II S 10/24 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Poznaniu z 2024-06-12
POSTANOWIENIE
Dnia 12 czerwca 2024 roku
Sąd Apelacyjny w Poznaniu w II Wydziale Karnym w składzie:
Przewodniczący: sędzia Maciej Świergosz
Sędziowie: Marek Kordowiecki (spr.)
(del.) Mariola Skierś
Protokolant: st. sekr. sąd. Małgorzata Zwierzchlewska
przy udziale Prokuratora Prok. Okręg. Wojciecha Kiszki
po rozpoznaniu w sprawie Ł. U.
oskarżonego z art. 148 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i in.
skargi z dnia 8 kwietnia 2024 r.
na przewlekłość postępowania przygotowawczego nadzorowanego przez prokuratora Prokuratury Rejonowej w Ś. o sygn. akt (...)
na podstawie art. 430 § 1 k.p.k. w zw. z art. 8 ust. 2 oraz art. 6 ust. 2 w zw. z art. 9 ust. 1 oraz art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U. z 2023 roku, poz. 1725)
p o s t a n a w i a
1. nie uwzględnić wniosku o wyznaczenie skarżącemu obrońcy z urzędu;
2. skargę Ł. U. dotyczącą przewlekłości postępowania przygotowawczego nadzorowanego przez prokuratora Prokuratury Rejonowej w Ś. o sygn. akt (...) odrzucić;
3. zwolnić skarżącego od obowiązku uiszczenia opłaty od skargi.
UZASADNIENIE
Pismem z dnia (...)roku (k. 4-5), które wpłynęło do tut. Sądu Apelacyjnego w dniu(...)., Ł. U. wniósł o:
1. stwierdzenie, że w postępowaniu przygotowawczym nadzorowanym przez prokuratora Prokuratury Rejonowej w Ś. o sygn. akt (...) nastąpiła przewlekłość postępowania,
2. zasądzenie na rzecz skarżącego kwoty 20.000 zł,
3. nakazanie organowi prowadzącemu dążenia do niezwłocznego zakończenia postępowania poprzez zwiększenie dynamiki prowadzonych opieszale działań.
Prokurator Rejonowy pismem z dnia(...) r., przesyłając ww. skargę do tut. Sądu Okręgowego w P., wniósł o jej oddalenie jako oczywiście bezzasadnej (k. 1-3).
Zastępca Prokuratora Okręgowego w P. wniósł o oddalenie skargi skarżącego jako niezasadnej (k. 13-14).
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Skarga podlegała odrzuceniu.
Przed przystąpieniem do omówienia wywiedzionej przez skarżącego argumentacji, należało jednak poczynić kilka uwag natury formalnej z uwagi na układ procesowy niniejszej sprawy, tj. wniesienie aktu oskarżenia do Sądu Okręgowego w P. i przejście postępowania w fazę jurysdykcyjną (k. 902, t. V).
Przede wszystkim należy zauważyć, że sformułowany przez skarżącego zarzut przewlekłości odnosił się wyłącznie do fazy postępowania przygotowawczego, co należało uznać za dopuszczalne w świetle odrzuconego już w orzecznictwie stanowiska o potrzebie „fragmentaryzacji” postępowania na poszczególne etapy ( vide: postanowienie Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 6 czerwca 2016 r. w sprawie II S 16/16, LEX nr 2278271). Stanowisko to ostatecznie ugruntował Sąd Najwyższy w uchwale siedmiu sędziów z dnia 28 marca 2013 r. wskazując, że w postępowaniu ze skargi na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki ocenie pod kątem przewlekłości podlegają zarzuty skarżącego odnoszące się do przebiegu postępowania, od jego wszczęcia do prawomocnego zakończenia, niezależnie od tego, na jakim etapie tego postępowania skarga została wniesiona ( vide: uchwała Sądu Najwyższego 7 sędziów z dnia 28 marca 2013 r. w sprawie III SPZP 1/13, OSNP 2013/23-24/292).
Jakkolwiek tak sformułowany zarzut był dopuszczalny, to jednak skarga podejrzanego Ł. U. dotknięta była wadą konstrukcyjną, o której mowa w art. 6 ust. 2 u.s.p.p. Jak wynika z przepisu tego artykułu, skarga powinna, poza uczynieniem zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego, zawierać:
1) żądanie stwierdzenia przewlekłości postępowania w sprawie, której skarga dotyczy,
2) przytoczenie okoliczności uzasadniających żądanie.
