Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Poznaniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 marca 2023 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Wiesława Stachowiak

Protokolant: Beata Tonak

po rozpoznaniu w dniu 30 marca 2023 r. w Poznaniu na posiedzeniu niejawnym

sprawy R. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o przyznanie prawa do renty

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

od wyroku Sądu Okręgowego w Zielonej Górze

z dnia 5 lutego 2021 r. sygn. akt IV U 127/20

1.  zmienia zaskarżony wyrok o tyle, że przyznaje wnioskodawcy R. P. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od daty zaprzestania pobierania zasiłku chorobowego do dnia 30 września 2022 r.;

2.  w pozostałym zakresie oddala apelację;

3.  kosztami postępowania apelacyjnego obciąża pozwanego w zakresie poniesionym.

sędzia Wiesława Stachowiak

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 20.12.2019 r., znak: (...), pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił wnioskodawcy R. P. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy podał, że komisja lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 19.12.2019 r. stwierdziła, iż wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy.

R. P. zaskarżył tę decyzję w całości, wnosząc o jej uchylenie lub zmianę poprzez ustalenie u wnioskodawcy niezdolności do pracy i przyznanie prawa do renty. Wyrokiem z dnia 5 lutego 2021r., w sprawie IV U 127/20, Sąd Okręgowy w Zielonej Górze zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał wnioskodawcy R. P. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od dnia 9.10.2019 r. do 31.09.2022 r.

Powyższe rozstrzygniecie zostało wydane w oparciu o następujące ustalenia:

Wnioskodawca R. P., urodzony (...), z zawodu mechanik samochodowy, pracujący w zawodzie, od 01.07.2019 r. pobiera zasiłek chorobowy.

W dniu 09.10.2019 r. wnioskodawca zgłosił organowi rentowemu wniosek o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Na dzień zgłoszenia wniosku pozostawał w zatrudnieniu, świadcząc pracę na rzecz (...)Zakładu (...)w Z. jako mechanik autobusów.

Wobec zgłoszonego wniosku przeprowadzone zostały badania, w wyniku których lekarz orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 29.11.2019 r. orzekł, że wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy.

W związku ze złożonym sprzeciwem, komisja lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 18.12.2019 r. podtrzymała stanowisko lekarza orzecznika ZUS.

Powyższe skutkowało wydaniem przez pozwanego zaskarżonej decyzji.

U wnioskodawcy rozpoznano:

- zaburzenia depresyjne nawracające, obecnie epizod depresji umiarkowany,

- obserwację w kierunku organicznego uszkodzenia OUN,

- cukrzycę typu 2,

- nadciśnienia tętnicze,

- dnę moczanową,

- dyskopatię lędźwiową

Opiniowany od wielu lat jest pod opieką ambulatoryjną psychiatryczną, kilkakrotnie hospitalizowany psychiatrycznie, ostatnio w Szpitalu (...) w C. od 01.07.2019 r. do 06.09.2019 r. Wnikliwa analiza dowodów leczenia wskazuje na to, że od około kilku lat mimo stosowanego leczenia nie uzyskano pełnej remisji stanu psychicznego. Aktualne badanie funkcji poznawczych wykazało iż, intelektualne opiniowany funkcjonuje na poziomie powyżej przeciętnej populacji. Badanie osobowości ujawniło wysoki poziom neurotyzmu przy introwertywnym sposobie funkcjonowania. Testy neuropsychologiczne wykazały możliwość istnienia dysfunkcji mózgu w zakresie płatów czołowych. Podczas przeprowadzonego badania psychiatryczno-psychologicznego w nastroju nieznacznie obniżonym. Wnioskodawca zgłasza liczne skargi somatyczne, skargi na nieznaczne obniżenie napędu psychoruchowego złożonego, a także aktywności prostej stereotypowej.

