Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Poznaniu

POSTANOWIENIE

Dnia 14 marca 2024 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: Wiesława Stachowiak

Protokolant: Beata Tonak

po rozpoznaniu w dniu 14 marca 2024 r. na posiedzeniu niejawnym

sprawy T. S., A. S., I. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o umorzenie należności składkowych

na skutek zażalenia T. S., A. S. i I. S.

na zarządzenie Sądu Okręgowego w Poznaniu

z dnia 16 października 2023 r. sygn. akt VII U 1714/23

postanawia:

uchylić zaskarżone zarządzenie i sprawę przekazać Sądowi Okręgowemu w Poznaniu do dalszego prowadzenia.

Wiesława Stachowiak

UZASADNIENIE

Zarządzeniem z dnia 16 października 2023r. wydanym w sprawie o sygn. akt VII U 1714/23 w związku z odwołaniem T. S., A. S. i I. S. od decyzji z 26 czerwca 2023 roku znak (...), (...), (...), na podstawie art. 130 ^{( 1a)} § 1 k.p.c. zwrócono odwołanie od ww. decyzji, gdyż w odwołaniu nie podano wartości przedmiotu sporu osobno w zakresie każdej z zaskarżonych decyzji.

Zażalenie na powyższe zarządzenie złożył pełnomocnik odwołujących, w całości, zarzucając naruszenie art. 130 ^1a § 1 k.p.c. poprzez niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, że zachodzą przesłanki do zwrotu odwołania. Żalący wniósł o uchylenie zaskarżonego zarządzenia i nadanie sprawie dalszego biegu, a także zasądzenie od pozwanego solidarnie na rzecz odwołujących zwrotu koszów zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie skutkuje uchyleniem zaskarżonego zarządzenia i przekazaniem sprawy Sądowi Okręgowemu w Poznaniu do dalszego prowadzenia.

Na wstępie wskazać należy, że w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych dominuje zasada ograniczonego formalizmu. Należy zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 467 § 3 ¹ k.p.c. stronę wnoszącą pismo wszczynające postępowanie wzywa się do usunięcia jego braków, tylko gdy braki te uniemożliwiają przeprowadzenie posiedzenia przygotowawczego z udziałem strony wnoszącej pismo.

W okolicznościach niniejszej sprawy Sąd Apelacyjny uznał, że rację ma żalący, iż nie było podstaw do zwrotu odwołania na podstawie art. 130 ^1a § 1 k.p.c.

W przedmiotowej sprawie Sąd Okręgowy zarządzeniem z dnia 21 września 2023r. zwrócił odwołanie na podstawie art. 130 ^1a § 1 k.p.c. z uwagi na brak wskazania w odwołaniu wartości przedmiotu sporu w zakresie zaskarżonych decyzji.

Pismem z dnia 9 października 2023r. pełnomocnik odwołujących, z uwagi na powyższe zarządzenie, uzupełnił wniesione odwołanie wskazując, że wartość przedmiotu sporu w zakresie zaskarżonych decyzji wynosi 15.201 zł.

Sąd Okręgowy zaskarżonym zarządzeniem z dnia z dnia 16 października 2023r. na podstawie art. 130 ^1a § 1 k.p.c. zwrócił odwołanie od ww. decyzji, gdyż w odwołaniu nie podano wartości przedmiotu sporu osobno w zakresie każdej z zaskarżonych decyzji.

Sąd Apelacyjny wskazuje, że zgadza się z stanowiskiem strony odwołującej, iż w przedmiotowej sprawie Sąd Okręgowy niezasadnie zwrócił wniesione odwołanie.

Nie ulega wątpliwości, że Sąd w ramach postępowania wstępnego bada, czy pismo procesowe stanowiące pozew (w przedmiotowej sprawie odwołanie) może mieć nadany prawidłowy bieg. W przypadku nieuzupełnienia braku formalnego pisma procesowego, zgodnie z art. 130 § 2 k.p.c., sąd po bezskutecznym upływie terminu do uzupełnienia braków formalnych pozwu (pisma), może zwrócić pismo stronie.

W niniejszej sprawie po wydaniu pierwszego zarządzenia o zwrocie odwołania na podstawie art. 130 ^1a § 1 k.p.c. (z uwagi na brak wskazania w odwołaniu wartości przedmiotu sporu w zakresie zaskarżonych decyzji), pełnomocnik odwołujących uzupełnił brak formalny pismem z dnia 9 października 2023r. wskazując, że wartość przedmiotu sporu w zakresie zaskarżonych decyzji wynosi 15.201 zł.

Zaskarżonych zarządzeniem ponownie zwrócono odwołanie, gdyż strona odwołująca nie podała wartości przedmiotu sporu osobno w zakresie każdej z zaskarżonych decyzji.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego, z tym stanowiskiem nie można się zgodzić.

Zgodnie z art. 130 ^1a k.p.c. jeżeli pismo procesowe wniesione przez adwokata, radcę prawnego, rzecznika patentowego lub Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej nie może otrzymać prawidłowego biegu wskutek niezachowania warunków formalnych, przewodniczący zwraca pismo bez wezwania do jego poprawienia lub uzupełnienia. Mylne oznaczenie pisma procesowego lub inne oczywiste niedokładności nie stanowią przeszkody do nadania pismu biegu i rozpoznania go w trybie właściwym (§ 1 ). W zarządzeniu o zwrocie pisma wskazuje się braki, które stanowią podstawę zwrotu (§ 2). W terminie tygodnia od dnia doręczenia zarządzenia o zwrocie pisma strona może je wnieść ponownie. Jeżeli pismo to nie jest dotknięte brakami, wywołuje skutek od daty pierwotnego wniesienia. Skutek ten nie następuje w przypadku kolejnego zwrotu pisma, chyba że zwrot nastąpił na skutek braków uprzednio niewskazanych (§ 3).

W konsekwencji przyznać należy rację skarżącemu, iż pierwsze zarządzenie o zwrocie pozwu – z dnia 21 września 2023r. było nieprecyzyjne, albowiem nie określało konkretnie, że wartość przedmiotu sporu powinna być podana osobno w zakresie każdej z zaskarżonych decyzji, a jedynie stwierdzało brak wskazania w odwołaniu wartości przedmiotu sporu w zakresie zaskarżonych decyzji.

Wskazać w tym miejscu należy, że strona postępowania, nawet jeśli jest reprezentowana przez fachowego pełnomocnika, nie może ponosić negatywnych skutków nieprecyzyjnego wezwania do uzupełnienia braków formalnych. Zauważyć należy, iż zgodnie z utrwalonym i jednolitym orzecznictwem Sądu Najwyższego, wezwanie do uzupełnienia braków musi być precyzyjne i powinno zawierać dokładne oznaczenie braku formalnego i termin jego uzupełnienia oraz określać skutki nieusunięcia braku w terminie; nieprecyzyjne wezwanie do uzupełnienia braków formalnych pisma, w tym środka zaskarżenia, powoduje, że nie może nastąpić jego zwrot lub odrzucenie z powodu niewykonania wezwania (por. wyrok z dnia 30 stycznia 2008 r., III CSK 235/07, niepubl. oraz postanowienia z dnia 24 stycznia 2005 r., III UZ 20/04, OSNP 2005, Nr 16, poz. 258, z dnia 12 stycznia 2006 r., II CZ 131/05, niepubl., z dnia 30 lipca 1998 r., III CZ 92/98, niepubl., z dnia 28 września 2011 r., I CZ 81/11, niepubl. i z dnia 28 maja 2013 r., V CZ 159/12, niepubl.).

Istotne jest, że przepis art. art. 130 ^1a § 2 k.p.c. wprost stanowi, że w zarządzeniu o zwrocie pisma wskazuje się braki, które stanowią podstawę zwrotu.

Przenosząc powyższe na grunt przedmiotowej sprawy, wskazać należy, iż skoro Sąd I instancji w pierwszym zarządzeniu o zwrocie nie określił stronie precyzyjnie braków formalnych odwołania (nie określił konkretnie, że wartość przedmiotu sporu powinna być podana osobno w zakresie każdej z zaskarżonych decyzji), to tym samym nie było podstaw do zwrotu odwołania wobec faktu, że pełnomocnik odwołujących uzupełnił brak formalny pismem z dnia 9 października 2023r. wskazując, że wartość przedmiotu sporu w zakresie zaskarżonych decyzji wynosi 15.201 zł.

Niezależnie od powyższego należy dodać, iż w przedmiotowej sprawie brak określenia wartości sporu na etapie wnoszenia odwołania od decyzji organu rentowego, nie stanowi braku formalnego odwołania uniemożliwiającego sprawie nadanie dalszego biegu. Zważyć bowiem należy, iż wymogi odwołania określone w art. 477 ¹⁰ k.p.c. stanowią przejaw zasady ograniczonego formalizmu w stosunku do wymogów określonych w przepisie art. 187 k.p.c. Wskazane w tym przepisie wymogi formalne, jakie powinno spełniać odwołanie, stanowią minimalne warunki, jakie odwołanie powinno zawierać. Zatem, choć odwołanie od decyzji organu rentowego stanowi podstawę do wszczęcia postępowania przed sądem w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, a więc stanowi kwalifikowaną postać pisma procesowego inicjującego wszczęcie postępowania przed sądem powszechnym, to pamiętać należy, iż nie jest to pozew, a więc nie musi spełniać wymogów formalnych przewidzianych w art. 187 k.p.c., w tym wskazywać wartości przedmiotu sporu.

W związku z powyższym brak jest podstaw do uznania, iż jednym w wymogów odwołania jest wskazanie wartości przedmiotu sporu, zwłaszcza, że określenie wartości przedmiotu sporu w toku postepowania odwoławczego od decyzji organu rentowego prowadzonego przed Sądem I instancji nie stanowi przeszkody uniemożliwiającej sprawie nadanie dalszego biegu, albowiem nie zależy od niej ani właściwość rzeczowa sądu, ani wysokość opłaty i ma ona znaczenie dopiero dla oceny dopuszczalności wniesienia skargi kasacyjnej oraz dla ustalenia wysokości wynagrodzenia pełnomocnika procesowego w osobie adwokata lub radcy prawnego na koniec postępowania. Zatem wartość przedmiotu sporu mogłaby być uzupełniona przez Sąd Okręgowy w toku postępowania.

W tej sytuacji Sąd Apelacyjny stwierdził, że nie było podstaw do zwrotu odwołania, a w konsekwencji zaskarżone zarządzenie podlegało uchyleniu, o czym orzeczono na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. w zw. z art. 397 § 3 k.p.c. i art. 398 k.p.c.

Wiesława Stachowiak