Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Poznaniu

POSTANOWIENIE

Dnia 3 grudnia 2024 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu w II Wydziale Karnym

w składzie:

Przewodniczący: sędzia (del.) Piotr Gerke

Protokolant: st. sekr. sąd. Agnieszka Hajman

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręg. w P. Magdaleny Kęsy - Pietrus

po rozpoznaniu w sprawie P. U. (U.)

ściganego na podstawie europejskiego nakazu aresztowania wydanego (...)r. w sprawie (...) (...) przez Sąd Rejonowy w E.

zażalenia obrońcy ściganego

na postanowienie Sądu Okręgowego w P. z (...) r., sygn. (...) w przedmiocie przekazania do N. na podstawie europejskiego nakazu aresztowania oraz zastosowania tymczasowego aresztowania

postanawia

1.  na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie,

2.  na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2024 r. poz. 1564 t.j.) i § 19 pkt 7 w zw. z § 4 ust. 1-3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. 2024 r. poz. 763) zasądzić od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. S. 590,40 zł (pięćset dziewięćdziesiąt złotych czterdzieści groszy) brutto tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skazanemu z urzędu w postępowaniu wykonawczym,

3.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnić skazanego od obowiązku zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy na podstawie art. 607k § 1 k.p.k. w zw. z art. 607l § 1 k.p.k. w zw. z art. 607t § 1 k.p.k. przekazał obywatela polskiego P. U. (P. U.), z terytorium R. do R. N. na mocy europejskiego nakazu aresztowania wydanego (...) r. przez Sąd Rejonowy w E. w sprawie (...) (...) w celu przeprowadzenia przeciwko niemu postępowania karnego o przestępstwo nielegalnego obrotu środkami odurzającymi w większej ilości wspólnie z inną osobą, tj. przestępstwo z § 1 ustęp 1 n. ustawy o środkach odurzających w związku z załącznikiem I do n. ustawy o środkach odurzających, § 3 ustęp 1 punkt 1, 29 ustęp punkt 2 n. ustawy o środkach odurzających, § 25 ustęp 2 niemieckiego kodeksu karnego z zastrzeżeniem, że w razie skazania P. U. na karę pozbawienia wolności lub inny środek polegający na pozbawieniu wolności, nastąpi powrotne przekazanie P. U. na terytorium R. w celu wykonania kary pozbawienia wolności lub tego środka, jeśli wyrazi on na to zgodę (pkt 1), a na podstawie art. 607k § 3 k.p.k. w zw. z art. 607m § 1a k.p.k. w zw. z art. 607n § 1 k.p.k. przedłużył stosowanie wobec P. U. środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania na okres kolejnych 33 dni, tj. od godziny (...)

Zażalenie na powyższe postanowienie wywiódł obrońca ściganego, wyznaczony z urzędu, zaskarżając je w całości, zarzucając naruszenie prawa procesowego, tj.:

- art. 607p § 1 pkt 5 k.p.k. w zw. z art. 607z k.p.k. poprzez orzeczenie o przekazaniu ściganego na podstawie (...), w sytuacji gdy z wyjaśnień ściganego wynika wyraźnie, że podczas zdarzenia z (...) r. pozostawił swoje dane adresowe n. policji, nie został zatrzymanym a następnie już w (...)r. został on zatrzymany przez Policję w P. celem uzyskania jego adresu zamieszkania, co miał ścigany wykonać, a następnie nie otrzymał żądnej dalszej informacji we wskazanej sprawie, czym ścigany nie dał żadnego asumptu do zastosowania wobec niego najsurowszego środka zapobiegawczego – czego sąd I instancji nie wyjaśnił żądając dodatkowych informacji od organu wydającego (...);

- art. 607p § 1 pkt 5 k.p.k. w zw. z art. 607z k.p.k. poprzez niezażądanie przez Sąd I instancji dodatkowych informacji, czy w toku postępowania w przedmiocie orzeczenia tymczasowego aresztowania został przydzielony ściganemu obrońca z urzędu, co według prawa niemieckiego jest obligatoryjne, w sytuacji gdy przedmiotem sprawy jest czyn zagrożony minimalną karą jednego roku pozbawienia wolności, a z takim czynem mamy do czynienia w niniejszej sprawie.

Podnosząc powyższe, skarżący wniósł o odmowę przekazania ściganego na podstawie (...), uchylenie tymczasowego aresztowania oraz o zasądzenie od Skarbu Państwa na jego rzecz kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu, albowiem koszty te nie zostały uiszczone nawet w części.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie okazało się niezasadne.