W razie niespełniania przez skargę powyższych wymogów, sąd właściwy do jej rozpoznania, odrzuca ją bez wyzwania do uzupełnienia braków, co wprost wynika z art. 9 ust. 1 powołanej ustawy.
W świetle utrwalonego orzecznictwa, zarówno Sądu Najwyższego ( vide: orzeczenia z dnia 20 kwietnia 2017 r., (...) 16/17, z dnia 13 maja 2008 roku, (...) 6/08; z dnia 15 stycznia 2008 roku, (...) 46/07, z dnia 5 czerwca 2007 roku, (...) 16/07, z dnia 7 czerwca 2005 roku, (...) 103/05), jak i sądów apelacyjnych ( vide: orzeczenia Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 23 marca 2011 roku, II S 7/11; w K. z dnia 24 czerwca 2010 roku, II S 15/10, z dnia 23 kwietnia 2010 roku, II S 5/10, z dnia 27 października 2009 roku, II S 20/09; w K. z dnia 2 marca 2005 roku, II S 11/05 oraz z dnia 28 października 2004 roku, II S 6/04) – nie budzi wątpliwości, że istota skargi na przewlekłość nie może się sprowadzać do zakwestionowania ogólnie długiego okresu trwania postępowania, zaś skarżący winien w sposób szczegółowy oraz konkretny przytoczyć okoliczności uzasadniające jego sformułowane w skardze żądanie, tj. wskazać jakie czynności zostały przez dany organ wymiaru sprawiedliwości zaniechane bądź przeprowadzone wadliwie, co z kolei miało spowodować nieuzasadnioną zwłokę w postępowaniu, w przedmiotowym przypadku przygotowawczego, powodując jego przewlekłość.
Tymczasem w przedmiotowej skardze – poza wskazaniem długotrwałości prowadzonego śledztwa, które, jak wskazano, trwa już ponad 15 miesięcy – nie zawarto w ogóle wskazania, które z działań prokuratora – i w jaki sposób – miały nie respektować zasady sprawnego postępowania, powodując tym samym jego przewlekłość. Tym samym nie naprowadzono przesłanek, w oparciu o które sąd dokonać mógłby merytorycznej oceny prawidłowości oraz terminowości podjętych czynności procesowych z uwzględnieniem charakteru sprawy oraz jej faktycznego i prawnego stopnia zawiłości.
Skarżący winien jednocześnie pamiętać, że „ sama długotrwałość postępowania nie oznacza, iż doszło do przewlekłości postępowania. Zachodzi ona, gdy postępowanie jest długotrwałe, prowadzone rozwlekle i trwa ponad konieczność wyjaśnienia okoliczności faktycznych i prawnych niezbędnych do rozstrzygnięcia, będących w związku przyczynowym z działaniem lub bezczynnością sądu. Aby rozstrzygnąć zatem, czy zwłoka w dokonaniu czynności jest nieuzasadniona, należy rozważyć nie tylko okres zaniechania jej dokonania, ale także konkretne realia sprawy i jej kontekst sytuacyjny” ( vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 maja 2022 r. w sprawie I (...) 84/22, LEX nr 3439476).
W tej sytuacji, wobec niespełnienia przez przedmiotową skargę wymagań, o jakich mowa w art. 6 ust. 2 u.s.p.p., niebędących jedynie zwykłymi wymaganiami formalnymi pisma procesowego, a jej wymaganiami konstrukcyjnymi (nieusuwalnymi) – vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia (...) r., (...) (...)– podlegała ona odrzuceniu w oparciu o dyspozycję przepisu art. 9 ust. 1 u.s.p.p., o czym orzeczono w punkcie 1.
Z uwagi na to, że skargę należało odrzucić bez wzywania do usuwania braków formalnych, bezprzedmiotowym było rozpoznawanie wniosku o ustanowienie obrońcy z urzędu. Tym bardziej, że skarżący korzysta w postępowaniu karnym z pomocy adwokata wyznaczonego z urzędu (k. 779, t. IV).
Skarżący nie posiada ponadto środków na uiszczenie opłaty od skargi oraz nie ma możliwości zarobkowania w związku ze stosowaniem tymczasowego aresztowania, dlatego Sąd Apelacyjny zwolnił go od opłaty od skargi.
M. S. M. Ś. M. K.
Pouczenie
Niniejsze postanowienie jest prawomocne i nie podlega zaskarżeniu.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Poznaniu
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Maciej Świergosz
Data wytworzenia informacji: