Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Poznaniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 marca 2024 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Marta Sawińska

Protokolant: Emilia Wielgus

po rozpoznaniu w dniu 20 marca 2024 r. w Poznaniu na posiedzeniu niejawnym

sprawy M. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P.

o wysokość emerytury górniczej

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P.

od wyroku Sądu Okręgowego w Koninie

z dnia 27 października 2022 r. sygn. akt III U 463/22

1.  oddala apelację,

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. na rzecz M. B. kwotę 240 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego od dnia uprawomocnienia się orzeczenia o kosztach do dnia zapłaty - tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej.

Marta Sawińska

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 2 maja 2022r. znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. ponownie ustalił wysokość i podjął wypłatę emerytury górniczej M. B. od 1marca 2022r. tj. od miesiąca w którym złożono wniosek. Ustalając wysokość emerytury organ rentowy przeliczył okres pracy górniczej ubezpieczonego 321 miesięcy przelicznikiem 1,2.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył M. B., zaskarżył decyzję w całości i wniósł o przeliczenie pracy górniczej zamiast przelicznikiem 1,2 według przelicznika 1,8 za okres pracy górniczej od 1 stycznia 1995r. do 18 marca 2022r. Podał, że w tym czasie wykonywał pracę bezpośrednio w przodku na koparkach na stanowisku elektromontera.

Wyrokiem z 27 października 2022 r. sygn. akt III U 463/22 Sąd Okręgowy w Koninie zmienił zaskarżoną decyzje w ten sposób, że przyznał M. B. prawo do ustalenia wysokości emerytury górniczej z zastosowaniem przelicznika 1,8 do okresów pracy od 1 stycznia 1995 r. do 18 marca 2022 r., zgodnie z dołączoną ewidencją dniówek półtorakrotnych (pkt I wyroku) oraz zasądził od pozwanego na rzecz odwołującego kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt II wyroku).

Powyższy wyrok zapadł w oparciu o następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne:

M. B. ur.(...) został zatrudniony w (...) K. od 1 marca 1993r. do 3 grudnia 1994 r. na stanowisku elektromontera maszyn i urządzeń górniczych na odkrywce w Oddziale (...) w Oddziale utrzymania ruchu maszyn podstawowych koparek i zwałowarek na odkrywce P. (...) K.).

W okresie od 1 stycznia 1995r. do 31 grudnia 1998r. odwołujący został zatrudniony na stanowisku samodzielnego elektromontera w oddziale (...)odkrywka P..

Od 1 stycznia 1999 r. do 30 kwietnia 2008 r. odwołujący pracował na stanowisku samodzielnego elektromontera w oddziale (...) odkrywka J..

Od 1 maja 2008 r. do nadal odwołujący pracował na stanowisku rzemieślnika wykonującego prace elektryczne na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na odkrywce J. w oddziale (...)

W dniu 9 listopada 2021r. (...) wystawiła odwołującemu świadectwo pracy górniczej potwierdzając jego zatrudnienie od 1 marca 1993r. i wykonywanie w tym okresie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy górniczej określonej w art. 50c ustawy o emeryturach i rentach z FUS i według Rozporządzenia MPiPS z 23 grudnia 1994r.

- od 1 marca 1993r. do 31 grudnia 1994r. na stanowisku elektromontera maszyn i urządzeń górniczych na odkrywce oraz elektromonterów zatrudniony w stałej grupie remontowej na odkrywce zał. 2 pkt 4.

Ponadto potwierdzono w tym świadectwie wykonywanie przez odwołującego pracy górniczej określonej w art. 50d ust. 1 pkt. 1 ustawy o emeryturach i rentach na stanowiskach według Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994r.

- od 1 maja 1994r. do nadal na stanowisku rzemieślnicy zatrudnieni na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na koparkach i zwałowarkach, wykonujący prace górnicza, mechaniczne, elektryczne i hydrauliczne przy obsłudze, konserwacji, montażu i demontażu tych maszyn i urządzeń zał. 3 III pkt 7.

Odwołujący w dniu 7 grudnia 2021r. złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury górniczej. Do wniosku odwołujący dołączył świadectwo wykonywania pracy górniczej i równorzędnej z pracą górniczą z dnia 9 listopada 2021r. j.w. oraz załącznik do karty ewidencyjnej pracownika tzw. wykazy dniówek za okres od 1 stycznia 1995r. do października 2021r. oraz zaświadczenie Rp-7 z wykazami zasiłków chorobowych.

Na żądanie ZUS (...) K. przestawiła dodatkowe informacje dot. charakteru pracy odwołującego w piśmie z dnia 4 stycznia 2022r. W piśmie tym (...) K. podała, że w okresie od 1 stycznia 1995r. do 28 lutego 2009 r. odwołujący zajmował stanowisko samodzielnego elektromontera, samodzielnego elektromontera na odkrywce, a od 1 marca 2009 r. do 31 marca 2018 r. na stanowisku rzemieślnika wykonującego prace elektryczne w przodku, a od 1 kwietnia 2018 r. do nadal na stanowisku starszego rzemieślnika wykonujący prace elektryczne w przodku i praca polegała między innymi na:

- utrzymaniu w należytym stanie technicznym wszystkich urządzeń elektrycznych zabudowanych na maszynach podstawowych oraz stacjach napędowych,

- dokonywanie czynności eksploatacyjnych w terminie i zakreślonym terminie tj. pomiarów i prób, oględzin przeglądów, konserwacji, remontów, badań stanu technicznego,

- obserwowanie wskazań aparatury kontrolno-pomiarowej i dokonywanie oceny właściwej eksploatacji urządzeń elektrycznych,

- zgłaszanie zapotrzebowania na części zamienne,

- kontrolowanie urządzeń będących w ruchu,

- zatrzymanie ruchu urządzeń do wykonania konserwacji lub przeglądu wynikającego z harmonogramu oraz naprawa tych urządzeń.