W okolicznościach naprowadzonych w zażaleniu, Sąd odwoławczy nie doszukał się żadnych przesłanek mogących wskazywać, że przekazaniu ściganego do N. w celu przeprowadzenia postępowania karnego sprzeciwia się dyspozycja art. 607p § 1 pkt 5 k.p.k., zgodnie z którym odmawia się wykonania nakazu europejskiego, jeżeli naruszałoby to wolności i prawa człowieka i obywatela.

Przesłanek odmowy wykonania europejskiego nakazu aresztowania upatrywać należy w art. 607p k.p.k. i art. 607r k.p.k. Okoliczności wskazane w tych przepisach – jak prawidłowo ustalił Sąd I instancji – w przedmiotowej sprawie nie zachodziły. Nie miał zatem racji skarżący obrońca, dowodząc potrzeby dodatkowego wyjaśnienia kwestii sposobu i okoliczności uzyskania adresu zamieszkania ściganego czy też podejmowania z nim kontaktu przez niemieckie organy ścigania, jak też tego czy został przydzielony ściganemu obrońca z urzędu.

W tym miejscu godzi się natomiast zauważyć, że z treści (...) wynika jednoznacznie, iż ściganemu nie doręczono orzeczenia osobiście, ale orzeczenie zostanie mu doręczone osobiście bezzwłocznie po jej przekazaniu oraz wraz z doręczeniem orzeczenia zostanie wyraźnie pouczona o prawie do ponownego rozpoznania sprawy lub do złożenia odwołania, w których to procedurach ta osoba ma prawo uczestniczyć i które pozwalają na ponowne rozpoznanie sprawy pod względem merytorycznym i z uwzględnieniem nowych dowodów oraz które mogą prowadzić do uchylenia lub zmiany pierwotnego orzeczenia i zostanie poinformowana o terminie, w którym musi wystąpić o takie ponowne rozpoznanie sprawy lub złożyć odwołanie.

Trudno zatem przyjmować w oparciu o podniesione przez skarżącego okoliczności, że wszczęta wobec ściganego procedura narusza jego wolności i prawa. Po jego przekazaniu będzie miał on zapewnione prawo wzruszenia wydanej wobec niego decyzji we właściwej procedurze, zgodnie z prawem niemieckim.

Podkreślenia wymagało przy tym, że sąd wykonujący europejski nakaz aresztowania nie jest władny badać kwestii merytorycznych związanych z postawionym ściganemu zarzutem. Przedmiotem badania sądu nie jest nawet samo wykazanie przypuszczenia, że aresztowany dopuścił się za granicą przestępstwa, czy też weryfikacja charakteru tego przestępstwa; tym bardziej zaś poszczególne okoliczności tego czynu (np. miejsce jego popełnienia). Weryfikację wskazanych okoliczności wyklucza założenie, że „ sąd [państwa członkowskiego], który wydał nakaz, dysponuje dowodami popełnienia przestępstwa […]. Jedynie gdy ujawnią się okoliczności podważające wzajemne zaufanie, z których w sposób oczywisty wynika, że w ogóle brak było podstaw do wydania (...), obowiązkiem sądu jest zweryfikowanie tych danych” (tak: postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 17 czerwca 2014 r., sygn. II AKz 214/14). Z kolei takich okoliczności obrońca nie ujawnił.

Skoro zatem w sytuacji, gdy zasada wzajemnego zaufania do organu Państwa Członkowskiego nie została zanegowana, brak było podstaw do weryfikacji danych przedstawionych przez odpowiedni organ R. N. w treści europejskiego nakazu aresztowania.

Reasumując, brak było podstaw do stwierdzenia przesłanki wyłączającej przekazanie, o której mowa w art. 607p § 1 pkt 5 k.p.k.

Dodać zaś należało, że forma przekazania orzeczenia w przedmiocie (...) wydanego przez sąd n. była prawidłowa. Uwzględniając treść i sens zasady wzajemnego uznawania, należy uznać za możliwe zakwestionowanie prawidłowości wydania europejskiego nakazu aresztowania jedynie wówczas, gdy dojdzie do stanowczego ustalenia, że jest on nieważny lub prawnie nieskuteczny. W niniejszej sprawie zostały dostarczone dokumenty przez stronę niemiecką w postaci tłumaczenia Europejskiego Nakazu Aresztowania przeciwko ściganemu, z którego jednoznacznie wynika, że P. U. jest poszukiwany na podstawie europejskiego nakazu aresztowania wydanego przez Sąd Rejonowy w E. (...) r. w sprawie (...) (...) w związku z nakazem tymczasowego aresztowania wydanym (...) w sprawie (...) (...) przez Sąd Rejonowy w E., w celu przeprowadzenia wobec ściganego postępowania karnego o przestępstwo nielegalnego obrotu środkami odurzającymi w większej ilości wspólnie z inną osobą. Dane w tym przedmiocie zostały umieszczone w Systemie Informacyjnym Schengen, jako dane osoby poszukiwanej w celu aresztowania i wydania na podstawie (...). W żaden sposób wiarygodność wyżej wymienionego dokumentu i informacji nie została w sprawie skutecznie zakwestionowana, tym bardziej, że zostały one przesłane poprzez oficjalne kanały instytucjonalne.