Uwzględniając obecny stan psychiczny opiniowanego, stosowane leczenie farmakologiczne oraz znaczny stopień nasilenia objawów chorobowych opiniowany jest częściowo niezdolny do pracy zarobkowej do 10.2022 r. Za datę uznania częściowej niezdolności do pracy należy uznać datę złożenia druku (...), tj. od 02.10.2019 r.

W okresie od 18.08.2017 r. do 24.10.2017 r. wnioskodawca był hospitalizowany w Oddziale (...) w C.. Wypisany z rozpoznaniem epizodu depresji z objawami.

W badaniu TK głowy z 24.08.2017 r. opisano drobne ognisko naczyniopochodne w lewej okolicy czołowo-ciemieniowej, poza tym nie stwierdzono odchyleń.

W dniach 01.07.2019 r. – 06.09.2019 r. wnioskodawca był hospitalizowany w Oddziale (...) z powodu zaburzeń depresyjnych nawracających – epizod depresji umiarkowany.

Wnioskodawca nie wymagał hospitalizacji z powodu chorób neurologicznych ani internistycznych. Nadciśnienie tętnicze i cukrzyca, dobrze kontrolowane, bez powikłań narządowych nie powodują niezdolności do pracy. Drobna zmiana naczyniopochodna w mózgowiu również nie powoduje niezdolności do pracy. Rozpoznana dyskopatia lędźwiowa nie wymagała pogłębienia diagnostyki ani konsultacji neurochirurgicznej.

W oparciu o wyżej ustalony stan faktyczny Sąd Okręgowy wskazał, że odwołanie okazało się zasadne.

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie było ustalenie, czy wnioskodawca jest chociażby częściowo niezdolny do pracy, a jeżeli tak – to na jaki okres.

Sąd Okręgowy powoływał następnie podstawę prawną rozstrzygnięcia, tj. art. 57 ust. 1, art. 12 i art. 13 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wskazując, że przedmiotem sprawy było ustalenie, czy wnioskodawca spełnia wymogi wynikające z ww. przepisów, w szczególności czy jest chociażby częściowo niezdolny do pracy. Pozostałe przesłanki uzyskania przez wnioskodawcę prawa do renty nie były kwestionowane przez organ rentowy.

Sąd Okręgowy wskazał, że w świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, stwierdzić należało, że wnioskodawca jest osobą częściowo niezdolną do pracy, a niezdolność tą liczyć należy od daty złożenia wniosku, a zatem od 09.10.2019 r. Tak o stanie zdrowia ubezpieczonego – w kontekście jego zdolności do pracy – wypowiedzieli się biegli lekarze psychiatra i psycholog, a więc specjaliści właściwi dla oceny głównych dolegliwości zgłaszanych przez wnioskodawcę.

Z punktu widzenia neurologicznego i internistycznego wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy. Nadciśnienie tętnicze i cukrzyca są dobrze kontrolowane i nie powodują powikłań narządowych. Drobna zmiana naczyniopochodna w mózgowiu również nie powoduje niezdolności do pracy. Rozpoznana dyskopatia lędźwiowa nie wymagała pogłębienia diagnostyki ani konsultacji neurochirurgicznej.

Biegli neurolog i internista wskazywali przy tym na okresy hospitalizacji w Oddziale (...) w C.. I tak w okresie od 18.08.2017 r. do 24.10.2017 r. wnioskodawca był hospitalizowany z rozpoznaniem epizodu depresji z objawami, zaś w dniach 01.07.2019 r. – 06.09.2019 r. był hospitalizowany z powodu zaburzeń depresyjnych nawracających – epizod depresji umiarkowany.

W ocenie Sądu Okręgowego z uwagi na rozpoznane u wnioskodawcy schorzenia, ich rodzaj i specyfikę, zasadniczym dowodem powinna być opinia biegłych specjalistów lekarzy psychiatry i psychologa, którzy posiadają specjalizację w zakresie schorzeń psychicznych.

W opinii zasadniczej biegli lekarze psychiatra i psycholog wskazywali, że wnioskodawca od wielu lat jest pod opieką ambulatoryjną psychiatryczną, kilkakrotnie hospitalizowany psychiatrycznie. Wnikliwa analiza dowodów leczenia wskazuje na to, że od około kilku lat mimo stosowanego leczenia nie uzyskano pełnej remisji stanu psychicznego. Aktualne badanie funkcji poznawczych wykazało iż, intelektualne opiniowany funkcjonuje na poziomie powyżej przeciętnej populacji. Badanie osobowości ujawniło wysoki poziom neurotyzmu przy introwertywnym sposobie funkcjonowania. Testy neuropsychologiczne wykazały możliwość istnienia dysfunkcji mózgu w zakresie płatów czołowych. Podczas przeprowadzonego badania psychiatryczno-psychologicznego w nastroju nieznacznie obniżonym. Wnioskodawca zgłasza liczne skargi somatyczne, skargi na nieznaczne obniżenie napędu psychoruchowego złożonego, a także aktywności prostej stereotypowej. Uwzględniając obecny stan psychiczny opiniowanego, stosowane leczenie farmakologiczne oraz znaczny stopień nasilenia objawów chorobowych w ocenie biegłych opiniowany jest częściowo niezdolny do pracy zarobkowej od daty złożenia druku (...), tj. od 02.10.2019 r. do 10.2022 r

Biegli lekarze psychiatra i psycholog na podstawie przeprowadzonego badania ambulatoryjnego, badania psychiatryczno-psychologicznego oraz w oparciu o wnikliwą analizę akt sprawy, dokładnie wskazali w swojej opinii, dlaczego należy uznać wnioskodawcę za osobę niezdolną do pracy. Mieli przy tym na względzie dotychczasowy przebieg schorzenia, obecny stan zdrowia, odczuwane dolegliwości, ograniczenia i rokowania na przyszłość. Biegli wzięli także pod uwagę dotychczas wykonywaną przez ubezpieczonego pracę.

Biorąc pod uwagę wiek odwołującego – ponad(...) lat, poziom wykształcenia – mechanik samochodowy, a także dotychczas wykonywaną pracę w tym charakterze, Sąd Okręgowy uznał, że na dzień złożenia wniosku R. P. był osobą częściowo niezdolną do pracy. Z uwagi na pogarszający się stan zdrowia, zwłaszcza zdrowia psychicznego, wnioskodawca nie może wykonywać dotychczasowej pracy w charakterze mechanika samochodowego, wymagającej szczególnego skupienia i związanej ze sporą odpowiedzialnością z uwagi na możliwość błędu i ewentualną możliwością narażenia innych na niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia. Praca na tym stanowisku wymaga szczególnej koncentracji i wykonywana jest w narażeniu na szczególne obciążenia psychiczne. Charakter wykonywanej przez wnioskodawcę pracy wymaga, aby był w pełni sprawny psychoruchowo, czego z kolei nie potwierdzają biegli psychiatra i psycholog, dostrzegając szereg ograniczeń. Uznać zatem należy, mając na względzie poziom kwalifikacji ubezpieczonego, nie może on wykonywać dotychczasowej pracy.

W ocenie Sądu Okręgowego dowody zebrane w sprawie są wystarczające do jej rozstrzygnięcia, a przeprowadzanie dowodu z opinii uzupełniającej biegłych sądowych, z uwagi na to, że pozwany ma odmienne stanowisko, prowadziłoby do nieuzasadnionego przedłużenia postępowania.

W tym stanie rzeczy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji wyroku, przyznając wnioskodawcy prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy, okresowo od daty złożenia wniosku, a zatem od 09.10.2019 r. do 31.09.2022 r.

Apelację od powyższego wyroku, w całości, złożył organ rentowy, zarzucając:

I. Naruszenie przepisów postępowania cywilnego, a w szczególności art. 233 § 1 k.p.c. poprzez wadliwą ocenę dowodów oraz naruszenie granic swobodnej oceny dowodów przez przyjęcie, iż wnioskodawca jest częściowo niezdolny do pracy na okres od dnia 9.10.2019r. do 30.09.2022r.;

II. Naruszenie przepisów postępowania cywilnego art. 278 k.p.c. w związku z art. 286 k.p.c. poprzez niedopuszczenie dowodu z opinii uzupełniającej biegłego lekarza sądowego z dziedziny psychiatrii i psychologii w sytuacji gdy nie wyjaśniono istotnych rozbieżności w ocenie stanu zdrowia;

III. Naruszenie przepisów prawa materialnego przez błędne zastosowanie art. 57 ust 1 w związku z art. 12 ust. 1, art. 13 oraz art 59 ust. l w zw. z art. 100 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, poprzez przyznanie prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od daty złożenia wniosku tj. od 9.10.2019r., podczas gdy na dzień zgłoszenia wniosku ubezpieczony pobiera zasiłek chorobowy.

Opierając się na powyższych podstawach pozwany wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje :

Apelacja skutkuje zmianą zaskarżonego wyroku tylko w zakresie daty początkowej prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy i przyznaniem prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od daty zaprzestania pobierania zasiłku chorobowego do dnia 30 września 2022 r.

Rację miał apelujący organ rentowy, że Sąd Okręgowy błędnie ustalił datę początkową prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Sąd Okręgowy przyznał wnioskodawcy R. P. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od dnia 9.10.2019 r. (tj. od dnia złożenia wniosku) do 31.09.2022 r.

Należało jednak uwzględnić, że odwołujący na dzień złożenia wniosku pobierał zasiłek chorobowy – od dnia 1.07.2019r. do dnia 15.12.2019r.

Zgodnie z art. 100 ust 1 i 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - prawo do świadczeń określonych w ustawie (a więc również do świadczenia rentowego z tytułu częściowej niezdolności do pracy) powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa. Jednakże, jeżeli ubezpieczony pobiera zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne lub wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy wypłacane na podstawie przepisów Kodeksu pracy, prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy lub renty szkoleniowej powstaje z dniem zaprzestania pobierania tego zasiłku, świadczenia lub wynagrodzenia.

Przywołany przepis określa zatem moment nabycia prawa do świadczeń określonych w ustawie, a zatem określa również moment nabycia prawa renty z tytułu niezdolności do pracy (por. wyrok Sądu Najwyższego z 12 czerwca 2013 r., I UK 9/13). Z treści powyższego przepisu wynika, że powstanie prawa do renty przesuwa się do końca okresu pobierania zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub wynagrodzenia chorobowego, choćby strona spełniła warunki nabycia prawa do emerytury lub renty w czasie pobierania tamtych świadczeń (por. wyroki SN: z dnia 7 lipca 1995 r., II URN 56/94, OSNAPiUS 1995, Nr 24, poz. 302 i z dnia 31 marca 2000 r., II UKN 458/99, OSNAPiUS 2001, Nr 18, poz. 565; por. też wyroki SN: z dnia 15 listopada 2001 r., II UKN 609/00, OSNPUSiSP 2003, Nr 15, poz. 366 i z dnia 9 grudnia 2003 r., I PK 81/03, OSNPUSiSP 2004, Nr 21, poz. 370). Zarówno bowiem prawo do świadczenia powstaje, jak i realizuje się, od dnia następującego po dniu zaprzestania pobierania wymienionych świadczeń. Zwrot „zaprzestanie pobierania zasiłku, świadczenia lub wynagrodzenia” należy rozumieć bowiem jako zakończenie okresu pobierania tych świadczeń. Nie jest dopuszczalne natomiast równoczesne pobieranie dwóch konkurencyjnych lub wyłączających się świadczeń z ubezpieczenia społecznego, chyba, że przepis szczególny stanowi inaczej.