Kopalnia podała w tym piśmie, że odwołujący wykonywał opisane czynności na odkrywkach, zwałowarkach i stacjach napędowych wykonując ww. prace na koparkach (...)

Od 1 stycznia 1995r. odwołujący wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę samodzielnego elektromontera i każda jego dniówka była rejestrowana jako przodkowa, bowiem nie wykonywał innej pracy. Odwołujący w okresie od 2001 r. do 2003 r. wchodził w skład załogi obsługującej maszynę.

Decyzją z dnia 11 lutego 2022r. pozwany organ rentowy przyznał odwołującemu prawo do emerytury górniczej od 14 grudnia 2021r. tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego, podając, że wypłata emerytury z podlega zawieszeniu, gdyż odwołujący kontynuuje zatrudnienie. Ustalając wysokość emerytury, organ rentowy okres pracy górniczej 316 miesięcy przeliczył przelicznikiem 1,2.

W załączniku do tej decyzji ZUS podał, że nie uznał jako pracy górniczej przodkowej okresów pracy górniczej odwołującego od 1 października 1995r. do 9 listopada 2021 r. tj. pracy na stanowisku wymienionym w zał. 3 dziale III pkt 7 rozporządzenia MPiPS z dnia 23 grudnia 1994 r.

W dniu 18 marca 2022r. odwołujący złożył wniosek o doliczenie stażu pracy i podjęcie wypłaty emerytury oraz załączył świadectwo pracy z dnia 18 marca 2022r., z którego wynikało, że z dniem 18 marca 2022r. rozwiązał stosunek pracy z (...) K.. Dołączył zaświadczenie podając, że w (...)zatrudniony był od 1 marca 1993r. do 18 marca 2022r., w tym z dniem 1 czerwca 2014 r. przejęty na podstawie art. 23 k.p. z (...) S.A., a z dniem 1 sierpnia 2017 r. przejęty na podstawie art. 23 k.p. z (...) Sp. z o.o. i od chwili wystawienia świadectwa pracy górniczej i równorzędnej z pracą górniczą stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował na stanowisku rzemieślnik zatrudniony na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na koparkach i zwałowarkach, wykonujący prace górnicze, mechaniczne, elektryczne i hydrauliczne przy obsłudze, konserwacji, montażu i demontażu tych maszyn i urządzeń zał. 3/III pkt 7 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994r. w wykazami dniówek za okres od 1 listopada 2021r. do 18 marca 2022r.

Zaskarżoną decyzją z dnia 2 maja 2022r. pozwany organ rentowy doliczył odwołującemu staż pracy i podjął wypłatę emerytury. Ustalając wysokość emerytury okres pracy górniczej w rozmiarze 321 miesięcy przeliczył przelicznikiem 1,2.

Odwołujący w spornym okresie od 1 stycznia 1995r. do 18 marca 2022 r. zatrudniony był jako elektromonter, samodzielny elektromonter, rzemieślnik wykonujący prace elektryczne w przodku na koparkach węglowych i nadkładowych. Prace polegały na utrzymaniu w pełnej sprawności wszystkich urządzeń elektrycznych, usuwaniu awarii, sprawdzaniu wszystkich parametrów urządzeń elektrycznych. Pracował na koparce (...), (...) (...). Od 2003 r. zostały wprowadzone brygady serwisowe, odwołujący jako elektromonter pracował tylko na koparkach węglowych i nadkładowych, do jego zadań należało utrzymanie w sprawności wszystkich urządzeń elektrycznych, kontrolowanie maszyny, spisywanie parametrów, sprawdzanie zasilania. Nie mógł opuścić maszyny do czasu przyjścia zmiennika. Każdorazowo dniówki spisywane były przez sztygara. Od 2003r. odwołujący pracował w brygadzie serwisowej i zakres pracy nie uległ zmianie. W książce raportowej maszyny i w książce dniówek odwołujący miał wpisywane dniówki. Odwołujący nie pracował na przenośnikach, brygada serwisowa jeździła wyłącznie na usuwanie awarii na koparkach.

Na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego Sąd I instancji wydał zaskarżony wyrok, w którym zmienił zaskarżoną decyzje w ten sposób, że przyznał M. B. prawo do ustalenia wysokości emerytury górniczej z zastosowaniem przelicznika 1,8 do okresów pracy od 1 stycznia 1995 r. do 18 marca 2022 r., zgodnie z dołączoną ewidencją dniówek półtorakrotnych (pkt I wyroku) oraz zasądził od pozwanego na rzecz odwołującego kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt II wyroku).

Sąd Okręgowy podkreślił, że odwołanie M. B. zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie rozważań prawnych Sąd wskazał, że w przedmiotowej sprawie spór nie dotyczy prawa do emerytury, ale ustalenia jej wysokości. W szczególności odwołujący domagał się zaliczenia jako pracy górniczej w wymiarze półtorakrotnym okresów pracy górniczej 1 stycznia 1995r. do 18 marca 2022r. i zastosowania do tego okresu przelicznika 1,8.

W dalszej części uzasadnienia Sąd Okręgowy podał, że przy ustalaniu wysokości górniczych emerytur, o których mowa w art. 50a lub 50e, stosuje się stosownie do treści art. 51 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, z zastrzeżeniem ust. 2, następujące przeliczniki:

1) 1,5 za każdy rok pracy górniczej wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy;

2) 1,8 za każdy rok pracy, o której mowa w art. 50d;

3) 1,4 za każdy rok pracy w pełnym wymiarze czasu pracy, o której mowa w art. 50c ust. 1 pkt 1-3 i 5-9, wykonywanej częściowo na powierzchni i częściowo pod ziemią;

4) 1,2 za każdy rok pracy, o której mowa w art. 50c ust. 1 pkt 4 i 5, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego, w kopalniach otworowych siarki oraz w przedsiębiorstwach i innych podmiotach wykonujących roboty górnicze dla kopalń siarki i węgla brunatnego.

Z powyższego wynika, że przy ustalaniu wysokości emerytury górniczej przelicznik 1,8 za każdy rok pracy stosuje się wyłącznie do pracy, o której mowa w art. 50d ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Pracami, do których stosuje się przelicznik 1,8, zgodnie z art. 50d ust. 1 ustawy są okresy pracy w przodkach bezpośrednio przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy innych pracach przodkowych, przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach oraz przy głębieniu szybów i robotach szybowych, a także w drużynach ratowniczych.

Należy przy tym mieć na względzie, że praca w przodkach to praca bezpośrednio wiążąca się z procesami związanymi z wydobywaniem kopalin, pozyskiwaniem złóż węgla brunatnego.

Wykaz stanowisk pracy wykonywanej w przodkach uwzględnianej w wymiarze półtorakrotnym, powinno ustalić rozporządzenie wydane na podstawie delegacji ustawowej z art. 50d ust. 3 ustawy emerytalnej. Ponieważ rozporządzenie takie nie zostało wydane, obowiązuje nadal (z mocy art. 194 wskazanej ustawy) wykaz stanowisk zawarty w załączniku nr 2 i 3 do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994 r. w sprawie określenia niektórych stanowisk pracy górniczej oraz stanowisk pracy zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury lub renty (Dz. U. z 1995 r. Nr 2, poz. 8), wydanego na podstawie upoważnienia zawartego w art. 5 ust. 5 i art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 1.02.1983 r. o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin (tekst jedn.: Dz. U. z 1995 r. Nr 30, poz. 154).

Stanowiska pracy, na których zatrudnienie zalicza się w wymiarze półtorakrotnym określone zostały szczegółowo w załączniku nr 3 do wskazanego wyżej rozporządzenia z dnia 23 grudnia 1994r. Spośród wymienionych w dziale III załącznika nr 3 stanowisk w kopalniach węgla brunatnego zaliczanych w wymiarze półtorakrotnym w punkcie 7 wymieniono pracę stanowisku rzemieślników zatrudnionych na odkrywce w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na koparkach i zwałowarkach wykonujących prace mechaniczne, elektryczne i hydrauliczne przy obsłudze, konserwacji, montażu i demontażu tych maszyn i urządzeń.

Sąd I instancji zaznaczył, że z utrwalonego orzecznictwa wynika, że przepisy normujące nabywanie prawa do emerytury górniczej muszą być wykładane ściśle, a dla oceny charakteru pracy górniczej nie mogą mieć decydującego znaczenia ani zakładowe wykazy stanowisk, ani protokoły komisji weryfikacyjnej kwalifikujące określone zatrudnienie jako pracę górniczą, lecz rzeczywisty zakres obowiązków ubezpieczonego. Zatem zastosowanie przelicznika 1,8 do pracy wnioskodawcy na stanowiskach wymienionych w załączniku nr 3 do rozporządzenia wymaga, by praca ta odpowiadała treści art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Sąd I instancji podkreślił, że przy ocenie, czy ubezpieczony wykonywał pracę górniczą, w tym w wymiarze półtorakrotnym nie można skupiać się wyłącznie na nazwie zajmowanego stanowiska pracy, ale należy badać, jakie czynności wykonywał on w okresie, który poddawany jest badaniu. Tym samym nie ma również decydującego znaczenia dokonana przez pracodawcę kwalifikacja zajmowanego przez pracownika stanowiska pracy, jak i ewentualna zmiana tej kwalifikacji na podstawie protokołu komisji weryfikacyjnej. O uznaniu pracy za pracę górniczą w rozumieniu omawianych przepisów nie decyduje bowiem treść wymienionych dokumentów, ale charakter czynności faktycznie wykonywanych przez pracownika (wyrok Sądu Najwyższego z 25.03.1998 r., II UKN 570/97, OSNP 1999 Nr 6, poz. 213, z 22.03.2001 r., II UKN 263/00, OSNP 2002 Nr 22, poz. 553).

Wykaz stanowiący załącznik nr 3 do przywołanego rozporządzenia w części III - wymieniający stanowiska pracy, na których okresy pracy zalicza się w wymiarze półtorakrotnym w kopalniach węgla brunatnego - obejmuje osiem stanowisk, jest wśród nich wymieniony „ pkt. 7 „ rzemieślnicy zatrudnieni na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na koparkach i zwałowarkach, wykonujący prace górnicze, mechaniczne, elektryczne i hydrauliczne przy obsłudze, konserwacji, montażu i demontażu tych maszyn i urządzeń”. Aby jednak praca rzemieślnika była uwzględniona do emerytury górniczej w wymiarze półtorakrotnym musi być wykonywana nie tylko na odkrywce, ale i w przodku - w myśl art. 50d ust. 1 pkt ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Za prace wymienione w załączniku nr 3 mogą być uznane tylko takie prace wykonywane przez górnika, które bezpośrednio związane są z wykonywaniem czynności w przodkach przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach oraz przy głębieniu szybów i robotach szybowych. Z kolei pojęcie „inne prace w przodku” musi wiązać się z bezpośrednim i zasadniczym procesem produkcyjnym zakładu górniczego, polegającym na urobku i wydobywaniu kopalin (wyrok Sądu Najwyższego z 11.02.2010 r., I UK 236/09, Legalis nr 328342, z 22.04.2011 r., I UK 360/10, Legalis nr 376654).