Powyższe wskazywało, iż w przedmiotowej sprawie nie wystąpiły opisane w zarzutach uchybienia, a skarżący obrońca nie wykazał wystąpienia w przypadku ściganego okoliczności sprzeciwiających się jego przekazaniu na podstawie europejskiego nakazu aresztowania, bądź też potrzeby dodatkowego weryfikowania owych okoliczności. Czyniło to decyzję o przekazaniu – zasadną.

Brak też było podstaw do przyjęcia – jak wywodził autor zażalenia – jakoby w przypadku ściganego niezasadnym było zastosowanie wobec niego tymczasowego aresztowania. Podzielić należało stanowisko sądu I instancji, że wystarczającą przesłanką zastosowania wobec ściganego tymczasowego aresztowania na podstawie art. 607k § 3 k.p.k. był sam fakt ścigania go europejskim nakazem aresztowania. Skoro bowiem na etapie postępowania prowadzonego w państwie wydającym europejski nakaz aresztowania istniały podstawy do poszukiwania ściganego, to również w postępowaniu służącym wykonaniu tegoż nakazu przyjąć należało istnienie wysokie prawdopodobieństwo ukrywania się ściganego (por. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 17 grudnia 2014 r., sygn. II AKz 770/14). Jak zaś trafnie ustalił sąd I instancji, ścigany w ramach wykonywanej pracy porusza się po krajach U., zatem obawa ukrycia się bądź ucieczki ściganego celem storpedowania prowadzonego przeciwko niemu postępowania w przedmiocie wykonania niemieckiego (...) jest szczególnie uzasadniona. Ścigany został zatrzymany w wyniku przypadkowej kontroli, nadto zarzucony mu czyn zagrożony jest karą obiektywnie surową, zaś sam charakter zarzucanego czynu nakazywał przyjąć istnienie powiązań przestępczych pomiędzy ściganym a innymi osobami, które to powiązania mogłyby posłużyć ściganemu do podejmowania zachowań zakłócających procedurę jego przekazania na podstawie europejskiego nakazu aresztowania. Ponadto ścigany nie chce być przekazywany na terytorium N., wobec czego nie ulega wątpliwości, że na wolności może przedsięwziąć wszelkie środki uniemożliwiając przekazanie.

W tej sytuacji, Sąd odwoławczy podzielił pogląd sądu I instancji, iż tylko izolacyjny środek zapobiegawczy jest w stanie należycie zabezpieczyć prawidłowy tok postępowania w przedmiocie wykonania europejskiego nakazu aresztowania.

Uwzględniając powyższe, stwierdzić należało, iż – wbrew stanowisku skarżącego – zastosowanie wobec ściganego środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania jawiło się jako zasadne. Zaaprobować należało także termin stosowania wobec niego tymczasowego aresztowania. Termin ten uznać należało za prawidłowy w świetle art. 607k § 3 k.p.k. i na obecnym etapie wystarczający dla zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania w przedmiocie wykonania europejskiego nakazu aresztowania.

Uwzględniając powyższe, orzeczono, jak w punkcie 1 postanowienia.

Z uwagi na to, że w toku niniejszego postępowania odwoławczego, ścigany korzystał z pomocy obrońcy wyznaczonego mu z urzędu, na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2024 r. poz. 1564 t.j.) i § 19 pkt 7 w zw. z § 4 ust. 1-3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. 2024 r. poz. 763) obrońcy temu zwrócono koszty obrony udzielonej z urzędu w tymże postępowaniu w kwocie 480 zł, zwiększona o 23% VAT, co dawało 590,40 zł.

Zawarte w punkcie 3 orzeczenie o kosztach postępowania odwoławczego, uwzględniało regulację zawartą w art. 30 decyzji ramowej z dnia 13 czerwca 2002r. w sprawie europejskiego nakazu aresztowania i procedury wydawania osób między Państwami Członkowskimi (Dz.U.UE.L.2002.190.1), co implikowało obciążenie tymi kosztami Skarbu Państwa.

P. G.

Pouczenie

Niniejsze postanowienie jest prawomocne i nie podlega zaskarżeniu