tk § 1 pkt 3 lit. b k.p.k. mowa jest o
wydaniu decyzji w przedmiocie wydalenia lub deportacji na terytorium R. – cyt. „
została wobec niego
wydana decyzja o wydaleniu lub deportacji na terytorium R.
”, natomiast wymóg prawomocności tego rodzaju decyzji pojawia się dopiero przy fakultatywnej przesłance odmowy wykonania orzeczenia, o której mowa w art. 611tk § 3 pkt 3 k.p.k. – „
można odmówić wykonania orzeczenia, o którym mowa w art. 611tg § 1, jeżeli skazany nie ma na terytorium R. stałego ani czasowego miejsca pobytu, chyba że na podstawie
prawomocnej decyzji ma zostać wydalony do Polski lub zachodzą przesłanki określone w § 4”.
Tym samym w ocenie tut. Sądu Apelacyjnego, pamiętając o zasadzie wzajemnego zaufania, stanowiącej fundament współpracy sądowej między państwami członkowskimi Unii Europejskiej, naprowadzone wyżej okoliczności nie były wystarczające do poddania w wątpliwość aktualności decyzji o wydaleniu skazanego z R. i tym samym do wzruszenia zaskarżonego postanowienia. Należy przy tym pamiętać, że podobnie jak w przypadku innych instrumentów współpracy między państwami członkowskimi U. opartych na zasadzie wzajemnego uznawania również w przypadku przekazywania orzeczeń o karze pozbawienia wolności przyjąć należy, że p. sąd wyłącznie w ograniczonym zakresie uprawniony jest do weryfikowania przesłanek dopuszczalności wystąpienia o wykonanie takiej kary ( vide: Komentarz do art. 611tg k.p.k. Paprzycki Lech Krzysztof (red.), Komentarz aktualizowany do art. 425-673 Kodeksu postępowania karnego, t. 11 LEX).
W świetle więc tego, co wyżej powiedziano i co ustalił Sąd Okręgowy niezasadne są zarzuty podnoszone przez skarżącego obrońcę, iż w niniejszym postępowaniu brak zgody skazanego na przejęcie orzeczonej wobec niego kary do wykonania w P. powinien stać na przeszkodzie wydaniu zaskarżonego orzeczenia. Skoro zaś w realiach tej sprawy brak tej zgody nie mógł stanąć na przeszkodzie stwierdzeniu dopuszczalności przejęcia do dalszego wykonania w P. kary pozbawienia wolności orzeczonej wobec A. J. wyrokiem Sądu Okręgowego w K. z dnia (...) r. w sprawie (...), to zaskarżone postanowienie uznać należy za w pełni słuszne. Nie ulega bowiem wątpliwości, że w sprawie A. J. zachodził wyjątek od obligatoryjnej przesłanki odmowy wykonania orzeczenia, określony w art. 611tk § 1 pkt 3 lit. b k.p.k. z uwagi na wydanie decyzji o wydaleniu skazanego z R..
W dalszej kolejności tut. Sąd Apelacyjny odniesie się do stanowiska skazanego, sprowadzającego się w istocie do podważenia ustalenia Sądu Okręgowego, że przejecie orzeczenia pozwoli w większym stopniu zrealizować wychowawcze i zapobiegawcze cele kary (art. 611tk § 4 k.p.k.).
Z uwagi na podnoszoną przez skazanego argumentację, sprowadzającą się do wykazania związku z F., tut. Sąd Apelacyjny pragnie podkreślić, że sam fakt przebywania na terytorium R. przez okres ostatnich 5 lat nie był wystarczający do przyjęcia, że skazany centrum swoich spraw życiowych lokował właśnie w tym państwie, wykazując z nim ścisły związek.
