Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Poznaniu

POSTANOWIENIE

Dnia 29 listopada 2022 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu, w II Wydziale Karnym, w składzie:

Przewodniczący: sędzia Izabela Pospieska

Protokolant: st.sekr.sąd. Małgorzata Zwierzchlewska

przy udziale Prokuratora Prokuratury – Darii Wolf-Derdy

po rozpoznaniu w sprawie: L. L.

zażalenia obrońcy ściganej

na postanowienie Sądu Okręgowego w Z.

z (...) r., sygn. akt (...)

w przedmiocie orzeczenia o przekazaniu ściganej w wykonaniu nakazu aresztowania

na podstawie art. 437 § 1 i 2 k.p.k. oraz § 5 w zw. z § 18 ust. 2 i § 4 ust. 1-3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (t.j. Dz.U. z (...) r. poz. 18 ze zm.)

p o s t a n o w i ł:

1.  zmienić zaskarżone postanowienie w pkt 2 w ten sposób, że nadać mu treść: „na podstawie § 5 w zw. z § 17 ust. 2 pkt 5 i § 4 ust. 2 pkt 1 i 4 i ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3.10.2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu, zasądzić od Skarbu Państwa na rzecz adwokat M. P. kwotę 1.107 (tysiąc sto siedem) złotych, w tym 23% VAT, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej ściganej z urzędu”;

2.  w pozostałej części utrzymać zaskarżone postanowienie w mocy;

3.  zasądzić od Skarbu Państwa na rzecz adwokata C. R. kwotę 369 (trzysta sześćdziesiąt dziewięć) złotych, w tym 23% VAT, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej ściganej z urzędu w postępowaniu odwoławczym,

4.  kosztami postępowania odwoławczego obciążyć Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy – na podstawie art. 607k § 1 k.p.k. w zw. z art. 1 ust. 2 w zw. z art. 3 ust. 1 i ust. 2 Umowy między U. a R. i K. w sprawie procedury przekazywania osób pomiędzy państwami członkowskimi (...)a I. i N. – w pkt 1 przekazał ściganą L. L., obywatelkę n., do K., w wykonaniu Nakazu Aresztowania wydanego (...) r. przez Prokuraturę Okręgową w O. w sprawie numer (...), w celu:

a)  przeprowadzenia przeciwko niej postępowania karnego wykonawczego w zakresie wykonania reszty kary 10 miesięcy pozbawienia wolności, orzeczonej prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego R. z (...) r. w sprawie 19- (...), za czyn opisany w punkcie 1 części (e) przedmiotowego Nakazu Aresztowania,

b)  przeprowadzenia przeciwko niej postępowania karnego o czyn opisany w punkcie 2 części (e) przedmiotowego Nakazu Aresztowania, którego to czynu dotyczy krajowy nakaz aresztowania z (...) r., orzeczony przez Sąd Rejonowy S. Ø. w sprawie 22- (...)/ (...),

nadto w pkt 2 – na podstawie § 5 w zw. z § 19 pkt 7 i § 4 ust. 2 pkt 4 i ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3.10.2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu – zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adwokat M. P. kwotę 360 zł, plus podatek VAT, tytułem kosztów nieopłaconej obrony, udzielonej ściganej z urzędu oraz w pkt 3 – na podstawie art. 33 ust. 1 ww. Umowy obciążył Skarb Państwa kosztami związanymi z przekazaniem, powstałymi na terytorium R..

Zażalenie na powyższe postanowienie złożył obrońca ściganej, zarzucając rozstrzygnięciu błąd w ustaleniach faktycznych, tj. ustalenie, że:

1.  brak jest podstaw do odmowy wykonania (...) w rozumieniu przepisu art. 607s § 2 k.p.k., podczas gdy ścigana ma stałe miejsce zamieszkania w P. od (...) r. i z informacji przez nią podanych wynika, że zakupiła dom w K.; ścigana mogłaby odbywać karę 10 miesięcy pozbawienia wolności w P., starając się o odbywanie tej kary w systemie dozoru elektronicznego, a biorąc pod uwagę jej wiek oraz stan zdrowia wysoce prawdopodobne jest, że uzyska zgodę na odbywanie kary w systemie dozoru elektronicznego, a sam fakt, że ścigana nie włada językiem polskim nie powinien wpływać negatywnie na decyzję o odbywaniu przez nią kary w P., bowiem w aresztach śledczych i zakładach karnych przebywają cudzoziemcy, którzy nie władają językiem polskim,

2.  pomimo możliwości zastosowania art. 607r § 1 pkt 5 k.p.k. w niniejszej sprawie, skoro ustalono konieczność przekazania ściganej do K. w celu wykonania reszty kary pozbawienia wolności objętej (...), za niezasadne uznano fakultatywną odmowę wykonania tego nakazu w części dotyczącej przeprowadzenia postępowania o inny czyn objęty tym samym (...), podczas gdy ścigana spełnia przesłanki do odbywania kary pozbawienia wolności w wymiarze 10 miesięcy na terytorium R., co czyni zasadnym przeprowadzenie postępowania przeciwko L. L. o czyn opisany w pkt 2 na terytorium R.,

3.  w przedmiotowej sprawie koszty obrony z urzędu w wysokości 150% wynoszą 360 zł plus podatek VAT, bowiem postępowanie w przedmiocie (...) najbardziej zbliżone jest do czynności podejmowanych na etapie postępowania wykonawczego, podczas gdy postępowanie w przedmiocie (...) zbliżone jest do postępowania przed Sądem Okręgowym jako sądem pierwszej instancji, co oznacza że koszty obrony z urzędu w niniejszym postępowaniu w wysokości 150% winny wynosić 900 zł plus podatek VAT.

Podnosząc powyższe zarzuty obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez orzeczenie o odmowie przekazania L. L. do K., ewentualnie, z daleko posuniętej ostrożności procesowej, o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w Z. do ponownego rozpoznania.

Ponadto obrońca wniósł o zmianę pkt 2 zaskarżonego postanowienia poprzez zasądzenie na swoją rzecz kosztów obrony z urzędu za postępowanie przed Sądem Okręgowym w Z. w wysokości 900 zł plus podatek VAT.

Zarządzeniem z (...) b.r. zwolniono adw. M. P. z obowiązku obrony ściganej oraz wyznaczono w jej miejsce obrońcę w osobie adw. C. R..

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Zażalenie zasługiwało na uwzględnienie jedynie w części odnoszącej się do kwoty zasądzonej tytułem kosztów nieopłaconej obrony udzielonej ściganej z urzędu.

Rację ma bowiem skarżąca adwokat, że w niniejszej sprawie zastosowanie winna mieć stawka przewidziana za obronę w postępowaniu przed Sądem Okręgowym, tj. 600 zł powiększona o podatek VAT, nadto stawka podstawowa winna być zwiększona do 150% (tj. wynosić 900 zł) z uwagi na stopień zawiłości sprawy oraz liczbę posiedzeń z udziałem obrońcy z urzędu. To właśnie powyższa stawka – a nie jak przyjął Sąd I instancji, stawka za „pozostałe czynności w postępowaniu wykonawczym” – jest najbardziej zbliżona do spraw dotyczących przekazania ściganych w wykonaniu nakazu aresztowania. W tym zakresie Sąd Apelacyjny w pełni podziela pogląd tut. Sądu w analogicznej sprawie (vide postanowienie z 1.06.2022 r. w sprawie II AKz 309/22). W związku z tym Sąd odwoławczy zmienił punkt 2 zaskarżonego postanowienia, zasądzając wynagrodzenie w stawce ustalonej w myśl § 5 w zw. z § 17 ust. 2 pkt 5 i § 4 ust. 2 pkt 1 i 4 i ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3.10.2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.

Przechodząc zaś do meritum sprawy podkreślić trzeba, że skarżąca błędnie posługuje się wzmożoną analogią do krajowych, implementowanych przepisów o Europejskim Nakazie Aresztowania – w niniejszej sprawie nie mamy z nim do czynienia, zaś kwestię nakazu aresztowania wydanego przez organy norweskie regulują dostatecznie zapisy ww. Umowy między U. a R. i K. w sprawie procedury przekazywania osób pomiędzy państwami członkowskimi U. a I. i N. (Dz.Urz.UE.L 2006 Nr 292, str. 1). Jedynie bowiem w zakresie nieuregulowanym w ww. umowie i na zasadzie analogii (na korzyść) do przepisów krajowego Kodeksu postępowania karnego można stosować przepisy dotyczące instrumentu stosowanego między państwami członkowskimi U., do których N. nie należy.

