Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Poznaniu

POSTANOWIENIE

Dnia 22 grudnia 2022 roku

Sąd Apelacyjny w Poznaniu w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: sędzia Marek Kordowiecki

Sędziowie: Przemysław Grajzer

Grzegorz Nowak

Protokolant: prot. sąd. Sylwester Leńczuk

przy udziale Prokuratora Prokuratury Regionalnej w Poznaniu Darii Wolf-Derdy

po rozpoznaniu w sprawie skargi:

A. O. (1) ( (...) )

na przewlekłość postępowania przygotowawczego o sygn. akt (...) (...) (...) oraz postępowania sądowego w sprawie (...) Sądu Rejonowego w Z. G. i (...) Sądu Okręgowego w Z. G. wraz z wnioskiem o zasądzenie od Skarbu Państwa kwoty 10.000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz zwolnienia od opłaty

postanawia

1.  na podstawie art. 623 k.p.k. w zw. z art. 8 ust. 2 ustawy z dnia
17 czerwca 2004 roku o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki ( tj. Dz.U. z 2018 roku, poz. 75, z późn. zm.) zwolnić skarżącą A. O. (1) od opłaty od złożonej skargi;

2.  na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku
o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy
w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (tj. Dz.U. z 2018 roku, poz. 75, z późn. zm.) oddalić skargę A. O. (1);

3.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. oraz art. 626 § 1 k.p.k. w zw. z art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki ( tj. Dz.U. z 2018 roku, poz. 75, z późn. zm.) zwolnić skarżącą A. O. (1) od kosztów postępowania skargowego.

UZASADNIENIE

Pismem datowanym na dzień (...) roku A. O. (1) złożyła skargę na przewlekłość postępowania przygotowawczego (...) i (...) (...) (...) oraz postępowania sądowego w sprawie (...) Sądu Rejonowego w Z. G. i (...) Sądu Okręgowego w Z. G..

Uzasadniając skargę, A. O. (1) wskazała, że postępowanie w niniejszej sprawie trwa już 4 lata i 6 miesięcy, czyli dłużej niż jest to konieczne dla merytorycznego rozstrzygnięcia.

A. O. (1) zwróciła się również o zwolnienie jej od kosztów postępowania skargowego i zasądzenie kwoty 10.000 zł tytułem zadośćuczynienia.

W odpowiedzi na ww. skargę Wiceprezes Sądu Okręgowego w Z. G. oraz Wiceprezes Sądu Rejonowego w Z. G. zgłosili swój udział w sprawie oraz wnieśli o oddalenie skargi A. O. (1), jako niezasadnej (k. 29-33).

Po zapoznaniu się z aktami niniejszej sprawy Sąd Apelacyjny ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu (...) r. A. O. (1) złożyła zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa przez byłego męża – D. O. (k. 1-7, t. I).

Postanowieniem z dnia (...) r. wszczęto dochodzenie w sprawie wypowiadania w okresie od (...) r. do (...) r. w rozmowach telefonicznych gróźb pozbawienia życia wobec A. O. (1), które to groźby wzbudziły uzasadnioną obawę ich popełniania, tj. o przestępstwo z art. 190 § 1 k.k. – sygn. akt (...) (k. 9, t. I).

Pismem z dnia (...) r. zwrócono się do Dyrektora Zakładu Karnego w K. o udostępnienie danych dotyczących D. O., w tym m.in. czy osadzony od (...) r. korzystał z aparatów telefonicznych dostępnych dla osadzonych (k. 11, t. I).

Pismem z dnia (...) r. zwrócono się do Komisariatu Policji w Z. o przesłuchanie w ramach pomocy prawnej świadka M. M. (1) (k. 12, t. I). Świadka przesłuchano w dniu (...) r. (k. 13-17, t. I).

W dniu(...) r. przesłuchano w charakterze świadka A. O. (2) (k. 18-23, t. I).

Następnie zwrócono się do Komisariatu Policji w S. o przesłuchanie w ramach pomocy prawnej świadka I. Z. (k. 24, t. I).

Postanowieniem z dnia (...)r. Prokurator Prokuratury Rejonowej w Z. G. zwrócił się do (...) S.A. o nadesłanie informacji w postaci wykazu połączeń dla dwóch numerów i zwolnił w tym celu upoważnionego pracownika spółki z obowiązku zachowania tajemnicy służbowej (k. 25-26, t. I).

Postanowieniem z dnia (...) r. Prokurator Prokuratury Rejonowej w Z. G., po zapoznaniu się z aktami dochodzenia Posterunku Policji w N. Komisariatu II Policji w Z. w sprawie o czyn z art. 190 k.k., sygn. akt (...) (...) (...), (...), (...) oraz mając na względzie stan czynności sprawdzających Posterunku Policji w N. Komisariatu II Policji w Z. w sprawie o sygn. (...), (...), na podstawie art. 93 § 3 k.p.k. w zw. z art. 326 § 3 pkt 4 k.p.k. oraz art. 34 § 1 i 2 k.p.k., połączył materiały oznaczone sygnaturą (...) (...) (...) z materiałami dochodzenia oznaczonymi sygnaturą(...) (...) (...) i polecił prowadzenie postępowania dalej łącznie pod sygnaturą (...) (...) (...) (k. 27-28, t. I).

Dyrektor Zakładu Karnego w K., pismem z dnia (...) r. złożył zawiadomienie o możliwości popełnienia przez osadzonego w tej jednostce penitencjarnej D. O. przestępstwa z art. 190 § 1 k.k., polegającego na groźbach karalnych wobec A. O. (1) (k. 31-35, t. I).

Pismem z dnia (...) r. zwrócono się (...) sp. z o.o. o udzielenie informacji dot. aparatów samoinkasujących zainstalowanych w Zakładzie Karnym w K. (k. 36, t. I).

W dniu (...) r. przesłuchano w charakterze świadka I. Z. w drodze pomocy prawnej (k. 39-44, t. I).

Następnie uzyskano informację od (...) sp. z o.o. (k. 44, t. I). Prokurator Prokuratury Rejonowej w Z. G. zażądał od operatora (...) sp. z o.o. informacji w postaci zestawienia połączeń przy użyciu aparatów samoinkasujących na podane numery telefonów wraz z podaniem dokładnej daty i czasu trwania połączeń oraz zwolnił osobę zarządzającą ww. spółką od obowiązku zachowania tajemnicy służbowej w opisanym zakresie (k. 45. T. I).

Postanowieniem z dnia(...) r. przedłużono okres postępowania przygotowawczego (...) (...) (...) do dnia (...) r. z uwagi na konieczność wykonania czynności mających na celu uzupełnienie zebranego w sprawie materiału dowodowego (k. 46, t. I).

Następnie zwrócono się o dane dotyczące karalności D. O. (k. 47—51, t. I) i uzyskano wykaz połączeń od T- (...) sp. z o.o. (k. 52-54, t. I) oraz (...) sp. z o.o. (k. 55, 57-160t. I).

W dniu (...) r. przeprowadzono analizę ww. danych (k. 161, t. I).

Postanowieniem z dnia (...) r. przedłużono okres postępowania przygotowawczego (...) (...) (...) do dnia (...) r. z uwagi na konieczność wykonania czynności mających na celu uzupełnienie zebranego w sprawie materiału dowodowego (k. 162, t. I).

