Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Poznaniu

POSTANOWIENIE

Dnia 9 czerwca 2022 roku

Sąd Apelacyjny w Poznaniu, w II Wydziale Karnym, w składzie:

Przewodniczący: sędzia Henryk Komisarski

Sędziowie: Marek Kordowiecki

Izabela Pospieska

Protokolant: st.sekr.sąd. Małgorzata Zwierzchlewska

przy udziale Prokuratora Prok. Okręg. del. do Prok. Kraj. Michała Franke

po rozpoznaniu skargi obrońcy podejrzanego:

R. K. (1) (K.)

na przewlekłość postępowania przygotowawczego o sygn. akt (...) prowadzonego przez (...) Wydział Zamiejscowy Departamentu ds. Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji Prokuratury Krajowej w P. wraz z wnioskiem o zasądzenie od Prokuratury Krajowej w P. kwoty 13.000 zł

na podstawie art. 9 ust. 1 oraz art. 17 ust. 3 ustawy z 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 75)

postanowił:

1.  skargę odrzucić;

2.  zwrócić skarżącemu kwotę 200 zł, uiszczoną przez niego z tytułu opłaty od skargi.

UZASADNIENIE

Pismem z dnia (...) r. obrońca wniósł skargę na przewlekłość postępowania przygotowawczego o sygn. akt (...) prowadzonego przez (...) Wydział Zamiejscowy Departamentu ds. Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji Prokuratury Krajowej w P., w którym R. K. (1) występuje w charakterze podejrzanego o czyny określone w art. 258 § 3 k.k. oraz art. 37 § 1 pkt 5 k.k.s. i art. 54 § 1 k.k.s. w zb. z art. 86 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. i art. 7 § 1 k.k.s. w zw. z art. 12a ust. 2 ustawy o wyrobie alkoholu etylowego oraz wytwarzaniu wyrobów tytoniowych, wnosząc o stwierdzenie przewlekłości tego postępowania oraz zasądzenie z tego tytułu od Prokuratury Krajowej w P. na rzecz podejrzanego kwoty 13.000 zł.

W uzasadnieniu obrońca podniósł, że śledztwo w ww. sprawie zostało wszczęte (...) r., zaś na mocy postanowienia z dnia (...) r. przymusowo zatrzymano i doprowadzono podejrzanego oraz go przeszukano. Tego samego dnia przedstawiono R. K. (1) zarzuty o przestępstwo z art. 258 § 1 k.k. i inne. Dnia 13 grudnia 2016 r. wydano postanowienie o blokadzie środków na rachunku bankowym - do (...) r.

Dnia (...) r. prokurator wniósł o zastosowanie tymczasowego aresztowania względem ww. podejrzanego na okres 3 miesięcy, tj. do (...) r. Sąd wydał orzeczenie zgodnie z tym wnioskiem. Postanowieniem z dnia (...) r., na skutek zażalenia złożonego przez obrońcę, Sąd odwoławczy utrzymał ww. orzeczenie w mocy. Następnie środek ten został przedłużony do (...) r. (postanowieniem z (...) r. Sąd odwoławczy, ponownie na skutek zażalenia obrońcy, utrzymał odnośne orzeczenie w mocy). Tymczasowe aresztowanie przedłużono kolejno postanowieniem z (...)r. – do (...) r. Zażalenie obrońcy okazało się również nieskuteczne – postanowieniem z (...) r. Sąd Apelacyjny utrzymał w mocy zaskarżone orzeczenie.

Dnia (...) r. prokurator postanowił uchylić środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania względem podejrzanego. Zastosowano jednak środki wolnościowe – oddanie podejrzanego pod dozór policji z obowiązkiem stawiennictwa 4 razy w tygodniu, zakaz opuszczania kraju oraz poręczenie majątkowe w kwocie 100.000 zł.

Na skutek wniosku obrońcy z (...) r. zmieniono poręczenie majątkowe poprzez obniżenie jego wysokości do 50.000 zł oraz zobowiązano podejrzanego do stawiennictwa – w ramach dozoru – w jednostce policji raz w tygodniu. Obrońca złożył kolejny wniosek o zmianę środków zapobiegawczych (...) r., wskutek którego ponownie zmieniono wysokość poręczenia majątkowego do 25.000 zł oraz zobowiązano podejrzanego do stawiennictwa w jednostce policji raz w miesiącu, nadto uchylono zakaz opuszczania kraju. Dnia (...) r. uchylono wobec podejrzanego środek zapobiegawczy w postaci dozoru policji połączonego z zakazem kontaktowania się w jakikolwiek sposób z podejrzanym Z. K. (1), zaś postanowieniem z (...)r. uchylono poręczenie majątkowe.

Obrońca zaznaczył, że do chwili wniesienia przedmiotowej skargi jego wnioski dotyczące zwolnienia spod zajęcia kont bankowych podejrzanego oraz środków, które zostały zabezpieczone podczas przeszukania mieszkania podejrzanego, nie były uwzględniane.

Zdaniem obrońcy, w ww. śledztwie nie ujawniono jakichkolwiek nowych okoliczności, które wypełniłyby znamiona szczególnie uzasadnionego wypadku w myśl art. 310 § 2 k.p.k., na podstawie którego zasadne byłoby prowadzenie go przez niemal 6 lat. W ocenie skarżącego jest ono prowadzone rozwlekle, ponad konieczność wyjaśnienia okoliczności faktycznych i prawnych niezbędnych dla rozstrzygnięcia sprawy, w związku z czym zachodzą przesłanki do stwierdzenia jego przewlekłości. W ocenie obrońcy, pomimo zaistnienia bezpośrednich przesłanek umorzenia śledztwa w stosunku do podejrzanego R. K. prokuratura w dalszym ciągu bezzasadnie przedłuża postępowanie, a także odmawia zwolnienia spod zajęcia środków finansowych podejrzanego.

W odpowiedzi na skargę Prokurator Prokuratury (...) del. do Prokuratury Krajowej pismem z dnia (...) roku wniósł o jej oddalenie jako niezasadnej.

W chwili wniesienia przedmiotowej skargi śledztwo pozostawało w toku, okres jego trwania prolongowano postanowieniem Zastępcy Prokuratora Generalnego z (...) r. – do (...) r. (k. 6835-6838). Zaplanowane czynności obejmują: dokonanie ponownego protokolarnego odsłuchu rozmów telefonicznych zarejestrowanych podczas kontroli operacyjnej i ich analizy; ustalenie czy podejrzany Z. K. i pozostali podejrzani w zakresie przestępstw dotyczących wyrobów tytoniowych przekraczali granicę R. w okresie objętym zarzutami; dokonanie analizy wszystkich spraw karnych prowadzonych przeciwko Z. K., w tym w W., celem ustalenia jego relacji procesowych na temat zdarzeń objętych przedmiotowym śledztwem; zgromadzenie dokumentacji dotyczącej statusu właścicielskiego miejsc, o których wyjaśnia ww. podejrzany, a także pojazdów i naczep zarejestrowanych w firmach innych podejrzanych, o których ten wyjaśnia, że zajmowali się przemytem papierosów do W. i Szwecji; analiza wyjaśnień Z. K. i pozostałych podejrzanych przy uwzględnieniu posiadanych i uzyskanych w toku czynności uzupełniających danych retencyjnych (bilingi, rachunki bankowe, informacje o przekraczaniu granicy R.) oraz informacji uzyskanych po oględzinach zabezpieczonych nośników elektronicznych; uzyskanie danych co do zatrudnienia poszczególnych kierowców, którzy zostali zatrzymani podczas przemytu papierosów oraz przesłuchanie ich w charakterze świadków na okoliczność ich kontaktów z ustalonymi podejrzanymi w śledztwie; przesłuchanie Z. K. w celu ustosunkowania się przez niego do sprzeczności ujawnionych w jego wcześniejszych wyjaśnieniach; wykonanie pozostałych czynności, których potrzeba przeprowadzenia pojawi się w śledztwie; wykonanie końcowych czynności z udziałem podejrzanych i ich obrońców i zamknięcie śledztwa.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Skarga podlegała odrzuceniu.

Jak wynika z przepisu art. 6 ust. 2 ustawy z 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (dalej: „ustawa o skardze”) – skarga powinna, poza uczynieniem zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego, zawierać:

1) żądanie stwierdzenia przewlekłości postępowania w sprawie, której skarga dotyczy,

2) przytoczenie okoliczności uzasadniających żądanie.

W razie niespełniania przez skargę powyższych wymogów, sąd właściwy do jej rozpoznania, odrzuca ją bez wzywania do uzupełnienia braków, co wprost wynika z art. 9 ust. 1 ustawy o skardze.

W świetle utrwalonego orzecznictwa, zarówno Sądu Najwyższego (vide: orzeczenia z 20 kwietnia 2017 r., (...) 16/17, z 13 maja 2008 r., (...) 6/08; z 15 stycznia 2008 r., (...) 46/07, z 5 czerwca 2007 r., (...) 16/07, z 7 czerwca 2005 r., (...) 103/05), jak i sądów apelacyjnych (por.: orzeczenia Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 23 marca 2011 r., II S 7/11; w K. z 24 czerwca 2010 r., II S 15/10, z 23 kwietnia 2010 r., II S 5/10, z 27 października 2009 r., II S 20/09; w K. z 2 marca 2005 r., II S 11/05 oraz z 28 października 2004 r., II S 6/04) – w sposób niebudzący wątpliwości wynika, iż istota skargi na przewlekłość nie może się sprowadzać do zakwestionowania ogólnie długiego okresu trwania postępowania, zaś skarżący winien w sposób szczegółowy oraz konkretny przytoczyć okoliczności uzasadniające jego sformułowane w skardze żądanie, tj. wskazać jakie czynności zostały przez dany organ zaniechane bądź przeprowadzone wadliwie, co z kolei miało spowodować nieuzasadnioną zwłokę w postępowaniu, w przedmiotowym przypadku przygotowawczego, powodując jego przewlekłość.

Tymczasem w przedmiotowej sprawie obrońca podejrzanego R. K. (1) w swojej skardze odnośnie do przebiegu postępowania, ograniczył się wyłącznie do wskazania okresu jego trwania, wymienienia orzeczeń w zakresie stosowanych względem podejrzanego środków zapobiegawczych i wyrażenia oceny, że śledztwo toczy się opieszale, nadto, że prokuratura odmawia zwolnienia środków finansowych podejrzanego spod zajęcia.

Takie ukształtowanie treści skargi wskazywało zatem jednoznacznie, że skarżący nie odniósł się w ogóle do czynności podejmowanych w sprawie przez organ prowadzący postępowanie przygotowawcze (które toczy się przy tym wobec łącznie 27 podejrzanych, a przeciwko niektórym z nich skierowano w (...) r. akty oskarżenia) i nie wskazał, które z działań prokuratora – i w jaki sposób – miały nie respektować zasady sprawnego postępowania, powodując tym samym jego przewlekłość. Za należyte skonkretyzowanie zarzutów pod adresem prokuratora nie mogło być przy tym uznane ogólnikowe wskazanie, że nie zakończył on dotąd postępowania wobec R. K., tj. nie umorzył on postepowania w tej części czy też nie wniósł do chwili złożenia przedmiotowej skargi aktu oskarżenia. Tym bardziej zaś, należytym skonkretyzowaniem skargi nie było samo wyrażenie przez skarżącego niezadowolenia z przebiegu i tempa postępowania czy merytorycznego rozpoznania jego wniosków o zmianę środków zapobiegawczych czy zwolnienie blokady środków na rachunku bankowym. Skarga o stwierdzenie przewlekłości nie może być traktowana przez stronę postępowania jako środek odwoławczy, zmierzający do zbadania przez sąd prawidłowości i słuszności podjętych w tym postępowaniu decyzji procesowych przez prowadzącego – nadzorującego śledztwo prokuratora.

Podkreślenia wymagało zaś, że istotą skargi na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki jest zainicjowanie postępowania, w którym sąd dokona merytorycznej oceny prawidłowości oraz terminowości podjętych czynności procesowych z uwzględnieniem charakteru sprawy oraz jej faktycznego i prawnego stopnia zawiłości. Ograniczenie się zatem przez stronę do wskazania samego tylko okresu trwania postępowania i wyrażenia oceny, że trwa ono zbyt długo, uniemożliwia przeprowadzenie wskazanej weryfikacji sprawności postępowania, tym bardziej, iż skarżący pominął okoliczność, że przedmiotowe śledztwo nie dotyczy tylko podejrzanego R. K., czynności dowodowe były prowadzone także za granicą, doszło też do okresowego, choć niemal dwuletniego, spowolnienia w gromadzeniu przede wszystkim dowodów ze źródeł osobowych, z uwagi na ograniczenia sanitarne w związku z pandemią.

W tej sytuacji, wobec niespełnienia przez przedmiotową skargę wymagań, o jakich mowa w art. 6 ust. 2 ustawy o skardze, niebędących jedynie zwykłymi wymaganiami formalnymi pisma procesowego, a jej wymaganiami konstrukcyjnymi (nieusuwalnymi) – por. postanowienie Sądu Najwyższego z (...)r., (...) (...) – podlegała ona odrzuceniu zgodnie z dyspozycją przepisu art. 9 ust. 1 ustawy o skardze, o czym orzeczono w pkt 1 sentencji.

Z kolei o kosztach sądowych niniejszego postępowania orzeczono na podstawie przepisu art. 17 ust. 3 ustawy o skardze i po uwzględnieniu wyniku postępowania, zwrócono skarżącemu uiszczoną opłatę od skargi.

I. P. H. K. M. K.

Pouczenie:

Postanowienie jest prawomocne i nie podlega zaskarżeniu.