Skoro zatem odwołujący w ustalonej przez Sąd Okręgowy dacie przyznania renty, tj. w dniu 9.10.2019r. pobierał zasiłek chorobowy, to w myśl przywołanego powyżej przepisu, art. 100 ust. 1 i 2 ustawy emerytalnej, świadczenie rentowe należało przyznać odwołującemu od dnia następnego, przypadającego po dniu utraty prawa do zasiłku chorobowego.

W konsekwencji, uwzględniając, że odwołujący pobierał zasiłek chorobowy, Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżony wyrok o tyle, że przyznał wnioskodawcy prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od daty zaprzestania pobierania zasiłku chorobowego do dnia 30 września 2022 r.

Z tych względów na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżony wyrok, w omawianym zakresie, tj. wyłącznie odnośnie daty początkowej prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy.

W pozostałym – przeważającym - zakresie apelacja nie była zasadna, zaś sprecyzowane w niej zarzuty odnoszące się do rozstrzygnięcia sprawy co do meritum, tj. zasadności prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy, nie zasługiwały na uwzględnienie.

Kwestią sporną w niniejszej sprawie było ustalenie czy odwołujący spełnia przesłanki prawa od renty z tytułu niezdolności do pracy, wskazane w art. 57 ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, tj. czy jest osobą co najmniej częściowo niezdolną do wykonywania pracy zarobkowej.

W ocenie Sądu Apelacyjnego argumentacja przedstawiona przez skarżącego nie wskazuje na żadne okoliczności, które mogłyby podważyć prawidłowość wyroku Sądu Okręgowego, w szczególności apelujący nie zakwestionował skutecznie ustalenia przez Sąd I instancji istnienia częściowej niezdolności do pracy, poczynionego w oparciu o prawidłowo ocenione opinie biegłych lekarzy psychiatry i psychologa, którzy wypowiadali się co do oceny głównych schorzeń odwołującego.

Apelujący kwestionował opinię biegłych sądowych z zakresu psychiatrii i psychologii, wskazując, że opinia ta jest odmienna od oceny stanu zdrowia odwołującego dokonanej przez lekarza konsultanta ZUS z zakresu psychiatrii, a także lekarza psychiatrę wypowiadającego się w zakresie czasowej niezdolności do pracy odwołującego (od 30.07.2020r. do 27.08.2020r.) i możliwości powrotu do pracy u dotychczasowego pracodawcy.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, powyższe zarzuty nie są zasadne, a pozwany nie zakwestionował skutecznie poczynionego na podstawie opinii biegłych sądowych ustalenia odnośnie częściowej niezdolności do pracy odwołującego. Istotne jest, że ocena stanu zdrowia wnioskodawcy przez pryzmat przesłanek niezdolności do pracy winna być przeprowadzona przez biegłych sądowych, natomiast nie są w tym zakresie wiążące odmienne opinie lekarza konsultanta ZUS, lekarzy orzeczników ZUS, czy lekarza leczącego odwołującego.

Wskazać należy, że w postępowaniu sądowym ocena całkowitej bądź częściowej niezdolności do pracy, w zakresie dotyczącym naruszenia sprawności organizmu i wynikających stąd ograniczeń możliwości wykonywania pracy wymaga wiadomości specjalnych, a zatem dopuszczenia dowodu z opinii biegłego sądowego. W takiej sytuacji, sąd nie może orzekać wbrew opinii biegłych sądowych. Jednak w sprawach o rentę z tytułu niezdolności do pracy ostatecznie zawsze decyduje sąd, gdyż niezdolność do pracy, jako przesłanka renty, ma tu znaczenie prawne (art. 12 i 13 ustawy o emeryturach i rentach z FUS), tak Sąd Najwyższy w wyroku z 3 września 2009 r. (sygn. III UK 30/09).

Zgodnie z art. 12 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, zaś częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się: stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne (art. 13 ust. 1 ustawy).