Z informacji krajowego rejestru karnego (k. 67v.-69) wynika bowiem, że główny związek skazanego z R. sprowadza się do popełnienia na jej terytorium licznych przestępstw. I tak skazany od (...) r., gdy popełnił pierwsze przestępstwo, za które został skazany wyrokiem w sprawie nr (...) (...) ((...)), regularnie dopuszczał się tego rodzaju inkryminowanych zachowań, o czym świadczą kolejne wyroki wydane w sprawach 1360 Js (...) (...) (przestępstwo popełnione w dniu (...) r.), (...) (przestępstwo popełnione w dniu (...) r.), (...) (przestępstwo popełnione w dniu (...) r.), za które został skazany na 2 lata pozbawienia wolności. Następnie skazany dopuścił się przestępstwa w dniu (...) r. w sprawie (...) oraz w dniu (...) r. w sprawie (...) K. 17/22, za które został skazany na karę 3 lata pozbawienia wolności. Obecnie A. J. został skazany za popełnienie 4 przestępstw (...) r. oraz w (...)r. (k. 15), za które wymierzono mu karę 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności.
Skazany winien przy tym pamiętać, że sam fakt wydania decyzji o wydaleniu go z terytorium R. już sam w sobie świadczy o niemożności osiedlenia się przez niego na terytorium tego państwa, a tym samym skazany nie może z tym krajem planować swojego życia. Oczywistym jest więc, iż nie będzie z prawnego punktu widzenia możliwości spotykania się przez skazanego z rodziną, co natomiast będzie możliwe i to bez ograniczeń choćby w P.. Poza tym, z racji samego pozbawienia wolności istnieją znacznie ograniczone możliwości funkcjonowania rodziny skazanego. Przy czym podnieść należy, iż z uwagi na położenie geograficzne R. i P. oraz łatwych i szybkich możliwości podróżowania między tymi krajami utrzymywanie kontaktów z osobą pozbawioną wolności na terytorium P. nie powinno stanowić dla rodziny skazanego szczególnego problemu. Nie można w tym zakresie zapominać, że to sam skazany przez swoje wysoce nieodpowiedzialne zachowanie na terytorium R. doprowadził do takiej sytuacji, która znacznie utrudnia funkcjonowanie jego rodziny a jednocześnie doprowadziła do wydalenia go z terytorium państwa, gdzie zamierzał się na stałe osiedlić.
Jednakże skazany winien pamiętać, że według prawa polskiego odbywając karę w P. ma możliwość skorzystania z warunkowego przedterminowego zwolnienia, podczas gdy z zaświadczenia n. prokuratury wynika, iż takie prawo na terytorium R. już mu nie przysługuje (k. 19), co już samo w sobie jest okolicznością znacznie korzystniejszą zarówno dla skazanego, jak i jego rodziny, także zamieszkałej w R..
Poza tym z powodu zakazu przebywania skazanego na terytorium R. istnieje praktyczna niemożliwość kształtowania właściwej postawy skazanego w celu jego powrotu do społeczeństwa niemieckiego w trakcie odbywania przez skazanego kary na terytorium tego państwa. Wydana przez władze n. decyzja skutkowałaby najpóźniej po zwolnieniu z zakładu karnego wydaleniem skazanego z jej terytorium, a to oznacza, że skazany nie mógłby pobytu na terytorium R. kontynuować i pogłębiać swoich życiowych więzów z tym terytorium.
Sąd Apelacyjny więc nie znajdując żadnych podstaw do uwzględnienia zażaleń i uznając zasadność zaskarżonego postanowienia, orzekł jak na wstępie w punkcie 1.
Dla porządku należy zaznaczyć, że choć obrońca skazanego zaskarżył ww. postanowienie w zakresie punktu 1 i 2 to jednak w żaden sposób nie sprecyzował w czym upatruje nieprawidłowości rozstrzygnięcia punktu drugiego sentencji postanowienia Sądu Okręgowego w Z. dotyczącego określenia kwalifikacji prawnej czynów przypisanych skazanemu oraz kary podlegającej wykonaniu w P.. Tym samym tut. Sąd Apelacyjny nie miał możliwości ustosunkowania się do argumentacji, która fizycznie nie istniała.
Sąd odwoławczy nie orzekał o kosztach obrony z urzędu za postępowanie odwoławcze albowiem obrońca nie stawił się przed Sądem Apelacyjnym w P. a samo sporządzenie zażalenia należy do czynności pierwszej instancji, co do których Sąd Okręgowy w Z. zasądził już stosowne wynagrodzenie.
M. Ś.
Pouczenie
Niniejsze postanowienie jest prawomocne i nie podlega zaskarżeniu
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Poznaniu
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Maciej Świergosz
Data wytworzenia informacji: