Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Poznaniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 maja 2025 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Marta Sawińska

Protokolant: Emilia Wielgus

po rozpoznaniu w dniu 7 maja 2025 r. w Poznaniu na posiedzeniu niejawnym

sprawy (...) sp. z o.o. w P. i (...)

(...) sp. z o.o. w P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P.

przy udziale : J. P., Z. R., H. R., Ł. P., K. R.

o wysokość podstawy wymiaru składek

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P.

od wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu

z dnia 29 lutego 2024 r. sygn. akt VII U 1421/22

oddala apelację.

sędzia Marta Sawińska

UZASADNIENIE

1)Decyzją z 8 lipca 2022 r., nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P. na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 4 pkt 2 lit. a, art. 9 ust. 1 i 1a, art. 18 ust. 1 i 3 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022 r., poz. 1009) oraz art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1285) stwierdził, że podstawa wymiaru składek oraz kwota składek na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne dla J. P. z tytułu zawarcia umowy zlecenie z płatnikiem składek Agencja Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. w okresie od 1/2016 do 10/2019 wynosi 0,00 zł. W uzasadnieniu pozwany wskazał, że nie kwestionuje faktu zawarcia i wykonywania przez ubezpieczonego pracy w ramach umowy o pracę oraz umowy zlecenia, kwestionowany jest jedynie rzeczywisty cel ich zawarcia. Zdaniem organu rentowego, prace wykonywane w ramach umowy zlecenia zawartej z jednym konsorcjantem oraz prace wykonywane w ramach umowy o prace zawartej z drugim konsorcjantem wzajemnie się uzupełniają i tworzą całość – to jest składają się na usługę ochrony osób i mienia. Natomiast zastosowany przez konsorcjantów podział oznacza sztuczne rozbicie zadań pracowniczych między różne podmioty, w szczególności w celu uniknięcia konieczności uiszczania składek na ubezpieczenia społeczne od pełnego wynagrodzenia za realizację zadań. W ocenie pozwanego, w niniejszej sprawie podział zadania pracowniczego nie jest uzasadniony obiektywnymi przesłankami i ma na celu obniżenie kosztów realizacji zamówienia przez obniżenie kosztów zatrudnienia. Organ rentowy wskazywał, że zawarcie umowy zlecenia przez ubezpieczonego z (...) sp. z o.o., który jednocześnie był pracownikiem (...) sp. z o.o. były nieważne z mocy art. 58 § 1 kodeksu cywilnego ponieważ doprowadziły do obejścia przepisów art. 9 ust. 1 i 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zdaniem ZUS ubezpieczony świadcząc pracę na podstawie umowy zlecenia zawartej z (...) wykonywał ją w rzeczywistości w ramach trwającego stosunku pracy z (...) sp. z o.o.

Odwołanie od ww. decyzji złożyła Agencja Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. zaskarżając decyzję w całości i wnosząc o jej zmianę poprzez ustalenie, że podstawa wymiaru składek oraz kwoty składek na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne dla J. P. z tytułu zawierania umowy zlecenia z płatnikiem składek Agencja Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. w okresie od stycznia 2016 r. do października 2019 r. wykazane w tabeli na str. 2 i 3 zaskarżonej decyzji są prawidłowe, ewentualne uchylenie decyzji i przekazanie sprawy organowi rentowemu do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie od organu rentowego kosztów procesu według norm przepisanych wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono do dnia zapłaty.

Sprawa została zarejestrowana pod sygn. akt VII U 1422/22.

2) Decyzją z 8 lipca 2022 r., nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P. na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 4 pkt 2 lit. a, art. 18 ust. 1 i 2, art. 20 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022 r., poz. 1009) oraz art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1285) stwierdził, że podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, a także na ubezpieczenie zdrowotne dla J. P. z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) sp. z o.o. wynosi w okresie od 1/2016 do 10/2019 kwoty wskazane w zaskarżonej decyzji. W uzasadnieniu pozwany wskazał, że nie kwestionuje faktu zawarcia i wykonywania przez ubezpieczonego pracy w ramach umowy o pracę oraz umowy zlecenia, kwestionowany jest jedynie rzeczywisty cel ich zawarcia. Zdaniem organu rentowego, prace wykonywane w ramach umowy zlecenia zawartej z jednym konsorcjantem oraz prace wykonywane w ramach umowy o prace zawartej z drugim konsorcjantem wzajemnie się uzupełniają i tworzą całość – to jest składają się na usługę ochrony osób i mienia. Natomiast zastosowany przez konsorcjantów podział oznacza sztuczne rozbicie zadań pracowniczych między różne podmioty, w szczególności w celu uniknięcia konieczności uiszczania składek na ubezpieczenia społeczne od pełnego wynagrodzenia za realizację zadań. W ocenie pozwanego, w niniejszej sprawie podział zadania pracowniczego nie jest uzasadniony obiektywnymi przesłankami i ma na celu obniżenie kosztów realizacji zamówienia przez obniżenie kosztów zatrudnienia. Organ rentowy wskazywał, że zawarcie umowy zlecenia przez ubezpieczonego z (...) sp. z o.o., który jednocześnie był pracownikiem (...) sp. z o.o. były nieważne z mocy art. 58 § 1 kodeksu cywilnego ponieważ doprowadziły do obejścia przepisów art. 9 ust. 1 i 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zdaniem ZUS ubezpieczony świadcząc pracę na podstawie umowy zlecenia zawartej z (...) wykonywał ją w rzeczywistości w ramach trwającego stosunku pracy z (...) sp. z o.o.

Odwołanie od ww. decyzji złożyła (...) sp. z o.o. zaskarżając decyzję w całości i wnosząc o jej zmianę poprzez ustalenie, że podstawy wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe oraz ubezpieczenie zdrowotne J. P. z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. od stycznia 2016 r. do października 2019 r. nie obejmują wynagrodzeń uzyskiwanych przez ubezpieczonego z tytułu umów zlecenia zawartych z Agencją Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. z siedzibą w P., tj. że podstawę wymiaru składek na ww. ubezpieczenia dla ubezpieczonego za ten okres stanowią kwoty zadeklarowane i obliczone przez płatnika składek (...) sp. z o.o., ewentualnie o uchylenie zaskarżonej decyzji i przekazanie sprawy organowi rentowemu do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie od organu rentowego kosztów procesu według norm przepisanych wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono do dnia zapłaty.

Sprawa została zarejestrowana pod sygn. akt VII U 1421/22.

3) Decyzją z 8 lipca 2022 r., nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P. na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 4 pkt 2 lit. a, art. 9 ust. 1 i 1a, art. 18 ust. 1 i 3 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022 roku, poz. 1009) oraz art. 81 ust. 1 ustawy 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1285) stwierdził, że podstawa wymiaru składek oraz kwota składek na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne dla E. P. z tytułu zawarcia umowy zlecenie z płatnikiem składek Agencja Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. w okresie od 1/2016 do 11/2016 wynosi 0,00 zł. W uzasadnieniu pozwany wskazał, że nie kwestionuje faktu zawarcia i wykonywania przez ubezpieczonego pracy w ramach umowy o pracę oraz umowy zlecenia, kwestionowany jest jedynie rzeczywisty cel ich zawarcia. Zdaniem organu rentowego, prace wykonywane w ramach umowy zlecenia zawartej z jednym konsorcjantem oraz prace wykonywane w ramach umowy o prace zawartej z drugim konsorcjantem wzajemnie się uzupełniają i tworzą całość – to jest składają się na usługę ochrony osób i mienia. Natomiast zastosowany przez konsorcjantów podział oznacza sztuczne rozbicie zadań pracowniczych między różne podmioty, w szczególności w celu uniknięcia konieczności uiszczania składek na ubezpieczenia społeczne od pełnego wynagrodzenia za realizację zadań. W ocenie pozwanego, w niniejszej sprawie podział zadania pracowniczego nie jest uzasadniony obiektywnymi przesłankami i ma na celu obniżenie kosztów realizacji zamówienia przez obniżenie kosztów zatrudnienia. Organ rentowy wskazywał, że zawarcie umowy zlecenia przez ubezpieczonego z (...) sp. z o.o., który jednocześnie był pracownikiem (...) sp. z o.o. były nieważne z mocy art. 58 § 1 kodeksu cywilnego ponieważ doprowadziły do obejścia przepisów art. 9 ust. 1 i 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zdaniem ZUS ubezpieczony świadcząc pracę na podstawie umowy zlecenia zawartej z (...) wykonywał ją w rzeczywistości w ramach trwającego stosunku pracy z (...) sp. z o.o.

Odwołanie od ww. decyzji złożyła Agencja Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. zaskarżając decyzję w całości i wnosząc o jej zmianę poprzez ustalenie, że podstawa wymiaru składek oraz kwoty składek na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne dla E. P. z tytułu zawierania umowy zlecenia z płatnikiem składek Agencja Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. w okresie od stycznia 2016 r. do listopada 2016 r. wykazane w tabeli na str. 2 zaskarżonej decyzji są prawidłowe, ewentualne uchylenie decyzji i przekazanie sprawy organowi rentowemu do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie od organu rentowego kosztów procesu według norm przepisanych wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono do dnia zapłaty.

Sprawa została zarejestrowana pod sygn. akt VII U 1424/22.

4) Decyzją z 8 lipca 2022 r., nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P. na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 4 pkt 2 lit. a, art. 18 ust. 1 i 2, art. 20 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022 r., poz. 1009) oraz art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1285) stwierdził, że podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, a także na ubezpieczenie zdrowotne dla E. P. z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) sp. z o.o. wynosi w okresie od 1/2016 do 11/2016 kwoty wskazane w zaskarżonej decyzji. W uzasadnieniu pozwany wskazał, że nie kwestionuje faktu zawarcia i wykonywania przez ubezpieczonego pracy w ramach umowy o pracę oraz umowy zlecenia, kwestionowany jest jedynie rzeczywisty cel ich zawarcia. Zdaniem organu rentowego, prace wykonywane w ramach umowy zlecenia zawartej z jednym konsorcjantem oraz prace wykonywane w ramach umowy o prace zawartej z drugim konsorcjantem wzajemnie się uzupełniają i tworzą całość – to jest składają się na usługę ochrony osób i mienia. Natomiast zastosowany przez konsorcjantów podział oznacza sztuczne rozbicie zadań pracowniczych między różne podmioty, w szczególności w celu uniknięcia konieczności uiszczania składek na ubezpieczenia społeczne od pełnego wynagrodzenia za realizację zadań. W ocenie pozwanego, w niniejszej sprawie podział zadania pracowniczego nie jest uzasadniony obiektywnymi przesłankami i ma na celu obniżenie kosztów realizacji zamówienia przez obniżenie kosztów zatrudnienia. Organ rentowy wskazywał, że zawarcie umowy zlecenia przez ubezpieczonego z (...) sp. z o.o., który jednocześnie był pracownikiem (...) sp. z o.o. były nieważne z mocy art. 58 § 1 kodeksu cywilnego ponieważ doprowadziły do obejścia przepisów art. 9 ust. 1 i 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zdaniem ZUS ubezpieczony świadcząc pracę na podstawie umowy zlecenia zawartej z (...) wykonywał ją w rzeczywistości w ramach trwającego stosunku pracy z (...) sp. z o.o.

Odwołanie od ww. decyzji złożyła (...) sp. z o.o. zaskarżając decyzję w całości i wnosząc o jej zmianę poprzez ustalenie, że podstawy wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe oraz ubezpieczenie zdrowotne E. P. z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. od stycznia 2016 r. do listopada 2016 r. nie obejmują wynagrodzeń uzyskiwanych przez ubezpieczonego z tytułu umów zlecenia zawartych z Agencją Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. z siedzibą w P., tj. że podstawę wymiaru składek na ww. ubezpieczenia dla ubezpieczonego za ten okres stanowią kwoty zadeklarowane i obliczone przez płatnika składek (...) sp. z o.o., ewentualnie o uchylenie zaskarżonej decyzji i przekazanie sprawy organowi rentowemu do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie od organu rentowego kosztów procesu według norm przepisanych wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono do dnia zapłaty.

Sprawa została zarejestrowana pod sygn. akt VII U 1423/22.

5) Decyzją z 8 lipca 2022 roku, nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P. na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 4 pkt 2 lit. a, art. 9 ust. 1 i 1a, art. 18 ust. 1 i 3 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022 r., poz. 1009) oraz art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1285) stwierdził, że podstawa wymiaru składek oraz kwota składek na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne dla Z. R. z tytułu zawarcia umowy zlecenie z płatnikiem składek Agencja Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. w okresie od 1/2016 do 09/2016 wynosi 0,00 zł. W uzasadnieniu pozwany wskazał, że nie kwestionuje faktu zawarcia i wykonywania przez ubezpieczonego pracy w ramach umowy o pracę oraz umowy zlecenia, kwestionowany jest jedynie rzeczywisty cel ich zawarcia. Zdaniem organu rentowego, prace wykonywane w ramach umowy zlecenia zawartej z jednym konsorcjantem oraz prace wykonywane w ramach umowy o prace zawartej z drugim konsorcjantem wzajemnie się uzupełniają i tworzą całość – to jest składają się na usługę ochrony osób i mienia. Natomiast zastosowany przez konsorcjantów podział oznacza sztuczne rozbicie zadań pracowniczych między różne podmioty, w szczególności w celu uniknięcia konieczności uiszczania składek na ubezpieczenia społeczne od pełnego wynagrodzenia za realizację zadań. W ocenie pozwanego, w niniejszej sprawie podział zadania pracowniczego nie jest uzasadniony obiektywnymi przesłankami i ma na celu obniżenie kosztów realizacji zamówienia przez obniżenie kosztów zatrudnienia. Organ rentowy wskazywał, że zawarcie umowy zlecenia przez ubezpieczonego z (...) sp. z o.o., który jednocześnie był pracownikiem (...) sp. z o.o. były nieważne z mocy art. 58 § 1 kodeksu cywilnego ponieważ doprowadziły do obejścia przepisów art. 9 ust. 1 i 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zdaniem ZUS ubezpieczony świadcząc pracę na podstawie umowy zlecenia zawartej z (...) wykonywał ją w rzeczywistości w ramach trwającego stosunku pracy z (...) sp. z o.o.

Odwołanie od ww. decyzji złożyła Agencja Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. zaskarżając decyzję w całości i wnosząc o jej zmianę poprzez ustalenie, że podstawa wymiaru składek oraz kwoty składek na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne dla Z. R. z tytułu zawierania umowy zlecenia z płatnikiem składek Agencja Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. w okresie od stycznia 2016 r. do września 2016 r. wykazane w tabeli na str. 2 zaskarżonej decyzji są prawidłowe, ewentualne uchylenie decyzji i przekazanie sprawy organowi rentowemu do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie od organu rentowego kosztów procesu według norm przepisanych wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono do dnia zapłaty.

Sprawa została zarejestrowana pod sygn. akt VII U 1427/22.

6) Decyzją z 8 lipca 2022 r., nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P. na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 4 pkt 2 lit. a, art. 18 ust. 1 i 2, art. 20 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022 r., poz. 1009) oraz art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1285) stwierdził, że podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, a także na ubezpieczenie zdrowotne dla Z. R. z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) sp. z o.o. wynosi w okresie od 1/2016 do 09/2016 kwoty wskazane w zaskarżonej decyzji. W uzasadnieniu pozwany wskazał, że nie kwestionuje faktu zawarcia i wykonywania przez ubezpieczonego pracy w ramach umowy o pracę oraz umowy zlecenia, kwestionowany jest jedynie rzeczywisty cel ich zawarcia. Zdaniem organu rentowego, prace wykonywane w ramach umowy zlecenia zawartej z jednym konsorcjantem oraz prace wykonywane w ramach umowy o prace zawartej z drugim konsorcjantem wzajemnie się uzupełniają i tworzą całość – to jest składają się na usługę ochrony osób i mienia. Natomiast zastosowany przez konsorcjantów podział oznacza sztuczne rozbicie zadań pracowniczych między różne podmioty, w szczególności w celu uniknięcia konieczności uiszczania składek na ubezpieczenia społeczne od pełnego wynagrodzenia za realizację zadań. W ocenie pozwanego, w niniejszej sprawie podział zadania pracowniczego nie jest uzasadniony obiektywnymi przesłankami i ma na celu obniżenie kosztów realizacji zamówienia przez obniżenie kosztów zatrudnienia. Organ rentowy wskazywał, że zawarcie umowy zlecenia przez ubezpieczonego z (...) sp. z o.o., który jednocześnie był pracownikiem (...) sp. z o.o. były nieważne z mocy art. 58 § 1 kodeksu cywilnego ponieważ doprowadziły do obejścia przepisów art. 9 ust. 1 i 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zdaniem ZUS ubezpieczony świadcząc pracę na podstawie umowy zlecenia zawartej z (...) wykonywał ją w rzeczywistości w ramach trwającego stosunku pracy z (...) sp. z o.o.

Odwołanie od ww. decyzji złożyła (...) sp. z o.o. zaskarżając decyzję w całości i wnosząc o jej zmianę poprzez ustalenie, że podstawy wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe oraz ubezpieczenie zdrowotne Z. R. z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. od stycznia 2016 r. do września 2016 r. nie obejmują wynagrodzeń uzyskiwanych przez ubezpieczonego z tytułu umów zlecenia zawartych z Agencją Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. z siedzibą w P., tj. że podstawę wymiaru składek na ww. ubezpieczenia dla ubezpieczonego za ten okres stanowią kwoty zadeklarowane i obliczone przez płatnika składek (...) sp. z o.o., ewentualnie o uchylenie zaskarżonej decyzji i przekazanie sprawy organowi rentowemu do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie od organu rentowego kosztów procesu według norm przepisanych wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono do dnia zapłaty.

Sprawa została zarejestrowana pod sygn. akt VII U 1426/22.

7) Decyzją z 8 lipca 2022 r., nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P. na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 4 pkt 2 lit. a, art. 9 ust. 1 i 1a, art. 18 ust. 1 i 3 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022 roku, poz. 1009) oraz art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1285) stwierdził, że podstawa wymiaru składek oraz kwota składek na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne dla Ł. P. z tytułu zawarcia umowy zlecenie z płatnikiem składek Agencja Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. w okresie od 2/2019 do 12/2019 wynosi 0,00 zł. W uzasadnieniu pozwany wskazał, że nie kwestionuje faktu zawarcia i wykonywania przez ubezpieczonego pracy w ramach umowy o pracę oraz umowy zlecenia, kwestionowany jest jedynie rzeczywisty cel ich zawarcia. Zdaniem organu rentowego, prace wykonywane w ramach umowy zlecenia zawartej z jednym konsorcjantem oraz prace wykonywane w ramach umowy o prace zawartej z drugim konsorcjantem wzajemnie się uzupełniają i tworzą całość – to jest składają się na usługę ochrony osób i mienia. Natomiast zastosowany przez konsorcjantów podział oznacza sztuczne rozbicie zadań pracowniczych między różne podmioty, w szczególności w celu uniknięcia konieczności uiszczania składek na ubezpieczenia społeczne od pełnego wynagrodzenia za realizację zadań. W ocenie pozwanego, w niniejszej sprawie podział zadania pracowniczego nie jest uzasadniony obiektywnymi przesłankami i ma na celu obniżenie kosztów realizacji zamówienia przez obniżenie kosztów zatrudnienia. Organ rentowy wskazywał, że zawarcie umowy zlecenia przez ubezpieczonego z (...) sp. z o.o., który jednocześnie był pracownikiem (...) sp. z o.o. były nieważne z mocy art. 58 § 1 kodeksu cywilnego ponieważ doprowadziły do obejścia przepisów art. 9 ust. 1 i 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zdaniem ZUS ubezpieczony świadcząc pracę na podstawie umowy zlecenia zawartej z (...) wykonywał ją w rzeczywistości w ramach trwającego stosunku pracy z (...) sp. z o.o.

Odwołanie od ww. decyzji złożyła Agencja Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. zaskarżając decyzję w całości i wnosząc o jej zmianę poprzez ustalenie, że podstawa wymiaru składek oraz kwoty składek na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne dla Ł. P. z tytułu zawierania umowy zlecenia z płatnikiem składek Agencja Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. w okresie od lutego 2019 r. do grudnia 2019 r. wykazane w tabeli na str. 2 zaskarżonej decyzji są prawidłowe, ewentualne uchylenie decyzji i przekazanie sprawy organowi rentowemu do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie od organu rentowego kosztów procesu według norm przepisanych wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono do dnia zapłaty.

Sprawa została zarejestrowana pod sygn. akt VIII U 1546/22.

8) Decyzją z 8 lipca 2022 r., nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P. na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 4 pkt 2 lit. a, art. 18 ust. 1 i 2, art. 20 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022 roku, poz. 1009) oraz art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1285) stwierdził, że podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, a także na ubezpieczenie zdrowotne dla Ł. P. z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) sp. z o.o. wynosi w okresie od 2/2019 do 12/2019 kwoty wskazane w zaskarżonej decyzji. W uzasadnieniu pozwany wskazał, że nie kwestionuje faktu zawarcia i wykonywania przez ubezpieczonego pracy w ramach umowy o pracę oraz umowy zlecenia, kwestionowany jest jedynie rzeczywisty cel ich zawarcia. Zdaniem organu rentowego, prace wykonywane w ramach umowy zlecenia zawartej z jednym konsorcjantem oraz prace wykonywane w ramach umowy o prace zawartej z drugim konsorcjantem wzajemnie się uzupełniają i tworzą całość – to jest składają się na usługę ochrony osób i mienia. Natomiast zastosowany przez konsorcjantów podział oznacza sztuczne rozbicie zadań pracowniczych między różne podmioty, w szczególności w celu uniknięcia konieczności uiszczania składek na ubezpieczenia społeczne od pełnego wynagrodzenia za realizację zadań. W ocenie pozwanego, w niniejszej sprawie podział zadania pracowniczego nie jest uzasadniony obiektywnymi przesłankami i ma na celu obniżenie kosztów realizacji zamówienia przez obniżenie kosztów zatrudnienia. Organ rentowy wskazywał, że zawarcie umowy zlecenia przez ubezpieczonego z (...) sp. z o.o., który jednocześnie był pracownikiem (...) sp. z o.o. były nieważne z mocy art. 58 § 1 kodeksu cywilnego ponieważ doprowadziły do obejścia przepisów art. 9 ust. 1 i 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zdaniem ZUS ubezpieczony świadcząc pracę na podstawie umowy zlecenia zawartej z (...) wykonywał ją w rzeczywistości w ramach trwającego stosunku pracy z (...) sp. z o.o.

Odwołanie od ww. decyzji złożyła (...) sp. z o.o. zaskarżając decyzję w całości i wnosząc o jej zmianę poprzez ustalenie, że podstawy wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe oraz ubezpieczenie zdrowotne Ł. P. z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. od lutego 2019 r. do grudnia 2019 r. nie obejmują wynagrodzeń uzyskiwanych przez ubezpieczonego z tytułu umów zlecenia zawartych z Agencją Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. z siedzibą w P., tj. że podstawę wymiaru składek na ww. ubezpieczenia dla ubezpieczonego za ten okres stanowią kwoty zadeklarowane i obliczone przez płatnika składek (...) sp. z o.o., ewentualnie o uchylenie zaskarżonej decyzji i przekazanie sprawy organowi rentowemu do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie od organu rentowego kosztów procesu według norm przepisanych wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono do dnia zapłaty.

Sprawa została zarejestrowana pod sygn. akt VII U 1495/22.

9) Decyzją z 8 lipca 2022 r., nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P. na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 4 pkt 2 lit. a, art. 18 ust. 1 i 2, art. 20 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022 r., poz. 1009) oraz art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1285) stwierdził, że podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, a także na ubezpieczenie zdrowotne dla K. R. z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) sp. z o.o. wynosi w okresie od 1/2016 do 12/2019 kwoty wskazane w zaskarżonej decyzji. W uzasadnieniu pozwany wskazał, że nie kwestionuje faktu zawarcia i wykonywania przez ubezpieczonego pracy w ramach umowy o pracę oraz umowy zlecenia, kwestionowany jest jedynie rzeczywisty cel ich zawarcia. Zdaniem organu rentowego, prace wykonywane w ramach umowy zlecenia zawartej z jednym konsorcjantem oraz prace wykonywane w ramach umowy o prace zawartej z drugim konsorcjantem wzajemnie się uzupełniają i tworzą całość – to jest składają się na usługę ochrony osób i mienia. Natomiast zastosowany przez konsorcjantów podział oznacza sztuczne rozbicie zadań pracowniczych między różne podmioty w szczególności w celu uniknięcia konieczności uiszczania składek na ubezpieczenia społeczne od pełnego wynagrodzenia za realizację zadań. W ocenie pozwanego, w niniejszej sprawie podział zadania pracowniczego nie jest uzasadniony obiektywnymi przesłankami i ma na celu obniżenie kosztów realizacji zamówienia przez obniżenie kosztów zatrudnienia. Organ rentowy wskazywał, że zawarcie umowy zlecenia przez ubezpieczonego z (...) sp. z o.o., który jednocześnie był pracownikiem (...) sp. z o.o. były nieważne z mocy art. 58 § 1 kodeksu cywilnego ponieważ doprowadziły do obejścia przepisów art. 9 ust. 1 i 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zdaniem ZUS ubezpieczony świadcząc pracę na podstawie umowy zlecenia zawartej z (...) wykonywał ją w rzeczywistości w ramach trwającego stosunku pracy z (...) sp. z o.o.

Odwołanie od ww. decyzji złożyła (...) sp. z o.o. zaskarżając decyzję w całości i wnosząc o jej zmianę poprzez ustalenie, że podstawy wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe oraz ubezpieczenie zdrowotne K. R. z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. od stycznia 2016 r. do grudnia 2019 r. nie obejmują wynagrodzeń uzyskiwanych przez ubezpieczonego z tytułu umów zlecenia zawartych z Agencją Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. z siedzibą w P., tj. że podstawę wymiaru składek na w/w ubezpieczenia dla ubezpieczonego za ten okres stanowią kwoty zadeklarowane i obliczone przez płatnika składek (...) sp. z o.o., ewentualnie o uchylenie zaskarżonej decyzji i przekazanie sprawy organowi rentowemu do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie od organu rentowego kosztów procesu według norm przepisanych wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono do dnia zapłaty.

Sprawa została zarejestrowana pod sygn. akt VII U 1446/22.

10) Decyzją z 8 lipca 2022 r., nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P., na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 4 pkt 2 lit. a, art. 9 ust. 1 i 1a, art. 18 ust. 1 i 3 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022 r., poz. 1009) oraz art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1285) stwierdził, że podstawa wymiaru składek oraz kwota składek na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne dla H. R. z tytułu zawarcia umowy zlecenie z płatnikiem składek Agencja Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. w okresie od 1/2016 do 12/2019 wynosi 0,00 zł. W uzasadnieniu pozwany wskazał, że nie kwestionuje faktu zawarcia i wykonywania przez ubezpieczonego pracy w ramach umowy o pracę oraz umowy zlecenia, kwestionowany jest jedynie rzeczywisty cel ich zawarcia. Zdaniem organu rentowego, prace wykonywane w ramach umowy zlecenia zawartej z jednym konsorcjantem oraz prace wykonywane w ramach umowy o prace zawartej z drugim konsorcjantem wzajemnie się uzupełniają i tworzą całość – to jest składają się na usługę ochrony osób i mienia. Natomiast zastosowany przez konsorcjantów podział oznacza sztuczne rozbicie zadań pracowniczych między różne podmioty, w szczególności w celu uniknięcia konieczności uiszczania składek na ubezpieczenia społeczne od pełnego wynagrodzenia za realizację zadań. W ocenie pozwanego, w niniejszej sprawie podział zadania pracowniczego nie jest uzasadniony obiektywnymi przesłankami i ma na celu obniżenie kosztów realizacji zamówienia przez obniżenie kosztów zatrudnienia. Organ rentowy wskazywał, że zawarcie umowy zlecenia przez ubezpieczonego z (...) sp. z o.o., który jednocześnie był pracownikiem (...) sp. z o.o. były nieważne z mocy art. 58 § 1 kodeksu cywilnego ponieważ doprowadziły do obejścia przepisów art. 9 ust. 1 i 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zdaniem ZUS ubezpieczony świadcząc pracę na podstawie umowy zlecenia zawartej z (...) wykonywał ją w rzeczywistości w ramach trwającego stosunku pracy z (...) sp. z o.o.

Odwołanie od ww. decyzji złożyła Agencja Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. zaskarżając decyzję w całości i wnosząc o jej zmianę poprzez ustalenie, że podstawa wymiaru składek oraz kwoty składek na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne dla H. R. z tytułu zawierania umowy zlecenia z płatnikiem składek Agencja Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. w okresie od stycznia 2016 r. do grudnia 2019 . wykazane w tabeli na str. 2 zaskarżonej decyzji są prawidłowe, ewentualne uchylenie decyzji i przekazanie sprawy organowi rentowemu do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie od organu rentowego kosztów procesu według norm przepisanych wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono do dnia zapłaty.

Sprawa została zarejestrowana pod sygn. akt VII U 1431/22.

11) Decyzją z 8 lipca 2022 r., nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P. na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 4 pkt 2 lit. a, art. 18 ust. 1 i 2, art. 20 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022 r., poz. 1009) oraz art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1285) stwierdził, że podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, a także na ubezpieczenie zdrowotne dla H. R. z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) sp. z o.o. wynosi w okresie od 1/2016 do 12/2019 kwoty wskazane w zaskarżonej decyzji. W uzasadnieniu pozwany wskazał, że nie kwestionuje faktu zawarcia i wykonywania przez ubezpieczonego pracy w ramach umowy o pracę oraz umowy zlecenia, kwestionowany jest jedynie rzeczywisty cel ich zawarcia. Zdaniem organu rentowego, prace wykonywane w ramach umowy zlecenia zawartej z jednym konsorcjantem oraz prace wykonywane w ramach umowy o prace zawartej z drugim konsorcjantem wzajemnie się uzupełniają i tworzą całość – to jest składają się na usługę ochrony osób i mienia. Natomiast zastosowany przez konsorcjantów podział oznacza sztuczne rozbicie zadań pracowniczych między różne podmioty, w szczególności w celu uniknięcia konieczności uiszczania składek na ubezpieczenia społeczne od pełnego wynagrodzenia za realizację zadań. W ocenie pozwanego, w niniejszej sprawie podział zadania pracowniczego nie jest uzasadniony obiektywnymi przesłankami i ma na celu obniżenie kosztów realizacji zamówienia przez obniżenie kosztów zatrudnienia. Organ rentowy wskazywał, że zawarcie umowy zlecenia przez ubezpieczonego z (...) sp. z o.o., który jednocześnie był pracownikiem (...) sp. z o.o. były nieważne z mocy art. 58 § 1 kodeksu cywilnego ponieważ doprowadziły do obejścia przepisów art. 9 ust. 1 i 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zdaniem ZUS ubezpieczony świadcząc pracę na podstawie umowy zlecenia zawartej z (...) wykonywał ją w rzeczywistości w ramach trwającego stosunku pracy z (...) sp. z o.o.