Następnie Sąd Okręgowy podał, że z uwagi na treść przytoczonego powyżej art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy emerytalnej należy również zauważyć, iż dla uznania pracy ubezpieczonego, jako pracy górniczej zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym, koniecznym jest ustalenie zarówno na jakim sprzęcie pracował jak i które czynności były przez niego wykonywane i gdzie (w jakim miejscu kopalni). Przewidziane przez ustawodawcę rozwiązanie zawarte w art. 50d ust. 1 ustawy nie uprawnia do uznania każdej pracy na odkrywce, jako zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym, nawet jeśli wykonywana była w obrębie przodków eksploatacyjnych na stanowiskach określonych w rozporządzeniu z 1994 r. Tak zaproponowana wykładnia przepisów załącznika nr 3 do tego rozporządzenia dokonywana w oderwaniu od unormowania ustawowego prowadziłaby do sytuacji, w której każdą pracę górnika kopalni odkrywkowej pełnioną na terenie wyrobiska należałoby uwzględniać w takim korzystnym wymiarze (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 16.04.2014 r., III AUa 1121/13, LEX nr 1466772).

Ustawodawca wyraźnie odróżnił pracę górniczą (zwykłą), którą w kopalniach węgla brunatnego jest zatrudnienie na odkrywce przy ręcznym lub zmechanizowanym urabianiu, ładowaniu oraz przewozie nadkładu i złoża (art. 50c ust. 1 pkt 4 ustawy) od pracy górniczej (kwalifikowanej), którą zalicza się w wymiarze półtorakrotnym, gdy praca ta jest wykonywana w przodkach bezpośrednio przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy innych pracach przodkowych, przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach (art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy). Te ostatnie okresy potraktowane zostały przez ustawodawcę w sposób wyjątkowo korzystny ze względu na wysoki stopień zagrożenia życia i zdrowia pracowników.

W dalszej części uzasadnienia Sąd I instancji zaakcentował, że z utrwalonego orzecznictwa wynika, że przepisy normujące nabywanie prawa do emerytury górniczej muszą być wykładane ściśle, a dla oceny charakteru pracy górniczej nie mogą mieć decydującego znaczenia ani zakładowe wykazy stanowisk, ani protokoły komisji weryfikacyjnej kwalifikujące określone zatrudnienie jako pracę górniczą, lecz rzeczywisty zakres obowiązków ubezpieczonego.

Zatem uznanie pracy górniczej półtorakrotnej odwołującego na stanowiskach wymienionych w załączniku nr 3 do rozporządzenia wymaga, by praca ta odpowiadała treści art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Sąd Okręgowy podkreślił, że odwołujący niewątpliwie przedłożył świadectwo wykonywania pracy górniczej za sporny okres, w których zakwalifikowano jego pracę w okresach 1 stycznia 1995r. do 18 marca 2022r. jako pracę rzemieślnika zatrudnionego na odkrywce wykonującego prace elektryczne wymienioną w załączniku nr 3 cz. III pkt 7, czyli pracodawca odwołującego wskazał na podstawie Załącznika nr 3, że była to praca górnicza przodkowa. Z kolei samo stwierdzenie przez pracodawcę w świadectwie wykonywania pracy górniczej, że odwołujący zajmował stanowisko wymienione w załączniku nr 3 do rozporządzenia dział III pkt 7 tj. rzemieślnik zatrudniony na odkrywce wykonujący prace elektryczne oraz jako prace wymienione w załączniku nr 3 do rozporządzenia dział III pkt 7 na odkrywce nie jest jeszcze równoznaczne z wykonywaniem przez niego pracy, o której mowa w art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy.

Na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w przedmiotowej sprawie Sąd Okręgowy ustalił, że ww. okresach odwołujący niezależnie od przypisanych mu w angażu stanowisk pracy zajmował się wyłącznie pracą na odkrywce bezpośrednio stale i w pełnym wymiarze czasu pracy i prace te wykonywał na koparkach. W tym też czasie pracodawca prowadził dla odwołującego ewidencję dniówek półtorakrotnych.

W konsekwencji - na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. - Sąd I instancji uwzględnił odwołanie i orzekł jak w punkcie I wyroku.

O kosztach zastępstwa procesowego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w zw. w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. 2015. 1804 ze zm.) - punkt II wyroku.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł Zakład Ubezpieczeń
Społecznych II Oddział w P. zaskarżając go w całości.

Powyższemu wyrokowi zarzucił:

1.  naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 51 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych poprzez ich zastosowanie w niniejszej sprawie i przyznanie odwołującemu prawa do ustalenia wysokości emerytury górniczej z zastosowaniem przelicznika 1,8 do okresu pracy górniczej od dnia 1 stycznia 1995 r. do 18 marca 2022 r. zgodnie z dołączoną ewidencją dniówek półtorakrotnych,

2.  naruszenie przepisów postępowania mających istotny wpływ na wynik postępowania, tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów i pominięcie opisu prac wykonywanych przez odwołującego z dnia 29 grudnia 2021 r. dołączonego do akt rentowych w zakresie wykonywania prac na odkrywce, tj. na koparkach, zwałowarkach i stacjach napędowych.

Wskazując na powyższe wniósł o:

1.  zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie odwołania,

2.  zasądzenie od odwołującego na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego za postępowanie przed sądem apelacyjnym.

W odpowiedzi na apelację Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddziału w P. odwołujący M. B. wniósł o oddalenie apelacji oraz o zasądzenie od organu rentowego na jego rzecz zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego w postępowaniu odwoławczym, według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddziału w P. jako bezzasadna podlegała oddaleniu.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd I instancji przeprowadził prawidłowe postępowanie dowodowe, a zebrany materiał poddał wszechstronnej ocenie z zachowaniem granic swobodnej oceny dowodów przewidzianej przez art. 233 § 1 k.p.c. Na tej podstawie Sąd Okręgowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne i rozważania prawne, które tutejszy Sąd w pełni podziela i przyjmuje za własne bez potrzeby ponownego szczegółowego ich przytaczania. W świetle powyższego zarzuty apelacji nie mogły prowadzić do zmiany wyroku.

W przedmiotowej sprawie organ rentowy przy wyliczeniu wysokości emerytury odwołującego za sporny okres zastosował - na podstawie art. 51 ust. 1 pkt. 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przelicznik 1,2, a odwołujący domagał się przeliczenia tego ww. okresu według przelicznika 1,8 zgodnie z art. 51 ust. 1 pkt. 2 ustawy.

Mając na uwadze treść apelacji organu rentowego należało skontrolować czy Sąd Okręgowy słusznie ustalił, że odwołującemu przysługuje prawo do ustalenia wysokości emerytury górniczej z zastosowaniem przelicznika 1,8 do okresów pracy górniczej od dnia 1 stycznia 1995 r. do 18 marca 2022r., zgodnie z ewidencją dniówek półtorakrotnych, bowiem ten okres w niniejszej sprawie był przez organ rentowy kwestionowany (według organu rentowego zastosować należało przelicznik 1,2).

Sąd Apelacyjny przypomina, że przy ustalaniu wysokości emerytury górniczej, stosownie do art. 51 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. 2018, poz. 1270 ze zm.), stosuje się następujące przeliczniki:

1) 1,5 za każdy rok pracy górniczej wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy;

2) 1,8 za każdy rok pracy, o której mowa w art. 50d;

3) 1,4 za każdy rok pracy w pełnym wymiarze czasu pracy, o której mowa w art. 50c ust. 1 pkt 1-3 i 5-9, wykonywanej częściowo na powierzchni i częściowo pod ziemią;

4) 1,2 za każdy rok pracy, o której mowa w art. 50c ust. 1 pkt 4 i 5, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego, w kopalniach otworowych siarki oraz w przedsiębiorstwach i innych podmiotach wykonujących roboty górnicze dla kopalń siarki i węgla brunatnego.

Stosownie z kolei do art. 50d ust. 1 ustawy emerytalnej, przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury pracownikom zatrudnionym pod ziemią oraz w kopalniach siarki lub węgla brunatnego zalicza się w wymiarze półtorakrotnym następujące okresy pracy na obszarze Państwa Polskiego:

1) w przodkach bezpośrednio przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy innych pracach przodkowych, przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach oraz przy głębieniu szybów i robotach szybowych;

2) w drużynach ratowniczych.

Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki i ministrem właściwym do spraw Skarbu Państwa, w drodze rozporządzenia, określa szczegółowo stanowiska pracy, na których zatrudnienie zalicza się w myśl ust. 1 i 2 w wymiarze półtorakrotnym (ust. 3).

W tym zakresie aktem prawnym nadal obowiązującym jest rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994 r. w sprawie określenia niektórych stanowisk pracy górniczej oraz stanowisk pracy zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury lub renty (Dz. U. 1995, nr 2 poz. 8 – dalej rozporządzenie z dnia 23.12.1994r.). Zgodnie z § 2 tego rozporządzenia z dnia 23 grudnia 1994 r., za pracę górniczą w kopalniach węgla brunatnego oraz w przedsiębiorstwach i w innych podmiotach wykonujących roboty górnicze dla tych kopalń, określoną w art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin (Dz. U. z 1994r., nr 84, poz. 385 – dalej ustawa o zaopatrzeniu em. górników), uważa się okresy zatrudnienia na stanowiskach wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik nr 2 do rozporządzenia (załącznik nr 2 - wykaz stanowisk pracy, na których zatrudnienie na odkrywce w kopalniach węgla brunatnego oraz przedsiębiorstwach i innych podmiotach wykonujących roboty górnicze dla kopalni węgla brunatnego uważa się za pracę górniczą). Z kolei § 3 stanowi, że za okresy pracy pod ziemią oraz w kopalniach siarki lub węgla brunatnego, o których mowa w art. 6 ust. 1 ustawy o zaopatrzeniu em. górników, uważa się okresy pracy na stanowiskach wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik nr 3 do rozporządzenia (załącznik nr 3 - wykaz stanowisk pracy, na których okresy pracy pod ziemią oraz w kopalniach siarki i węgla brunatnego zalicza się w wymiarze półtorakrotnym). Pod poz. 7 w przedmiotowym wykazie ujęto pracę w kopalni węgla brunatnego rzemieślników zatrudnionych na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na koparkach i zwałowarkach, wykonujący prace górnicze, mechaniczne, elektryczne i hydrauliczne przy obsłudze, konserwacji, montażu i demontażu tych maszyn i urządzeń.

Wykaz stanowisk pracy, określony w ww. załączniku nr 3 do rozporządzenia z 1994 r., czyli stanowisk tzw. kwalifikowanej pracy górniczej, odnosi się wyłącznie do wykonywanych zadań górnika, jeżeli spełniają one kryteria miejsca wykonywania pracy i jej charakteru, określonego zgodnie z art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy emerytalnej. Za prace wymienione w załączniku nr 3 mogą więc być uznane tylko takie czynności wykonywane przez górnika, które są związane bezpośrednio z wykonywaniem czynności w przodkach bezpośrednio przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy innych pracach porządkowych, przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach oraz przy głębieniu szybów i robotach szybowych. Z kolei pojęcie „innych prac przodkowych” musi wiązać się z bezpośrednim i zasadniczym procesem produkcyjnym zakładu górniczego, polegającym na urobku i wydobywaniu kopalin (tak wyroki Sądu Najwyższego z dnia 11.02.2010 r., I UK 236/09, LEX 585722 i z dnia 21.02.2012 r., I UK 295/11, OSNP 2013/304/38).

