Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Poznaniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 lutego 2021 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Wiesława Stachowiak

Sędziowie: Małgorzata Aleksandrowicz

Małgorzata Woźniak-Zendran

Protokolant: Beata Tonak

po rozpoznaniu w dniu 2 lutego 2021 r. w Poznaniu na posiedzeniu niejawnym

sprawy M. R.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową

na skutek apelacji M. R.

od wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu

z dnia 26 kwietnia 2019 r. sygn. akt VIII U 2152/18

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od wnioskodawczyni M. R. na rzecz pozwanego kwotę 240 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Małgorzata Woźniak-Zendran

Wiesława Stachowiak

Małgorzata Aleksandrowicz

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 25 października 2018 r., znak (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. odmówił M. R. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż Komisja Lekarska ZUS orzekła brak niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową.

M. R., w formie i terminie przewidzianym prawem, złożyła odwołanie od powyższej decyzji.

Wyrokiem z dnia 26 kwietnia 2019r., w sprawie o sygn. akt VIII U 2152/18, Sąd Okręgowy w Poznaniu oddalił odwołanie.

Podstawę rozstrzygnięcia Sądu Okręgowego stanowiły następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne:

M. R. urodziła się w dniu (...) i posiada wykształcenie podstawowe, pracowała jako sprzątaczka i pracownik fizyczny.

Decyzją z 11 października 1999 r. Powiatowy Inspektor Sanitarny w P. stwierdził u w/w chorobę zawodową – zawodowe uszkodzenie słuchu.

U M. R. rozpoznano obustronny niedosłuch w zakresie tonów wysokich, słuch wydolny, przewlekły nieżyt błony śluzowej nosa i gardła.

Upośledzenie słuchu jest trwałe, ale słuch jest wydolny społecznie, badana bez aparatów słyszy i rozumie mowę potoczną odwróconą od badającego, niedosłuch dotyczy głównie tonów wysokich, oddycha swobodnie. Przeciwskazana jest praca w hałasie ponadnormatywnym. Z w/w powodów odwołująca nie jest niezdolna do pracy w związku z chorobą zawodową.

W oparciu o wyżej ustalony stan faktyczny Sąd Okręgowy wskazał, że odwołanie M. R. nie zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy przytoczył podstawę prawną rozstrzygnięcia, tj. przepisy art. 4, art. 6 ust. 1 pkt 6, art. 17 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, a także art. 12 i 13 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wskazując, że przedmiotem sporu w niniejszej sprawie pozostawało czy M. R. jest osobą niezdolną do pracy w związku z chorobą zawodową i czy zasadne jest przyznanie jej prawa do renty z tego tytułu. Poza sporem pozostawało natomiast, iż odwołująca spełniła pozostałe warunki do otrzymania świadczenia rentowego.

Zdaniem Sądu Okręgowego zebrany w sprawie materiał dowodowy, w tym opinia biegłego sądowego, pozwolił ustalić, iż występujące u odwołującej schorzenia i dolegliwości nie osiągnęły takiego stopnia rozwoju, aby uzasadniać przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w chorobą zawodową.

W konsekwencji Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie.

Apelację od powyższego wyroku złożyła odwołująca, zaskarżając wskazane orzeczenie w całości i wnosząc o jego zmianę poprzez uwzględnienie odwołania, a także zasądzenie na jej rzecz zwrot kosztów procesu, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i poprzedzającej go decyzji ZUS i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania bezpośrednio organowi rentowemu.

Apelująca zarzucała naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 217 § 2 k.p.c. i art. 240 § 1 k.p.c. poprzez pominięcie dokumentów mających istotne znaczenie w sprawie, art. 231 k.p.c. poprzez przyjęcie, że odwołująca nie udowodniła swojego roszczenia, art. 233 § 1 i 2 k.p.c. oraz art. 238 § 2 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów, a także naruszenie przepisów prawa materialnego art. 6 ust. 1 pkt 6 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych poprzez błędne przyjęcie, że przepis ten nie znajduje zastosowania w niniejszej sprawie.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna.

Sąd Okręgowy dokonał prawidłowych ustaleń w zakresie stanu faktycznego sprawy a także wszechstronnie rozważył zebrany materiał dowodowy i prawidłowo ocenił wiarygodność i moc dowodów zgodnie z art. 233 § 1 k.p.c. Sąd Apelacyjny w pełni przychyla się do powyższych ustaleń oraz dokonanej przez Sąd I instancji oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego.

Kwestią sporną w niniejszej sprawie było ustalenie czy odwołująca spełnia przesłanki do przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową, a w szczególności czy jest niezdolna do pracy z tytułu choroby zawodowej zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 6 i art. 17 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadku przy pracy i chorób zawodowych w zw. z art. 12 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 6 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadku przy pracy i chorób zawodowych - z tytułu choroby zawodowej przysługuje renta z tytułu niezdolności do pracy dla ubezpieczonego, który stał się niezdolny do pracy wskutek choroby zawodowej. W myśl art. 17 ust. 1 i 2 ww. ustawy - przy ustalaniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy z tytułu ubezpieczenia wypadkowego, do ustalenia wysokości świadczenia oraz jego wypłaty stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o emeryturach i rentach z FUS, a świadczenie przysługuje niezależnie od długości okresu ubezpieczenia wypadkowego oraz bez względu na datę powstania niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową. Na podstawie art. 12 ust. 1, 2 i 3 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu; całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy; częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Sąd Apelacyjny podziela ustalenia Sądu Okręgowego w przedmiocie oceny stanu zdrowia odwołującej pod kątem stopnia niezdolności do pracy. W oparciu o prawidłowo przeprowadzony dowód z opinii biegłej sądowej laryngolog Sąd Okręgowy poczynił trafne ustalenia, odnośnie do braku niezdolności do pracy wnioskodawczyni w związku z chorobą zawodową.

Sąd Apelacyjny podkreśla, że okolicznością niekwestionowaną w sprawie była stwierdzona u odwołującej choroba zawodowa związana z narządem słuchu: zawodowe uszkodzenie słuchu, jednakże odrębną kwestią jest wpływ tej choroby na ewentualną niezdolność do pracy.

Istotne jest, że zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy emerytalnej - częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Przy ocenie niezdolności do pracy dla celów rentowych uwzględniać należy przede wszystkim płaszczyznę kwalifikacji rzeczywistych, gdyż istota problemu sprowadza się do stwierdzenia, w jakim stopniu wiedzę i umiejętności, którymi dysponuje dana osoba, można wykorzystać w pracy mimo zaistniałych ograniczeń sprawności organizmu.

Sąd Apelacyjny podzielił ustalenia Sądu Okręgowego dokonane na podstawie opinii biegłej laryngolog, że odwołująca z powodu rozpoznanego niedosłuchu obustronnego nie jest niezdolna do pracy w związku z chorobą zawodową z przyczyn laryngologicznych. Jak wynika z opinii biegłej laryngolog – co prawda uszkodzenie słuchu jest trwałe, ale słuch ten jest u odwołującej wydolny społecznie, gdyż bez aparatów słuchowych słyszy ona i rozumie mowę potoczną odwrócona od mówiącego. Nadto rozpoznany niedosłuch dotyczy głównie tonów wysokich.

Apelująca sprecyzowała szereg zarzutów związanych z naruszeniem przepisów prawa procesowego, odniesionych do oceny materiału dowodowego, w tym art. 217 § 2 k.p.c. i art. 240 § 1 k.p.c. poprzez pominięcie dokumentów mających istotne znaczenie w sprawie, a także art. 233 § 1 i 2 k.p.c. oraz art. 238 § 2 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów, jednakże w ocenie Sądu Odwoławczego tak sprecyzowane zarzuty nie są zasadne.

Sąd Apelacyjny zwraca uwagę, że aby podstawa naruszenia prawa procesowego nadawała się do rozpoznania, skarżący powinien określić działanie (zaniechanie) sądu naruszające konkretny przepis postępowania i wskazywać - w nawiązaniu do hipotezy tego przepisu - na czym polegało jego naruszenie a także wpływ tego naruszenia na rozstrzygnięcie.