Odwołanie od ww. decyzji złożyła (...) sp. z o.o. zaskarżając decyzję w całości i wnosząc o jej zmianę poprzez ustalenie, że podstawy wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe oraz ubezpieczenie zdrowotne H. R. z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. od stycznia 2016 r. do grudnia 2019 r. nie obejmują wynagrodzeń uzyskiwanych przez ubezpieczonego z tytułu umów zlecenia zawartych z Agencją Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. z siedzibą w P., tj. że podstawę wymiaru składek na ww. ubezpieczenia dla ubezpieczonego za ten okres stanowią kwoty zadeklarowane i obliczone przez płatnika składek (...) sp. z o.o., ewentualnie o uchylenie zaskarżonej decyzji i przekazanie sprawy organowi rentowemu do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie od organu rentowego kosztów procesu według norm przepisanych wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono do dnia zapłaty.

Sprawa została zarejestrowana pod sygn. akt VII U 1447/22.

Na podstawie art. 219 k.p.c. połączono do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy o sygn. akt VIII U 1422/22, VIII U 1423/22, VIII U 1424/22, VIII U 1426/22, VIII U 1427/22, VIII U 1546/22, VIII U 1495/22, VIII U 1446/22, VIII U 1447/22, VIII U 1431/22 ze sprawą sygn. akt VIII U 1421/11.

W dniu 29 lutego 2024 r. tutejszy sąd wydał wyrok, w którym orzekł o odwołaniach od decyzji wymienionych w tym wyroku, poza odwołaniami od decyzji nr (...).

Pismem z 8 marca 2024 r. pełnomocnik organu rentowego wniósł o uzupełnienie wyroku z 29 lutego 2024 r. o rozstrzygnięcie w przedmiocie odwołań od decyzji nr (...) dotyczących H. R. oraz od decyzji nr (...) dotyczącej K. R..

Na rozprawie w dniu 16 kwietnia 2024 r. pełnomocnik pozwanego cofnął wniosek dotyczący decyzji nr (...) co do ubezpieczonego K. R..

Wyrokiem z dnia 29 lutego 2024 r. (k.193) uzupełnionym wyrokiem z 14 maja 2024 r. (k.255) sygn. VII U 1421/22 Sąd Okręgowy w Poznaniu Wydział VII Pracy i Ubezpieczeń Społecznych:

1)  zmienił zaskarżoną decyzję z 8 lipca 2022 r. znak (...) i stwierdził, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe oraz ubezpieczenie zdrowotne, z tytułu zatrudnienia J. P. na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) sp. z o.o. w P., w okresie od stycznia 2016 r. do października 2019 r., stanowią kwoty zadeklarowane przez płatnika składek,

2)  zmienił zaskarżoną decyzję z 8 lipca 2022 r. znak (...) i stwierdził, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne i składkę na to ubezpieczenie, z tytułu wykonywania przez J. P. umowy zlecenie zawartej z Agencją Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. w P., w okresie od stycznia 2016 r. do października 2019 r., stanowią kwoty zadeklarowane przez płatnika składek,

3)  zmienił zaskarżoną decyzję z 8 lipca 2022 r. znak (...) i stwierdził, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe oraz ubezpieczenie zdrowotne, z tytułu zatrudnienia E. P. na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) sp. z o.o. w P., w okresie od stycznia 2016 r. do listopada 2016 r., stanowią kwoty zadeklarowane przez płatnika składek,

4)  zmienił zaskarżoną decyzję z 8 lipca 2022 r. znak (...) i stwierdził, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne i składkę na to ubezpieczenie, z tytułu wykonywania przez E. P. umowy zlecenie zawartej z Agencją Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. w P., w okresie od stycznia 2016 r. do listopada 2016 r., stanowią kwoty zadeklarowane przez płatnika składek,

5)  zmienił zaskarżoną decyzję z 8 lipca 2022 r. znak (...) i stwierdził, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe oraz ubezpieczenie zdrowotne, z tytułu zatrudnienia Z. R. na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) sp. z o.o. w P., w okresie od stycznia 2016 r. do września 2016 r., stanowią kwoty zadeklarowane przez płatnika składek,

6)  zmienił zaskarżoną decyzję z 8 lipca 2022 r. znak (...) i stwierdził, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne i składkę na to ubezpieczenie, z tytułu wykonywania przez Z. R. umowy zlecenie zawartej z Agencją Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. w P., w okresie od stycznia 2016 r. do września 2016 r., stanowią kwoty zadeklarowane przez płatnika składek,

7)  zmienił zaskarżoną decyzję z 8 lipca 2022 r. znak (...) i stwierdził, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe oraz ubezpieczenie zdrowotne, z tytułu zatrudnienia K. R. na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) sp. z o.o. w P., w okresie od stycznia 2016 r. do grudnia 2019 r., stanowią kwoty zadeklarowane przez płatnika składek,

8)  zmienił zaskarżoną decyzję z 8 lipca 2022 r. znak (...) i stwierdził, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe oraz ubezpieczenie zdrowotne, z tytułu zatrudnienia Ł. P. na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) sp. z o.o. w P., w okresie od lutego 2019 r. do grudnia 2019 r., stanowią kwoty zadeklarowane przez płatnika składek,

9)  zmienił zaskarżoną decyzję z 8 lipca 2022 r. znak (...) i stwierdził, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne i składkę na to ubezpieczenie, z tytułu wykonywania przez Ł. P. umowy zlecenie zawartej z Agencją Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. w P., w okresie od lutego 2019 r. do grudnia 2019 r., stanowią kwoty zadeklarowane przez płatnika składek,

10)  zmienił zaskarżoną decyzję z 8 lipca 2022 r., znak (...) i stwierdził, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe oraz ubezpieczenie zdrowotne, z tytułu zatrudnienia H. R. na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) sp. z o.o. w P., w okresie od stycznia 2016 r. do grudnia 2019 r., stanowią kwoty zadeklarowane przez płatnika składek,

11)  zmienił zaskarżoną decyzję z 8 lipca 2022 r., znak (...) i stwierdził, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne i składkę na to ubezpieczenie, z tytułu wykonywania przez H. R. umowy zlecenie zawartej z Agencją Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. w P., w okresie od stycznia 2016 r. do grudnia 2019 r., stanowią kwoty zadeklarowane przez płatnika składek,

12)  umarzył postępowanie w zakresie wniosku o uzupełnienie wyroku co do decyzji z 8 lipca 2022 r., znak (...) dotyczącej zainteresowanego K. R..

Na mocy art. 387 § 2 ¹ pkt 1 k.p.c. Sąd Apelacyjny odstąpił od szczegółowego przedstawienia podstawy faktycznej wyroku, albowiem Sąd II instancji nie zmienił ani nie uzupełnił ustaleń faktycznych poczynionych przez Sąd I instancji i przyjął je w całości za własne.

Apelację od powołanego orzeczenia wywiódł Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P., zaskarżając go w całości i zarzucając mu naruszenie art. 9 ust. 1 i 1a oraz art. 18 ust. 1 i 3, art. 20 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z art. 58 § 1 Kodeksu cywilnego przez błędne ustalenie, że w realiach niniejszej sprawy zawarcie umów zlecenia pomiędzy ubezpieczonym i Agencją Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. w P., w okresach, w których ubezpieczonego łączyła umowa o pracę z (...) sp. z o.o. w P., nie miało na celu obejścia ww. przepisów ustawy systemowej, polegającego na stworzeniu pozoru zbiegu tytułów do ubezpieczeń społecznych oraz zaniżenia składek, a w konsekwencji;

-

błędne przyjęcie, że wobec ubezpieczonych J. P., E. P., Z. R., K. R., Ł. P. zachodzi zbieg tytułów polegania ubezpieczeniom społecznym w związku z zawarciem przez niego dwóch odrębnych umów - umowy o pracę i umowy zlecenia, z dwoma odrębnymi podmiotami gospodarczymi,

-

błędne ustalenie, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne i składkę na to ubezpieczenie z tytułu wykonywania przez ubezpieczonego J. P. umowy zlecenie zawartej z Agencją Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. w P., w okresie od stycznia 2016 r. do października 2019 r., stanowią kwoty zadeklarowane przez płatnika składek,

-

błędne ustalenie, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe oraz ubezpieczenie zdrowotne, z tytułu zatrudnienia ubezpieczonego J. P. na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) sp. z o.o. w P., w okresie od stycznia 2016 roku do października 2019 roku, stanowią kwoty zadeklarowane przez płatnika składek.

-

błędne ustalenie, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne i składkę na to ubezpieczenie z tytułu wykonywania przez ubezpieczonego E. P. umowy zlecenie zawartej z Agencją Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. w P., w okresie od stycznia 2016 r. do listopada 2016 r., stanowią kwoty zadeklarowane przez płatnika składek,

-

błędne ustalenie, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe oraz ubezpieczenie zdrowotne, z tytułu zatrudnienia ubezpieczonego E. P. na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) sp. z o.o. w P., w okresie od stycznia 2016 r. do listopada 2016 r., stanowią kwoty zadeklarowane przez płatnika składek,

-

błędne ustalenie, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne i składkę na to ubezpieczenie z tytułu wykonywania przez ubezpieczonego Z. R. umowy zlecenie zawartej z Agencją Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. w P., w okresie od stycznia 2016 r. do września 2016 r., stanowią kwoty zadeklarowane przez płatnika składek,

-

błędne ustalenie, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia; emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe oraz ubezpieczenie zdrowotne, z tytułu zatrudnienia ubezpieczonego Z. R. na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) sp. z o.o. w P., w okresie od stycznia 2016 r. do września 2016 r., stanowią kwoty zadeklarowane przez płatnika składek.

-

błędne ustalenie, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne i składkę na to ubezpieczenie z tytułu wykonywania przez ubezpieczonego K. R. umowy zlecenie zawartej z Agencją Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. w P., w okresie od stycznia 2016 r. do grudnia 2019 r., stanowią kwoty zadeklarowane przez płatnika składek,

-

błędne ustalenie, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe oraz ubezpieczenie zdrowotne, z tytułu zatrudnienia ubezpieczonego K. R. na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) sp. z o.o. w P., w okresie od stycznia 2016 r. do grudnia 2019 r., stanowią kwoty zadeklarowane przez płatnika składek.

Wskazując na powyższe zarzuty Zakład wniósł o zmianę wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 29 lutego 2024 r. i oddalenie odwołań płatników składek w całości. Nadto, wniósł o zasądzenie od odwołujących spółek na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje według norm przepisanych.

Po wydaniu w dniu 14 maja 2024 r. wyroku uzupełniającego wyrok z dnia 29 lutego 2024 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P. wniósł kolejną apelację, w której zaskarżył ww. wyrok uzupełniający w całości zarzucając mu naruszenie art. 9 ust. 1 i 1a oraz art. 18 ust. 113, art. 20 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z art. 58 § 1 Kodeksu cywilnego przez błędne ustalenie, że w realiach niniejszej sprawy zawarcie umów zlecenia pomiędzy ubezpieczonym i Agencją Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. w P., w okresach, w których ubezpieczonego łączyła umowa o pracę z (...) sp. z o.o. w P., nie miało na celu obejścia ww. przepisów ustawy systemowej, polegającego na stworzeniu pozoru zbiegu tytułów do ubezpieczeń społecznych oraz zaniżenia składek, a w konsekwencji:

- błędne ustalenie, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe oraz ubezpieczenie zdrowotne, z tytułu zatrudnienia ubezpieczonego H. R. na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) sp. z o.o. w P., w okresie od stycznia 2016 r. do grudnia 2019 r., stanowią kwoty zadeklarowane przez płatnika składek.

- błędne ustalenie, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne i składkę na to ubezpieczenie z tytułu wykonywania przez ubezpieczonego H. R. umowy zlecenie zawartej z Agencją Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. w P., w okresie od stycznia 2016 r. do grudnia 2019 r., stanowią kwoty zadeklarowane przez płatnika składek.

Wskazując na powyższe wniósł o zmianę wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 14 maja 2024 r. i oddalenie odwołania płatników składek w całości oraz o zasądzenie od odwołujących spółek na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelacje Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P. odwołujący ( Agencja Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. oraz (...) sp. z o.o. z siedzibą w P.) wnieśli m.in. o oddalenie apelacji w całości.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P. okazała się bezzasadna i jako taka podlegała oddaleniu.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd I instancji przeprowadził w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe w sposób staranny, nieuchybiający zasadzie swobodnej oceny dowodów wyrażonej w art. 233 § 1 k.p.c. Zgromadzone w niniejszej sprawie dowody Sąd I instancji oceniał wszechstronnie, tj. wiarygodność i moc poszczególnych dowodów oceniona została w odniesieniu do całokształtu pozostałych dowodów. Sąd I instancji dokonał ustalenia wszystkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia w sprawie i Sąd Apelacyjny podstawę faktyczną wyroku w pełni podziela. Sąd Apelacyjny zaaprobował ustalenia i ocenę prawną Sądu Okręgowego.

Na wstępie przypomnieć należy, że zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2023 r., poz. 1230) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które są pracownikami.

Stosownie do treści art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, zwanymi dalej „zleceniobiorcami”, oraz osobami z nimi współpracującymi, z zastrzeżeniem ust. 4.

Stosownie do art. 9 ust. 1 i 1a ustawy, osoby, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1, 3, 7b, 10, 20 i 21, spełniające jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów, są obejmowane ubezpieczeniami tylko z tytułu stosunku pracy, umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarły z pracodawcą, z którym pozostają w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonują pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostają w stosunku pracy, członkostwa w spółdzielni, otrzymywania stypendium doktoranckiego, służby, pobierania świadczenia szkoleniowego, świadczenia socjalnego, zasiłku socjalnego albo wynagrodzenia przysługującego w okresie korzystania ze świadczenia górniczego lub w okresie korzystania ze stypendium na przekwalifikowanie. Mogą one dobrowolnie, na swój wniosek, być objęte ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z innych tytułów, z zastrzeżeniem ust. 1a, który stanowi, że ubezpieczeni wymienieni w ust. 1, których podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy, członkostwa w spółdzielni, służby, pobierania świadczenia szkoleniowego, świadczenia socjalnego, zasiłku socjalnego lub wynagrodzenia przysługującego w okresie korzystania ze świadczenia górniczego lub w okresie korzystania ze stypendium na przekwalifikowanie w przeliczeniu na okres miesiąca jest niższa od określonej w art. 18 ust. 4 pkt 5a, podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów, z zastrzeżeniem ust. 1b i art. 16 ust. 10a.

W art. 18 ust. 1 i 3 ustawy wskazano, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zleceniobiorców stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 i 10, jeżeli w umowie agencyjnej lub umowie zlecenia albo w innej umowie o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe, z zastrzeżeniem ust. 2 i ust. 3.

Stosownie do art. 81 ust. 1 i 6 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach z opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2021 r., poz. 1285) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe tych osób pomniejszoną o kwoty składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe finansowanych przez ubezpieczonych nie będących płatnikami składek, potrąconych przez płatników ze środków ubezpieczonego.

W zaskarżonych decyzjach organ rentowy uznał, że podstawą wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, a także ubezpieczenie zdrowotne dla ubezpieczonych w spornym okresie z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) sp. z o.o. jest wynagrodzenie wskazane w zaskarżonych decyzjach nr (...), które obejmuje przychód uzyskany zarówno z wykonywania umowy o pracę, jak i przychód uzyskany z tytułu umowy zlecenia zawartej z Agencją Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o., a zatem podstawa wymiaru składek oraz kwota składek na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne z tytułu zawarcia umowy zlecenia z płatnikiem składek Agencja Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. w spornym okresie wynosi 0,00 zł.

Odnosząc się z kolei do apelacji, to w ocenie Sądu Odwoławczego niezasadne okazały się zarzuty naruszenia prawa materialnego. Organ rentowy wskazywał, że zawarte umowy zlecenia przez ubezpieczonych z Agencją Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o., którzy jednocześnie byli pracownikiem (...) sp. z o.o. były nieważne z mocy art. 58 § 1 Kodeksu cywilnego ponieważ doprowadziły do obejścia przepisów art. 9 ust. 1 i 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zdaniem pozwanego ubezpieczeni świadcząc pracę na podstawie umów zlecenia zawartych z Agencją Ochrony (...) - (...) sp. z o.o. wykonywali ją w rzeczywistości w ramach trwającego stosunku pracy z (...) sp. z o.o.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego takie zapatrywanie pozwanego w okolicznościach faktycznych sprawy, w tym związanych z podstawą funkcjonowania odwołujących spółek w ramach konsorcjum i w ramach tego konsorcjum realizujących przedsięwzięcia gospodarcze, nie jest prawidłowe.