Podkreślić należy, że przepisy normujące nabywanie prawa do emerytury górniczej muszą być wykładane ściśle, a do oceny charakteru pracy górniczej, tym bardziej pracy zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym, nie mogą służyć ani zakładowe wykazy stanowisk, ani też protokoły komisji weryfikacyjnej, kwalifikujące określone zatrudnienie, jako pracę górniczą zaliczaną w takim wymiarze (por. wyrok SN z dnia 8.01.2014 r., I BU 12/13, wyroki Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 28.06.2013 r., III AUa 1127/12, LEX 1369319, z dnia 14.03.2017 r., III AUa 965/16).

W przypadku sporu o kwalifikację danego stanowiska decydujące znaczenie dla uznania okresu zatrudnienia na tym stanowisku za pracę górniczą podlegającą zaliczeniu w wymiarze półtorakrotnym ma nie zatem nazwa stanowiska, lecz rodzaj faktycznie wykonywanej pracy (rzeczywiście wykonywanych zadań pracowniczych) (tak: wyroki SN z dnia 18.03.2015 r., I UK 280/14, z dnia 2.06.2011 r., I UK 25/10 i z dnia 6.09.2011 r., I UK 70/11). Nie może tym samym o tym decydować wykaz stanowisk pracy sporządzony przez pracodawcę, ani zmiana kwalifikacji zajmowanego stanowiska pracy, dokonana przez komisję weryfikacyjną (tak: m.in. wyroki SN z dnia 22.04.2011 r., I UK 360/10, LEX nr 949021 i z dnia 6.09.2011 r., I UK 70/11, LEX nr 1102258 oraz postanowienie z dnia 19.01.2012 r., I UK 319/11, LEX nr 1215422), ani rozporządzenie wykonawcze, ani tym bardziej wewnętrzne zarządzenia pracodawcy, nie mogą przyznawać ubezpieczonym większych uprawnień, niż uczynił to ustawodawca, zaś wykładnia przepisów powołanego rozporządzenia z 1994 r. nie może zmieniać ani rozszerzać ustawowej definicji kwalifikowanej pracy górniczej. Innymi słowy, ocena pracy górniczej zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym powinna się koncentrować na jej ustawowych warunkach, tj. pojęciu tej pracy, a nie na samej nazwie stanowiska (tak: uzasadnienie wyroku SN z dnia 5.05.2011 r., I UK 382/10, LEX nr 863949).

Z uwagi na powyższe – ustalenie, że w spornym okresie praca górnicza ubezpieczonego miała ten kwalifikowany charakter, winno znaleźć oparcie w wynikach całego postępowania dowodowego.

Zdaniem Sądu I instancji, zachodzą podstawy do uznania w niniejszej sprawie, iż w okresie 1 stycznia 1995 r. do 18 marca 2022 r. M. B. wykonywał pracę górniczą kwalifikującą się do zastosowania przy ustalaniu wysokości emerytury przelicznika 1,8, a tut. Sąd nie znajduje podstaw do uznania zasadności zarzutów apelującego w tym zakresie.

Pozwany organ rentowy, kwestionując stanowisko Sądu I instancji podniósł, że w spornym okresie odwołujący nie wykonywał pracy przodkowej. Wskazał, że jak ustalił Sąd Okręgowy w niniejszym postępowaniu M. B. w okresie od 1 stycznia 1995 r. do 18 marca 2022 r. wykonywał prace samodzielnego elektromontera oraz rzemieślnika wykonującego prace elektryczne na koparkach pracujących na Odkrywce J., a jego prace polegały na utrzymaniu w należytym stanie technicznym wszystkich urządzeń elektrycznych zabudowanych na maszynach podstawowych oraz stacjach napędowych, dokonywanie czynności eksploatacyjnych tj. prób i pomiarów, oględzin, przeglądów, konserwacji, remontów, badań stanu technicznego, obserwowanie wskazań aparatury kontrolno-pomiarowej i dokonywanie oceny właściwej eksploatacji urządzeń elektrycznych, zgłaszanie zapotrzebowania na części, kontrolowanie urządzeń będących w ruchu, zatrzymanie ruchu urządzeń do wykonywania konserwacji lub przeglądu wynikającego z harmonogramu oraz naprawa tych urządzeń. Powyższe czynności wykonywane były na koparkach (...). Zdaniem organu rentowego ustalając powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy pominął okoliczności podawane przez pracodawcę w opisie prac odwołującego z dnia 29 grudnia 2021 r., gdzie pracodawca wskazał, iż M. B. wykonywał czynności zawodowe nie tylko na koparkach i zwałowarkach, ale również na stacjach napędowych oraz uczestniczył w okresowych komisyjnych kontrolach stanu technicznego urządzeń koparki, zwałowarki i stacji napędowych. W ocenie organu rentowego pomijając ww. dokument Sąd I instancji naruszył zasadę swobodnej oceny dowodów opisaną w art. 233 § 1 k.p.c. i nie rozważył całości materiału zgromadzonego w sprawie. Organ rentowy w apelacji wskazał również, że czynności, które odwołujący wykonywał w spornym okresie odpowiadają zwykłej pracy górniczej, o której mowa w art. 50c ust. 1 pkt 4 ustawy emerytalnej i można je zaliczyć do prac przy bieżącej konserwacji urządzeń wydobywczych. Z kolei przepis art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy emerytalnej nie zalicza natomiast do pracy górniczej kwalifikowanej pracy przy konserwacji maszyn podstawowych. Nadto organ rentowy w apelacji podniósł, że Sąd Okręgowy błędnie zatem zastosował art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zaliczając pracę odwołującego w okresie od 1 stycznia 1995 r. do 18 marca 2022 r. do pracy górniczej przodkowej, a w konsekwencji przyznając odwołującemu prawo do emerytury górniczej.