Tego odwołująca nie wykazała, gdyż zarzucając rzekome pominięcie dokumentów mających w sprawie znaczenie, nie wskazała choćby jakie okoliczności mające wynikać z przedmiotowych dowodów zostały przez Sąd Okręgowy pominięte. Ponadto – co do zarzucanego nieuwzględnienia decyzji z dnia 11.10.1999r. w sprawie stwierdzenia choroby zawodowej, to fakt istnienia choroby zawodowej u odwołującej nie był kwestionowany i został przez Sąd I instancji ustalony w sposób prawidłowy w oparciu o powyższy dokument. Ponownie zaakcentować należy, że okolicznością niekwestionowaną w sprawie była stwierdzona u odwołującej choroba zawodowa związana z narządem słuchu: zawodowe uszkodzenie słuchu, jednakże odrębną kwestią jest wpływ tej choroby na ewentualną niezdolność do pracy.

Odnosząc się zaś do orzeczenia o stopniu niepełnosprawności z dnia 1.12.2011r., to pojęcia niepełnosprawności i niezdolności do pracy nie są ze sobą tożsame, rozpoznawane są przez inne organy, w oparciu o inne przesłanki i na podstawie innych przepisów prawnych, stąd fakt, że odwołująca jest osobą niepełnosprawną nie przesądza o istnieniu u niej niezdolności do pracy. Podkreślić także należy, że biegła laryngolog uwzględniła przy wydawaniu opinii dokumentację medyczną odwołującej, w tym wyniki badań słuchu z 2004r. i 24.09.2018r., a także dokumentację związaną z rozpoznaniem choroby zawodowej, jednakże po zapoznaniu się z dokumentacją medyczną, a także przeprowadzeniu bezpośredniego badania odwołującej, biegła uznała, że odwołująca nie jest osobą niezdolną do pracy z przyczyn laryngologicznych.

Dodać w tym miejscu należy, że postawienie zarzutu obrazy art. 233 § 1 k.p.c. nie może polegać na zaprezentowaniu przez skarżącego stanu faktycznego przyjętego przez niego na podstawie własnej oceny dowodów. Skarżący może tylko wykazywać, posługując się wyłącznie argumentami jurydycznymi, że Sąd rażąco naruszył ustanowione w wymienionym przepisie zasady oceny wiarygodności i mocy dowodów i że naruszenie to miało wpływ na wynik sprawy (por. m.in. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 2000r., I CKN 1169/99, OSNC 2000/7-8 poz. 139 i z dnia 10 kwietnia 2000 r., V CKN 17/2000, OSNC 2000/10 poz. 189).

Odwołująca nie podważyła prawidłowości oceny materiału dowodowego dokonanej przez Sąd Okręgowy, w szczególności wniosków płynących z opinii biegłej laryngolog. Podkreślić należy, że z opinii biegłej laryngolog wynika, że słuch jest u odwołującej wydolny społecznie, gdyż bez aparatów słuchowych słyszy ona i rozumie mowę potoczną. Odwołująca z powodu rozpoznanego niedosłuchu obustronnego nie jest osobą niezdolną do pracy z przyczyn laryngologicznych w żadnym stopniu.

Reasumując – biegła laryngolog jednoznacznie stwierdziła, że wnioskodawczyni nie jest niezdolna do pracy w związku z chorobą zawodową, a wnioski te stanowiły podstawę do poczynienia ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie i w konsekwencji stwierdzenia, że nie ma podstaw do przyznania odwołującej prawa do renty z tytułu choroby zawodowej. Z tego względu nie był zasadny także zarzut naruszenia art. 6 ust. 1 pkt 6 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadku przy pracy i chorób zawodowych. Podkreślić tutaj należy, że istnienie schorzeń powodujących nawet konieczność pozostawania w stałym leczeniu nie stanowi samodzielnej przyczyny uznania częściowej lub całkowitej niezdolności do pracy.

Wobec powyższego, zdaniem Sądu Apelacyjnego, zarzuty apelującej nie mogły zasługiwać na uwzględnienie, a przyjęcie przez Sąd Okręgowy, że decyzja organu rentowego była słuszna, trzeba uznać za prawidłowe i mające odzwierciedlenie w ustalonym stanie faktycznym.

Konkludując, Sąd Apelacyjny na mocy art. 385 k.p.c. apelację oddalił, nie znajdując podstaw do jej uwzględnienia.

Małgorzata Woźniak-Zendran

Wiesława Stachowiak

Małgorzata Aleksandrowicz