Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Poznaniu

POSTANOWIENIE

dnia 13 kwietnia 2022 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu w II Wydziale Karnym w składzie:

1.0Przewodniczący: Sędzia Przemysław Grajzer

Sędziowie: Maciej Świergosz

Piotr Michalski (spr.)

Protokolant: prot. sąd. Marlena Gruszczyńska

bez udziału Prokuratora, po rozpoznaniu skargi M. F. (F.) na naruszenie prawa strony do rozpoznania w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki sprawy w postępowaniu sądowym toczącej się przed Sądem Okręgowym w P. pod sygn. (...)

p o s t a n o w i ł

1.  na podst. art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 75) skargę odrzucić,

2.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 75) zwolnić skarżącą od obowiązku zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie wywołane wniesioną skargą na przewlekłość.

1.1.0U z a s a d n i e n i e

Sprecyzowanym ostatecznie przez skarżącą w piśmie z dnia (...) r. (k. 31 – 32) pismem z dnia (...) r. M. F. wniosła skargę na naruszenie prawa strony do rozpoznania w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki w sprawie toczącej się przed Sądem Okręgowym w P. pod sygn. (...) przeciwko B. F. (1) o popełnienie trzech przestępstw: ^{( 1)}z art. 271 a § 2 k.k. w zw. z art. 271 a § 1 k.k. i z art. 270 § 1 k.k. i z art. 271 § 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k., ^{( 2)}z art. 271 a § 1 k.k. i z art. 271 § 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k. oraz ^{( 3)}z art. 62 § 2 k.k.s. w z art. 6 § 2 k.k.s. (k. 4 – 5). Skarżąca wniosła przy tym o zasądzenie na jej rzecz kwoty 15.000,- zł (k. 16).

W sprawie tej zapadł już wyrok przed Sądem Okręgowym w P. (w dniu (...) r.) i akta sprawy wraz z apelacjami zostały przedstawione Sądowi Apelacyjnemu w P. do jej rozpoznania w postępowaniu odwoławczym (sprawę zarejestrowano pod sygn. (...)).

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Skarga M. F. z przyczyn oczywistych podlegała odrzuceniu.

W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że ustawa z dnia (...) r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki(t.j. Dz. U z 2018 r., poz. 75 ze zm. – dalej określana jako „ustawa”) reguluje zasady i tryb wnoszenia oraz rozpoznawania skargi strony, której prawo do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki zostało naruszone na skutek działania lub bezczynności sądu lub prokuratora prowadzącego lub nadzorującego postępowanie przygotowawcze (art. 1 ust. 1).

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie zmierzające do wydania rozstrzygnięcia kończącego postępowanie w sprawie trwa dłużej niż to konieczne dla wyjaśnienia istotnych okoliczności faktycznych i prawnych albo dłużej niż to konieczne do załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego (przewlekłość postępowania).

Dalej, zgodnie z art. 3 pkt 4 ustawy, wskazano, iż uprawnionym do wniesienia skargi jest w postępowaniu karnym strona oraz pokrzywdzony, nawet jeśli nie jest stroną. Co oczywiste przy tym stronami na etapie postępowania przygotowawczego (w śledztwie i w dochodzeniu) jest pokrzywdzony i podejrzany, natomiast w postępowaniu jurysdykcyjnym status ten posiadają: oskarżyciel publiczny (najczęściej prokurator), oskarżyciel posiłkowy, oskarżyciel prywatny i oskarżony. Ustawodawca w kodeksie postępowania karnego jasno sprecyzował przy tym nie tylko to, kto posiada status strony w postępowaniu karnym ale również i to, kogo należy uznać za pokrzywdzonego w tym postępowaniu. W świetle przepisów kodeksu postępowania karnego nie może zatem budzić najmniejszych wątpliwości, że M. F. stroną postępowania jakie toczy się przeciwko B. F. (1) nie jest. Sama skarżąca zresztą nie rości sobie takiego uprawnienia. Nie jest ona jednak również – wbrew temu co sama twierdzi – pokrzywdzoną w tej sprawie. W art. 49 § 1 k.p.k. ustawodawca wskazał bowiem, iż pokrzywdzonym w rozumieniu przepisów procedury karnej jest osoba fizyczna lub prawna której dobro prawne zostało w sposób bezpośredni naruszone lub zagrożone przestępstwem. Pokrzywdzonym jest zatem każdy podmiot, którego dobro prawne zostało bezpośrednio dotknięte przestępstwem, a zatem bezpośredniość naruszenia lub zagrożenia dobra prawnego jest podstawowym wyznacznikiem pokrzywdzenia dla celów postępowania. W orzecznictwie Sądu Najwyższego wręcz się podkreśla, że pokrzywdzonym może być w procesie karnym jedynie ten, kogo przestępstwo dotyka bezpośrednio i narusza w taki sposób jego dobro prywatne, chronione przez naruszony przez sprawcę przepis, lub zagraża temu dobru. O pokrzywdzeniu decyduje bezpośredniość naruszonego lub zagrożonego przestępstwem dobra (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2005 r. w sprawie o sygn. II KK 108/05, LEX nr 222785), krąg pokrzywdzonych zaś – w rozumieniu art. 49 § 1 k.p.k. – jest ograniczony zespołem znamion czynu będącego przedmiotem postępowania oraz czynów współukaranych (por. uchwały Sądu Najwyższego z dnia 15 września 1999 r. w sprawie o sygn. I KZP 26/99, OSNKW z 1999 r., z. 11–12, poz. 6 oraz z dnia 21 grudnia 1999 r. w sprawie o sygn. I KZP 43/99, LEX nr 585234). Jak widać więc z powyższego, M. F. nie może zostać uznana za pokrzywdzoną w sprawie, która toczyła się przed Sądem Okręgowym w P. pod sygn. (...) albowiem żadne z trzech przestępstw, których popełnienie zarzucono B. F. (1) nie zostało popełnione na jej szkodę.

Idąc dalej wskazać należy, iż w art. 9 ust. 2 ustawy ustawodawca wskazał wprost, iż Sąd odrzuca skargę wniesioną przez osobę nieuprawnioną albo kiedy jest ona niedopuszczalna na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy.

Jako, że zatem M. F. w postępowaniu prowadzonym przed Sądem Okręgowym w P. przeciwko B. F. (2) pod sygn. (...) nie jest ani stroną ani pokrzywdzonym, jest ona osoba nieuprawnioną do złożenia skargi w tym postepowaniu. W konsekwencji jej skarga z przyczyn oczywistych podlegała więc odrzuceniu o czym Sąd orzekł w pkt 1.

Marginalnie jedynie Sąd zaznacza, iż jakkolwiek pismo skarżącej zawierało braki formalne (brak opłaty od skargi) Sąd nie wzywał do ich usunięcia albowiem skarga ta i tak podlegałaby odrzuceniu.

Sąd zwolnił M. F. od obowiązku uiszczenia kosztów wywołanych wniesieniem skargi albowiem została ona odrzucona już na wstępnym etapie badania jej dopuszczalności czemu dał wyraz w pkt 2 postanowienia.

P. M. (1) P. G. M. Ś.

Pouczenie

Niniejsze postanowienie jest prawomocne i nie podlega zaskarżeniu.