Zauważyć należy, że rację ma pozwany tylko w takim zakresie, iż przy ustalaniu prawa do emerytury górniczej pracownikom kopalni węgla brunatnego zalicza się w wymiarze półtorakrotnym czas pracy górniczej na przodku tylko wówczas, gdy spełnia się łącznie następujące przesłanki: co do miejsca wykonywania pracy, co do rodzaju czynności i co do obsługi wskazanych w ustawie maszyn i urządzeń. Zdaniem Sądu Odwoławczego odwołujący spełnia wszystkie te przesłanki.

Z materiału dowodowego ustalonego w niniejszej sprawie przez Sąd I instancji wynika, że od 1 stycznia 1995 r. do rozwiązania umowy (18 marca 2022r.) odwołujący wykonywał faktycznie pracę rzemieślnika zatrudnionego na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na koparkach i zwałowarkach, wykonujący prace górnicze, mechaniczne, elektryczne i hydrauliczne przy i obsłudze, konserwacji, montażu i demontażu tych maszyn i urządzeń, tj. wymienionej pod poz. 7, Działu III Załącznika nr 3 do rozporządzenia z dnia 23 grudnia 1994r. jako zaliczaną w wymiarze półtorakrotnym, co w konsekwencji daje prawo do zastosowania przelicznika 1,8 do tych okresów.

Odnosząc się z kolei do zarzutu organu rentowego, w tym zakresie, że odwołujący pracował także na zwałowarkach, a więc nie pracował tylko na koparkach w przodku wskazać należy, że ustawą z 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw zmieniono art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych który od 19 października 2022 r. otrzymał brzmienie „1) w przodkach bezpośrednio przy urabianiu, ładowaniu i zwałowaniu urobku oraz przy innych pracach przodkowych, przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących, transportujących i zwałujących w przodkach oraz przy głębieniu szybów i robotach szybowych”.

Nadto dodano definicję przodka, tak do art. 50d ust. 1 ww. ustawy dodano pkt 1a w brzmieniu: „1a) przez przodek rozumie się obszar wyrobiska górniczego, w którym są wykonywane prace bezpośrednio związane z wydobywaniem kopaliny lub drążeniem tego wyrobiska, w tym ścianę, a w odkrywkach również obszar związany bezpośrednio z urabianiem kopaliny, nadkładu lub skał otaczających oraz ze zwałowaniem, w tym formowaniem korpusu zwału, a także strefę przyprzodkowa stanowiąca obszar bezpośrednio przyległy do przodka, ustalony w kopalni na podstawie organizacyjno-technicznych metod wykonywania robót górniczych, w której są wykonywane prace związane z odstawą urobku oraz utrzymaniem wyrobiska.”

Sąd Apelacyjny wskazuje, że z powyższego wynika, iż pojęcie przodka zostało poszerzone również o m.in. obszar związany bezpośrednio z urabianiem kopaliny, nadkładu lub skał otaczających oraz ze zwałowaniem, dlatego nawet gdyby stwierdzić, że odwołujący w spornym okresie pracował na zwałowarce, również tę pracę należy uznać za pracę przodkową z zastosowaniem przelicznika 1,8.

Jednocześnie Sąd Apelacyjny zaznacza, że zgodnie z ww. ustawą art. 9 do postępowań w zakresie ustalania prawa do górniczej emerytury i jej wysokości wszczętych i niezakończonych przez dniem wejścia w życie niniejszej ustawy (tj. z 9 czerwca 2022r.) – a taką sprawą jest niewątpliwie sprawa z odwołania M. B. - stosuje się przepisy ustawy zmienianej w art. 2 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

Zatem nawet jeśli odwołujący w spornym okresie od dnia 1 stycznia 1995 r. do dnia 18 marca 2022 r. pracował także na zwałowarkach, to zgodnie z definicją „przodka” określoną w art. 50d ust. 1 pkt 1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (zmienioną ustawą z 9.06.2022r.) odwołujący pracę tę wykonywał w przodku. Nie doszło zatem do błędnego ustalenia stanu faktycznego i jego oceny, nie doszło również do naruszenia przepisów prawa materialnego art. 51 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Sąd Apelacyjny podkreśla, że odwołujący przedłożył świadectwo wykonywania pracy górniczej za sporny okres od 1 stycznia 1995r. do 18 marca 2022r., w którym zakwalifikowano jego pracę jako pracę wymienioną w art. 50c pkt. 4 ustawy emerytalnej w Załączniku nr 3/III pkt. 7 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994r., przedłożył także wykazy dniówek, prowadzonych przez pracodawcę przez ww. lata na bieżąco.

W ocenie Sądu Odwoławczego Sąd I instancji prawidłowo zakwalifikował pracę odwołującego jako prace elektromontera, była to praca wykonywała w przodku, bowiem polegała w głównej mierze na naprawach maszyn podstawowych kopalni - koparek wielonaczyniowych, a nie jedynie na dbaniu o dobry stan maszyny, jak twierdził organ rentowy. Sąd Apelacyjny wskazuje przy tym, że z zeznań przesłuchanych w sprawie świadków w tym M. K. wynika, że odwołujący wchodził w skład brygady koparki, jako elektromonter kontrolował urządzenie elektryczne i usuwał awarie, przy czym żaden z przesłuchanych w sprawie świadków nie wskazywał, aby praca odwołującego polegała na remontach planowych. Odwołujący był jedynym elektrykiem na 3 koparki, nawet jeśli któraś z koparek była remontowania, to odwołujący pracował na pozostałych dwóch. Sąd I instancji prawidłowo ustalił, że obowiązki odwołującego mieszczą się w definicji pracy górniczej kwalifikowanej. Zgodnie z definicją przodka zawartą w art. 50d ust. la ustawy o emeryturach i rentach z FUS w nowym brzmieniu, który obowiązuje także w niniejszej sprawie, pracę odwołującego należy zakwalifikować jako pracę w przodku przy urabianiu kopaliny, bowiem odwołujący wykonywał swoje obowiązki na koparkach urabiających, w czasie ich pracy, bez

„odcinania” maszyny od zasilania elektrycznego, a czasem i w czasie pracy maszyny, jeśli dana awaria na to pozwalała. Z kolei ani wykładnia systemowa ani literalna art. 50d ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS nie ogranicza pracy górniczej kwalifikowanej jedynie do pracy górników. Praca odwołującego spełnia wszystkie warunki łącznie, do uznania jej za pracę górniczą kwalifikowaną. Jest to praca bezpośrednio w przodku przy urobku kopaliny, polega na utrzymaniu w ruchu i napraw koparki, która wydobywa lub urabia kopalinę, a także jest niezbędna do obsługi najbardziej podstawowej maszyny w kopali odkrywkowej węgla brunatnego.