Podkreślić przy tym należy, że, wbrew twierdzeniom pozwanego, nie jest tak, że odwołujące spółki mogą być traktowane na gruncie prawa ubezpieczeń społecznych jako podmioty powiązane. Wprawdzie, stosownie do treści art. 11a ust. 1 pkt 4 lit. b w zw. z art. 11a ust. 2 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jednolity: Dz.U. z 2022 r., poz. 2587) są podmiotami powiązanymi, jednakże żaden przepis prawa nie wskazuje, że regulacje te można stosować na gruncie ubezpieczeń społecznych. Powoływanie się zatem przez pozwanego na owe powiązania nie ma znaczenia w sprawie. Należy zatem z całą mocą podkreślić, że mimo ścisłej współpracy pomiędzy odwołującymi spółkami stanowią one odrębne podmioty prawa, które w ramach swojej działalności funkcjonowały w ramach prawnie dopuszczalnej konstrukcji konsorcjum.

Zauważyć natomiast należy, że ze względu na swój charakter a także prawną definicję pracodawcy, konsorcjum samo w sobie nie może zatrudniać pracowników. Nie jest podmiotem gospodarczym w związku z czym nie może być też podmiotem praw ani obowiązków. Nie posiada prawnej osobowości, która jest warunkiem koniecznym do bycia pracodawcą. Taki warunek spełnia każdy uczestnik konsorcjum jako oddzielny podmiot. Przywileje i obowiązki pracodawcy mogą też przysługiwać liderowi porozumienia. Samo konsorcjum nie jest uprawnione by kogokolwiek zatrudniać. Zgodnie z zapisami ustawy prawo zamówień publicznych odpowiedzialność członków konsorcjum w stosunku do zamawiającego ma charakter odpowiedzialności solidarnej. Tym samym wszyscy wykonawcy wchodzący w skład konsorcjum są odpowiedzialni za wykonanie całej umowy jak i za wniesienie zabezpieczenia należytego jej wykonania. Podział zadań pomiędzy poszczególnymi konsorcjantami zawarty w umowie konsorcjum stanowi jedynie wewnętrzną relację pomiędzy poszczególnymi wykonawcami.

W ocenie Sądu Odwoławczego, w świetle powyższych rozważań i mając na uwadze fakt, że obie odwołujące spółki wchodziły w skład konsorcjum, nie można uznać, że zawarcie umowy zlecenia przez ubezpieczonych z Agencją Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o., którzy jednocześnie byli pracownikiem (...) sp. z o.o., były nieważne z mocy art. 58 § 1 Kodeksu cywilnego, ponieważ doprowadziło to do obejścia przepisów art. 9 ust. 1 i 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Nie można się zgodzić z pozwanym, że ubezpieczeni świadcząc pracę na podstawie umów zlecenia zawartych z Agencją Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o., wykonywali je w rzeczywistości w ramach trwającego stosunku pracy z (...) sp. z o.o.

Wskazać w tym miejscu należy, że w sprawie II UK 477/17 Sądu Najwyższego, w której dokonano ekstensywnej wykładni art. 8 ust. 2a ustawy systemowej, zwrócono uwagę, że zastosowanie tego przepisu staje się wątpliwe w przypadku różnego rodzaju wspólnych przedsięwzięć podejmowanych przez pracodawcę i osoby trzecie (np. konsorcjum), gdy z okoliczności faktycznych sprawy wynika, że pracodawca sam nie mógłby zrealizować zadania gospodarczego, które wykonywane jest przy współpracy z osobą trzecią i dzięki wykorzystaniu przez tą osobę pracy jego własnych pracowników.

Istotne znaczenie ma bowiem w sprawie kwestia właśnie tego, że Agencja Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. i (...) sp. z o.o. działały w ramach konsorcjum, a więc mimo tego, że spółki mają siedziby pod tym samym adresem, a członkowie organów zarządzających spółek są ze sobą spokrewnieni i spowinowaceni, zachowywały one niezależność i są odrębnymi podmiotami gospodarczymi, choć ściśle ze sobą współpracującymi. Podmioty te działały w związku nastawionym jedynie na realizację ustalonego celu – wykonywanie na rzecz określonego podmiotu usług parkingowych i ochrony. Celem podjętej współpracy między spółkami była realizacja określonych, kompleksowych usług na rzecz swojego kontrahenta. Powiązania między założycielami, które w istocie w prawnego punktu widzenia, co już wzmiankowano powyżej, nie istnieją, nie mają znaczenia. K.+ (...) sp. z o.o. jako kontrahent konsorcjum zlecał wykonanie określonych usług całemu konsorcjum, w ramach którego dwa podmioty, które były łącznie zleceniobiorcami zobowiązywały się do wykonania przedmiotu umowy. Nie można więc w okolicznościach niniejszej sprawy uznać, że celem umów zawartych z ubezpieczonym przez poszczególne podmioty było obejście przepisów o ubezpieczeniach społecznych. Pracodawcą ubezpieczonych, który zatrudniał ich na podstawie umowy o pracę był (...) sp. z o.o., natomiast umowę zlecenie ubezpieczeni mieli zawartą z Agencją Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. Na podstawie umowy z 23 grudnia 2013 r. zawartej między (...) sp. z o. a Agencją Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. podmioty zobowiązały się do wspólnego ubiegania się i świadczenia usług i dostaw na rzecz podmiotów trzecich – każda w zakresie swego przedmiotu działalności określonego we wpisie do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego oraz w koncesjach, zezwoleniach i licencjach, jeśli ustawy nakładają obowiązek ich posiadania, gdy wystąpi potrzeba wspólnego wystąpienia w obrocie gospodarczym. Nie można zatem uznać, że Agencja Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. została założona jedynie w celu zawierania z pracownikami (...) umów zlecenia celem obejścia przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a tym samym celem obejścia przepisów o obowiązku uiszczania składek na ubezpieczenia społeczne. Trudno również uznać, ażeby w tym celu spółki zawarły umowę konsorcyjną. (...) sp. z o.o. i Agencja Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. miały inne przedmioty działalności, a wspólnie zobowiązywały się do świadczenia usług, które były dla nich właściwe. Nie można więc uznać, że ubezpieczeni w ramach wykonywania umów zlecenia wykonywali czynności na rzecz (...) sp. z o.o., z którym łączył ich stosunek pracy. Powiązanie między podmiotami miało bowiem na celu jedynie wspólne świadczenie usług, a każdy z podmiotów działał na własną rzecz w zakresie wykonywanej działalności. Wymaga podkreślenia, iż nie było tak, że korzyści z pracy ubezpieczonych wykonywanej na podstawie umów zlecenia przypadały de facto ich pracodawcy. Nadto na podstawie umowy zawartej między podmiotami z 23 grudnia 2013 r. każdy z podmiotów uzyskiwał korzyści finansowe za wspólną realizację pozyskanego zamówienia stosownie do realizowanej przez każdą ze stron części zamówienia. Oznaczało to, że każda ze stron jest uprawniona do zysków osiągniętych w związku z realizacją przyporządkowanej jej części zamówienia i zobowiązana do ponoszenia ewentualnych strat bez przepływu jakichkolwiek korzyści między stronami z tytułu świadczenia usług lub dostaw przez każdą ze stron na rzecz zamawiającego. Rozliczenia miały być dokonywane przez każdą ze stron bezpośrednio z zamawiającymi za wykonaną przez siebie część zamówienia lub w zależności od uzgodnień z zamawiającym alternatywnie i równoważnie za pośrednictwem wyznaczonego wykonawcy z zachowaniem zasady, o której mowa w ust. 1 i ekwiwalentności rozliczeń.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, w związku z tym, że w ramach konsorcjum (...) sp. z o.o. i Agencja Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. działały jako dwa odrębne podmioty, brak jest podstaw do uznania, że ubezpieczeni zawarli de facto umowy zlecenia ze swoim pracodawcą lub, że w ramach umów zlecenia wykonywali prace na rzecz swojego pracodawcy, co wyczerpałoby dyspozycję art. 9 ust. 1 i 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Ubezpieczeni – co przyznano w postępowaniu - bowiem w ramach umowy o pracę wykonywali czynności ochroniarskie na rzecz (...) sp. z o.o., a w ramach umowy zlecenia wykonywali czynności parkingowe na rzecz Agencji Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. Zaznaczyć przy tym należy, że czynności wykonywane w ramach umowy o pracę i umowy zlecenia nie były tożsame. Na podstawie umowy zlecenia ubezpieczeni wykonywali bowiem czynności portierskie, które obejmowały prowadzenie rejestrów, wykazów według wzorów zleceniodawcy dot. osób, samochodów, wydawanie kluczy, wpuszczanie i wypuszczanie uprawnionych osób do obiektu na podstawie przepustek itp. oraz czynności parkingowe, które obejmowały wpuszczanie i wypuszczanie samochodów uprawnionych do parkowania na terenie obiektu lub na terenie przyległym na terenach parkingowych, ustawianie samochodów na terenach parkingowych. Natomiast w (...) sp. z o.o. ubezpieczeni m.in. pracowali jako pracownicy ochrony i wykonywali obowiązki na obiekcie firmy (...)+ (...) sp. z o.o. w G.. Do ich obowiązków należała kontrola osobista na portierni, kontrola alkomatem, obsługa (...), kontrola kabin w sytuacji, gdy nie zgadzała się plomba. Ubezpieczeni na podstawie każdej z umów wykonywali więc inne czynności na rzecz odrębnych podmiotów, w zakresie ich działalności. Na podstawie umowy zlecenia ubezpieczeni wykonywali bowiem czynności parkingowe, które obejmowały ustawianie pojazdów na parkingu położonym na terenie i poza terenem firmy. Natomiast na podstawie umowy o pracę ubezpieczeni zajmowali się ochroną osób i mienia – pracowali w pomieszczeniach monitoringu, zajmowali się obsługą wjazdu na terminal, monitoringiem CCV, ochroną przeciwpożarową, sprawdzali przepustki i identyfikatory. Ubezpieczeni na podstawie każdej z umów wykonywali więc inne czynności na rzecz odrębnych podmiotów, w zakresie ich działalności.

Trudno uznać, tak jak twierdzi pozwany, że czynności te wzajemnie się uzupełniały. Owszem czynności, które wykonywali ubezpieczeni, były wykonywane w ramach umowy zawartej przez konsorcjum z podmiotem zewnętrznym, ale w skład konsorcjum wchodziły dwa odrębne podmioty gospodarcze. Nadto ubezpieczeni wykonywali pracę na podstawie umowy o pracę w biurowcu, a na podstawie umowy zlecenia na parkingu. Zgodzić się więc należy z odwołującymi, że zadania realizowane przez pracowników ochrony nie obejmują czynności portierskich i parkingowych, które nie są nakierowane na ochronę osób i mienia. Czynności ochroniarskie obejmują zatem zupełnie inne zadania niż usługi parkingowe. Co więcej pozwany nie wykazał, aby czynności wchodzące w zakres ochrony i czynności portiersko – parkingowe były wykonywane w tym samym czasie.

Zauważyć należy, że Sądowi znane są poglądy orzecznictwa o sztucznym dzieleniu jednego stosunku prawnego na kilka odrębnych w celu pozorowania zbiegu tytułów ubezpieczeń, jednakże należy zwrócić uwagę, że poglądy te zostały wyrażone na tle odmiennych od ustalonego w sprawie stanów faktycznych. W tego rodzaju sprawach ten sam podmiot (pracodawca) zawierał dodatkowe umowy cywilnoprawne ze swoim pracownikiem na wykonywanie podobnych, lub takich samych czynności, bądź czynności składających się na pewien etap, wycinek, całego procesu technologiczno-produkcyjnego. Także w przypadku, gdy dwa podmioty (pracodawca i zleceniodawca) zawierały umowy cywilnoprawne z jedną osobą fizyczną i umowy takie były kwestionowane przez sądy, umowy te za swój przedmiot miały wykonywanie czynności będące elementem pewnego ciągu produkcyjnego, bądź miały na celu ukrycie wykonywania pracy w godzinach nadliczbowych. Takich okoliczności w niniejszej sprawie brak. Zwrócić należy również uwagę na to, że, jak wynika z danych przedstawionych przez odwołujące spółki i niezakwestionowanych przeze pozwanego, wykonywanie umów zlecenia na rzecz jednej z odwołujących spółek przez osoby będące jednocześnie pracownikami drugiej nie było powszechne ( vide ustalenia faktyczne w zakresie liczby takich osób), co także podważa ocenę pozwanego o działaniach odwołujących kompleksowo ukierunkowanych na obejście przepisów prawa.

Nadto zważyć należy, że każda ze spółek oddzielnie przelewała wynagrodzenia za pracę. Tymczasem finansowanie przez pracodawcę w jakikolwiek sposób wynagrodzenia z tytułu świadczenia na jego rzecz pracy przez pracownika na podstawie umowy zawartej z osobą trzecią, przemawia (ale nie przesądza) za zastosowaniem art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a brak takiego finansowania przemawia przeciwko zastosowaniu tego przepisu, o ile nie stwierdzi się w danym stanie faktycznym dodatkowych okoliczności wskazujących na działania sprzeczne z celami tego przepisu ( vide wyrok Sądu Najwyższego z 2 sierpnia 2023 r. (...) 52/22).

W ocenie Sądu Odwoławczego, w niniejszej sprawie brak jest podstaw do uznania, że zawarte przez strony umowy zlecenia zostały wykorzystywane instrumentalnie wyłącznie w celu niepłacenia wyższych składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu umowy o pracę. Przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe, a zwłaszcza charakter powiazań między (...) sp. z o.o. a Agencją Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o. w postaci utworzenia konsorcjum wykazało, że umowy zlecenia nie są pozorne. Słusznie zatem odwołujące Spółki, a za nimi i Sąd I instancji, wskazują, że wbrew twierdzeniu pozwanego, w przedmiotowej sprawie nie doszło do sztucznego rozbicia zadań pracowniczych na dwa podmioty, bowiem usługi parkingowe i ochroniarskie nie mieściły się w zakresie obowiązków ubezpieczonych jako pracowników (...) sp. z o.o. Usługi parkingowe i portierskie nie stanowiły usługi ochrony osób i mienia, lecz stanowiły odrębne usługi świadczone na rzecz Agencji Ochrony Osób i Mienia (...) sp. z o.o.

W konsekwencji jak słusznie uznał Sąd I instancji, wobec wymienionych w zaskarżonym wyroku ubezpieczonych zachodzi zbieg tytułów podlegania ubezpieczeniom społecznym w związku z zawarciem przez nich dwóch odrębnych umów – o pracę i zlecenia, z dwoma odrębnymi podmiotami gospodarczymi. Pozwany zatem niezasadnie ustalił, że podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, a także na ubezpieczenie zdrowotne ww. ubezpieczonych z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) sp. z o.o. wynoszą w okresie od wskazanym w zaskarżonych decyzjach kwoty stanowiące przychód uzyskany przez ubezpieczonych z tytułu umowy o prac i umowy zlecenia.

Mając na uwadze powyższe, w wyniku kontroli instancyjnej orzeczenia Sąd Apelacyjny uznał, że zaskarżony wyrok (zarówno z dnia 29 lutego 2024 r. jak i z dnia 14 maja 2024r.) odpowiadają prawu, a apelacje jako bezzasadne na podstawie art. 385 k.p.c. podlegały oddaleniu.

sędzia Marta Sawińska