I tak, Sąd I instancji ma rację, że w niniejszej sprawie nie zachodziły żadne podstawy obligatoryjnej odmowy wykonania n. nakazu aresztowania zawarte w art. 4 ww. umowy. Wprawdzie w art. 5 ust. 1 lit. f umowy rzeczywiście zawarto fakultatywną przesłankę odmowy jego wykonania w przypadku, gdy nakaz został wydany w celu wykonania kary pozbawienia wolności, a osoba, której dotyczy nakaz, stale przebywa w państwie wykonującym nakaz, a państwo to zobowiązuje się wykonać karę pozbawienia wolności zgodnie z jego prawem krajowym, niemniej skarżąca – podnosząc, że ścigana wyraża chęć odbycia kary pozbawienia wolności w P. – w żaden sposób nie wykazała jej trwałych związków z P., w tym tego, że mieszka tu już od (...) roku, a nadto, że nabyła tu nieruchomość (od niedawna, rzekomo). Ścigana ani jej obrońca nie przedłożyli na te okoliczności żadnych dowodów. Ścigana nie włada też językiem polskim (wyłącznie norweskim i angielskim), i choć rację ma obrońca, że nie jest to wystarczający powód do nieprzejęcia kary do wykonania w P., to jednak nie sposób takiej decyzji racjonalnie uzasadnić. Trudno bowiem zakładać skuteczną resocjalizację ściganej w kraju obcym kulturowo, niezależnie od tego w jakim systemie ścigana ewentualnie miałaby tę karę na terenie R. odbywać.

Przedmiotowy nakaz aresztowania dotyczy także przeprowadzenia postępowania karnego o drugi czyn – organy norweskie w nadesłanych dokumentach nie wskazały, aby to przestępstwo miało zostać popełnione częściowo na terenie R. (wbrew twierdzeniom ściganej, która powołuje się na okoliczność, że w czasie popełnienia zarzucanego jej czynu przebywała w P.). Zauważyć jednak należy, iż nawet przyjmując, że rzeczywiście przestępstwo to popełniono częściowo na terenie P., to okoliczność ta stanowiłaby wyłącznie fakultatywną podstawę do odmowy wykonania nakazu, na podstawie art. 5 ust. 1 lit g (i) ww. umowy, co Sąd Okręgowy także miał na względzie, trafnie uznając, że zasadność przekazania ściganej do odbycia prawomocnie orzeczonej kary w państwie wydania nakazu aresztowania, czyniła niecelową odmowę jego wykonania w części dotyczącej przeprowadzenia postępowania karnego o drugi czyn. Ocenę tę Sąd odwoławczy podziela – słusznym bowiem jest umożliwienie państwu wydania nakazu procesowe rozliczenie ściganej – obywatelki K., co leży także w jej dobrze pojętym interesie.

Kierując się powyższym, należało utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie w pozostałym zakresie.

Jednocześnie, z uwagi na nieopłaconą nawet w części obronę udzieloną ściganej z urzędu w postępowaniu zażaleniowym, należało zasądzić wynagrodzenie na rzecz wyznaczonego przez tut. Sąd Apelacyjny adwokata, o czym orzeczono w pkt 3 sentencji niniejszego postanowienia, na podstawie wskazanych na wstępie przepisów. Uznając, iż nakład pracy adwokata w tym postępowania był znacząco niższy, gdyż sprowadzał się do udziału w posiedzeniu sądu odwoławczego i popierania zażalenia wniesionego przez obrońcę reprezentującego ściganą w postępowaniu przed Sądem I instancji, Sąd Apelacyjny zasądził na rzecz obrońcy adw. C. R. kwotę 300 zł, tj. 50 % stawki podstawowej, powiększoną o obowiązującą stawkę podatku od towarów i usług, posiłkując się stawką przewidzianą w przepisach cyt. rozporządzenia za udział obrońcy w posiedzeniu sądu w przedmiocie rozpoznania zażalenia na zastosowanie lub przedłużenie środka zapobiegawczego, jako najbardziej zbliżoną do przedsięwziętych przed sądem odwoławczym czynności przez tego obrońcę.

Mając na uwadze całokształt powyższego wywodu, orzeczono jak na wstępie.

I. P.

Pouczenie

Niniejsze postanowienie jest prawomocne i nie podlega zaskarżeniu