W dniu (...) r. sporządzono postanowienie o przedstawieniu zarzutów D. O. (k. 163, t. I). W dniu (...) r. udano się do Zakładu Karnego w K. w celu ogłoszenia ww. postanowienia i przesłuchania w charakterze podejrzanego D. O.. Osadzony odmówił wykonania jakiejkolwiek czynności procesowej bez powiadomienia o niej adw. S. B.. Odmówił również zaznajomienia się z postanowieniem o przedstawieniu zarzutów. Nie wykonano z nim żadnych czynności i próbowano skontaktować się telefonicznie z adwokatem, jednak okazało się to bezskuteczne (k. 163-164, t. I). Następnie adw. S. B. oświadczył, że wielokrotnie występował jako obrońca D. O. z urzędu, jednak w niniejszej sprawie nie otrzymał pełnomocnictwa (k. 171, t. I).

W dniu (...) r. przesłuchano D. O. w charakterze podejrzanego (k. 173-178, t. I).

D. O. złożył wniosek dowodowy (k. 187, t. I) i przedłożył dokumenty (k. 189-190). Następnie do akt sprawy przedłożono kolejny listy D. O. kierowany do A. O. (1) (k.191-203, t. I).

D. O. złożył kolejny wniosek dowodowy (k. 205-207, t. II) i wniósł o zapoznanie się z aktami postępowania oraz zrobienie odpisów (k. 209, t. II).

Postanowieniem z dnia(...) r. oddalono wniosek D. O. o dopuszczenie jako dowodów wskazanych przez niego dokumentów, tj. pisma Prokuratury Rejonowej w Ś. i pisma KP S. (k. 211, t. II).

Postanowieniem z dnia (...) r. umorzono dochodzenie w sprawie przestępstw z art. 190 § 1 k.k. i art. 190a § 1 k.k. o sygnaturze akt (...) (...) (...) z uwagi na stwierdzenie braku znamion czynów zabronionych (k. 212, t. II). Postanowienie nie podlegało kontroli odwoławczej i uprawomocniło się w dniu (...)r. (k. 267).

Postanowieniem z dnia (...) r. oddalono wnioski dowodowe podejrzanego D. O. z uwagi na umorzenie postępowania (k. 211, t. II).

D. O. złożył kolejne wnioski dowodowe (k. 214-217, 219-222 t. II) i wniósł o wydanie kserokopii poszczególnych kart akt (k. 223-224, t. II).

W dniu (...) r. D. O. zapoznał się z aktami sprawy (...) (...) (...) (k. 225-227, t. II).

Pismem z dnia (...) r. D. O. wniósł o wydanie uwierzytelnionych kserokopii poszczególnych kart (k. 228-229) i następnie złożył kolejne wnioski dowodowe i wniosek o wydanie zestawienia połączeń (k. 230-234, t. II).

W dniu (...) r. przesłuchano w charakterze świadka - w trybie art. 327 § 3 k.p.k. - A. O. (1) w sprawie (...) (...) (...) (k. 238-250, 251-264, t. II).

Postanowieniem z dnia (...) r. Prokurator Prokuratury Rejonowej w Z. G. po zapoznaniu się z materiałami zakończonego postępowania w sprawie o sygn. akt (...) (...) (...) wyłączył z akt prawy (...) (...) (...) materiały dotyczące zmuszania A. O. (1) do określonego zachowania, tj. o czyn z art. 191 § 2 k.k. albowiem po umorzeniu dochodzenia zaistniały okoliczności obligujące do wyłączenia materiałów do odrębnego postępowania (k. 265, t. II).

Pismami z dnia (...)r. D. O. złożył kolejne wnioski dowodowe (k. 269-270, 271-272, 274, 276-278, 280, 283-284, 286-288t. II). Następnie pismem z dnia (...) r. D. O. wniósł o przesłanie akt sprawy do jednostki penitencjarnej (k. 279, t. II), wyznaczenie obrońcy z urzędu (k. 281, t. II), o przesłanie protokołu przesłuchania A. O. (1) z (...) r. (k. 291, t. II).

Postanowieniem z dnia (...) r. Prokurator Generalny na podstawie art. 328 § 1 k.p.k., po rozpoznaniu wniosku Prokuratora (...) w P. z dnia (...) r. o uchylenie prawomocnego postanowienia Prokuratury Rejonowej w Z. G. z dnia (...) r. o umorzeniu dochodzenia w sprawie (...) (...) (...) prowadzonej przeciwko D. O., podejrzanemu o czyn z art. 190 § 1 k.k. i art. 190a § 1 k.k., uchylił jako niezasadne, prawomocne postanowienie Prokuratura Rejonowego w Z. G. z dnia (...) r. o umorzeniu dochodzenia w sprawie (...) (...).2018 i zlecił Prokuratorowi Rejonowemu w Z. G. kontynuowanie postępowania przygotowawczego w kierunku wskazanym w uzasadnieniu tego postanowienia, w celu wykonania czynności wskazanych na stronie 6-8 postanowienia (k. 293-296, t. II).

Pismem z dnia (...)r. zwrócono się do Komendy Miejskiej Policji w Z. o udzielenie informacji dot. doprowadzenia D. O. na rozprawę w dniu (...) r. (k. 297, t. II).

Pismem z dnia (...) r. poinformowano Dyrektora Zakładu Karnego w K. o konieczności przesłuchania funkcjonariusza służby więziennej P. L. (k. 298, t. II), którego przesłuchano następnie w dniu (...) r. (k. 296-300, t. II).

D. O. złożył następnie skargę na przewlekłość postępowania (...) (...) (...) (k. 301-311, t. II), którą to skargę Sąd Okręgowy w Z. G. oddalił postanowieniem z dnia (...) r., sygn. (...), jako niezasadną (k. 313-316, t. II).

D. O. przedłożył następnie kolejną dokumentację (k. 317-333, t. II) i złożył kolejny wniosek dowodowy (k. 335-341, t. II).

Postanowieniem z dnia (...) r. przedłużono okres dochodzenia w sprawie przeciwko D. O. podejrzanemu o czyn z 190 § 1 k.k. i art. 190a § 1 k.k. o sygn. akt (...) 581. (...) do dnia (...) r. z uwagi na konieczność wykonania czynności zmierzających do uzupełnienia zebranego materiału dowodowego, wskazanych w postanowieniu z dnia (...) r. Prokuratora Generalnego o uchyleniu prawomocnego postanowienia o umorzeniu dochodzenia (k. 342, t. II).

Pismem z dnia (...) r. D. O. wniósł o wydanie nakazu jego przetransportowania do Zakładu Karnego w K. (k. 343, t. II).

Prokuratur Prokuratury Rejonowej w Z. G. zarządziła w dniu (...) r. sporządzenie uwierzytelnionych odpisów kart ze sprawy (...) i załączenie ich do akt postępowania o sygn. (...) (...)(k. 345-406, t. III, k. 406a-417, t. III).

Następnie przesłano do Dyrektora Aresztu Śledczego w Ś. kopię pisma – wniosku D. O. z dnia (...) r. (k. 418, t. III).

Posterunek Policji w N. pismem z dnia (...) r. zwrócił się do Dyrektora Zakładu Karnego w K. o udostępnienie informacji dotyczących osadzonego D. O., w tym m.in. czy prowadzono wewnętrzne postępowania dot. korzystania z telefonów, w których występuje A. O. (1), czy w związku z kontrolą korespondencji w 2018 r. została wstrzymana jakakolwiek korespondencja D. O. do żony A. O. (1) (k. 420, t. III).

Pismem z dnia (...) r. Komisariat Policji w G. poinformował o danych osobowych funkcjonariuszy, którzy realizowali doprowadzenie konwojowanego D. O. w dniu (...) r. (k. 421, t. III).

Telegramem nr (...) Posterunek Policji w N. w ramach pomocy prawnej zwrócił się do Komendy Powiatowej Policji (...) z prośbą o przesłuchanie w charakterze świadka W. O. (1) i M. O. (1) (k. 423, t. III).

W dniu (...) r. dokonano sprawdzenia w bazach danych informacji o złożonych przez D. O. zawiadomieniach o możliwości popełnienia przestępstwa (k. 424, t. III).

Pismem z dnia (...) r. zwrócono się do Komendy Miejskiej Policji w Z. w sprawie stawiennictwa w PP N. funkcjonariuszy Policji T. K. i R. T. (k. 426, t. III).

Pismem z dnia (...) r. zwrócono się o nadesłanie akt sprawy (...) celem wykonania oględzin (k. 427, t. III).

W dniu (...) r. przesłuchano w charakterze świadka funkcjonariusza Policji T. K. (k. 428-429, t. III).

W (...) r. uzyskano informację z Zakładu Karnego w K. dotyczącą złożenia w 2018 r. zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa przez D. O. gróźb karalnych wobec A. O. (1), prowadzenia czynności wyjaśniających na okoliczność skarg, odpowiedzi na prośby A. O. (1) oraz udzielane informacje na zapytania Policji. Przedłożono kopie do akt (k. 430-485, t. III).

W dniu(...) r. przesłuchano w charakterze świadka R. T. (k. 486-487, t. III).

W dniu (...) r. uzyskano materiały wykonane w ramach pomocy prawnej, tj. protokoły przesłuchania świadków M. i W. O. (1) (k. 488-495, t. III).

W dniu (...) r. przesłuchano w charakterze świadka A. O. (1) (k. 496-497, t. III).

W dniu (...) r. przesłuchano J. O. (k. 498-499, t. III).

W dniu (...) r. sporządzono protokół oględzin z akt sprawy karnej o sygnaturze (...) Sądu Rejonowego w Ś. i sporządzono uwierzytelnione odpisy poszczególnych kart, załączając je do akt postępowania (...) (...) (k. 501-530, t. III).

Pismem z dnia (...) r. D. O. złożył kolejne wnioski dowodowe (k. 531-535, t. III) i wniosek o przesłanie akt postępowania do Zakładu Karnego W. (k. 538, t. III).

Postanowieniem z dnia (...) r. przedłużono okres dochodzenia (...) (...) do dnia(...)r. (k. 540, t. III).

W dniu (...) r. sporządzono protokół oględzin rzeczy, tj. korespondencji listowej z akt sprawy k. 497 (k. 541-542, t. III).

Następnie ogłoszono D. O. postanowienie o uzupełnieniu zarzutów (k. 543, t. III).

Pismem z dnia (...) r. D. O. zwrócił się o przesłanie akt do jednostki penitencjarnej (k. 545, t. III).

Postanowieniem z dnia (...) r. przedłużono okres dochodzenia (...) (...) do dnia (...)r. (k. 546-550, t. III).

Zarządzeniem z dnia (...) r. wyznaczono D. O. obrońcę z urzędu (k. 552, t. III).

W dniu (...)r. przesłuchano w charakterze podejrzanego D. O. i zaznajomiono go z materiałami dochodzenia (k. 553-557, t. III).

Postanowieniem z dnia(...) r. przedłużono okres dochodzenia (...) (...) do dnia(...) r. (k. 558, t. III).

D. O. złożył kolejne wnioski dowodowe i wniosek o przesłanie kserokopii poszczególnych kart akt (k. 561-575, t. III).

W dniu (...) r. sporządzono akt oskarżenia przeciwko D. O. w sprawie (...) (...) (k. 579-580), który wraz z aktami dochodzenia wpłynął do Sądu Rejonowego w Z. G. w dniu (...) r. (k. 583, t. III).

Zarządzeniem z dnia (...) r. zarejestrowano ww. sprawę pod sygnaturą akt (...) (k. 585). W wyniku losowania w (...), do rozpoznania sprawy wyznaczona została sędzia K. K. (2) (k. 586, t. III), która w dniu(...)r., na podstawie art. 41 § 1 k.p.k., złożyła oświadczenie o wyłączenie od rozpoznania sprawy (k. 587, t. III). Postanowieniem z dnia (...) r. Sąd Rejonowy w Z. G. wyłączył sędzię K. K. (1) od udziału w sprawie (...) (k. 589, t. III). W wyniku kolejnego losowania (...) w dniu (...) r. do rozpoznania sprawy (...) wyznaczono sędzię A. M. (k. 592, t. III). Następnie w dniu 9 stycznia 2021 r. zarządzono doręczenie D. O. aktu oskarżenia i zwrócono się o akta (...) (...) (...) (k. 593,-597 t. III).

D. O. złożył następnie kolejne wnioski dowodowe (k. 604-606, 622, t. IV) oraz wniosek o zmianę adwokata wyznaczonego z urzędu (k. 626, t. IV).

Zarządzeniem z dnia (...) r. wyznaczono termin rozprawy głównej w sprawie (...) na dzień (...) r. (k. 628, t. IV).

Pismem z dnia (...) r. obrońca D. O. – adw. M. K. przychylił się do wniosku oskarżonego o zmianę obrońcy z urzędu (k. 637, t. IV).

Zarządzeniem z dnia (...) r. wyznaczono oskarżonemu D. O. obrońcę z urzędu w osobie r.pr. A. G. (1) w miejsce dotychczas ustanowionego obrońcy adw. M. K. (k. 638-639, t. IV).

Pismem z dnia (...) r. D. O. wniósł o przesłanie mu akt sprawy (...) do jednostki penitencjarnej (k. 642, 644 t. IV).

Następnie D. O. złożył wniosek dowodowy o przesłuchanie świadków (k. 645-646, t. IV), o przesłanie kserokopii poszczególnych kart akt (k. 647-648), a także o wystąpienie do Prokuratury Rejonowej w Ś. o przesłanie akt (...) i dołączenie do akt sprawy (k. 649-652, t. IV) oraz o nagrywanie rozprawy począwszy od (...) r. (k. 652-653, t. IV).

Obrońca D. O. – r.pr. A. G. (2) wniosła o zwolnienie jej z obowiązku obrony (k. 655-660, t. IV).

Zarządzeniem z dnia (...) r. wyznaczono oskarżonemu D. O. obrońcę z urzędu w osobie adw. D. B. (1) w miejsce dotychczas ustanowionego obrońcy r.pr. A. G. (1) (k. 661-662, t. IV).

W dniu (...) r. odbyła się pierwsza rozprawa główna, na której wyjaśnienia złożył D. O. (k. 681-682, t. IV). Rozprawę odroczono do dnia (...) r. celem przeprowadzenia postępowania dowodowego z uwagi na brak wcześniejszych terminów (k. 682, t. IV).

D. O. wniósł o przesłanie protokołu rozprawy (k. 683, t. IV).

Postanowieniem z dnia(...)r. zwolniono P4 sp. z o.o. z obowiązku zachowania tajemnicy służbowej – telekomunikacyjnej i zażądano niezwłocznie od P4 sp. z o.o. danych personalnych i adres abonenta dla nr (...) (k. 688, t. IV).

Postanowieniem z dnia (...) r. zwolniono (...) S.A. z obowiązku zachowania tajemnicy służbowej – telekomunikacyjnej i zażądano niezwłocznie danych personalnych i adres abonenta dla nr (...) (k. 688, t. IV).

Pismem z dnia(...)r. D. O., a następnie pismem z dnia 17 maja 2021 r. jego obrońca, sprecyzowali wniosek dowodowy z dnia (...) r. (k. 695, 697-698 t. IV).

T- (...) S.A., pismem z dnia (...) r. poinformował, że w jego sieci nie zarejestrowano danych abonenckich dla numeru (...) - numer nieaktywny (k. 700-702, t. IV).

P4 sp. z o.o. pismem z dnia (...) r. przesłała dane, o które zwrócono się ww. postanowieniem z dnia (...) r. (k. 703-704, t. IV).

Pismem z dnia (...) r. D. O. wniósł o przesłanie kolejnych kart akt (k. 705, t. VI).

Postanowieniem z dnia (...) r. Sąd Rejonowy w Z. G. odmówił ustanowienia pełnomocnika z urzędu dla A. O. (1) (k. 707-708, t. IV).

W dniu (...) r. odbyła się kolejna rozprawa główna w sprawie (...), na której dopuszczono dowód z przesłuchania 11 świadków (k. 721-727, t. IV). Rozprawę odroczono do dnia (...) r. w celu uzupełnienia materiału dowodowego (k. 727, t. IV).

Pismem z dnia (...) r. D. O. wniósł o przesłanie do AŚ nakazu wydania i doprowadzenia na rozprawę (k. 733, t. IV), w kolejnych pismach przesłał listę pytań do świadków W. O. (1) i M. O. (1) (k. 736, t. IV), oświadczenie o otrzymaniu korespondencji od pokrzywdzonej (k. 738, t. IV), a także wniósł o przesłanie kserokopii protokołu rozprawy z dnia (...) r. (k. 740, t. IV) oraz o przesłanie akt sprawy (...) do jednostki penitencjarnej (k. 742, t. IV).

Postanowieniem z dnia (...) r. Sąd Rejonowy w Z. G. zlecił Sądowi Rejonowemu w Nowym Mieście Lubawskim przesłuchanie w drodze pomocy sądowej świadków W. O. (1) i M. O. (1) (k. 744, t. IV).

Pismem z dnia (...) r. D. O. wniósł o „zdyscyplinowanie” pokrzywdzonej do stawiennictwa na rozprawę i złożenie zeznań (k. 749, t. IV). Następnie przedłożył korespondencję otrzymaną od pokrzywdzonej (k. 753-754, t. IV), a w kolejnym piśmie kserokopię potwierdzenia nadania wniosków dowodowych (k. 756-757, t. IV).

Pokrzywdzona pismem z dnia (...)r. wniosła o przesłuchanie jej w charakterze świadka pod nieobecność D. O. (k. 761-762, t. IV).

Pismem z dnia (...) r. D. O. wniósł o przesłanie akt sprawy do jednostki penitencjarnej (k. 775-776, t. IV).

W piśmie datowanym na dzień (...) r., powołując się na art. 6 § 3 pkt d Konwencji ETPCz w S., D. O. wniósł o umożliwienie wzięcia udziału w przesłuchaniu pokrzywdzonej (k. 778, t. IV). W dniu 7 sierpnia 2021 r. D. O. zapoznał się z aktami sprawy (k. 781, t. IV). Pismem z dnia 5 sierpnia 2021 r. wniósł o przesłanie kolejnych kserokopii akt sprawy (k. 785, t. IV).

Kolejna rozprawa główna odbyła się w dniu (...) r. (k. 788-795, t. IV), na której dopuszczono dowód z przesłuchania dwóch świadków. Rozprawę odroczono do dnia(...) r. celem uzupełnienia materiału dowodowego (k. 795, t. IV).

A. O. (1) przedłożyła kolejne listy od D. O. (k. 796-800, t. IV, k. 801-810, t. V).

Postanowieniem z dnia (...)r. Sąd Rejonowy w Z. G. na podstawie art. 193 § 1 k.p.k. dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego prof. zw. dr hab. M. O. (2) z dziedziny badania pisma ręcznego, zakreślając biegłemu termin do sporządzenia opinii (...) miesięcy licząc od dnia dostarczenia oryginałów dokumentów oraz materiału porównawczego (k. 811-813, t. V).

Pismem z dnia (...) r. D. O. wniósł o przesłanie protokołu rozprawy z dnia (...) r. (k. 822, t. V), a następnie pismem z dnia (...) r. o umożliwienie zadawania pytań A. O. (1) na rozprawie w dniu(...). (k. 824-825, t. V). Następnie wniósł o przesłanie kserokopii części akt sprawy (k. 827, t. V).

W dniu (...) r. Urząd Miasta Gminy S. przesłał oryginały dokumentacji związanej z dowodem osobistym z dnia 19 sierpnia 2021 r. D. O. (k. 829, t. V).

D. O. złożył kolejne wnioski dowodowe (k. 830, 832, 834-842, t. V) i oświadczenie (k. 844, t. V).

Kolejna rozprawa główna odbyła się w dniu (...) r. w sprawie (...), w toku której dopuszczono dowód z przesłuchania 2 świadków. D. O. przedłożył kolejne dokumenty (k. 865-874, t. V). Rozprawę odroczono do dnia (...) r. celem uzupełnienia materiału dowodowego (k. 875-880, t. V).

D. O. wniósł o przesłanie akt sprawy (...) (k. 889, t. V), a następnie o kserokopię części akt (k. 891, t. V). Następnie zwrócił się z zapytaniem kiedy otrzyma kserokopie, o które wnosił w sierpniu 2021 r. (k. 898, t. V) i o udzielenie informacji co z jego pozostałymi wnioskami dowodowymi (k. 902, t. V).

Postanowieniem z dnia (...) r. Sąd Rejonowy w Z. G. zmienił postanowienie w przedmiocie dopuszczenia dowodu z opinii biegłego z dnia (...) r. w ten sposób, że w miejsce biegłego z dziedziny badania pisma ręcznego M. O. (2) wyznaczył biegłego W. Z. (1) albowiem zachodziła konieczność powołania opinii biegłego wykonującego czynności w pobliżu Sądu Rejonowego w Z. G. z uwagi na konieczność pobrania próbek pisma ręcznego od oskarżonego, który przebywa w Zakładzie Karnym w K. oraz z uwagi na możliwość sporządzenia opinii w krótszym czasie (k. 900-901, t. V), zobowiązując biegłego do zwrotu akt z opinią lub na termin kolejnej rozprawy, tj. do dnia (...) r. (k. 901, t. V).

Do akt sprawy przesłano akta (...) dotyczące pomocy sądowej (k. 905, t. V).

Do czynności w ramach pomocy prawnej wylosowano w ramach (...) w dniu (...) r. sędzię A. S. (k. 916). Zarządzeniem z dnia (...) r. wyznaczono termin posiedzenia w przedmiocie przesłuchania świadka w ramach pomocy prawnej na dzień(...)r. (k. 917, t. V). W dniu(...) r. przesłuchano świadka W. O. (1) i nałożono na świadka M. O. (1) karę pieniężną w kwocie 500 zł albowiem nie stawił się na przesłuchanie i nie usprawiedliwił swojego niestawiennictwa (k. 929-930, t. V). Posiedzenie odroczono do dnia 22 września 2021 r. (k. 929v., t. V). W dniu (...) r. przesłuchano świadka M. O. (1) (k. 942-943, t. V).

Zarządzeniem z dnia (...)r. zlecono biegłemu W. Z. (2) osobiste pobranie próbek pisma ręcznego od D. O. celem sporządzenia opinii, a także ustalenie w administracji Zakładu Karnego w K. kiedy możliwe będzie stawiennictwo biegłego celem odebrania próbek pisma ręcznego od oskarżonego, ustalenie czy przesłano już oryginały wszystkich pism kierowanych przez oskarżonego do Administracji Zakładu, o które zwrócono się pismem z dnia (...) r. i jeżeli jeszcze ich nie przesłano do Sądu zobowiązano administrację ZK do przekazania ich za pokwitowaniem bezpośrednio biegłemu, zobowiązano biegłego do stawiennictwa w Zakładzie Karnym w K. celem odebrania od oskarżonego próbek pisma ręcznego (k. 951, t. V).

W rozmowie z biegłym ustalono następnie termin pobrania próbek pisma ręcznego na dzień (...) r. (k. 952, t. V).

Zakład Karny w K. przesłał następnie oryginalne pisma osadzonego kierowane do dyrektora tej jednostki penitencjarnej (k. 958-959, t. V).

Postanowieniem z dnia (...)r. zmieniono postanowienie w przedmiocie dopuszczenia dowodu z opinii biegłego z dnia (...) r. w ten sposób, że wskazano iż wymienione w punkcie 1 ppkt c podpisy o treści (...) na protokołach, dołączone do akt postepowania na kartach 163v., 165, 173-175 stanowić winny materiał porównawczy (k. 960).

Zarządzeniem z dnia (...) r. zobowiązano administrację Aresztu Śledczego w Z. do przekazania pism, o które zwrócono się pismem z dnia (...)r. za pokwitowaniem bezpośrednio biegłemu (k. 961, t. V).

W dniu (...) r. pobrano materiał porównawczy od D. O. (k. 965-969, t. V).

W dniu (...) wpłynęła opinia biegłego (k. 970-1000, t. V, k.1001-1031, t. VI).

Postanowieniem z dnia(...) r. Sąd Rejonowy w Z. G. przyznał biegłemu wynagrodzenie za wydanie pisemnej opinii oraz zwrot wydatków związanych z wydaniem opinii i tytułem zwrotu kosztów dojazdu (k. 1032-1033, t. VI).

D. O. wniósł następnie o doprowadzenie go na rozprawę w dniu (...)r. (k. 1034, t. V) i złożył kolejne wnioski dowodowe (k. 1049-1052, t. VI). D. O. wniósł o przesłanie kserokopii opinii biegłego (k. 1065, t. VI). W dniu (...)r. D. O. zapoznał się z aktami postępowania (k. 1078, t. VI).

Zarządzeniem z dnia (...) r. odwołano rozprawę wyznaczoną na ten dzień z uwagi na chorobę oskarżonego. Termin rozprawy wyznaczono na dzień (...)r. (k. 1116, t. VI).

Pismem z dnia (...) r. D. O. wniósł o umożliwienie zapoznania się z zeznaniami świadka M. O. (1) (k. 1117, t. V) i następnie o przesłanie protokołu rozprawy z dnia (...) r. (k. 1127, t. VI).

Zarządzeniem z dnia (...) r. nakazano ustalić na jakim etapie znajduje się transkrypcja przesłuchania świadków W. O. (1) i M. O. (1) (k. 1121, t. VI).

Sąd Rejonowy w Z. G. zwrócił się o dokonanie transkrypcji zeznań przesłuchanych świadków w drodze pomocy prawnej w sprawie (...) W. O. i M. O. (k. 1124, t. VI).

Następnie pracownik ZK W. poinformował w dniu (...) r. o braku możliwości przetransportowania oskarżonego D. O. na termin rozprawy ze względu na planowane wideokonferencje (k. 1146, t. VI).

Następnie wpłynęła transkrypcja przesłuchania świadka W. O. (1) (k. 1161-1165, t. VI) oraz M. O. (1) (k. 1166-1170, t. VI).

W dniu (...) r. odbyła się kolejna rozprawa w sprawie (...), na której przewodnicząca poinformowała oskarżonego, że zaplanowano zamknięcie przewodu sądowego. Oskarżony wniósł o odroczenie rozprawy z uwagi na konieczność przygotowania się do mowy końcowej. Na podstawie art. 401 § 1 k.p.k. przerwano rozprawę na termin z urzędu celem ustalenia terminu wideokonferencji i w celu uniknięcia kolizji terminów z innymi czynnościami z udziałem oskarżonego (k. 1178, t. VI). Zarządzeniem z dnia (...) wyznaczono termin rozprawy na dzień(...) (k. 1182, t. VI).

Postanowieniem z dnia (...)r. na podstawie art. 170 § 1 pkt 2 k.p.k. oddalano wnioski dowodowe oskarżonego zawarte w piśmie z dnia 29 grudnia 2020 r. oraz z dnia (...) r. oraz na podstawie art. 170 §1 pkt 4 k.p.k. oddalano wniosek dowodowy oskarżonego o przesłuchanie w charakterze świadka P. P. (k. 1181, t. VI).

D. O. złożył wniosek o przesłanie kserokopii protokołu rozprawy (k.1190, t. VI). A. O. (1) przedłożyła kolejne listy otrzymywane od D. O. (k. 1192-1194, t. VI).

W dniu (...) r. odbyła się kolejna rozprawa główna (k. 1206-1207, t. VII), na której uprzedzono o możliwości zmiany kwalifikacji prawnej czynów, dopuszczono dowód z akt Prokuratury Rejonowej w sprawie (...) i zamknięto przewód sądowy. Publikację wyroku odroczono na dzień (...) r. godz. 14.00 z uwagi na zawiły charakter sprawy.

W dniu(...)r. ogłoszono wyrok (k. 1208-1210, t. VII).

W dniu (...) r. wpłynął wniosek adw. D. B. (1) o sporządzenie na piśmie uzasadnienia całego wyroku (k. 1211, t. VII), a w dniu 8 marca 2022 r. analogiczny wniosek oskarżonego o sporządzenie uzasadnienia wyroku (k. 1212, t. VII).

Postanowieniem z dnia (...) r. odmówiono przyjęcia zażalenia oskarżonego złożonego w dniu (...) r. na postanowienie Sądu Rejonowego w Z. G. z dnia (...) r. uznając, że jest niedopuszczalne z mocy ustawy (k. 1218-1219, t. VII).

W dniu(...)sędzia złożył wniosek o przedłużenie terminu sporządzenia uzasadnienia wyroku w sprawie (...) do dnia (...) r (k. 1220, t. VII).

W dniu (...) r. sporządzono uzasadnienie wyroku (k. 1221-1234, t. VII).

W dniu (...) r. do Sądu Rejonowego w Z. G. wpłynęła apelacja oskarżonego D. O. (k. 1252-1254, t. VII) oraz apelacja obrońcy adw. D. B. (2) (k. 1255-1258, t. VII).

Zarządzeniem z dnia(...) r. stwierdzono, że ww. apelacje odpowiadają warunkom formalnym (k. 1260, t. VII).

Zarządzeniem z dnia(...) r,. zarejestrowano sprawę (...) dot. zażalenia skazanego w przedmiocie odmowy przyjęcia środka odwoławczego – zażalenia (k. 1264-1267, t. VII). Sprawę rozpoznano w dniu (...)r. (k. 1268-1270, t. VII).

W dniu (...) r. sprawa wraz z apelacjami wpłynęła do Sądu Okręgowego w Z. G. (k. 1280, t. VII), zarządzeniem z tego samego dnia zarejestrowano sprawę pod sygnaturą akt (...) i w wyniku losowania wyznaczono do jej rozpoznania sędziów (k. 1281-1282, t. VII).

Zarządzeniem z dnia (...) r., wyznaczono termin rozprawy apelacyjnej na dzień (...) r. (k. 1288, t. VII).

Następnie postanowieniami z dnia (...)r. i z dnia (...) r. odmówiono sprowadzenia oskarżonego na rozprawę odwoławczą (k. 1289, t VII, 1297, t. VII).

W dniu (...) r. odbyła się rozprawa odwoławcza w Sądzie Okręgowym w Z. G., na której wydano wyrok, utrzymujący w mocy wyrok Sądu Rejonowego w Z. G. z dnia (...)r. (k. 1305, t. VII).

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Skarga okazała się niezasadna. Przed przystąpieniem do omówienia wywiedzionej przez skarżącą argumentacji, należało jednak poczynić kilka uwag natury formalnej.

Przede wszystkim wskazać należało, iż wywiedziona skarga spełniała wymóg wynikający z przepisów art. 5 ust. 1 powołanej ustawy o skardze, jako że wniesiona została w toku postępowania w sprawie, którego dotyczyła, to jest w czasie trwania postępowania odwoławczego, zainicjowanego apelacjami D. O. i jego obrońcy. Po drugie, A. O. (1) - mimo nieposiadania statusu strony w postępowaniu sądowym (oskarżyciela posiłkowego) - była uprawniona, w myśl art. 3 pkt 4 powołanej ustawy, do wniesienia przedmiotowej skargi jako pokrzywdzona. Po trzecie, skarżąca domagając się stwierdzenia przewlekłości prowadzonego postępowania karnego, zastrzegła granice temporalne podniesionego zarzutu, tj. od momentu wszczęcia dochodzenia o sygn. akt (...) (...) (...). Sformułowany przez skarżącą zarzut odnosił się zatem do wszystkich faz postępowania karnego, tj. postępowania przygotowawczego, postępowania przed sądem I instancji i postepowania odwoławczego, co należało uznać za dopuszczalne w świetle odrzuconego już w orzecznictwie stanowiska o potrzebie „fragmentaryzacji” postępowania na poszczególne etapy ( vide: postanowienie Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 6 czerwca 2016 r. w sprawie II S 16/16, LEX nr 2278271). Stanowisko to ostatecznie ugruntował Sąd Najwyższy w uchwale siedmiu sędziów z dnia 28 marca 2013 r. wskazując, że w postępowaniu ze skargi na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki ocenie pod kątem przewlekłości podlegają zarzuty skarżącego odnoszące się do przebiegu postępowania, od jego wszczęcia do prawomocnego zakończenia, niezależnie od tego, na jakim etapie tego postępowania skarga została wniesiona ( vide: uchwała Sądu Najwyższego 7 sędziów z dnia 28 marca 2013 r. w sprawie III SPZP 1/13, OSNP 2013/23-24/292).

Przechodząc do meritum, na wstępie należy wyjaśnić, że badanie kwestii przewlekłości postępowania karnego nastąpiło w niniejszej sprawie w oparciu o kryteria wskazane w art. 2 ust. 2 powołanej ustawy o skardze, z którego wynika, że dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez Sąd w celu zakończenia postępowania, uwzględniając charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania. Skarżąca, szeroko akcentując łączny okres trwania postępowania karnego, winna pamiętać, że „sama długotrwałość postępowania nie oznacza, iż doszło do przewlekłości postępowania. Zachodzi ona, gdy postępowanie jest długotrwałe, prowadzone rozwlekle i trwa ponad konieczność wyjaśnienia okoliczności faktycznych i prawnych niezbędnych do rozstrzygnięcia, będących w związku przyczynowym z działaniem lub bezczynnością sądu. Aby rozstrzygnąć zatem, czy zwłoka w dokonaniu czynności jest nieuzasadniona, należy rozważyć nie tylko okres zaniechania jej dokonania, ale także konkretne realia sprawy i jej kontekst sytuacyjny. Należy przy tym pamiętać, że czas trwania postępowania wyznaczany jest nie tylko poprzez czynności sądu, ale także przez aktywność stron” ( vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 maja 2022 r. w sprawie I (...) 84/22, LEX nr 3439476). To ostatnie kryterium jest szczególnie znamienne w niniejszej sprawie wobec licznych pism procesowych i wniosków, składanych w toku całego postępowania przez D. O., o czym będzie mowa poniżej.

Przed przystąpieniem do omówienia wywiedzionej przez skarżącą argumentacji, należy stanowczo podkreślić, że na etapie postepowania przygotowawczego obliczanie okresu, w którym strony zarzucać mogą przewlekłość tego postępowania, jest odmienne dla pokrzywdzonego i dla podejrzanego albowiem uzależnione jest to od momentu, w którym nabywają oni uprawnienia strony. W przypadku A. O. (1), posiadającej status pokrzywdzonego, jak słusznie zresztą zauważyła sama skarżąca, jest to moment wszczęcia postępowania przygotowawczego w sprawie, tj. wydanie postanowienia o wszczęciu dochodzenia (faza in rem) bowiem pokrzywdzony nabywa uprawnienia strony samoistnie, wraz ze stwierdzeniem, że jego dobro prawne zostało bezpośrednio naruszone albo zagrożone przestępstwem ( vide: Górecki Piotr, Stachowiak Stanisław, Wiliński Paweł, Skarga na przewlekłość postępowania przygotowawczego i sądowego. Komentarz, wyd. II, Lex).

Skarżąca, domagając się stwierdzenia przewlekłości dochodzenia o sygn. akt (...) (...) podniosła, że postępowanie zostało wszczęte w dniu (...) r. i zakończone umorzeniem w dniu (...) r., która to decyzja w ocenie skarżącej była „ błędna”, doprowadzając do przewlekłości postępowania. Skarżąca nie sformułowała zatem żadnych konkretnych zarzutów, poprzestając wyłącznie na podkreśleniu wadliwości podjętej decyzji o umorzeniu dochodzenia, co nie mogło przynieść powodzenia wywiedzionej skardze. Tego rodzaju argumentacja pozostaje bowiem poza zakresem i celem postępowania w przedmiocie stwierdzenia przewlekłości postępowania albowiem w istocie podważa zasadność podjętej przez prokuratora decyzji procesowej. Tymczasem kontrola merytoryczna orzeczenia kończącego postępowanie przygotowawcze winna mieć miejsce w postępowaniu odwoławczym i niezgadzająca się z tą decyzją strona postępowania, a więc również i pokrzywdzona A. O. (1), winna skorzystać z przysługującego jej wówczas uprawnienia do zaskarżenia tego rodzaju orzeczenia. Tymczasem A. O. (1) nie zaskarżyła przedmiotowej decyzji procesowej - a jak już zasygnalizowano powyżej - tut. Sąd Apelacyjny, rozpoznając skargę na przewlekłość postępowania, nie jest władny kontrolować merytorycznych rozstrzygnięć podejmowanych przez organy wymiaru sprawiedliwości, a jedynie badać terminowość i prawidłowość czynności podejmowanych w celu wydania merytorycznego rozstrzygnięcia ( vide: postanowienie Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 18 września 2013 r. w sprawie II S 28/13, LEX nr 1369282). Tymczasem, uwzględniając ww. kryteria i analizując akta dochodzenia (...) (...) (...) nie sposób dopatrzeć się cech przewlekłości tego postępowania. Jak sama zresztą skarżąca zauważa, w jego toku podejmowano wiele czynności, w tym przesłuchano świadków oraz posiadającego wówczas status podejrzanego D. O., przy czym czynności tej nie udało się przeprowadzić za pierwszym razem z uwagi na postawę wyżej wskazanego, który odmówił jej wykonania. Konieczne w sprawie było również zwrócenie się do dyrektora jednostki penitencjarnej o nadesłanie informacji dotyczących podejrzanego, a także analiza wykazu połączeń oraz licznych dokumentów i pism przedłożonych przez strony.

Skarżąca nie sformułowała również żadnych konkretnych zarzutów w odniesieniu do postępowania przygotowawczego prowadzonego pod sygnaturą akt (...) (...), kontynuowanego po uchyleniu, na podstawie art. 328 k.p.k., prawomocnego postanowienia o umorzeniu dochodzenia. W omawianym zakresie należy poczynić jednak pewne uwagi natury ogólnej. Przepis art. 328 k.p.k., regulujący instytucje nazywaną quasi-kasacją bądź nadzwyczajnym wznowieniem ( vide: Komentarz do art. 328 k.p.k. red. Sakowicz 2023, wyd. 10/Boratyńska/Czarnecki/Koper, Legalis, t. 1), pozwala na podjęcie prawomocnie zakończonego postępowania i kontynuowania go wobec uznania, że umorzenie to było „niezasadne” ( vide: Komentarz do art. 328 k.p.k. Dudka Katarzyna (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz, wyd. II, Lex, t. 1). Przy czym należy stanowczo podkreślić, że uchylenie tego rodzaju decyzji procesowej na niekorzyść podejrzanego ograniczone jest rocznym terminem od daty uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu (art. 328 § 2 k.p.k.). Tym samym sugerowany przez skarżącą termin wydania tego postanowienia przez Prokuratora Generalnego (16 miesięcy) nie tylko mija się z realiami niniejszej sprawy (orzeczenie w przedmiocie umorzenia dochodzenia stało się prawomocne z dniem (...) r., a postanowienie Prokuratora Generalnego wydawano w dniu (...) r.), ale nadto gdyby skarżąca miała rację to wydanie postanowienia w trybie art. 328 k.p.k. z przekroczeniem ww. terminu rocznego, skutkowałoby umorzeniem postępowania przez sąd z powodu braku skargi uprawnionego oskarżyciela - art. 17 § 1 pkt 9 k.p.k. (vide: uchwała SN z 26.09.2002 r., I KZP 23/02, OSNKW 2002/11–12, poz. 98).

Uwzględniając powyższe uwagi, należy zauważyć, iż nie ma racji skarżąca podnosząc, że postępowanie przygotowawcze trwało w niniejszej sprawie 2 lata i 7 miesięcy skoro dochodzenie o sygnaturze akt (...) (...) trwało niespełna 5 miesięcy, a następnie, kontynuowane pod sygnaturą akt (...) (...), trwało około 10 miesięcy. Sąd Apelacyjny pragnie przy tym stanowczo podkreślić, że o wystąpieniu przewlekłości postępowania nie stanowi samo przez się przekroczenie terminu dochodzenia, określonego w art. 325i k.p.k. Jak wskazał Sąd Najwyższy - wskazany tam termin w ograniczonym tylko stopniu może być przydatny dla oceny sprawności postępowania ( vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 lipca 2019 r. w sprawie I (...) 1/19, LEX 2744130).

Nie budziło przy tym wątpliwości tut. Sądu Apelacyjnego, że po uchyleniu postanowienia o umorzeniu dochodzenia w trybie art. 328 k.p.k. zintensyfikowano merytoryczne działania umożliwiające zakończenie postępowania przygotowawczego, o czym świadczy chociażby fakt wykonywania niektórych czynności wskazanych przez Prokuratora Generalnego w odstępie zaledwie kilku dni. Nie można przy tym zapominać o realiach niniejszej sprawy, w której koniecznym okazało się wykonanie czynności w ramach pomocy prawnej, przesłuchanie kilku świadków, uzyskanie kolejnych dokumentów i danych, a także rozpoznanie szeregu wniosków i pism D. O.. Uwzględniając powyższe, a także również brak jakichkolwiek merytorycznych argumentów na poparcie podniesionego w skardze zarzutu, nie można uznać, że doszło do przewlekłości postępowania przygotowawczego o sygn. akt (...) (...).

Reasumując, całościowa analiza akt postępowania przygotowawczego nie pozwala przyjąć by – mimo przekroczenia terminu określonego w art. 325i k.p.k. - było ono prowadzone przewlekle, a co mogłoby potwierdzić słuszność stanowiska A. O. (1). Skarżąca poprzestając na akcentowaniu długotrwałości prowadzonego dochodzenia całkowicie przemilczała realia prawne i faktyczne niniejszej sprawy, których całościowa ocena, dokonana szczegółowo powyżej, nie pozwala uznać zawinionego przewlekania dochodzenia.

Przechodząc do oceny fazy postępowania sądowego należy zauważyć, że skarżąca przewlekłości postępowania Sądu Rejonowego w Z. G. upatruje w terminach wyznaczanych kolejno rozpraw – cyt. „pierwsza rozprawa odbyła się (...) r. Kolejne rozprawy odbywały się(...)

Skarżąca, dokonując ww. wyliczenia, skrzętnie przemilczała termin rozprawy wyznaczony na dzień (...) r., który został odwołany ze względu na chorobę D. O.. To ta okoliczność – a nie bezczynność sądu - determinowała kilkumiesięczną „przerwę” w rozpoznaniu sprawy (k. 1116, t. VI). Nie można przy tym pominąć postawy oskarżonego, który na rozprawie w dniu (...) r., po poinformowaniu go o planowanym zamknięciu przewodu sądowego, wniósł o odroczenie rozprawy z uwagi na konieczność przygotowania się do mowy końcowej. Z uwagi na tą okoliczność, przerwano rozprawę na termin z urzędu celem ustalenia możliwego terminu wideokonferencji i w celu uniknięcia kolizji terminów z innymi czynnościami z udziałem oskarżonego (k. 1178, t. VI). Zarządzeniem z tego samego dnia -(...) r. wyznaczono kolejny termin rozprawy na dzień (...) r. (k. 1182, t. VI).

Bez wątpienia zatem nie można, jak domaga się tego skarżąca, czynić w omawianym zakresie jakichkolwiek zastrzeżeń co do sposobu procedowania przez Sąd I instancji. Terminy rozprawy były bowiem wyznaczane w sposób sprawny i w rozsądnych terminach. Oceny tej nie zmienia fakt „5-miesięcznej przerwy”, na którą wskazała skarżąca, skoro wynikała ona z przyczyny losowej – choroby oskarżonego, a nie niewłaściwego sposobu procedowania w sprawie.