W niniejszej sprawie Sąd Okręgowy przeprowadził prawidłowe postępowanie dowodowe, dopuszczając dowód z opinii biegłych sądowych m.in. psychiatry i psychologa, a zatem biegłych o specjalnościach dokładnie odpowiadających rodzajowi zasadniczych schorzeń wnioskodawcy.

W wydanych opiniach biegli konsekwentnie stwierdzili, że stopień zaawansowania schorzeń u odwołującego powoduje stan częściowej niezdolności do pracy. U wnioskodawcy rozpoznano zaburzenia depresyjne nawracające oraz epizod depresji umiarkowany, zaś biegli wskazali na znaczny stopień nasilenia objawów chorobowych. Odwołujący od wielu lat jest pod opieką ambulatoryjną psychiatryczną, kilkakrotnie był hospitalizowany psychiatrycznie, ostatnio w Szpitalu (...) w C. od 01.07.2019 r. do 06.09.2019 r., jednak mimo stosowanego leczenia nie uzyskano pełnej remisji stanu psychicznego. Sąd Okręgowy prawidłowo ustalił – w oparciu o opinię biegłych psychiatry i psychologa, że uwzględniając wiek odwołującego (ponad (...) lat), poziom jego kwalifikacji formalnych i rzeczywistych – w tym zawód mechanika samochodowego i fakt, że dotychczas faktycznie pracował na tym stanowisku (ostatnio jako mechanik autobusów), należało uznać, że jest on osobą częściowo niezdolną do pracy. Sąd Okręgowy trafnie wziął pod uwagę, że praca na stanowisku wnioskodawcy wymaga szczególnego skupienia i jest obarczona dużą odpowiedzialnością, z uwagi na – w przypadku błędu - możliwość narażenia innych osób na niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia. Ponadto charakter wykonywanej przez wnioskodawcę pracy wymaga, aby był w pełni sprawny psychoruchowo, czego z kolei nie potwierdzają biegli psychiatra i psycholog, wskazując na szereg ograniczeń, w tym poczucie małej wydolności psychofizycznej, obniżenie napędu psychoruchowego złożonego i aktywności prostej stereotypowej.

Uwzględniając powyższe wyniki postępowania dowodowego przeprowadzonego przed Sądem Okręgowym, Sąd Apelacyjny uznał, że odwołujący jest osobą częściowo niezdolną do pracy w rozumieniu powołanego wyżej art. 12 ustawy emerytalnej.

Wobec powyższego, zdaniem Sądu Apelacyjnego, zarzuty apelującego nie mogły zasługiwać na uwzględnienie, a ustalenia Sądu Okręgowego co do istnienia u odwołującego częściowej niezdolności do pracy, trzeba uznać za prawidłowe i mające odzwierciedlenie w ustalonym stanie faktycznym.

Uznając, że istota sprawy została w sposób dostateczny wyjaśniona, w szczególności na podstawie przytoczonych wyżej opinii biegłych psychiatry i psychologa, Sąd Apelacyjny uznał, że nie było potrzeby dopuszczenia dalszych dowodów wskazywanych w apelacji, w tym dowodu z opinii uzupełniającej biegłych psychiatry i psychologa. Nie było podstaw do dopuszczania dalszych dowodów z opinii tych biegłych lekarzy, mając na uwadze, że biegli wypowiedzieli się już w sposób jednoznaczny co do stanu zdrowia wnioskodawcy, jak również uwzględnili dokumentację medyczną i opinie innych lekarzy, na którą powoływał się pozwany. Sąd nie jest natomiast obowiązany do dopuszczania dowodu z kolejnych opinii biegłych w każdym wypadku, gdy złożona opinia nie jest korzystna dla strony.

Konkludując, Sąd Apelacyjny na mocy art. 385 k.p.c. apelację w pozostałym zakresie oddalił, nie znajdując podstaw do jej uwzględnienia.

Sąd Apelacyjny na podstawie art. 100 k.p.c. kosztami postępowania apelacyjnego obciążył pozwanego w zakresie poniesionym.

Sędzia Wiesława Stachowiak