Nie sposób zgodzić się także z zarzutem apelacji, że odwołujący M. B. w swojej pracy zajmował się pracami na przenośnikach. W niniejszej sprawie przesłuchano pięciu świadków i żaden z przesłuchanych świadków nie wspomniał, że odwołujący pracował na przenośnikach. Poza tym należy zwrócić uwagę, że świadek T. H. zeznał, iż odwołujący usuwał awarię na koparkach (...) (...), RS (...), (...), (...) oraz (...) naprawiał wszelkie awarie elektryczne, od wymiany żarówki do wymiany silnika, z kolei konserwację robiły oddziały remontowe. Świadek T. H. wprost wskazał, że odwołujący w spornym okresie wykonywał prace zlecone na koparkach, nie zajmował się obsługą stacji napędowych. Świadek wyjaśnił, że Wydział w których odwołujący pracował zajmował się tego typu pracą, ale odwołujący nie zajmował się obsługą stacji napędowych.

Na marginesie podkreślić należy, że nawet gdyby przyjąć, że odwołujący posiadał inne uprawnienia (w tym np. do obsługi stacji napędowych), to istotne jest nie samo posiadanie odpowiednich kwalifikacji, a to czy taką pracę odwołujący faktycznie wykonywał. Z kolei ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego (w szczególności z zeznań świadków i odwołującego) wynika, że odwołujący nie zajmował się obsługą stacji napędowych.

Mając powyższe na uwadze, słusznie zatem, na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w przedmiotowej sprawie, Sąd I instancji uznał, iż odwołujący w okresie 1 stycznia 1995 r. do rozwiązania umowy tj. 18 marca 2022r. – stale i w pełnym wymiarze czasu pracy – prace rzemieślnika zatrudnionego na odkrywce bezpośrednio w przodku, zajmując się obsługą, naprawą i konserwacją maszyn znajdujących się w przodku. Odwołujący, zatem - stosownie do art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy emerytalnej - wykonywał pracę odpowiadającą stanowisku w przodkach bezpośrednio przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy innych pracach przodkowych, przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach oraz przy głębieniu szybów i robotach szybowych. Rzeczywiście wykonywana przez odwołującego praca w spornym okresie określona jest w treści załącznika nr 3 do rozporządzenia z dnia 23 grudnia 1994 r. (III pkt 7 załącznika nr 3), tj. praca rzemieślnika zatrudnionego na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na koparkach i zwałowarkach, wykonujący prace górnicze, mechaniczne, elektryczne i hydrauliczne przy obsłudze, konserwacji, montażu i demontażu tych maszyn i urządzeń. Powyższe oznacza, że sporny okres zatrudnienia (zaskarżony w apelacji) odwołującego można zaliczyć zarówno do stażu pracy górniczej w wymiarze półtorakrotnym, a tym samym - do wysokości emerytury z przelicznikiem 1,8.

W tym stanie rzeczy Sąd I instancji prawidłowo, zmienił zaskarżoną decyzje w ten sposób, że przyznał M. B. prawo do ustalenia wysokości emerytury górniczej w okresie od 1 stycznia 1995 r. do 18 marca 2022r. z zastosowaniem przelicznika 1,8 do okresów pracy na stanowisku rzemieślnika zatrudnionego na odkrywce bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na koparkach i zwałowarkach, wykonującego prace mechaniczne, elektryczne i hydrauliczne, przy obsłudze, konserwacji, montażu i demontażu tych maszyn i urządzeń, zgodnie z dołączoną ewidencją dniówek półtorakrotnych.

Reasumując powyższe rozważania, wskazać należy, iż chybionym okazał się zatem zarzut naruszenia prawa materialnego tj. art. 50d ust 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Sąd Apelacyjny zaznacza, że zarzuty sformułowane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w apelacji są nietrafione i Sąd Apelacyjny nie znalazł podstaw do ich uwzględnienia, zarzuty powołane w apelacji w żadnej mierze nie wzruszyły rozstrzygnięcia wydanego przez Sąd I instancji. Sąd Apelacyjny po ponownym przeanalizowaniu materiału dowodowego zgromadzonego z niniejszej sprawie nie dopatrzył się naruszeń ze strony Sądu I instancji, postępowanie dowodowe zostało przeprowadzone w sposób wyczerpujący, Sąd dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych oraz dokonał prawidłowej analizy zgromadzonego materiału dowodowego, co w konsekwencji przełożyło się na wydanie wyroku z 27 października 2022r.

Mając na uwadze powyższe apelację organu rentowego jako bezzasadną należało oddalić (pkt 1 wyroku).

O kosztach zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie art. 98 § 1, 1 ¹ i 3 k.p.c. i przepisu § 10 ust.1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015r. Mając powyższe na względzie, na względzie, zasądzono od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. na rzecz odwołującego M. B. kwotę 240 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego od dnia uprawomocnienia się orzeczenia o kosztach do dnia zapłaty - tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej – punkt 2 wyroku.

sędzia Marta Sawińska