Skarżąca po raz kolejny, skupiając się wyłącznie na czasie trwania postępowania pierwszoinstacyjnego zapomina o pozostałych kryteriach wskazanych w art. 2 ust. 2 powołanej ustawy o skardze, która to sprawa przede wszystkim za sprawą postawy oskarżonego stała się sprawą stosunkowo obszerną (łącznie VII tomów). Nie można przy tym zapominać, że na etapie postępowania sądowego zachodziła również konieczność powołania biegłego w celu sporządzenia opinii „grafologicznej”, co z reguły wydłuża okres postępowania. Przy czym i w tym zakresie Sąd Rejonowy starał się usprawnić postępowanie, zmieniając postanowienie w przedmiocie dopuszczenia dowodu z opinii biegłego z dnia (...) r. w ten sposób, że w miejsce biegłego z dziedziny badania pisma ręcznego M. O. (2) wyznaczył biegłego W. Z. (1) z uwagi m.in. na możliwość sporządzenia opinii w krótszym czasie (k. 900-901, t. V).

Nadto, jak już zasygnalizowano powyżej, analizując czas trwania postępowania pierwszoinstancyjnego należało mieć na względzie nie tylko czynności sądu, ale także aktywność stron. D. O., posiadający wówczas status oskarżonego, wykazywał się aktywną postawą, składając sukcesywnie liczne pisma procesowe i wnioski, m.in. wnioski dowodowe, wnioski o zapoznanie się z aktami sprawy w warunkach izolacji penitencjarnej czy wnioski o sporządzenie kserokopii części akt, do czego jako strona postępowania oczywiście miał prawo – jednak tego rodzaju postawa bez wątpienia wydłużała czas zakończenia postępowania i wydania orzeczenia kończącego. Wprawdzie bowiem działanie D. O. polegało na korzystaniu z przysługujących mu uprawnień jako strony postępowania, to jednak tego rodzaju postawa nie pozostawała bez wpływu na tempo prowadzenia postępowania, skoro Sąd Rejonowy był zobligowany ustosunkować się do wniesionych przez niego pism i wniosków. Nadto w toku postępowania zachodziła konieczność przeprowadzenia szeregu czynności, m.in. przesłuchano wielu świadków (w tym również w drodze pomocy sądowej), przy czym część z nich nie podejmowała korespondencji w terminie i nie stawiała się na terminy rozprawy, w związku z czym zachodziła konieczność weryfikowanie ich adresów i ustalania miejsc pobytu.

Reasumując, jakkolwiek sprawa (...) była prowadzona przez stosunkowo długi okres, to jednak przy uwzględnieniu naprowadzonych okoliczności o charakterze obiektywnym, nie sposób uznać tego jako rozpoznania sprawy z przekroczeniem rozsądnego terminu. Przebieg postępowania potwierdza, że Sąd Rejonowy w Z. G. starał się sprawnie podejmować czynności procesowe, dążąc do jak najszybszego rozstrzygnięcia sprawy, a zatem skarga A. O. (1) również i w tym zakresie okazała się niezasadna.

Ustosunkowując się natomiast do zarzutów skargi w zakresie postępowania odwoławczego toczącego się przed Sądem Okręgowym w Z. G., należy wskazać, że skarżąca upatruje przewlekłości postępowania w zbyt długim okresie oczekiwania na wyznaczenie terminu rozprawy apelacyjnej.

Należy zatem przytoczyć ugruntowane stanowisko Sądu Najwyższego, zgodnie z którym o przewlekłości postępowania odwoławczego można mówić w przypadku bezczynności sądu odwoławczego polegającej na niewyznaczeniu rozprawy apelacyjnej, która trwa co najmniej 12 miesięcy ( vide: postanowienia Sądu Najwyższego: (...) r., I (...) (...); z (...) r., I (...) (...); z (...) r., (...) (...)). Sąd Najwyższy podkreślił, że nawet przekroczenie okresu 12 miesięcy trwania postępowania nie oznacza automatycznie wystąpienia stanu przewlekłości, bez względu na okoliczności danej sprawy ( vide: postanowienie Sądu Najwyższego z 11 lipca 2019 r., I (...) 48/19). Tymczasem w realiach niniejszej sprawy od momentu wpływu sprawy do Sądu Okręgowego w Z. G. do czasu wyznaczenia terminu rozprawy apelacyjnej, na której zresztą zapadł wyrok, minęło niewiele ponad 5 miesięcy.

Sąd Apelacyjny, podzielając przytoczone wyżej poglądy Sądu Najwyższego, nie dostrzega przewlekłości postępowania w sprawie o sygnaturze akt (...) toczącej się przed Sądem Okręgowym w Z. G.. Ocena opisanych powyżej okoliczności, obrazujących dynamikę toczącego się postępowania przed Sądem Okręgowym w Z. G., przemawiała przeciwko stwierdzeniu jego przewlekłości. Sąd podejmował bowiem właściwe czynności, robiąc to w rozsądnych terminach. W tych okolicznościach czas rozpoznania sprawy, liczony od momentu przekazania akt sprawy wraz z apelacjami do chwili wyznaczenia terminu rozprawy apelacyjnej na dzień (...) r., obejmujący okres 5 miesięcy i 16 dni – nie był obiektywnie długi, ani rażąco przewlekły. Uwzględniając powyższe rozważania, brak było podstaw do stwierdzenia, jakoby objęte skargą postępowanie odwoławcze przed Sądem Okręgowym w Z. G. spełniało kryteria przewlekłości w rozumieniu powoływanej wyżej ustawy.

Reasumując, skarżąca poprzestając przede wszystkim na akcentowaniu okresu toczącego się w niniejszej sprawie postępowania, błędnie zresztą przez nią określonego (4 lata i 6 miesięcy), na co zwrócono uwagę już powyżej, zdaje się nie dostrzegać, że o przewlekłości postępowania nie decyduje wyłącznie czas jego trwania, wyznaczany także przez aktywność stron (vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 lutego 2022 r. w sprawie I (...) 262/21, LEX nr 3402169), ale również realia konkretnej sprawy. Wprawdzie można uznać, że oceniane w niniejszej sprawie postępowanie toczyło się stosunkowo długo, to jednak wyżej naprowadzone okoliczności dowodzą, że nie było ono dotknięte przewlekłością, o której mowa w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia (...) r.

Już tylko marginalnie tut. Sąd Apelacyjny zwraca uwagę, że w realiach niniejszej sprawy nie sposób uznać, by stosunkowo długotrwałe postępowanie karne wiązało się ze szczególną krzywdą skarżącej, skoro pismem datowanym na dzień (...) r. wniosła o uniewinnienie D. O. podnosząc, że cała sprawa okazała się „jednym wielkim nieporozumieniem” (k. 1300, t. VII).

W konsekwencji zaprezentowanej konkluzji, Sąd Apelacyjny w oparciu o przepis art. 12 ust. 1 powołanej ustawy o skardze, wniesioną skargę – jako niezasadną – oddalił.

O kosztach postępowania skargowego Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie art. 623 k.p.k. oraz art. 624 § 1 k.p.k. i art. 626 § 1 k.p.k. w zw. z art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki, zwalniając od ich ponoszenia skarżącą z uwagi na jej trudną sytuację materialną.

G. N. M. K. P. G.

Pouczenie

Niniejsze postanowienie jest prawomocne i nie podlega zaskarżeniu